Transpireerende
Teleurstellend
Radio Programma's
VRIJDAG 17 JUNI.
A. V. R. O. HILVERSUM.
N.m. 12.00 Tijdsein 12.01 Het omroeporkest
2 00 Uitzending voor scholen 2.30 Kovacs Lajos
4.00 Sluiting.
V. A. R. A. HILVERSUM
V.m. 6.45 en 7.30 Lichaamsoefeningen 3.C0 Tijd
sein 8.01 Gramofoonmuziek 9.00 VARA-Septet
10.00 Morgenwijding V.P.R.O. 10.15 Voordracht
door Adolf Bouwmeester 10.30 Septet 11.15
Voordracht door Adolf Bouwmeester 11.30 Sep
tet 12.00 Sluiting 4.01 Piano-recital 4.30 Na
schooltijd 5.00 VARA-orkest 6.00 Gramofoon
muziek 6.15 Orkest 6.45 Imperialisme en Vol
kenbond 7.05 Orkest 7.20 Orgelspel 7.40
Orkest 8.00 Sluiting 11.00 Gramofoonmuziek
12.00 Sluiting.
V. P. R. O. HILVERSUM.
N.m. 8,00 Tijdsein 8.01 Cultus 8.30 Concert
9 00 Cursus 9.30 Concert 10.00 Vrijz. Godsd.
Persbureau 10.05 Vaz Dias 10.15 Declamatie
door Jan H. de Groot 10.45 Gramofoonmuziek.
meente U dan zooveel vreugde heeft gebracht, dat
U nooit meer bij ons weg wilt.
(Applaus).
Hierna sprak de heer A. Schuur, voorzitter van de
vereen. „Ons Belang" den burgemeester toe. Spr.
heette den burgemeester en familie hartelijk wel
kom. Spreker wijst er op, wat er lsgebeurd,nadat
men 6 jaar geleden den vorigen burgemeester hier
heeft toegesproken, n.l. de verbetering van het
rijwielpad tusschen Koedijk en Sint Pancras, waar
door de verbonding zéér is verbeterd. Spr. wijst
verder op het raadhuis, waaruit ook wel blijkt, dat
de voorganger betere jaren heeft meegemaakt. Spr.
hoopte, dat er spoedig eenlge verbetering in den
crisistoestand mag komen'.
Verder sprak sr. de hoop uit, dat deze keus een
goede Is geweest, én voor den burgemeester én voor
ons. De burgers verwachten van den burgemeester,
dat hij het scheepje van Koedijk met vaste hand
door de branding van dezen benarden tijd heen
stuurt en de burgemeester mag dan van ons ver
wachten, dat we getrouw onze verplichtingen zullen
voldoen en zullen medewerken. Spr. besloot met den
wensch, dat God den arbeid van den burgemeester
in deze gemeente tot een zegen zal maken.
Door het dochtertje van den heer A. Groen wer
den bloemen aangeboden.
Een groepje meisjes voerde nog eenige reidansen
uit, waarna de burgemeester allen een woord van
dank bracht en de kinderen een tractatie aanbood.
K. R. O. HUIZEN.
V m 8.00 Morgenconcert 10.00 Gramofoonmu-
ziek' 11.30 Halfuurtje voor zieken en ouden van
dagen 12.00 Tijdsein 12.01 Politieberichten
12.15 KRO-Quintet 1.45 Verzorging zender
2.00 Évert Haak bespeelt het orgel der St. Domini- j
cuskerk te Amsterdam 3.30 Myra Meyer-Verhoe-
ven viool; Benno Richard, Cello; Theo Potjes,
piano 5.00 Esperanto bij den handel" door Frater j
Wigbertus van Zon 5.20 Gramofoonmuziek
5.30 KRO-Kunstensemble 6.20 Dr. Balth. van dei-
Pol: „Wetenschappelijke Radio-onderzoekingen in
de Poolstreken" 6.40 KRO-kunstensemble
7 00 H van Opstal 7.30 Politieberichten 7.45
PTT. Kwartiertje 8.00 KRO-salon-orkest —9.00
Vaz Dias 9.15 Op gemakkelijke condities". Blij-
spel 10.00 KRO-salon-orkest 11.00 Gramofoon- i
muziek.
ZATERDAG 18 JUNI.
