NIEUWE St
Domheidsmacht
Hike Breijer's
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
lening
No 6:
ZATERDAG 4 JUNI 1932
4le Jaarsriih;
Speciaal Corsetten - Magazijn
goedpassende
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. J2.
LANGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.15.
Ultimo: firma 1. H. KE1ZEB. - Redacteur I. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Er is een bekend tooneelwerk van den Nederland-
schen acteur Marcelles Emants, dat getiteld is
„Domheidsmacht." Aan dien titel werden wij
onwillekeurig herinnerd door de run, waarvan- eeni-
ge weken geleden de Nutsspaarbank te den Haag
het slachtoffer werd of althans dreigde te worden.
Het verschijnsel, dat zich hier voordeed, staat niet
op zichzelf. Het is een uiting van de geestesgesteld
heid der groote stadsbevolking, waar de indivadu-
aliteit verloren gaat in de massa. Enkele personen
behoeven slechts een of ander verbloeden te lan-
ceeren. of dit plant zich als een lawine voort,
zet de massa in beweging en brengt die tot de
onmogelijkste dingen.
De Fransche schrijver Le Bon heeft een boek
geschreven over de zielsgesteldheid der massa. En
hij toont daarin aan, dat de massa zich geheel
anders gedraagt dan het individu. Wie de massa
in beweging weet te brengen, kan van haar daden
van zelfopoffering verkrijgen, waartoe ieder indi
vidueel niet bereid zou zijn. Maar vaker leidt de
zielsgesteldheid der massa tot daden, zoo slecht of
zoo dom, dat geen enkel individu hetwelk deel der
massa uitmaakt, zich ervoor zou laten vinden. In
het geval der Haagsche spaarbank hadden wij te
doen met de domheid der massa. En deze domheid
dreigde een gevaar te worden, voor een der nuttig
ste instellingen der Residentie. Het is nu goed af-
geloopen. Maar toch is het duidelijk, dat geen
spaarbank in staat is, zoo maar plotseling alle
haar toevertrouwde gelden terug te betalen zonder
haar bezittingen tenslotte onder de waarde te moe
ten verkoopen. vooral in dezen tijd, nu de markt
zoo buitengewoon gevoelig is voor een eenigszins
ruim aanbod ook van de soliedste effecten. Dit leidt
er toe, dat, als een run al te lang wordt voortgezet
ook de verstandige inleggers zich noodwendig on
gerust moeten maken. Niemand zal gaarne tot de
laatsten behooren die hun geld terugvragen. Het
is toch mogelijk, dat er, door de abnormale wijze
waarop de bezittingen te gelde moeten worden ge
maakt, tenslotte een klein tekort blijkt te zijn ont
staan. Over alle inleggers omgeslagen, zou dit
gemakkelijk zijn te dragen. Maar indien het alleen
ten laste kwam van de laatst komende inleggers,
zou het voor ieder een zeer aanzienlijke schade be-
teekenen.
Het is in verband hiermede, dat dev raag mag
worden gesteld, of de overheid op dit punt niet zou
moeten ingrijpen. Het spaarbankbestuur kan moei
lijk anders doen dan aan de opvragingen gevolg
te geven, zoolang de liquide middelen het althans
veroorloven. Er dreigt daardoor echter een groot
algemeen belang m het gedrang te komen, en wel dit
dat de inleggers onder alle omstandigheden moeten
kunnen rekenen op de veiligheid van hun inlagen.
En zou het nu niet wenschelijk zijn, dat de wet
aan de een of andere autoriteit de macht gaf, om
I In exceptioneele gevallen als waarvan den Haag
het voorbeeld was, in Me grijpen, evenals in 1914
ten aanzien van alle spaarbanken geschiedde, de
opvragingen te beperken, daarna dooi» een accou-
tant een onderzoek te doen instellen en het resul
taat ter geruststelling van het publiek te publi-
ceeren. De maatschappij moet nu eemnaal tegen
de domheden der massa worden beschermd, even
i als deze massa zelf. J
Dit geldt in dezen tijd ook op ander gebied. WU
denken hier inzonderheid ook aan de politiek, die
sterk staat onder den invloed der domheidsmacht.
