Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
41e Jaargang
PU
Oilgm: Firma 1.1. ITO - Mactair 1. H. KEIZER. Banal Miordschinniüda.
'eekagenda
Hieuws
Uit den Omtrek
N() 41 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. SS. DINSDAG 12 APRIL 1932
NIEUWE
LAIGËDIJkËft COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG. -
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.18.
ADVERTENTTEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
UROOTE LETTERS
K«4R PT mT«5RTiTMTR
13 April. Licfitbeeldenavond „Een reis door
Indië" in de zaal van den heer Vijzelaar te
Broek op Langendijk. 3.30 uur voor kinderen
7 uur voor ouderen.
!1 April. Kinderzangklasse der zangvereen.
„Zanglust" te i3int Pancras. Lokaal Bouw-
stra. Opvoering der kinderoperette „Een dag
„Khalif.'
20 April» Woningbouwvereeniging te Noord
scbarwoude, des avonds acht uur in hotel
.Concordia.
en 26 April: Tooneeluitvoering „Jong Leven" in
de tooneelzaal van den heer Corn. Vis te Oud
karspel.
Plaatselijk
NÖORDSCKARWOUDE.
DE SOKOL-FILM.
Zondagmiddag waren wij in de gelegenheid de
!okol-turnfilm te aanschouwen, die draaide in de
ooneelzaal van den heer J. de Bakker op initiatief
iran de Gymnastiekverenigingen „Hercules" en
,Hygiea".
De zaal was voor een groot gedeelte gevuld met
jeugdige „Gym"-enthousiasten en een aantal vol
wassenen.
Alvorens deze füm werd gegeven, draaide er eerst
«en Journal, dat ons in enkele oogenblikken een
•roote reis door de wereld liet volbrengen, daarna
een komische twee-acter, die niet minder de be-
angstelling van de jeugd had.
Dan „de" film.
Wij worden gevoerd naar het verre, na den oor
log gemaakte, Tsjecho Slowakije, het land van
president Masarijk.
Wij komen in het gebied van de eeuwige sneeuw
waar de toppen der bergen in nevelen zijn gehuld
en de ijle lucht ons het ademen moeilijk maakt. En
iie grootsche schoonheid, waar wij menschen ons
mo klein en nietig voelen, imponeerde.
Machtige orgelmuziek klinkt ons in de ooren, en
gaf zoo juist weer de verheven stemming, waarin
le mensch moet verkeeren, wanneer hij zich in die
goddelijk schoone oneindigheid bevindt.
Maar sommige oorden wachten ons en wij toe
ven eenigen tijd aan heerlijke wateren, omzoomd
door schitterende boomenpracht. Wij dwalen en
droomen onder het koele lommer, gaan spelevaren
op het diepblauwe water, dat ons lokkend ïoept,
waarin het koepelgewelf der hemelen zich weer-
SPW«emaken tochten per bergspoor en rusten na
Idit alles in luxueuze hotels, omringd van alle com-
ford, voldoening schenkend aan de meest verfijnde
61 Wat*1 zich dan weer voor ons geestesoog ontrolt
is slechts een klein gedeelte van dit wonderschoone
lawij deden mee aan bergsport, aan skytochten,
aan bobsleewedstrijden, om dan de Sokols de
„Valken" de turners aan hun sport te zien doen.
Velen hebben met ons een plaats ingenomen op
de tribunes van het groote Stadion in afwachtmg
van „hun" komst.
Daar komen zij in machtige emdelooze gele-
deren de arena binnengemarcheerd. Duizenden
bij duizenden nemen hun plaats in op het gro
tapijt om hun kunnen te toonen. jorY,nri
15000 turners en turnsters zullen ons demon
streeren, wat discipline, tucht vermag.
In eindelooze rijen voeren zij als één man hun
vrije oefeningien of rythmische bewegingen uit.
Maar hoe stijgt onze bewondering en verkort het
ongebreideld enthousiasme van alle aanwezigen
waarvan het stadion dreunt, wanneer na beein
ging orde en regelmaat onverbroken zijn en e
lijntje kan worden getrokken langs de onafzien
bare rijen mannen en vrouwen.
Het is de bloem der natie, gedrild, gësclioold, ge;
traind in strenge discipline; tucht, orde, regelmaa
en dat alles onder het motto: „alles voor den staat.
Het was een lust voor de oogen.
Het defilée door de stad. Daar gaan ze, met
fier opgerichte hoofden, volgend hun vaandel, to
gejuicht door de duizenden, die zich langs den weg
hebben geschaard. Gadegeslagen en bewonderd door
„hun" president Masarijk.