V. A. R. A. HILVERSUM
V.m. 6.45 en 7.30 Lichaamsoefeningen 8.00
Tijdsein 8.01 Gramofoonmuziek 10.00 Morgen
wijding V.P.R.O. 10.15 Uitzending voor de Arbei
ders in de continubedrijven 12.00 Tijdsein -
12.01 VARA-Septet 1.45 Verzorging zender
2.00 Kwartiertje voor het Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling 2.15 Gramofoonmuziek 2.45 Ar-
beiderssport 3.00 Gramofoonmuziek 3.20 Dr.
D de Lange: „Darwin" 3.40 Volksliederen door de
Zanggroep „De Wielewaal" der Amsterd. A.J.C.
3 55 Uit de roode jeugdbeweging 4.00 Zang ver
volg 4.15 Actueel allerlei uit de arbeidersbewe
ging 4.30 Beoefening der huismuziek 5.00 Kin
deruurtje &.00 VARA-Septet 6.30 Friesch
uurtje 7.15 Septet 7.45 Toespraak door A. de
Vries 8.00 Zaterdagavond-programma 10.00
Vaz Dias enz. 10.15 VARA-orkest 11.00 Gra
mofoonmuziek 12.00 Tijdsein en sluiting.
K. R. O. HUIZEN.
V.m. 8.00 Morgenconcert 10.00 KRO-Trio --
11.30 Godsdienstig halfuurtje 12.00 Politieberich
ten 12.15 KRO-sextet 1.45 Verzorging zender
2.00 Gramofoonmuziek 2.30 Kinderuurtje
4.00 Gramofoonmuziek 5.30 Esperantonieuws
5.45 Gramofoonmuziek 6.10 Paul de Waart:
6 30 Gramofoonmuziek 7.10 Edm. Nijsten 7.30
Politieberichten 7.45 Sportpraatje 8.00 Vroo-
lijfce avond 9.00 Vaz Dias 11.00 Gramofoon
muziek.
oksels en voeten
verliezen hun onaangenaam karakter voor U
en Uw omgeving door een geregelde behan
deling met Purolpoeder. Zij houdt ze droog en
voorkomt het stukloopen der voeten.
In bussen van 45 ct„ 60 ct. en 1 gld.
Alleen bij Apothekers en Drogisten
Plaatselijk
Nieuws
brengen. Want zooals terecht gezegd, door per
soonlijk contact worden vele moeilijkheden over
wonnen. Spr. wenschte den burgemeester een ge-
zegenden tijd in Koedijk.
De heer Baron van Fridagh, burgemeester van
Schoorl, sprak namens den Vleeschkeuringskring
Schoorl en heette den burgemeester hartelijk wel
kom. Spr. hoopte op aaangename samenwerking en
dat door deze saamenwerking werd verkregen, dat
het gebruik van vleesch mag toenemen en dat de
andere overeenkomst, die de gemeente Koedijk met
Schoorl heeft, n.l. de te werkgestelde werkloozen in
de bosschen, spoedig mag verminderen. Spr. zeide,
dat alles wordt gedaan om in een prettigen toon
te vergaderen.
De heer Stuffers, het Hoofd der School, beval het
onderwijs zeer in de belangstelling van den burge
meester aan, wijzende op de groote belangstelling,
welke de ouders der kinderen hiervoor hebben. Spr.
wijst op de vereen. Het Schoolverband, de plaat
selijke voorlooper der leerplichtwet, welke vereen,
bepaalt, dat als een kind 6 ongeoorloofde verzui
men heeft gemaakt in een jaar, dit kind niet met
het schoolfeest mee mag en dit is nog maar zeer
sporadisch voorgekomen.
De heer W. Visser riep den voorzitter namens de
Tuinbouwvereeniging een hartelijk welkom toe en
hoopte op den steun van den burgemeester in dezen
moeilijken tijd.
Hierna bracht de Pastoor van Oudorp den secre
taris een woord van dank voor de uitnoodiging
voor deze bijeenkomst en achtte zich ten zeerste
verblijd, de hoop uit te spreken In tegenwoordigheid
van familie en belangstellenden, dat de burgemees-
ster welvaart mag brengen. Spr. wees op het sa
men vloeien van de kerkelijke gemeente Oudorp met
de burgerlijke gemeente Koedijk en hoopte op de
medewerking van den burgemeester. Spr. hoopte
den burgemeester in zijn woning te mogen ont
vangen.
