^Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
DINSDAG 7 JUNI 1932
41e Jaargang
-» ailiavi: Finn I. H. KEIZER.
Btdata I. H. KEIZER. Bureel Hoordscharwoude.
Binnenlandsch Overzicht
FEUILLETON
De Twee Kleinzoons.
Buiteniandsch
Overzicht
No 63 telefoon INTERCOMMUNAAL NO. SS.
NIEUWE
LAMEDIJKER COURANT
deze courant verschijnt
dinsdag DONDERDA'
en ZATERDAG.
Abonnmentsprjjs:
oer 3 maanden 1.16.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Grisisberiehten. De .Orang Pendek-
jacht. Ongelukken. Sport.
Het moet voor Hengelo een slechte tijding
zijn geweest, dat een deel der bekende Stork's
fabrieken als gevolg van de crisisomstandighe
den naar Haarlem zal worden overgebracht.
Stork's machinefabrieken blijven in Hengelo, de
X V. Gebrs. Stork ;en Go.'s fabriek van Hijsch
werktuigen zal echter jn Haarlem worden ge
concentreerd met de dochtermaatschappij Con
rad. Het terrein van deze laatste zal voor deze
concentratie worden uitgebreid met de werk
plaatsen en kantoren der gefailleerde firma Gon
nerman. In Hengelo werkte aan Stork Hijsch
nog een 300 man. Slechts een deel zal naar
Haarlem mee overgaan.
De richtprijs der .Y'itatarwe (Vita is vereenig.
van Inheemsche aïrwe ,Afnemers), is door de
regeering voorloopig tot tde commissie van ad-
vies zal zijn gehoord verhoogdmet 2.50j per
100 kilogram en daarmede gebracht op f 15.
teneinde aan bèzwaren van moienaarszijde tegen
de werking van de tarwewet tegemoet te ko
men. Deze verhooging ,bedoelt mede te verhin
deren dat verschillende belanghebbenden groote
voorraden maken en daarmee de regelmatige af
name van den te velde ptaanden grooten tarwe
oogst zouden bedreigen.
Minister Verschuur is wel zeer actief met
zijn hulpverleening aan landbouw en veeteelt.
Hij blijkt ook reeds eenigen tijd doende te zijn
geweest met plannen pm de varkensteelt te
schragen en een ontwerp daartoe moet thans
in gevorderden staat van voorbereiding zijn. De
I regeering zou bedoelen om een loonenden var-
I kensteelt mogelijk tc maken door den boeren
tenminste productieprijzen te verzekeren. Het j
geheele varkensbedrijf zou daartoe onder con- j
trole moeten worden gesteld, ook wat betreft
de teelt. Verkoopprijzen zouden monopolistisch
door een officieus lichaam moeten worden vast- I
I De Eerste Kamer heeft het ontwerp Ebels en 1
I Oud, houdende bijzondere maatregelen bij pacht
oereenkomtsevn instelling o.a. van fpachl-
commissies op Vrijdag jl. aangenomen. l)|e ai-
I kondiging dezer wet kan dus thans spoedig ver i
wacht worden. Op .Woensdag van deze week zal
dezelfde Kamer ook reeds de crisis-zuivelwet I
I in behandeling nemen, welke, als alles goed gaat
lop 1 Juli aanstaande in werking treedt. Die 2e
I Kamer zal zich spoedig bezig houden met het
ontwerp tot steun aan de pluimveeteelt koe-
ling voor rijksrekening mogelijk makende van ten
hoogste 100 millioen eieren, teneinde den eierprijs
I te stimuleeren.