Een bloemenhulde wordt gebracht aan den sUcn-
ter, den grondlegger van deze machtige °^anisa
en deze indrukwekkende demonstratie toont ons
welk een kracht er is gelegen in deze menscnen
der toekomst.
Wij keeren terug uit dit land zoo ruk aan natuur
schoon, zoo krachtig in zijn „Sokol (Valken)
De meest aangename herinneringen nemen
mede maar ook vele onvervulde wenschen.
Edoch wij waren vergeten, dat wij toefden m
een zaal en de beelden op het witte <*oek
ten droomreis hadden doen maken m n
velen onbekende Tsjecho Slowakye.
Mlcky Mouse roept ons tot de werkelijkheid terug,
maar vermag niet ons te doen vergeten al
mooie in het verre land gezien.
Het was een mooie, waardevolle middag en van
harte hopen wij dat „Hercules" en "^ygiea In de
gelegenheid zullen zijn ons meer van deze geno
uren te bezorgen.
OUDKARSPEL.
Wie het bovenstaande heeft gelezen en ons nu
terugvindt op het eiland Sicilië, moet in ons wei
°en wereldreiziger van professie zien.
Sicilië - waar de hartstocht de menschen in
et bloed zit, waar de heldere manenacht de^zin^
en streelt, waar de liefde lokt, waar het leven bi
zijn vitaliteit wordt geleefd; waar het mes ae
réchter is ter beslechting van onderlinge veeten,
verraad en ontrouw.
Dit overdachten wij, toen Zondagavond door
„Caecilia" de Opera „Cavalleria Rusticana" (Sici-
liaansche hoereneer) onder leiding van den heer
H J. Zaal werd vertolkt.
Maar daarnaast konden wij niet nalaten het ver
trouwen van den directeur in zijn leden te bewon
deren, om een opera hier voor het voetlicht te
brengen.
't Was geen durf,maar hier spraken zelfbe
wustzijn en zelfvertrouwen.
Of deze opera door de aanwezigen in gelijke mate
werd geapprecieerd als de operettes die de vereeni-
ging heeft opgevoerd, wagen wij niet te beoordee-
len„ maar we gelooven wel, dat men de taak,
die directeur en leden zich zelf ter voldoening had
den opgelegd, op de juiste waarde zal weten te
schatten.
Men moet niet vergeten dat de vertolking van een
zangspel van dramatischen inhoud, zeer veel ver-
eischt van de spelenden, die zoo'n hecht verband
moeten leggen tusschen zang en spel, muziek en
woord, dat zij als 't ware worden meegevoerd uit j
hun persoonlijke wereld naar die waarnaar de in-
houd is ge teekend,en daardoor boven „eigen kun-
nen" uitgaan. i
i, aarvoor is noodig een groot concentratie en
comDiiiatievermogcn teneinde een goed geheel te
verkrijgen in samenspel en samenzang.
Vooral moet dit ten duidelijkste spreken bij
ae duetten.
Men moet een opera weten te genieten on te
waardeer en on, wanneer deze eerder genoemde
factoren aanwezig zijn, dan kan het niet anders
of men zal genieten van een opera,
Komen wij nu aan de beantwoording van de
vraag, heeft „Caecilia" aan deze voorwaarden
voldaan
iMaar daarbij moéten wij tevens de namen van
de hoofdpersonen noemen.
In do allereerste plaats dan Santuzza.
De vertolkster van deze rol beschikt over een
uitstekende stem, en mede daardoor heeft zij
van haar rol een uitstekende creatie gegeven,
mogen wij gerust verklaren dat zij boven het
normale dilettantisme is uitgegaan.
Bij haar toch bestond een uitstekeinde combina
tie tusschen zang en spel en mogery we gerust
verklaren dat haar optreden klank en kleur heeft
gegeven aan den inhoud.
Moeder Lucia, had een minder groote rol, maar
ook bij haar bleken de factoren aanwezig, die
veresicht werden voor een goed samenspel tus
schen haar en Santuzza. Beschikkende over een
mooie stem, ontwikkelden deze beide dames meer
malen heel mooie en fijn geaccentueerde taferee'len
Lola, de verleidster, heeft een zuivere al is
het dan een eenigszins zachte stem. Maar zij
paste volkomen in het kader, want, haar hou
ding oogen- en gebarenspel demonstreerden dui
delijk de figuur, zooals die in het' stuk wordt
beschreven. Het was de lokkende en verleidende
vrouw overhalende en zelf schuldig aan on
trouw.
Turiddo -- evenals genoemde dames óver een
goede stem beschikkende, vertolkte teveel den
zang, waardoor van het spel, vooral het; samen
spel wel iets verloren ging.
