jarige Renommée De Historische juisthei Bericht. Tumliefhebbers MOZES EN DE UITTOCHT UIT EGYPTE IN HFT LICHT DER JONGSTE OPGRAVINGEN. door Prof. Dr. P. Kersbergen. Als een wtenschappelijke sensatie, als een roman tisch verhaal en tegelijkertijd ais historische feiten van onweersprekelijKe juistheid troffen ons de cos- clusies die getrokken moeten worden uit de ar cheologische vondsten, welke eenige Engelsche ex pedities kort geleden in Palestina hebben gedaan. Daaruit blijkt dat Mozes en de beroemde oud- Egyptische kunstenaar Senmoet tijdgenooten zijn geweest en beiden benoord hebben tot den intiemen kring van het Egyptische hof, waar zij beiden in hun jeugd en in hun beste jaren als man de gunst genoten van Prinses Hatsjepoet, de schoone be gaafde en excentrieke vorstin, die zoo'n belangrijke rol heeft gespeeid in de geschiedenis van haar land en zooais thans met groote waarschijnlijkheid blijkt, ook de dochter van Pharao is geweest die Mozes als zuigeling uit de biezen tevoorschijn haal de en het opvoeden. Hatsjepset is dus de pleegmoe der van Mozes geweest. Een van de diepste indurkken die de tourist uit Egypte meeneemt, ontvangt hij in een woest ro mantisch rotsdal in de Noordelijke doodenstad' van Thebe. De bouwmeester Senmoet, wiens werken zoo wel wat de technische afwerking als wat de kunst waarde betreft, de beste van de oud-Egyptische kunstgeschiedenis zijn, heeft hier in Der-el-bachri een schitterend architectonisch idee verwezenlijkt door een volkomen harmonie tusschen natuur en menschenwerk. Drie grootsch opgezette en breed uitgestrekte zuilenterrassen, die in hun stijl een eigenaardige overeenkomst vertoonen met de monu mentale bouwwerken van den laatsten tijd zijn zoo tegen het Lybische gebergte aangebouwd, dat zij den indruk maken van een fraai fundament voor de daarachter opstijgende hemelhooge steile gekloofde en massale rotsen. Deze dopdentempel die reeds door de oude Egyptenaren de allerprach tigste werd genoemd, heeft Prinses Makera Hatsje pset voor zich laten bouwen, Als bijna geen andere figuur uit het oude Egypte heeft deze merkwaardige vrouw zich laten bekleeden met den glans der ro mantiek, met een samenweefsel van godsdienstige legenden. De vastbraden, energieke hartstochtelijke vorstin, de beschermster der kunsten en weten schappen is als een Catharina de Medici in het rijk der Pharao's, doch zij had bovendien een onbeperkte macht. Dat ook de aanvoerder der kinderen Israels bij hun uittocht uit Egypte tot haar gunstelingen ge rekend moet worden ,blij kt uit de interessante vondsten, die deels in het afgeloopen jaar, deels zeer kort geleden zijn gedaan door de Engelsche expediteis van Professor Garstang en Sir Charles Macston. Met een zekerheid, zooals ten aanzien van de geschiedenis van dit tijdperk slechts zelden kan worden verkregen, kan men nu zeggen dat Htasjepset de pleegmoeder van Mozes is geweest en dat deze evenals Senmoet zoowel de gunst als de ongenade van de machtigen der aarde ruim schoots heeft ondervonden. Nu is de mededeeling van den Bijbel, dat de Is raëlieten uit Egypte zijn getrokken door ernstige geleerden nooit in twijfel getrokken. Doch voordat de jongste resultaten van Garstang's werk bekend waren, verlegde men volgens de meest gehuldigde opvatting de uittocht uit Egypte naar de regee- ringsperiode van Amenhotep, den opvolger van Ram ses II, die als den Pharao der onderdrukking werd beschouwd. Deze opvatting werd ook toen reeds meermalen bestreden en is thahs in geen enkel op zicht meer houdbaar gebleken. De gebeurtenissen in het land Gosen en de uittocht moeten ongeveer twee eeuwen vroeger worden gesteld en komen dan veel beter overeen met den tijd, die in den Bijbel wordt aangegeven. De resultaten der Engelsche archeologen werden niet in Egypte zelf verkregen, doch in het dal van de Jordaan op de plaats, waar het oude Jericho stond. Ten Westen van de duizenden jaren oude put van Blisa, een oase, die in deze streek als een won der van vruchtbaarheid geldt met haar xijgen en laurierboomen en haar dadelpalmen, heeft Gar stang op een