Naast al deze berichten van constructieve po-
I Mr. Tanner vertelde verder: Wederom ging een
jaar voorbij Voordat ik antwoord op dezen brief
ontving, hij kwam echter niet van mijnnicht^maar
1 van haar schoonzoon. Deze deelde mij
Jzijn schoonouders reeds lang gestoiwen waren en
ivoor korten tijd ook zijn vrouw; hij voe|de er ann
toe, dat hij voorheen wel in zorgen had verk®ei^
a|van zirtTzelt vertelde deae
Igoed als niets, ik vernam niet wat htj was noch
Jwat hij deed, alleen zijn naam. Deze naam komt in
Ide residentie nogal dikwijls voor doch tot op dit
loogenblilk is het mij niet gelukt hem te vinden
Izal echter trachten hem door m^del van de cou
Irant op te sporen en hem per advertentie vragep
'zich te willen .aanmelden. Evenmin vernam
tijding omtrent Gravin Louise. Nu, het ns mij trou
wens ook totaal onverschillig of ik iets van haar
te weten kom of niet. Tempi passanti. p„_„.aar_
„Is het mogelijk," dacht Hemrich, ..deze eeraaar
küge grijsaard met het nog knappe gelaat is de neef
mijner grootmoeder van moederszijde? Ja, het^is
.-.ooi Deze neef heet ongetwijfeld v. Gerber, Tann
is zijn Engelsche naam." *e
r Hij was bijna opgesprongen °m fch ^kend te
maken, maar op het juiste oogenblik viel t hem
nog ln, dat niemand in de omgeving van Slot Brei
enbach zijn Incognito mocht weten.
Hij stond op, het was de hoogste tijd naar het
,S'°VfrS ™Srev°.tr=Ek«», munhee, Schw.r.r
vroeg de oude Grauer.
„Ik moet," zeide Heinrich. «tond
„Dan wil ik met u gaan," zeide Grauer en stond
^Amerikaan had bij de voorstelling den ham
van Heinrich gehoord en vroeg 'hem thans.
peet Schwarz?"
„Om u te dienen." „np!k ts
„Zoo is ook de naam van hem dien ik zoek.
uit de residentie geboortig?"
gingen ter verzachting van crisisleed, is het
jammer ook nog te moeten gewagen van. een
nieuw arbeidsconflict op Maandag uitgebroken
aan de werken voor het Julianakanaal bij Roos
teren. Ruim 500 arbeiders zijn er in staking ge
gaan na vergeefsche bemiddelingspogingen van
oud-minister Aalberse.
D|e jacht welke in Ned. Indie gemaakt wordt,
nog wel op aandrang van Nederlandsche De-
stuursambtenaren op den ,zg. Orang Pendek, heeft
ztoowel hier te lande als in Ned. Indie veel ver
ontwaardiging gewekt. De Orang Pendek is een
wezen, dat zich naar fantastische verhalen
steeds hebben verluid in het oerwoud zou op
houden en in ontwikkeling, naar uiterlijk en in
tellect half mensch en half aap zou zijn. Die
meeste menschen hebben altijd sceptisch tegen
over de verhalen omtrent een en ander gestaan
maar nu is op deze wezens zg. in heit belang
der wetenschap ©en jacht geopend, teneinde ten
minste een exemplaar ervau dood of levend in
xhanden te krijgen, terwijl men niet eens weet,
xof men hier inderdaad met dieren te doen heeft
xdan wel met menschen van een weinig ontwik-
xkeld dwergras. R.eeds js geseind, dat een Orang
xPendek is neergeschoten en dat straks de we-
xtenschap zich aan (den huid van een vrouwelijk
xexempla.ar en een geraamte van dit wezen zal
kunnen vergapen. In Indie zijn het twee leden
van den Volksraad die de regeering terzake heb
ben geïnterpelleerd. Het is treurig, dat uitwas
sen van onze beschaving aldus door inlanders
moeten worden tegengegaan.