Door zich te laten leiden door de domme massa
toch komen onze regeerders ertoe, ons aller wel
vaart In gevaar te brengen. Zij schijnen evenals het
spaarbankbestuur aan de domheidsmacht te zijn
overgeleverd.
Hoezeer de massa zich door haar domheid zelf
in de vingers kan snijden, leert heel treffend het ge
val met de Haagsche spaarbank. Zooals uit de door
het spaarbankbestuur gepubliceerde gegevens be
treffende de bezittingen der spaarbank bleek is een
vrij aanzienlijk bedrag belegd in hypotheken op
land. Als het landbouwbedrijf niet rendeert, aldus
wordt van ultra-democratische zijde geredeneerd,
moeten de boeren maar minder pacht of hypothees
rente betalen. En men scheldt op het agrarisch
(kapitaal dat de landbouwers uitbuit, denkende
•dat dit grootkapitaal is. Hoezeer men zich m deze
vergist, leert ons het onderhavige geval. Het zijn
toch de arbeiders en met hun maatschappelijk ge
lijk te stellen groepen, die hier ^pn mchzelf te
velde trekken. Ondanks de moeite, die men doet om
de menschen te ontwikkelen, blijft ertochmaar
heel wat domheid en misverstand welig tieren.
Nieuwstijdingen
ZuJvelcwntroleur mislialnldeW.
I Woensdagmiddag heeft de rijkszuivelvisiteur
I Grbij een zijner controlediensten een nunde
[aangenaam avontuur beleefd. Toen hij bij ze e-
Iren van R. in de Voorstraat te Woerden de bo
lter kwam controleeren stuitte hij bij e ne
■men van een monster op hevig verzet, lke jmste
treden waarom konden wij nog met vernemen,
[maar de ambtenaar in functie werd door e
winkelier en zijn ega tamelijk afgedekt. Van o o
[getuigen vernamen we dat het ta den.
[eenigszins op een veldslag geleek. D|e ambtenaar
[werd dusdanig met een zuurtjesvlesch gewond
laan het gelaat, dat zijn lorgnet aan stukken was
Mient 17 Alkmaar Iel. 526
Vertrouwd adres voor:
Buikbanden
Elastieken Kousen
Rechthouders en Rechthouder-
Corsetten
zijn gezicht bebloed. Die boter werd hierbij niet
gespaard en hing in klodders over zijn, kleeren.
Tot zelfverdediging moest de man zijn revol
ver trekken. De politie maakte proces verbaal
op wegens mishandeling van een ambtenaar in
functie. Begrijpelijkerwijze trok in deze zeer
drukke straat deze scene nogal belangstelling.
Geen viseh naar Frankrijk.
Donderdagmorgen is bij den verkoop in den
Rijksvischafslag te IJmuiden medegedeeld, dat
de Fransche grenzen voor de uit Nederland aan
gevoerelf visch gesloten zijn.
Het aan Nederland toegewezen contingent is
opgerbuikt. De prijzen daalden onmiddellijk, al
hoewel niét in die mate als verwacht werd.
Het ziet er voor IJmuiden steeds donkerder
uit.
I genomen resoluties besproken, terwijl de Zater-
dagmiddag gewijd was aan de bespreking van het
Onderwerpde rampzalige positie waarin de zui
velindustrie der geheels wereld zich bevindt.