Voorzitter bracht een woord van dank aan alle
sprekers en richtte zich totde vertegenwoordigers
der pers, zeggende dat het medeleven met wat er
in deze gemeente plaats vindt, zeer op prijs wordt
gesteld en hoopt dat dit mag voortduren. Spr. was
steeds gaarne bereid, van voorlichting te dienen.
Nadat een foto was gemaakt en de thee gebruikt,
werd een rondrit gemaakt door het dorp en over
Schoorl en Bergen ging het
haar het Zuideinde der gemeente.
Hier was zeer veel belangstèlling van de zijde der
burgerij en werden op het terrein voor den heer
Ottink kinderspelen gehouden.
Na door de schoolkinderen te zijn toegezongen
werd door de Jongeheer G. Slljkerman Kz. een
wensch van de Koedijker kinderen op keurige wijze
voorgelezen en aan den burgemeester overhandigd.
Hieraan ontleenen wij het volgende.
De wensch begint met den burgemeester welkom
te heeten, niet alleen om onze vreugde te betuigen,
doch ook om U onze gelukwenschen aan te bieden
met uwe benoeming als burgemeester van Koedijk.
De hoop wordt uitgesproken dat de ambtstijd van
den burgemeester een gelukkig tijdperk mag zijn
en dat de Burgervader alom vriendschap en har
telijke eensgezindheid mag ondervinden. Verder
wordt de vreugde uitgesproken, dat de burgemees
ter de ouders komt helpen en steunen in dezen zorg-
vollen tijd, want al begrijpen wij het niet zoo goed,
ew weten toch, dat zwaare zorgen hen drukken.
Meerwerken hleran kunnen, wij kinderen niet, doch
aals we groot geworden zijn, hopen wij, dat U nog
steeds de beminde burgemeester van Koedijk zult
zijn en hopen, dat het vaderschap over onze ge-
VOOR HET PLAATSELIJK CRISIS-COMITE.
Met verwijzing naar de in dit blad voorkomende
advertentie willen wij gaarne het optreden van de
zoo populaire cabaretclub „SISOKA" voor het goede
doel nog eens aanbevelen. Wij deden dat reeds in
een der vorige nummers, maar een mensch ver
geet zoo licht. In beslag als hij wordt genonien door
hetgeen hem tegenwoordig het meest bezighoudt.
De drukkende tijdsomstandigheden. Maar daarvoor
gaat het. Daarom gaat het. Daarop moet worden
gewezen. Neen, niet op die slechte tijden, och, de
krant staat er vol van, maar om te trachten het
optreden van dit gezelschap een succesje te bezor
gen. Het programma Is zoo varleerend, de kosten
worden zoo nuttig besteed. Het crisis-oomlté vaart
er wel bij, en om nu belangstellenden te lokken,
niet zoozeer om wat aardigs te hooren, maar om
een menschlievend doel te steunen, z'n saamhoorig-
heid te toonen, hetgeen anders niet zoo licht zou
gebeuren, daarvoor krijgt men eenige vergoeding,
in den vorm van een gezelligen avond. Dit kan de
wet der wederkeerigheid worden genoemd, voor wat
hoort wat, en door het goede doel te steunen,
neen, zoo is het niet, door dezen avond, denk er aan,
Zaterdagavond bij te wonen, betreedt men tegelijk
het breede terrein der menschlievendheid.
De entreeprijzen zijn zeer laag gesteld, wij ver
meldden het reeds, zoodat voor een ieder de ge
legenheid open staat te hooren, te zien en verder
te zwijgen „Jasper en Meraitje van Sunte-
bankeris" zouden zeggen: Mensche, zegge jullie 't
nou zelf, maar deervoor kenne we noit te veul doen
Nou den! Zaterdageivend nei de „Roie
Leeuw" Komme jullie?
den heer Mienes, om van vereenigingswege den
leden het verbod op te leggen, dat zonder nood
zaak geen artikelen worden cadeau gegeven, die
buiten hun branche staan. Noodzaak moet dan
aanwezig worden geacht, wanneer de fabrikant
de cadeaux beschikbaar stelt,
x Algemeen wordt het een, uitstekend voorstel
geacht, maar moeilijk uit te voeren. Men, moet
het kwaad bij den wortel aantasten.
Besloten wordt dat het bestuur in de volgen
de vergadering met een voorstel zal komeni.
,Een kleine statutenwijziging wordt goedge
keurd.