Op Zaterdag en Zondag hadden weer ernstige
verkeersongelukken plaats. In .Rotterdam reed
©en brandweerauto een schilderijenwinkel bin
nen. In Alphen bracht een pleizierauto een be
zoek in de zaak van een groentenhandelaar. In
het eerste geval werden de twee inzittenden zeer
zwaar gewond. Rij Delft werd een motorduozit-
ster bij een aanrijding gedood. Eenzelfde lot
trof een 19-jarige fietsrijdster te Baambrugge
Ajax behaalde op Zondag het voetbalkampioen
schap van Nederland. Deetos- uit Dordrecht
werd korfbalkampioen. Dij atletiekwedstrij
den te Haarlem verbeterde mej. Schuurman het
wereldrecord op 100 meter van 12 sec. op 11.9
en Visser verbeterde het Ned. record speerwer
pen van 54.17 op 55.14 M. Huybers won! op
de Kager plassen het jollenkampioenschap.
Laga won dc .hoofdnummers jonge en oude acht
op de roeiwedstrijden der „Koninklijke." Ro-
bijns werd wereldkampioen biljarten over drie
banden. Onze .bokskampioen van Klaveren
won in Rotterdam van den Franschen kampioen
Eeekmyn, door dezen een zeer bloedende wonde
boven een der oogen te slaan, waarop de dokter
aan den van pijn kreunenden bokser verderen
strijd verbood. De politie verordende daarop,
dat alle jongens beneden'1 6 jaar de wielerbaan,
waar de edele bokskunsten werden vertoond, ver
laten moesten.
Von Papen heeft geen program, maar
belooft daden. De sociale voorzienin
gen in Dnitschland in gevaar. De
Rijksdag ontbonden. Hitier verwerft
een meerderheid in Mecklenburg Schwe-
rin. Do stormafdeelingen der Nazi's
zullen herrijzen. .Een fascistisch-com-
munistische staatsgreep in .Chili. 'n
Aanslag op Mussolini geraamd en een
op .Ward Hermans jn Belgie volvoerd.
Mexico door een aardbeving geteis
terd. De wankele dollar.
Zooals we de ontwikkeling van zaken in Diuitsch-
land blijkens ons .vorig overzicht voorzagen, is
alles vrijwel uitgekomen. ,Van. Papen heeft van
Hindenburg de ontbinding van den Rijksdag ver
kregen, nu hij zich den parlementairen steun
va,n het Centrum niet kon verwerven. Er zullen
spoedig nieuwe verkiezingen worden gehouden,
nog vóór den oogst. Von Papen heeft intusschen
een regeeringsverklaring afgelegd, waarin hij
erkende geen program te kunnen voorhouden
men moet zijn daden afwachten, zoo zei hij.
De financieele grondslagen van het Rijk zijn
geschokt en de sociale verzekeringen staan voor
een bankroet, oreerde de nieuwe rijkskanselier.
1 Men kan verwachten, .dat hij de steunverleening
aai£ werkloozen zeer £terk zal inkrimpen en
verschillende sociale voorzieningen voorloopig zal
j onder motto, dat er geen geld is. Hittler steunt
blijkbaar dit reactionair .streven, want in e/en
verkiezingsrede verkondigde hij, dat men in de
steden moet gaan bedenken, da 75 pet, van
Duitschlands bevolking steunt pp den arbeid
van het platteland. Men moet aannemen, dat
het Duitsehe volk pok door geen reactionaire
daden van Von Papen tot inkeer zal worden ge
bracht. Er is onder de bevolking een begeeste-
1 ring voor het jEittler-avontuur en ;de jongste
i egeeringswisseling heeft de begeestering nog ver
hoogd, omdat men meer nabij zag komen, wat
men nastreefde. Hittler heeft op Zondag jl. dan
I ook een nieuw, overweldigend verkiezingssuc-
ces kunnen boeken in Mecklenburg Schwerin,
het stamland van pnze prins-gemaal, waar de
Nazi's drie jaar geleden bij de Landdagverkie-
j zingen slechts twee zetels konden verwerven,
I terwijl zij er jm de volstrekte meerderheid be-
j haalden, nl. 30 van de 58 zetels.