heuvelplateau allereerst treffende be wijzen gevonden voor de juistheid der Bijbelsche beschrijving van den val van Jericho. De blootge legde ruines van twee machtige ringmuren toonden aan ,dat zij door een plotselingen ramp vernietigd waren. De geweldige muren waarvan de grootste breedte 4 meter en de hoogte 9 meter bedroeg, waren zoo slordig opgebouwd uit baksteenen van verschillende vorm en grootte, er waren zooveel openingen tusschen te steenen overgelaten en het fundament was zoo weinig berekend voor het dra gen van dien last, dat het ons niet behoeft te verwonderen, dat deze muren door een Aardbeving werden verwoest. Er komen in deze streek wel meer aardbevingen voor. Nog slechts weinige jaren ge leden richtte er een groote verwoestingen aan bij Nablus (Sichem) en de aardbeving, die de muren van Jericho deed instorten, treft dus voornamelijk door het tijdstip, waarop zij plaats had. Nu ko nhet tijdstip van de plotselinge verwoesting die voortgezet werd door de belegeraars en door de door hen gestichten brand, nauwkeurig bepaald worden uit de stijl der overblijfselen van vazen en aardewerk. Garstang vond als resultaat: om streeks 1400 voor Chr. terwijl het jaartal van de uittocht uit Egypte dan omstreeks 1440 zou worden. En thans nog geen jaar later, vindt men een dui delijke bevstiging van deze veronderstelling. In schriften op aardewerk di eln de graven van Jeri cho zijn gevonden, wijzen zelfs nauwkeurig het jaartal aan. De uittocht begon in het tweede jaar der regeering van Amenhotep n (14471420 v. Chr. Hiervan uitgaande, kan men aUes met zekerheid terugrekenen. Mozes was bij den uittocht uit Egyp te 80 jaar oud en moet dus omstreeks 1525 geboren zijn. Destijds regeerde Thutmosis II als Pharao met een vrouw van koninklijken bloede, Ahmose genaamd, die hem zijn eenige wettige kind Prinses Makera Hatsjepset schonk. Het moet een zeldzaam bekoorlijk meisje geweest zijn en daar haar vader haar zeer lief had, mocht zij hem altijd vergezellen op zijn inspectiereizen, waarbij haar schoonheid steeds de grootste geestdrift en bewondering bij het volk opwekte. De vader benoemde het begaafde en vroeg ontwikkelde meisje reeds bij zijn leven als mederegentes en deze positie van vrouwelijke Pharao heeft de zeer energieke vorstin nog der tien jaar na zijn dood weten te behouden naast haar halfbroeder Thutmosis III, die een niet konin klijke vrouw tot moeder had. Toen Mozes een zui geling was, was Hatsjepset nog bijna een kind, doch als eenig kind van den Pharao mocht zij vrijwel doen wat zij wilde en haar later gebleken eigenzinnige en onafhankelijke natuur in aanmer king genomen, is het volstrekt niet vreemd dat zij zich over een ie vondeling gelegd kind ontfermde, terwijl het wel niet anders kon, of zij moest later als zijn pleegmoeder spoedig zijn bijzondere gaven opmerken en er naar streven ze te ontwikkelen. De vrouw, die er ongetwijfeld veel toe heeft bij gedragen, dat Mozes zich ontwikkelde tot zulk een uitstekend leider, heeft zich ook door haar regee- ringsdaden een onsterfelijken naam in de geschie denis verworven. Om z ich in haar moeilijke positie naast Thutmosis III te handhaven, liet zij legenden verspreiden omtrent haar goddelijke afkomst. In de heilige boeken en in voorstellingen op tempel wanden vindt men deze wonderverhalen terug. Hatsjepset legde ook den nadruk op haar waardig heid als Pharao door het teeken van die waardig heid te dragen, nl. een kunstig gevlochten snorre- baard. Haar halfbroeder duldde haar echter noode naatt zich. Plotseling stierf zij op geheimzinnige wijze en toen trad hij met groote wreedheid op tegen haar aanhangers en gunstgenooten. De bouwmeester Senmoet, dien Hatsjepset tot hoofd van haar hof staat en opvoeder van haar dochtertje had be noemd en wien zij haar waardeering betoonde door het oprichten van een reusachtig portretstand beeld, moest natuurlijk het eerst vluchten. Thutmo sis liet de namen van Hatsjepset en Senmoet zelfs overal uitkrassen om hen vólgens de godsdiensti ge opvattingen der Egyptenaren als naamloozen 't voortbestaan in het hiernamaals