Bij deze bespreking werd natuurlijk op den
voorgrond gesteld het verschil in positie van
••een land, dat zuivelproducten moet exporteeren
en een land, dat zuivelproducten moet impor
teeren. Niettegenstaande het groote verschil van
deze beide soort landen, werd eenstemmig erkend
dat beide op het oogenblik in een rampzalige po
sitie verkeeren. De Duitsche vertegenwoordiger
gaf den toestand weer door het beeld), van een
in volle zee zich bevindend schip, dab op het
punt staat te zinken. Als we nog! lang praten,
was zijn oordeel, zullen de golven zich boven
onze hoofden sluiten en wij zullen allen ten
gronde gaan. De kreet redde wie zich kan, is nog
niet gehoord, doch als die klinkt, wordt het
zeker een groote, chaos.
Benoeming commissies
Het resultaat van de besprekingen was, dat
het Diagelijksch Bestuur eenige commissies zou
benoemen om den mogelijken uitweg voor de
verschillende landen te zoeken. Die bedoeling is
om voor Duitschland, Engeland, Frankrijk en
Belgie aan de Nationale Comite's van de landen,
die in belangrijke mate naar een dezer landen
exporteeren te vragen, personen te willen aan
wijzen, die met de belanghebbenden in zoo'n
land. de zaken nader zullen bespreken,
i Ook in deze bijeenkomst was men overtuigd,
dat als terzake deskundigen, de juiste verhou-
dingen bespraken, het mogelijk moet zijn, wegen
te vinden die bevredigend zullen kunnen zijn
zoowel voor belanghebbenden in exportlanden als
in importlanden. Waren deze belanghebbenden
he: eens geworden, dan zou het voor de betrof-
fende regeeringen veel gemakkelijker zijn eikan-
i der ook te vinden.
Noordh. Dagblad.
Niieuwc sta|a,tsleeining volteekemd.
De 5 proeent tweede Nederlandsche staatslee-
ning 1932 is volteekend. Van het gegarandeerde
bedrag kan slechts een gedeelte worden toege-
Meisjc geschaakt?
Naar men bericht heeft de minderjarige An-
tolentte iGjuehnen, die bij haar moeder in een
woonwagen in het woonwagenpark te Epe ver
toefde, 30 Mei jl. heimelijk den wagen verlaten
Vermoed wordt dat F. B. haar geschaakt heeft
Dp politie verzoekt haar opsporing. Het paar
houdt zich waarschijnlijk op kermissen en jaar-
markten op.
I n te r na t ion-a l e Z,u i vel bond.
Zoowel de import ajls de dxport bevindt, zich
in een rampzalige positie.
In de vorige week vergaderde te Londen het
Hoofdbestuur van den Internationalen Zuivel-
bond. Aanwezig waren de' vertegenwoordigers
van de Nationale Cpmité's in Engeland, Frank
rijk, Duitschland, Italië, Zwitserland, Noorwegen
Zweden, Belgie, Nederland, Finland, Denemar
ken, Australië, Nieuw Zeeland, Letland en Est
land. - t 1
Nederland was vertegenwoordigd door dr. E.
E. Posthuma, voorzitter van het Nationaal Co
mité en van den Algemeen-en Nederlandschen
Zuivelbond, dei^ heer G. J. Blink, voorzitter van
de vereeniging voor zuivelbereiding en Mielk-
hygiene, dr. A. J. S-waving, Raad-Adviseur aan
het Departement van Economische Zaken en Ar
beid, den heer J. M. Wagenaar Hummelink, Be
stuurslid van de V.V.Z.M. en den heer ir. Bi.
Gerritsen, landbouw attaché van het gezant
schap te Londen. I
Op Donderdag werdden onderwerpen van we-
tenschappelijken aard behandeld. Vrijdag werd de
Landbouwhoogeschool te Reading bezocht, be
nevens eenige boerderijen, Zaterdagmorgen wer
den de vereenigingszaken behandeld en de op het
Internationale Zuivelcongres te Kopenhagen aan
DE K. N. I. L. M. IN APRIL 1932.
Na de-toename in Februari en Maart toonde April
weder eenige inzinking voor wat betreft het ver
voer op de regelmatige lijnen.