Het is dan ,ook wel zeker, dat de Nazi's als
overwinnaars uit den strijd om de macht in den
Rijksdag en dus jn den staat, te voorschijn zul
len treden. Zelfs al zouden ze niet de meerderheid
I maar 40 of 50 procent der kiezers; achter zich
krijgen, dan nog zal Von Papen weinig, anders
kunnen doen (lan de verantwoordelijkheid en de
„Dat ben ik, maar tot mijn familie zal hij wel
niet behooren, daar wij nimmer familieleden in
Amerika hebben gehad."
Heinrich nam afscheid, de jonge Tanner verge
zelde hem tot de deur, waar hij hem de hand
drukte en zeide;
Het is mij zeer aangenaam kennis met u ge
maakt te hebben; vindt u goed, dat wij elkander
meermalen ontmoeten?"
„Ja, heel goed, zoo dikwijls als mijn betrekking
mij dit toelaat."
Ik wilde u nog een vraag doen; Toen ik met
mijn grootvader tegen den avond op het Slot was,
waar het contract werd geteekend, zag ik daar twee
jonge dames, een brunette en een blonde ik
vraag verontschuldiging voor mijne nieuwsgierig
heid wie waren die beide dames?"
Die brunette was de dochter van den Graaf,
Gravin Rosamunde, die blonde juffrouw Berghofer,
die op het Slot is opgevoed."
„Ik dank u. Tot een spoedig wederzien, mijnheer
Schwarz."
Tot ziens, mijnheer Tanner.
Heinrich en Grauer verwijderden zich. De laat
ste voerde hem over een brug en over een landpad
tot het woud, waar hij Heinrich een weg wees, die
onmiddellijk naar het plateau leidde. De oude
Grauer keerde terug, Heinrich haastte zich naar
het Slot te gaan, waar Graaf Albert zijn komst met
verlangen verbeidde, daar hij hem gedurende zijn
afwezigheid een kleine verrassing had bereid.
Bij het Slot gekomen trof hij daar den koetsier
Wilhelm aan, die hem vertelde, dat hij morgen de
dochter van den houtvester naar het station zou
brengen. •-
XI.
Nadat Heinrich zijn meester had verlaten, was
deze in een zeer gemengde stemming achtergeble
ven Eensdeels was hij toornig gestemd en ten zeerste
verbolgen over het schurkachtig voornemen van
ziln neef en zijn medeplichtige, anderdeels ver
heugde hij zich een vriend gevonden te hebben
dien hij hoewel ouder dan hij, als een broeder lief
had" wien hij, niettegenstaande, dat hij hem nog
slechts kort kende, zijn volle vertrouwen kon schen
ken OP wien hij neerzag met achting en respect
en van wien hij overtuigd was, dat ook hij zijnl volle
vriendschap had geschonken. Deswege had Albert
>hem reeds als belooning en als bewijs van zijn
hoogachting tot zijn secretaris verheven en thans,
macht aan Hittler over te dragen. De door het
kabinet-Brüning ontbonden stormafdeelingen der
Nazi's zullen deze week door minister Von Gayl
weer in het politieke leven worden toegelaten;
ook zal het uniformverbod worden opgeheven.
Over een groot deel der wereld zoekt men
in wanhoop, heil bij het fascisme. In den Zuid-
Amerikaanschen staat Chili is de regeering op
het einde der .vorige week omvergeworpen en
men heeft er een bestuur gevestigd, waarin fas
cisten, socialisten en communisten zetelen. Die
groote bedrijven zullen worden genationaliseerd,
de kapitalisten zullen ?oo zwaar worden belast,
heet het, da het op een onteigening hunner be
zittingen neerkomt. De beste ideeën, zoo heeft
de nieuwe regeering te kennen gegeven, van
Mussolini, Kemal Pascha ,en Hittler, zullen Ln
Chili practisch worden toegepast. Men ziet weer
uit dit gebeuren, hoe betrekkelijk dicht fascisme
en communisme eigenlijk bij elkaar staan. Diat
de zaken, zooals ze nu gesteld zijn, er langdurig
gehandhaafd zullen worden, gelooven wij in
tusschen niet. Men verkiest daar zoo omi het
kwartaal een revolutie.