Bij de nu volgende rondvraag wordt op voor
stel van den heer K. Boot besloten een adres te
richten aan de commissie der lichtbedrijven, met
verzoek om verlaging van den electriciteitsprijs
Boor den heer Boot worden thans inlichtingen
gevraagd over de kwestie met den bode van het
Spaarfonds, waarop de secretaris antwoordt, dat
dit hier niet besproken kan worden,maar wel op
een vergadering van leden van het Spaarfonds.
Afgaande op geruchten die er loopen, zegt
voorz. pertinent, te kunnen verklaren, dat het
hier geen finantieele kwestie is, daar deze vol
komen in orde is.
Do besprekingen door de gestelde vraag uitge
lokt, dragen een zeer scherp karakter, waarbij
verschillende harde woorden vallen.
Dé voorzitter kan hieraan echter een einde
maken door de vergadering te sluiten, daar het
sluitingsuur is aangebroken.
N oerdseharwe uik'.
Bij den heer W. C|. Bouman te Zuidscharwou-
de. verscheen het tweede nr. Ie Jaargang van
,,Be Ontwaking" orgaan van den Neutralen Bond
van Boeren, Land- en Tuinbouwers.
Het blad wordt gedrukt op houtvrij papier,
terwijl de inhoud, samengesteld door een .Re
dactiecommissie, gevormd uit het bestuur, geheel
gewijd is aan de belangen van Boeren, Land- en
Tuinbouwers.
Tevens komen er artikelen in voor van verschil
lende personen, die een leidende positie innemen,
in deze beweging.
Het blad verschijnt den löden van iedere
maand.
Langend ijk.
Dinsdagavond vergaderde de Langedijker Win
keiiers-, Nering- en Vakvereeniging in buitenge
wone vergadering in het gebouw „Concordia"
te Noordscharwoude.
Tnclusie tftjiet bestuur waren aanwezig 22
leden.
De voorz., de heer S. Timmerman opent de
vergadering met een woord van welkom, en zet
in een korte toelichting het doel dezer verga
dering uiteen. Een verzoek van Sint Pancras
was ingekomen om de winkeliers gelegenheid t.e
geven gebruik te maken van „Ons Weekblad"
voor het plaatsen van advertenties. De meerder
heid van het bestuur verklaarde zich hiervoor
een concept-overeenkomst is opgemaakt, waar
over thans deze vergadering haar goed- of afr-
keuring moet uitspreken.
Door den - heer Jb. Smit Jz. wordt hierna
eerst het concept in zijn geheel voorgelezen en
daarna artikelsgewijze, waarbij door hem de
meest verduidelijkende toelichtingen worden ge
geven.
Spreker zegt tevens dat deze overeenkomst in
de ledenvergadering van Sint Pancras is be
handeld en daar met algemeene stemmen aange
nomen.
Nadat de artikels zijn behandeld, worden de
algemeene besprekingen geopend, waarbij ver
schillende meeningen naar voren worden ge
bracht en verdedigd.
Er blijken zoowel voor- als tegenstanders te
'zijn. I
Het slot van deze besprekingen is echter, dat
het voorstel van het bestuur met 141 stemmen
voor en 8 tegen wordt aangenomen.
Echter met dien verstande, dat wanneer na een
half jaar een derde der leden zich tegen voort
zetting uitspreekt, deze overeenkomst zal wor
den beëindigd.
Van eenige winkeliers in verschillende bran
che is het verzoek ingekomen een vergadering
te houden over de winkelsluiting, daar zij
meenen onrechtvaardig te worden behandeld.
De voorz. en ook anderen zijn van, oordeel, dat
het verzoek te spoedig is ingekomen, om een
oordeel te kunnen vellen, en- wordt besloten een
afweahtende houding aan te nemen.
De secretaris brengt een verzoek over van den
burgemeester van Oudkarspel, dat de leden be
kend maken hoe zij de sluiting hunner zaken
wenschen tijdens de kermisdagen. In de week
voor kermis, zoo hebben B. en W. besloten, mo
gen de winkels vrij open zijp. Het gaat dus
om de kermisdagen.
Besloten wordt een oproep in „Ons Weekblad"
te plaatsen, dat de betrokkenen schriftelijk hun
wenschen bij den secretaris kunnen indienen.
Dpor het bestuur zal dan met den burgemeester
worden geconfereerd.