De deelname aan de rondvluchten was echter
zeer bevredigend en liep met eenige honderden pas
sagiers omhoog.
De gedetailleerde vervoerscijfers zijn:
BataviaBandoeng 346
Bandoeng—-Batavia 219
Batavia-Semarang-Soerabaja 111
Soerabaja-Semarang-Batavia 107
Batavia-Palembang-Singapore 11
Singapore-Paembang-Batavia 11
Batavia-Palembang-Pakanbarie-
Medan 29
Medan-Pakanbaroe-Palembang-
Batavia 13
Rond- en speciale vluchten
Totaal 1544
De propaganda onder de schooljeugd gemaakt
voor het luchtverkeer heeft uitstekende resultaten.
Reeds meer dan 500 kinderen ontvingen den lucht
doop.
Het uitloven van een K. N. I. L. M. rondvlucht
door eenige sigarettenfabrieken voor een zeker aan
tal bons, die bij de sigaretten worden verstrekt,
schijnt zeer in den smaak te vallen van het roo-
kend publiek en reeds eenige honderden liefhebbers
meldden zich aan.
Voor een zeepfabriek worden met succes revlame
vluchten gemaakt.
NATIONAAL CRISIS COMITé.
Uitkeeringen en giften.
In een overzicht omtrent de uitkeeringen van
het N. C. C. op 1 Mei, deelt het secretariaat mede,
dat in totaal zijn verstrekt aan giften in natura
voor een waarde van f293828.18 in totaal met de
uitkeeringen in geld inbegrepen is uitgekeerd
1489,033.44, d.w.z. gemiddeld per inwoner ruim 6
cent. Voorts deelt het secretariaat van het N. C. C.
nog mede, dat het aan giften over de maand Mei
ontvangen heeft van de verschillende onderdeelen
,vah de landmacht f2720.38 en van de zeemacht
1337.11.
DE ZUIDERZEEWERKEN.
Gedurende de eerste week na de afsluiting van
de Zuiderzee zijn de werkzaamheden van den af
sluitdijk, welke krachtig worden voortgezet, zeer
goed gevorderd. De keileemdam is reeds flink op
gehoogd en aan de noordzijde over de geheele lengte
reeds met kraagstukken voorzien. Aan het aanbren
gen van de steenglooiing wordt krachtig gewerkt en
binnenkort zal deze eveneens over de geheee lengte
Zij het niet op volle hoogte, zijn voltooid, In tegen
stelling met andere sluitgaten! is bij dit sluitgat
sinds het historische moment. Zaterdag j.l. geen
druppel water meer over den dijk gekomen. Aan de
afwreking van den dijk wordt intusschen krachtig
gewerkt en groote hoeveelheden zand, die boven
water het dijklichaam zullen vormen, werden opge
spoten. Deze week is een tot nu toe ongekende ca
paciteit van ongeyeer 200.000 M3. zand bereikt.
Voor zoover thans reeds kon worden nagegaan, ko
men de nieuwe waterstanden aan de noordzijde
van den dijk volkomen overeen met de berekenin
gen welke de commissie-Lorentz vóór de afslui
ting heeft gemaakt.
Naar gemed wordt, zijn de plannen voor de droog
legging van den N.O. polder in het IJselmeer, de
thans afgesloten Zuiderzee, door den dienst der
Zuiderzeewerken gereed gemaakt en bij de regee
ring ingediend. Wanneer bij de eerstvolgende be
grooting der Staat de noodige gelden worden be
schikbaar gesteld, zal het volgende jaar met de
werkzaamheden voor de drooglegging van den pol
der worden aangevangen.
Spoorwegverbinding AmsterdamFrfeland.