Het nieuwe kabinet in Griekenland is; na
een „bestuur" van enkele dagen al weer afgetre-
den en de oude politieke rot Venizelos heeft
er zijn zooveelste kabinet gevormd. Men beweert,
dat. de grijze staatsman er nu ook met straffe
hand wil gaan regeeren, d. w. z., naar den eisch
des tijds, een beetje radicaler.
In Rome werd weer eens een man gearres
teerd, die met bommen en revolvers klaar stond
om het leven van Mussolini tè'belagen. Min
der gelukkig was de Belgische volksvertegen
woordiger Ward Hermans, die bij een revolver-
1 aanslag licht gewond werd. Deze Vlaamsche ex-
iïonter is uit zijn partij gestooten, toen hij ook
al een fascistische propaganda in Vlaanderen
begon. Ce kogel, welke hem trof, is hem blijk-
I baar door een zijner vroegere vrienden, nagezon-
i den. i [I
In Mexico heeft Zaterdag een ernstige aard
beving gewoed, waardoor enkele steden werden
verwoest; men spreekt van 500 dooden. Er is
ook zonder natuurrampen anders al narigheid
genoeg in het werelddeel aan de andere zijde van
den Oceaan. In de Ver. Staten trekken werk-
loozo oud-strijders in drommen op naar .Washingf-
ton om er van de regeering ondersteuning af
te dreigen. Hoover pleegt overleg met financieele
experts en bedenkt de eene conferentie na do
andere. Dc dollar schijnt niet te houden; de
Nederlandsche Bank heeft reeds haar goudvoor
raad uit NewYork teruggetrokken. Dje Ameri
kanen houden intusschen hardnekkig vast aan
hun oorlogs-schuldvorderingen op Europa. Eerst
als de dollar diep gekelderd is, zal men het er
moeten inzien, dat er voor de wereld maar óen
redding is: een streep door al die rekeningen,
waarmee men elkaar het leven reeds zooveel
jaren verbittert.
nu hij een nieuw bewijs van zijn vriendschappe
lijke hulp had ontvangen, wat betreft zijn toege
negenheid voor de dochter van den houtvester,
wide hij ook nog het bewijs leveren, dat hij zijn
vriendschap niet schaamde, integendeel, deze op
hoogen prijs stelde. Hij was zich zijn invloed be
wust en wanneer het niet indruischte tegen de
voorschriften van den arts, had hij zijn wenschen
nog steeds in vervulling zien gaan.
Hij drukte op de schel, die steeds in zijn nabij
heid stond. Balthasar, die voor zijn speciale be
diening was aangewezen toen Albert nog geen nieu
wen bediende had gevonden, trad eenigszins ver
schrikt zijn kamer binnen.
„Ga onmiddellijk," zoo beval Albert hem, „naar
mijn vader, mijn zuster en mijn grootmama, en
verzoek hen, uit mijn naam, wanneer het hun ge
legen komt, een oogenblik bij mij beneden te willen
komen."
„Om u te dienen."
„Verzoek ook freule v. Richthofen mij een paar
minuten te schenken."
Balthasar verwijderde zich. Dat Albert ook freule
v. Richthofen bij zich wenschte, ging uit koele be
rekening. Hij had reeds ondervonden, dat, hoe meer
zijn grootmoeder zich tegen zijn kinderlijke en som
tijds eigenaardige luimen verzette, de oude freule
zijn wenschen aanmoedigde. Hij vermoedde echter
niet, dat Ulrike v. Richthofen niet om hem terwills
te zijn haar meesteres weerstreefde, maar dat dit
in hoofdzaak geschiedde om tegen de Gravin, hoe
onschuldig blijkbaar ook, haar afkeer uit te spelen.