Wij 'hebben hem in andere rollen wel beter
en rolvaster gekend zoodat wij meenen, dat,
hier zeker omstandigheden aanwezig zijn geweest
die invloed hebben uitgeoefend op Zijn optreden.
Alfio kwam voor het eerst voor het voetlicht
en zag zich in deze opera daardoor vóór een niet
gemakkelijke taak gesteld. Echter heeft hij
eveneens de beschikking over een volle klankrij
ke stem, die onder leiding van zijn directeur ze
ker nog aan kleur zal winnen.
En daarnaast zal hij ook in de gelegenheid
zijn zich een zekere vrijmoedigheid eigen te ma
ken, waardoor nog veel door hem kan worden
bereikt hij andere aan hem op te dragen róllen,
Resumeerende mogen wij gerust zeggen, dat
vcoral het optreden van de dames hoogelijk viel
tc roemen, terwijl de beide heeren zeker hun
best. hebben gedaan om met de damesi gelijken
tred te houden.
De koren hebben wij meer dan eens besproken,
en ook nu mogen wij verklaren dat die zich op
schitterende wijze van hun taak hebben gekwe
ten. Vooral de scene bij de kerkdeur was 'er een,
die imponeerde en boeide.
Daarnaast had de directeur een lang nieti te
onderschatten plaats ingenomen, hij toch was
het die de muzikale begeleiding op zich had ge
nomen, terwijl zijn spel op den vleugel de aan
wezigen van 'het begin tot het eindei boeide en
bekoorde. 1
Het. decoratieve gedeelte was uitstekend in or
de terwijl de fa. Ridderikkhoff, die de' grime
verzorgde, deze taak op voortreffelijke wijze
heeft verricht.
Maar ook de heer H. Slikker heeft zijn aandeel
in deze te boeken. Hij had de regie voor zijn re
kening genomen en waar de heer Slikker zich
daarmede belast weten wij ook dat de puntjes
op de i worden gezet.
Mej L. Eecen deed de koraalmuziek ruischen
en werd de eigenaardige plechtige stemming te-
weego-ebracht, die allen in ootmoed het hootd
buigen als zij de deur der kerk binnengingen
Alles bij elkaar genomen, mogen wij dankbaar
verklaren dat het .een uitvoering is geweest, die
werkelijk genoemd mag worden, een uitvoering
waarmede Directeur en vereeniging veel goéds
en moois naar voren hebben gebracht.
Wij zijn echter van achteraf begonnen. 'Voor
dat de opera ten tooneele werd gebracht, kregen
wij eerst, het gemengde koor te hooren in „Dorps-
dans' en „De laatste zonnestraal.'
En juist de bestudeering van den koorzang
is oorzaak geworden, dat de koren in de operettes
en thans in de opgevoerde opera, op een zoo hoo-
ger peil zijn komen te staan.
•Maar ook hot kinderkoor liet zich hooren in
de liedjes „In de smidse" ,,'t Kindek© in den Stal*'
„Mijn moeder bakt 'r pannekoek" ,,Jan, Koet
sier' „Naar huis toe" „Spoortje spelen" „Ri-
vidididididitl"
Het groote en het kinderkoor mochten een har
telijk en welgemeend applaus in ontvangst ne
men Welverdiend.
De operettevereeniging „Caecilia" kan op een
sueeesvollen avond terugzien.
Noordseharwoude.
Men schrijft ons het volgende:
Naar wij uit goede bron vernemen, beerscht
er onder het personeel der Gém. Lichtbedrijven
ontevredenheid over het feit, dat er door ïle
Commissie nog steeds geen behoorlijk werklie-
deiireglement als bedoeld bij de nieuwe ambte
narenwet is vastgelegd.
Wanneer men nu weet dat genoemde wet 1
September 1930 van kracht werd, en de gemeen
ten een jaar tijd kregen nl. tot 1 September
1931 om in overleg met de organisaties een reg
lement vast te stellen, dan is er wel eenige reden
tot ontevredenheid.
De gaseommissie heeft de wettelijke termijn
dus al met 7 maanden overschreden.
N oor.lseharwoude.
In deze gemeente is een afdeeling opgericht
van den Ohr. Bóeren- enTuindersbond met aan
vankelijk '25 leden.
- Ecnigenhurg. Sint. .Maarten.