Een schriftelijk voorstel is ingekomen van
Teleurstellend mag ongetwijfeld de aardappelprijs
van 15 Juni genoemd worden.
't Product is zoo bij uitstek mooi, en voldoende
grof, zelden nog zag men om dezen tijd van het
jaar een reeds zoo keurig uitziend product ter
markt.
Alles wordt gedaan, om het de klanten naar den
zin te maken. We voeren aan in manden of kisten,
om de nog zoo teere huid niet te beschadigen, wat
oorzaak kan worden, dat de aardappelen na aan
komst bij den afnemer een onfrisschen indruk
maken door bruin en zwart worden.
Reeds kon de grootera sorteering worden inge
voerd.
De aanvoeren zijn nog zeer gering, en toch
dalen de prijzen onrustbarend. Werd Maandag nog
om en bij de f9.00 betaald, Dinsdag moest reeds
met f8.00 genoegen worden genomen.
De Woensdagmorgen markt te Broek gaf alweer
een gulden lager te zien, doch was, vergeleken met
de prijzen dienzelfden dag „om de Oost" besteed,
nog zeer gunstig te noemen. Bovenkarspel zette in
met f5.20 en eindigde op circa f5.50, Medemblik
was enkele dubbeltjes hooger.
Inderdaad, het prijsverloop is teleurstellend.
Wat moeten de bouwers doen? Wachten oop
hooger beschot, met de risico van nog sterker ge
daalde prijzen?
Of doorgaaan, in de hoop dt het beter zal gaan?
Wie heeft moed, in dezen als adviseur op te
treden?
Heden spraken we met kooplieden, die sedert
jaren op Engeland handel drijven. We vroegen hun
oordeel en dat was nu niet bepaald ongunstig.
Ze verwachten, dat er op de Engelsche markt heel
wat geplaatst zal kunnen worden.
Dat het tot heden zoo slecht liep, wijten ze aan
de groote voorraden oude aardappelen, die de En
gelsche handel in voorraad heeft. Deze probeeren
ze eerst kwijt te worden, voor hun aandacht aan de
nieuwe te schenken.
Zoo verklaarden zij die kooplui de scherpe
daling, die heden intrad. Zelfs achten ze een prijs-
verhooging in de volgende week niet onwaarschijn
lijk.
De qualiteit der oude aardappelen gaat nu snel
achteruit en daarom zal geïmporteerd moeten wor
den.
Engeland heeft een tekort, dat van elders moet
worden aangevuld.
Natuurlijk wagen we het niet, hierover te oor-
deelen. 't Was ons heel wat liever, als de prijs op
peil ware gebleven, de ervaring leert, dat het niet
zoo gemakkelijk valt, de eenmaal laag geloopen
prijzen omhoog te krijgen.
De hypotheekbouwers
We gelooven, dat van alle bouwers in onze streek
zij het slechts er aan toe zijn, die in de goede
periode land kochten, daarvoor zelf slecht weinig
konden betalen en derhalve genoodzaakt waren
hooge hypotheken af te sluiten.
Wat ze zelf hebben kunnen betalen, kan als ver
loren worden gerekend. Er zijn er nu al zeer, zeer
velen, die niet bij machte zijn, de verschuldigde
rente, laat staan de aflossing te voldoen.
Het Kamerlid v. d. Heuvel is van meening, dat
de z.g. „topgevallen", dat zijn die, waar de hypo
theek beduidend hooger is dan de landwaarde, niet
te helpen zijn. We zijn van oordeel, dat de heer
v. d. Heuvel Juist ziet.
Doch het dreigt niet alleen mis te loopen met
deze topgevallen, die laat men veelal intact, wijl
excecutie in dezen tijd ook voor den hypotheek
gever een ramp wordt, doch het dreigt eveneens
spaak te loopen met vrij normale gevallen.
Hieronder verstaan we die posltie's, die slechts
door een matige hypotheek belast zijn. Daar is het
gevaar veel grooter, wijl er uitzicht bestaat, zelfs
nu, dat de eerste hypotheek, naar men wel zegt
eruit komt.
Er is bij onze tuin- en landbouwers in onze om
geving een nijpend gebrek aan contant geld.
Hoe erg dit wel is, schijnen velen nog niet te
beseffen.
Het ware een voorloopige uitkomst, als het tweede
millioen spoedig kon worden uitbetaald.