Balthasar kwam na eenige minuten terug met
de boodschap, dat allen direct zouden komen.
Graaf Stephan en Rosamunde kwamen het eerst,
onmiddellijk daarop de Gravin en de freule.
„Mijn zoon en Rosamunde eveneens hier?" zeide
Gravin Louise, toen zij de kamer binnentrad, „is
er iets bijzonders gebeurd? Je gevoelt je toch wel,
Albert?"
„Zeer wel, grootmama."
„Ik kan je niet zeggen, hoezeer het mij heeft
doen schrikken, toen het verzoek kwam, om on
middellijk beneden te komen. Ik verzoek je in liet
vervolg den bediende mede te deelen, waarom je
dit wenscht, opdat het niet behoeft te geschieden
train de vitesse, uit vrees, dat je iets overkomen
bent."
„Den dienaar moet ik mededeelen, waarom ik
U bij mij wensch?" riep Albert met zijn eigenaar-
digen lach, wanneer hij spottend iets opmerkte,
„uitstekend"! Dan kunt ook u tegelijk uw wensch
kenbaar maken en wij voorkomen dan onze per
soonlijke gesprekken. Ah, groomama, dat was
een goede inval."
Gravin Luoise hief het hoofd op, een koelen,
hoogmoedigen blik op haar kleinzoon werpende,
terwijl zij toornig antwoordde:
„Ik verbied je tegenover mij elk oordeel over mijn
invallen."
„Ach," riep Abert, terwijl ook uit zijn toon erger
nis sprak, terwijl hij armen en hoofd onrustig be
woog, „daar heeft u aanstoot genomen aan mijn
werkelijk niet kwaad bedoelde woorden en u weet,
hoe juist een dergelijke misplaatste opvatting mij
ergert en opwindt. Wanneer ik dien blik van u ge-
pien heb, kan ik die urenlang niet vergeten, ja,
zelfs in mijn droom vervolgt hij mij en maakt, dat
ik des anderen morgens vermoeid ontwaak."
„Albert, als ik je bidden mag," zeide de oude
Gravin op geheel anderen toon.
„Waarom roep ik u steeds bij mij, wanneer ik een
innigen wensch op het hart heb? vroeg Albert in
blijkbaaar groote opgewondennheid. „Alleen, om
dat ik uw ouderdom wil eeren, omdat ik vrees voor
u koester. Doch nimmer, omdat ik u als de grootste
autoriteit hier beschouw. Is u de meesteres in het
Slot? Stelig niet! Papa alleen is hier de gebieder,
en wanneer hij mij het een of ander inwilligt, is het
absoluut niet noodzakelijk, dat u eerst uwe goed
keuring daaraan hecht."
Rosamunde, Graaf Stephan en freule von Richt
hoven zagen elkander vragend aan. Zoo had nog
geen sterveling het gewaagd tot de Gravin te spre
ken, zoo ver was Albert nog niet gegaan, zoo vrij
moedig, zelfs brutaal had hij zich nog nimmer uit
gedrukt. De Graaf vroeg zich zelf af, waar de jon
gen den moed vandaan haalde, dien hij nimmer had
bezeten zoo tegen zijn moeder op te treden. Freule
von Richthofen voelde innerlijk eenig leedvermaak,
dat haar heerscheres door een knaap den scepter
ruit de hand werd geslagen. Gravin Louise scheen
het aanmatigend optreden van haar kleinzoon niet
opgemerkt te hebben, athans, zij hield zich zoo, zij
'vestigde daarentegen met nog meer bezorgdheid
haar blikken op den zieke. Zij boog zich over hem
heen, greep zijn hand en sprak met angstige stem:
„Albert, ik bezweer je, houd je toch rustig en
kalm, prenez, que je n'aie rlen dit, mijn zoon, het
was niet kwaad gemeend; alles wat niet scha
delijk is voor je gezondheid wordt je van harte toe
gestaan."
Wordt vervolgd.