Vrijdagavond trad in de N. H. kerk alhier, op
verzoek der afd. algem. vrouwen Vredebond al
hier, de heer van Warmelo op, terwijl mevr. van
der VeenWildon dezen avond als deelama-
triee optrad. Mej. Overbeek, presidente der afd.
opende deze bijeenkomst met een welkom aan den
heer van Warmelo en mevr. Wilson, maakte de re
gelirg van dezen avond bekend en maakte een
begin met het programma door gezamenlijk het
bondslied te laten zingen, waarna mevr. Wilson
vervolgde met voordracht en een gedicht van
Mar tien Beversluis, getiteld „de Vlucht" Hierin
worden wij verplaatst naar Jhet begin van den
wereldoorlog, toen velen uit België uit vrees
voor het oorlogsmonster de ,vlucht namen om een j
veilige haven op te zoeken. "D|e gang van een
jonge moeder met nog drie jonge kinderen wordt
hierin beschreven en welke vrouw door de angst J
en groote vermoeienissen aan, deze vlucht ge
paard onderweg haar twee oudste kinderen ver
liest en aan den weg begraven moest' achterla
ten en eenmaal in veilige haven aangekomen tot
de wreeds teleurstelling komt, dat zij haar
jongste kind dood in de armen heeft. Heel mooi
en aandoenlijk werd dit voorgedragen. "Alsnu
trad de heer Van .Warmelo op, welke ons als oud-
kapitein der artillerie, dus niet als betaald pro
pagandist, feiten en gebeurtenissen verteld, waai
de eenvoudige mensch geen vermoeden van had;
dat zulke dingen in een beschaafde maatschappij
konden plaats vinden. Spr. deelt dan mede, dat
juist deze gruwelijke oorlog aan het menschdom
een dienst heeft bewezen en wel doordat zoovele
regeeringen, keizers en koningen, door andere
volksregeeringen werden vervangen en hierdoor
de geheime archieven nageplozen en openbaar
werden gemaakt. Hetgeen in voorgaande oorlogen
niet kon gebeuren omdat de bepaling van de auto
cratische regeering voorschreef, dat de zegels
dezer archieven pas na 80 jaar na een plaats ge
had hebbende oorlog verbroken mochten worden.
Dus op eeu tijdstip ,dat de toean er onder geleden
volken reeds niet nieer 'in het land der levenden
vertoefden en het dan levende geslacht dit wel
met wat anders had te bemoeien en geen oude
koeien uit sloot gingen halen. Thans is dit an
ders, en de onthullingen welke ons nu door deze
openbaring is geworden is van zulk een verschrik
kelijke beteekenis, dat het mij als officier niet
meer mogelijk is als zoodanig te dienen en ik met
recht vermeen, dat de eed, door mij' in 1889 als
officier afgelegd en waarbij ik. mij verbond, mijn
volk en vaderland te dienen en te beschermen,
thans in alle opzichten getrouw ben, daar het
werken voor den vrede, na bekendwording dezer
geheime stukken, het eenigste is wat tot heil
en bestaanszekerheid van ons volk en vaderland
kan dienen.
Dit deze geheime stukken, zegt spr., is dui
delijk gebleken, dat deze wereldoorlog al lang
was voorbereid en zijn oorzaak vindt in het feit,
dat Duitschland, na 1870, van onbeduidende in
dustriestaat een overheerschende werd en dit in
de oogen van industrie -en kapitaal der andere
staten niet toelaatbaar was. Als voorbereiders
va a dezen groóten oorlog werden dan genoemd
een Eranschi en Russisch staatsman en de stoot
daartoe het schot te Scrajewo is dan ook niet ge
daan door een moordlustige, doch door den poli
tiek wel overwogen en beraamd plan.
Voorts wijst spr. er op, dat de soldaten bij mil-
lioenen voor hun vaderland zijn gesneuveld en
dat de volkeren voor een zelfde doel; armoede
en groote ontberingen hebben geleden, terwijl
«er daarnaast een categorie va.n menschen was,
die aan dit alles lak hadden. Dit waren die groot
handelaars en industrieelen, wapenfabrikanten.
Vast is komen te staan, dat door het lugubere
werk dezer menschen de oorlog zoo lang heeft
geduurd en tot het bitter einde gestreden, moest
worden.
De groothandelaren van Engeland hebben zich
niet ontzien om machineolie, waar Duitschland
in de oorlogsdagen gebrek aan had en "bij het niet
verkrijgen hiervan, het einde van den oorlog
beteekende, tegen grof geld aan Duitschland,
via Kopenhagen, Ie leveren. Ook de Duitsche
glasfabrikanten maakten geen gewetensbezwaar
om de glasbollen, benoodigd om de duikbootval-
len drijvende te houden en hiermede de Duitsche
duikbooten te doen kapsijzen, aan Engeland te
leveren, terwijl deze fabrikanten konden weten,
dat bij'de Duitsahe jongens hun jongensj vêe/
gevallen van krankzinnigheid voorkwamen als
uoqasaoui isuDüip (u8}ooq>[inp) aujjeuiqns ap fiq
doen, enkel uit angst voor 'deze duikboot vallen.