onmogelijk te ma ken. Het zijn dan ook gelukkige toevallen, waardoor er nog zooveel omtrent hen bekend is geworden. Mozes schijnt als gunsteling van Hatsjepset het lot van Senmoet te hebben gedeeld. Zijn vlucht voor den Pharao en zijn veertigjarig verblijf in de woes tijn zijn te begrijpen, wanneer men in aanmerking neemt dat Thutmosis III na den dood van Hatsje pset nog 40 jaar alleen heeft geregeerd, van 1487 tot 1547. Hij was de Pharao der onderdrukking. Dit verklaart ook de grafteekening van Rachmere, die onder zijnbewind vizier was. Hierop ziet men kennelijk Semietlsche arbeiders tichelsteenen bran den onder toezicht van een opzichter. Ook de opgave van het jaar, waarin met het bouwen van den groo ten tempel onder de regeering van Salomo werd begonnen, nl. 480 jaar na den uittocht uitEgyp- te ,is dan volkomen nauwkeurig. Door dit alles is de historische betrouwbaarheid van den Bijbel nog maals in het licht gesteld. (Nadruk verboden.) Plaatselijk Nieuws BROEK OP LANGENDIJK. NIEUWE AANSLUITING. BROEK OP LANGENDIJK. RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan het postkantoor Broek op Langendijk en de daaronder ressorteerende hulppostkantoren werd ge durende de maand Maart 1932 ingelegd f21777.89, terugbetaald f4546.87. Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 1847, Nieuwstijdingen Ned. Herv. Kerk te Zuid-Beierland afgebrand. Het vuur overgeslagen op drie woonhuizen. Meer dan een ton schade. Woensdagmiddag te ongeveer 1 uur bemerkten voorbijgangers dat rook wolken sloegen uit den toren van de Ned. Herv. Kerk van Zuid-Beierland. In een oogwenk stond het geheele kerkgebouw in lichte laaie terwijl de brand, aangewakkerd door een krachtigen Z. W. wind, spoedig oversloeg naar de aan de overzijde van de straat gelegen huizen. De vrijwillige brandweer van Zuid-Beierland, welke onder leiding van opperbrandmeester P. Boer met de handspuit spoedig ter plaatse was, stond machteloos tegenover de vuurzee. Eerst te gen twee uur kon de brand dank zij de medewer king van de uit Nieuw Beierland ontboden brand weer welke met de motorbrandspuit verscheen krachtiger worden bestreden. Doch toen viel aan blusschen feitelijk niet meer te denken. Door den wind werden de vlammen al steeds meer en meer aangewakkerd, zoodat het niet lang duurde of de kap en de binten van het kerkgebouw vatten vlam. Weldra waren ook de ga lerijen stoelen en banken preekstoel en orgel een vuurzee. De toren stort in.. De toren stortte om kwart over twee in, maar zij viel tegen de windrichting in, juist op het pad voor de kerk. De werkzaamheden der brandweer moesten in hoofdzaak beperkt blijven tot het voorkomen van een verdere uitbreiding van den brand. Met de be perkte middelen kon dan ook niet worden tegen gegaan dat de kerk en de consistorie een prooi der vlammen zijn geworden. De drie tegenover de kerk gelegen huizen eigendom van den heer P. H. Botenberg, zijn geheel uitgebrand. De bewo ners, o.m. de manufacturier H. Por, hadden hun huisraad nog tijdig in veiligheid kunnen brengen. De achter de kerk gelegen pastorie bewoond door ds. A. van Grienthuysen, kon evenals het archief behouden blijven. De zilveren voorwerpen welke bij den eeredienst worden gebruikt konden worden ge red. Het kerkgenootschap lijdt een shade van meer dan honderdduizend gulden, welke door verzekering wordt gedekt. De puinhoopen van de kerk zijn omgehaald. Ook de particuliere huizen hebben on geveer tienduizend gulden schade geleden. Omtrent de oorzaak van den brand is niets bekend, doch kortsluiting wordt niet uitgesloten geacht. De na- blusschingswerkzaamheden duren nog voort. De kerk is in 1678 gebouwd, toen men juist den polder ,.de Hitert" had voltooid. In het kerkgebouw dat een verdieping hoog was, bevonden zich 300 zitplaatsen. In 1696 werd een halve toren gebouwd die in 1797 werd vervangen door een 62 meter hoo gen tweeden toren. Mlllioenen menachen danken hunne gezondheid aan hel dagelijksch gebruik van Quaker. Doetoren en opvoeders der Jeugd SO Jaren In 1870 werd aan de kerk nog een vleugel gebouwd met een