In het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer,
betreffende het wetsontwerp tot verklaring van het
algemeen nut der onteigening ten behoeve van den
aanleg van een spoorwegverbinding van den spoor
weg Harlingen-Nieuweschans met den ontworpen
afsuitdijk door de Zuiderzee, wordt gevraagd, of
hiermede de beslissing valt in zake het tracé van de
spoorwegverbinding tussohen de lijn Amsterdam
Den Helder en het spoorwegnet in Friesland. Indien
dit zoo is, zouden verscheidene leden het op prijs
stellen daaromtrent zoodanige inlichtingen te ont
vangen, dat een beoordeeling mogelijk wordt, waar
om aan dit .tracé de voorkeur dient te worden ge
geven boven een ander.
PLEEGOUDERS GEVRAARD.
In het „Alg. handelsblad" van 26 Maart 1932 stond
het navolgende geadverteerd: „Pleegouders gevr. v.
buitenechtelijk kind v. uitst. Duitsche fam. De evt.
pleegoud, word. rijkel. schadel. gest. door een som
in eens. Br. ond. B. R. 912, Ala-Haasenstein Vogler,
Bremen."
Van de reflectanten op deze advertentie waren er
3, die kennis gaven van de ontvangst van een brief.
In deze brieven, die alle op 7 Mei 1932 uit Gro
ningen per post verzonden werden, doet deschrij-
ver het voorkomen, alsof de geadresseerde ernstig
in aanmerking komt om het bewuste kind te krij
gen. Aan het slot wordt door den schrijver, die zich
voorstelt slechts bemiddelaar te zijn, een kosten-
voorschot van ong. f 12.00 gevraagd voor een onder
zoek, in te stellen door een informatiebureau, naar
de pleegouders. Het opgegeven gironummer blijkt te
behooren tot den rekeninghouder A. Sternberg,
poste restante, Postkantoor te Groningen, terwijl
een nader adres niet bekend is geworden.
Uit het ingestelde onderzoek is komen vast te
Staan, dat hier zeer zeker van zwendel sprake is,
waarom de Comm. van Politie te Groningen, ter
zake van poging tot oplichting, aanhouding en voor
geleiding vraagt van den onbekende, die zich noemt
A. Sternberg, A. van Sternberg, A. van Sterberg, J.
van Dijken, J. van Düken of J. van Duken.
Het is n.l. gebleken, bij vergelijking van -beschik
baar handschrift, dat deze verdachte onder een
van de laatstgenoemde 3 namen een advertentie
van gelijke strekking in het „Berliner Tageblatt"
van 24 April 1932 plaatste.
In Bremen is komen vast te staan, dat op 22
Maart 1932 een onbekende Hollander, die geen
naam noemde, bovenaangehaalde advertentie op
het kantoor van Haasenstein Voger aanbood voor
het „Alg- Handelsblad" en „De Maasbode" (in laatst
genoemd blad is zij waarschijnlijk niet geplaatst).
Als signalement van deze onbekende wordt op
gegeven: lengte 1.85 tot 1.90 M., blond, ongeveer
28 jaar, als heer gekleed. Hij maakte den indruk een
koopmanszoon -te zijn en gaf op, .dat hij eenige
weken in Bremen vertoefde om de Duitsche taal te
ileeren.
Op 4 of 5 April 1932 is hij wederom op dat kan
toor geweest om de ingekomen brieven m ontvangst
te nemen. Na dien tijd is hij niet terug geweest.
De Commissaris van Politie te Groningen zal
,gaarn5e inlichtingen ontvangen over dezen ver
dachte en over eventueele slachtoffers.
KLOMPEN IN HET LEGER.
Het Tweede Kamerlid Lockefeer heeft aan den
Minister van Defensie de vogende vragen gesteld:
Is de Minister bereid, vooral nu de klompenindu
strie, geweldig lijdt, door gebrek aan afzet, te be
vorderen, dat het gebruik van klompen van Neder -
landsch fabrikaat verplichtend wordt voorgeschre
ven in het leger, de marine en de rijkswerkinrich
tingen?