Doch hiermee zijn ook de hypotheeknemers niet
geholpen. We meenen, dat, indien even mogelijk,
excecutie wegens niet kunnen voldoen van hypo
theekrente, in niet „topgevallen", moet worden
voorkomen.
Loodzwaar drukt op de menschen het benau
wende besef, eiken dag van bodem en woning te
kunnen worden verdreven. Men arbeidt van vroeg
tot laat onder schier onmogelijke toestanden. Men
moet voor. zulke menschen bewondering hebben.
Laat men toch hen niet vergeten.
Er kan toch wel raad en hulp worden verschaft?
De tgrgende bestaansonzekerheid ls haast niet
te dragen.
En de gevallen zijn waarlijk niet sporadisch. We
hebben nu onze vakorganisaties. Zouden zij zich er
eens voor willen spannen en een vertrouwens
commissie benoemen, waar de met ondergang be
dreigden hypotheek-bouwer en -boer zich konden
vervoegen.
Wil men in dezen Iets bereiken, dan moet men
volledig op de hoogte zijn.
Als het tot gedwongen verkoop zou komen, dan is
het te laat.
Men zij toch in dezen paraat.
In de reddingboot
In de heerschende economische crisis is er geen
vraagstuk, dat zóózeer als dat van het loon beslag
legt op de aandacht van de groote massa.
En geen wonder. Voor verreweg de meesten is
het loon het salaris, de bezoldiging dat wij
voor onzen arbeid ontvangen tevens de eenige
grondslag voor ons bestaan. Het is dan ook volko
men verklaarbaar, dat we in verzet dreigen te
komen, zoodra er aan ons loon geraakt wordt. En
slechts Indien we er goed van overtuigd zijn, dat
het niet anders kan, zullen we van verzet afzien.
Nu staat het voor bijna ieder, die over de hui
dige crisis en over de maatregelen, noodig om haar
te overwinnen, heeft nagedacht, wel onomstootelijk
vast, dat ln 't algemeen aan de loonen geraakt
waarschijnlijk zelfs heel hard geraakt zal moe
ten worden.
Het komt er nu maar op aan ook de groote massa
des volks van die noodzakelijkheid te overtuigen.
Voor een niet zoo gering deel bezit ze die over
tuiging reeds. Dit valt erg mee, als we eens in
gemoede over deze dingen praten. Maar er is een
ander deel, dat er nog niets van wil hooren, en dat
werkelijk nog bereid is alle ellenden vap den te-
genwoordigen tijd te aanvaarden, als slechts be
reikt wordt de handhaving van de loonen en sala
rissen der laatste jaren.
Zij, die er zoo over denken, vertellen u, dat door
loondaling de koopkracht zal achteruit gaan, dien
tengevolge handel en industrie nog verder achter
op geraken, en tenslotte dus ook het aantal werk
loozen nog omhoog zal worden gedreven. Nadeel
dus over de geheele linie, en geen uitzicht op
overwinning van de crisis, daar de koopkracht bijna
geheel te loor zou gaan.
Zóó echter is het met de zaak niet gesteld. De
crisis woedt niet alleen hier in Nederland, maar
zij doet dit door de heele wereld; en vergelijken
derwijs komt Nederland, dank zij ons vrijhandels
stelsel, totnogtoe er betrekkelijk nog goed af.
Alle markten ter wereld zijn verstoord.
Alle economische wetten zijn en worden overtre
den.
Wat we hier met elkaar te doen zullen hebben,
dat is de oplossing van het vraagstuk, hoe Neder
land ln stand te houden en, met zoo weinig moge
lijk kleerscheuren door de cr'sis heen te brengen
is.
En hierbij is het loonvraagstuk een zeer belang
rijke factor, al is het ook lang niet de eenige.
Nu staan we voor het feit, dat Nederland een
zeer dichte bevolking heeft, die een hoog levenspeil
heeft bereikt doordat hier steen voor steen werd op
gebouwd een bedrijfsleven, dat aan hooge eischen
beantwoordt: handel, scheepvaart, industrie, land
en tuinbouw, veeteelt en zuivelbereiding, visscherij,
enz. Dit bedrijfsleven werkte niet uitsluitend voor
de Nederlandsche markt, en het zou ook op zijn
hoogte niet gehandhaafd kunnen worden, als er
de binnenlandsche marktt alleen voor open stond.