galerij, waardoor het zitplaatsenaantal ver hoogd werd tot 550. In dat jaar werd tevens een orgel in de kerk aangebracht. Het gebouw was van geen architectonische waarde. Het torendrama te Amsterdam. Verdachte door het Gerechtshof eveneens tot levenslange ge vangenisstraf veroordeeld. Het gerechtshof te Amsterdam wees arrest tegen den leidekkerspatroon M. die in hooger beroep terecht stond, verdacht van den moord opb zijn compagnon Arkenbout, gepleegd op den toren van de Majellakerk te Am sterdam op 29 Maart 1929. Doorde n dood van A. kreeg M. 50.000 van de verzekerteg uitbetaald. Hij had nl. voor dat be drag een zoogenaamde companonsverzekering ge sloten. De rechtbank had hem wegens moord, con form den eisch van het O. M. tot levenslange ge vangenisstraf veroordeeld. In hooger beroep eisch- te de procureur generaal eveneens levenslange ge vangenisstraf, bij welke eisch hij ook bij voortge zet onderzoek, door het Hof bevolen, persisteerde. Het Hof arrest wijzende, vernietigde op formeele gronden het vonnis van de rechtbank en veroor deelde verdachte, opnieuw recht doende, tot levens lange gevangenisstraf, wegens moard op zijn com pagnon Arkenbout. Overwegingen van het arrest. In het arrest overwoog het Hof allereerst, dat Arkenbout is overleden tengevolge van hem met een stomp voorwerp toegebrachte slagen op het hoofd. Verdachte heeft met voorbedachten rade gehandeld. Reeds bij het aangaan van de zeer hooge compagnonsverzekering liep hij rond met de gedachte, dat hij A. van het leven zou berooven wanneer de gelegenheid zich zou voordoen. In de maand Maart nam het plan om te dooden een vas ten vorm aan, waarna op den genoemden datum de daad werd gepleegd. De goedkoope treinen. Propaganda-boekjes der Nederlandsche Spoorwegen. Tot verleden jaar kondigden de Nederlandsche Spoorwegen de goed koope treinen met regenverzekering stuk voor stuk of bij enkele tegelijk van tijd tot tijd aan door advertenties in de dagbladen en door strooibiljet ten. Dit zal ook dit jaar gebeuren, maar boven dien zullen binnenkort boekjes worden uitgegeven waarin het geheele plan voor de goedkoope treinen in. de maanden Juli, Augustus en September is opgenomen. Van die treinen zullen er in totaal ongeveer 150 rijden, waarvan 30 naar Amsterdam. De boekjes zullen niet alleen de volledige dienst regeling met tarieven en voorwaarden bevatten, maar ook foto's en korte beschrijvingen van de plaatsen waar de treinen heengaan, met vermel ding van bezienswaardigheden en andere attracties Zij zullen ongeveer 160 pagina's beslaan en slechts enkele centen kosten. De kostprijs voor de Spoor wegen is veel meer, maar men beschouwt de boek jes als propaganda-materiaal. Ee n geheel koste- looze beschikbaarstelling wil men niet, omdat het publiek nu eenmaaliets waarvoor het wat moet betalen, meer waardeert. Voor Amsterdam is een goede plaats ingeruimd. Zij zullen verkrijgbaar zijn aan de Spoorwegsta tions en bij de reisbureaux. De verwerping van de Pachtwet door de Eer ste Kamer. Het tegenstemmen der 6 Senatoren. De R.K. Kiesvereeniging te Doetinchem heeft een motie aangenomen, waarin naar aanleiding van het feit, dat de verwerping van het ontwerp „Pacht wet" door de Eerste Kamer mede is veroorzaakt doordat 6 R.K. leden dier Kamer tegen het wets ontwerp hun stem uitbracht, het bestuur van den Bond van Kiesvereenigingen in Gelderland ver zocht wordt, deze aangelegenheid bij den Partij raad van de R.K. Staatspartij aanhangig te willen maken en uitspraak te willen vragen op de eerst volgende vergadering van den Partijraad. De auto zonder chauffeur. Een twijfelach tig genoegen tijdens de Paaschdagen. Dat het tij delijk bezit van een gehuurden auto zonder chauf feur niet altijd een genot is, ondervonden enkele turnllefhebbers uit Leeuwarden, die in den nacht van Zondag op Maandag uit de Friesche hoofdstad vertrokken om getuige te kunnen zijn van een turn wedstrijd. Na afloop huiswaarts keerende over kwam hen een ongeluk, doordat zij den auto niet goed meester waren, echter zondererns tigegevolgen Buitenland Weer perduikboot naar de Noordpool. Sir