Ook de firma- Krup was van'Fransch geld niet
vies en leverde gedurende den oorlog oorlogs
tuig via Zwitserland, aan Üe entente mogend
heden; had in Zwitserland een fabriek staan om
de Duitsche merken te verwijderen, hetwelk ech
ter niet voorkwam dat er in de vijandelijke stellin
gen veel materiaal is gevonden met het Krupp-
merk erop. Evenzoo ging het met de leveranties
van liet prikkeldraad, waarin de soldaten bij
duizenden den gruweldood zijn gestorven. Ein,
_zegi spr., als men dan. weet dat dit alles geschiedt
met medeweten der regeeringen en generale sta
ven, pas dan komt men 'tqt de overtuiging, dat
vaderlandsliefde en soldaat spelen het vaderland
niet kunnen redden, maar dit énkel doorwerken
van dén vrede kan geschieden. Voorts herinnert
spr. er aan dat de kans op oorlog op ditoogen-
blik grooter is dan ooit 'is geweest,' en dat wij
voor twee jaar terug reeds ©en nieuwen wereld
oorlog beleefd 'hadden,, wanneer de regeeringen
meer vertrouwen in hun soldaten en bevoliring
konden hebben. Dit laat wel wat te wenschen
over voor hen daar de ellende der vporgaando
slachting nog bij velen te diep in het geheugen
staat gegrift en dienstweigering een algemeen ver
schijnsel is.
Toch, zegt spr., zal een groote oorlog in de
naaste toekomst onvermijdelijk zijn. En de oor
zaak hiervan is Rils land. Dit land, zegü spr.,
hetwelk voorheen het laad was voor invoer en
met zijn 160 millioen menschen een rijk! afzet
gebied vormde, gal, door zijn nieuwe wijze vqn
produceeren, vastgelegd in het vijf-jarejiplan,
straks het land van uitvoer worden en West.
Europa met zijn artikelen verzwelgen. Uit deze
wijze van werken, zooals de Rus zich dit voor
stelt, zal bij overwinning het kapitalistische mo
nopolie verdwijnen.
Dit Rusland, zegt spr., is een doorn in het
oog van de kapitalistische staten en zal door hen
worden bewerkt om tot ondergang té geraken.
Wanneer deze oorlog straks uitbarst, is dit een
oorlog, waarbij Rusland wel het onderspit zal
moeten delven., daar de ingewijden na kunnen
gaan dat Rusland door ziin yijanden geheel zal
worden ingesloten en dit tot verlies moet leiden
',Eoeh evengoed is men zich bewust van het feit,
dat deze oorlog, gevoerd met de aller-modernste
wapenen en nog verderfelijker gifgassen, een oor
log zal zijn, welke de wereld misschien in geen
eeuw te boven komt door de enorme vernielingen
welke hieruit zullen voortvloeien. Niettegen
staande deze wetenschap, durft het groot ka
pitaal dezen menschonteerden krijg doen bestaan
omdat het van het idee uitgaat dat, als Rusland
door'zijn nieuwe regeerwijze en werkmethodes
overwint, is ons kapitalisme ten doode opgeschre
ven, terwijl bij een oorlog, al wordt dan ook veel
verloren ,.onze kapitalistische staat blijft bestaan
De rede van den heer van Warmelo werd met
groote aandacht aangehoord en heeft velen de
oogen geopend. Mevr. Wilson droeg, hierna
nog voor jde onbekende soldaat" van Martien
Beversluis en deed dit evenals „de Vlucht' i op
voortreffelijke wijze. Als laatste gedeelte van
dezen avond kwam het sluitinjjswoord van de
presidente, welke den heer van Warmelo dank
bracht voor zijn prachtvolle rede en mevr. van
der Veen -Wilson voor de mooie voordrachten,
door haar ten gehoore gebracht.
Sint Maarten.
Zondagavond voerde de zangvereen. alhier, on
der leiding van den heerP. Grin. j.n het lokaal van
den heer Zwakman ot) „Malle Geert" zangspel in
drie bedrijven van Mart .Schuil. Ondanks het
slechte weer was de zaal goed bezet' en kon de
vereen., wat het finantieele gedeelte betreft, te
vreden ziin Ook nu de opvoering heeft' plaats
gehad, mag de vereen, over Tiaar werk' tevreokn
ziin .daar de t;id door directeur én leden hver-