Wij zullen steeds en onder alle' omstandighden.
ter wille van onze welvaart, voor een belangrijk
deel aangewezen blijven op de wereldmarkt, en onze
uitgebreide en rijke overzeesche gebiedsdeelen zijn
daarbij van groote beteekenis, gelijk ze ook voor
onze ontwikkeling in het verleden steeds van on
schatbare beteekenis zijn geweest.
We zijn op de wereldmarkt aangewezen, niet
slechts voor het bewijzen van diensten en den
afzet van onze producten, maar ook voor den inkoop
van al het vele, dat ons volk voor zijn levens
onderhoud en voor het in gang houden van zijn
bedrijfsleven noodig heeft.
Met andere woorden: wij hebben er onverbid
delijk voor te zorgen dat wij kunnen concurreeren,
en dat de vele goederen, die we noodig hebben,
zoo goedkoop mogelijk hier binnen kunnen komen.
Bestaansvoorwaarden voor ons volk zijn derhalve:
productiekosten en vrijhandel.
Aan beide wordt geducht getornd; voor beide
dienen wij op de bres te staan.
Wij zwijgen thans verder over de handelspolitiek,
we willen het alleen nog hebben over de lage pro
ductiekosten.
Welnu, verlaging der productiekosten is mede te
bereiken door verlaging van loonen en salarissen
van belastingen, van tarieven, van sociale lasten.
Op die verlaging moet krachtig en doelbewust wor
den aangestuurd. Geschiedt dit, dan treedt ook on
vermijdelijk verlaging van de kosten van het le
vensonderhoud in.
Dit beteekent tevens verlaging van prijzen.
Verlaging van het loonpeil is niet alleen nood
zakelijk, zij is ook zonder bezwaar moge1 ijk, daar
de kosten van levensonderhoud reeds belangrijk
omlaag zijn gegaan en deze daling ongetwijfeld
dan nog verderen voortgang zal hebben.
Alleen op deze manier kan er althans weer eenige
kans komen op vermeerdering van de werkgelegen
heid en dus op afneming en ten slotte eindiging
van de ellendige werkloosheid.
Het is best mogelijk wij achten he* zelfs zeer
waarschijnlijk dat het levenspeil, dar het Neder
landsche volk de laatste jaren bereikt had, in de
eerste toekomst niet gehandhaafd zal kunnen wor
den. Er is een groote verarming doo: de heele
wereld ingetreden, dat de gevolgen daarvan ook
hier' niet te ontgaan schijnen. Op zlchzgif echter
behoeft zelfs een sterke loonsverlaging nog niet te
beteekenen daling van het levenspeil Niet het
bedrag aan geld, dat iemand voor zijn arbeid ont
vangt, beslist over zijn welstand, doch wel dat
gene, v«at hij voor zijn loon kan koopen.
Bovendien meenen we nog te moge a o:
dat men v.-.'h over ons hooge levenspa', van dt
laatste jaren toch ook niet al te veel illusies moet-
maken. Zeker, we hebben ook te lande in breede
kringen op hoogen voet geleefd; aan weelde, ver
maak en ontspanning was er ge<en gebrek. Maar
daarnaast hebben we eén permanente werkloosheid
zien ontstaan; tienduizenden moesten onderhouden
worden uit de publieke geldmiddelen. Voor hen
was toch zeker de waarde van de hooge loonen
en het hooge levenspeil zeer problematiek, gezwe
gen nog van de moreele ellende welke met hun be
staan zoowel voor zichzelf als voor vele anderer.
om hen heen gepaard ging. Het loonpeil was hoog,
en evenzoo het levenspeil. Maar het welvaartspeil
was reeds heel wat lager, indien men in zijn be
schouwing althans het geheele volk in al zijn gele
dingen wenscht te betrekken. Het zou best zijn, dat
verlaging van loon- en levenspeil voor het alge
meene welvaartspeil nog niet zoo nadeelig zou zijn,
als sommigen ons wel eens willen doen gelooven.
Wij denken hierbij aan de jaren kort voor den
wereldoorlog, zoo van 1910 tot 1914 en wij
denken er aan met weemoed! Het ging er toen ir»
't algemeen wat bescheidener naar toe, maar was
de algemeene welvaart oók geringer? Zeker, we
hadden toen lagere loonen, maar óók hadden we
lagere lasten, lagere prijzen, minder werkloosheid,
verarming, ellende!
We weten dus, in welke reddingboort we hebber,
te stappen om weer veilig aan land te komen!