Hubert Wilkens, die in September van het vorig jaar een poging heeft gedaan om de Noordpool met den onderzeeër .Nautilus" te benaderen, deelt nu mede, dat hij binnenkort deze poging met een an deren onderzeeër wil herhalen. Van dit nr. stellen wij voor onze abonné's op aanvrage gratis exemplaren beschikbaar. vallen die de strafrechter te behandelen kreeg wa ren vergrijpen tegen het eigendom. Het meeren- deel van de strafbare feiten is gepleegd in de Noor delijke industriegebieden. Burgerlijke Stand Ingeschreven over de maand Maart. Gndkarspol. OndertrouwdNicolaas Tbeoüorus Rood, 26 j. slager te Opmeer en Maria Martha Adriana Jo hanna Putker 24 jaar. Theodorus Bisschop, 26 jaar, veehouder te Schermerhorn en Bertha Kuilboer 22 jaar. - Petrus Boerdijk, 22f jaar visscher te Harenkarspel en Maria Geertruida Stet 26 jaar. Simon Dekker 3CW jaar chauf feur te Broek op Langendijk en Aaltje Talsma, 22 jaar - Overleden:: Klaas Kroon 67 jaar wedn. van: Koeltje Kooij. Matthijs Wjtsmeer 85 jaar, weduwnaar van Kaatje de Jongch. Loop der bevolking. Ingekomen personen over Maart: Trijntje Lodder wed. van C. Doorn, van Zuidschar woude. Maria Martha Adriana Johanna Putker van Alkmaar. Elisageth Doorn, van Zuidschar- woude. Cornelis Stins van Zuidscharwoude. Anthonius Petrus de Groot van Utrecht. Hen- drikus Arnoldus Johanes Scheiders van den Helder Vertrokken personen over de manad Maart: Trijntje Wit naar Bergen. Simon Stam naar Koedijk. Voor de Hevige aardbeving in Zuid Afrika. In den nacht op Woensdag zijn de stad Johannesburg en omgeving door een buitengewoon hevige aardbeving geteisterd. Taltrijke gebouwen in het centrum der stad werden ernstig beschadigd. Verscheidene per sonen wrden lichtgewond. Een mijnschacht is vol komen ingestort. De seismograaf in het obeservato rium te Johannesburg heeft een zeer hevige be ving geregistreerd. Strafbare feiten in Engeland. Het aantal strabare feiten in Engeland gepleegd is in het af- ■geloopen jaar aanzienlijk gestegen. De meeste ge- Ele maand April. In denj meestninj. Een droge Maart en een natte April, dan lukt den boer, al wat.ie wil. Volgens dezen regel zou er op hetf oogenblik ook vbor den liefhebber-tuinier veel reden tot tevredenheid moeten zijn. Inderdaad hebben de genen, die in het begin van Maart' hun spinazie en raapstelen en enkele andere voorjaarsgewassen in den grond hadden, geen reden tot klagen. Het zaad is ondanks de nachtvorsten boven den grond ontsproten en de groei gaat snel, nu de tempera tuur ook gedurende de nachten milder is gewor den en regens zijn losgekomen. Anderen echter zijn achter met de tuinwerkzaamheden. In de tweede helft van Maart haalde het zaaienj niet veel uit, als gevolg van de groote droogte, ver oorzaakt door het volkomen gemis aan regenwater den veelvuldigen zonneschijn op den dag en de strenge nachtvorsten. De bovenlaag van den grond, was hier en daar als poeder, stof. Wie toen probeerde te zaaien, voederde slechts de vogels. Het behoeft nauwelijks betoog, dat we thans zoo spoedig mogelijk den achterstand moeten in halen, te meer, omdat April ons weer vele nieu we werkzaamheden te doen voorschrijft. April is zaaitijd voor vroege bieten, savoye kool spruitkool, Qhineesche kool en zomerrammenas. Erwten en peulen leggen we met tusschenpoozen Opgekomen zaailingen moeten worden ver- speend of gedund. Kool en sla onder glas wordt langzamerhand afgehard door des nachts de ra men af te laten en nog slechts met een rietmat te dekken. - t*. Naast de opkomende erwten wordt rijshout ge plaatst of kippengaas. Bij gunstig weer kunnen we op beschutte plek jes boonen leggen, maar beter is het om er mee te wachten tot half Mei. We moeten in deze maand veel doen aan insecL tenbestrijding. Vernietig alle rupsennesten, wel ke men kan ontdekken. Tegen bessenblaidwesp in de kruisbessen sproeien we met 0.1 een tien de procent Parijsch groen, Wees er voorzich tig mee. Men herinnere zich uit een recent Alk- ma arsch proces hoe giftig arsenicum-houdend Parijsch groen is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1932 | | pagina 5