Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
N© 97 telefoon intercommunaal no. sa. DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1932
41e Jaargang
Weekagenda
De Twee Kleinzoons.
1 H'1
NIEUWE
langedukm mum
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG - DONDERDAG
en ZATERDAG
Abonnmentsprljs
per 3 maanden f 1.15.
iBureel Noordscharwoude.
UitgaveFirma 1. H. KEIZER.
Redacteur 1.1 KEIZER.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
26 Augustus: Vergadering bloembollencultuur, des
avonds 7 uur (o.t.) in het Café „Marktzicht
te Broek op Langendijk.
Het zou van groote eenzijdigheid getuigen,
indien alleen gewezen werd op looneischen van
den gecrganiseerden arbeid en diverse bonden.
Tegenwoordig spreekt men niet van hoogere loo
nen, maar houdt met hand en tand vast aan be
staande overeenkomsten en weigert zoo- lang als
even mogelijk is, voor verminderd loon aan den
arbeid te gaan.
Het is nog nooit zoo geweest, dat bepaalde
neigingen op het gebied der. economie slechts
bij een deel der bevolking aanwezig waren. Wat
men in den arbeidersbond laakt,, doen zeer ve
len in bun bond, zij het onder anderen naam' of
voorwendsel'.
Als de Bond van Nederlandsche Onderwijzers
elke salarisverlaging ongeacht den nood van ons
volk afwijst, doet die bonid niets anders dan
vechten voor eigen stand. Men wil in de econo
mische branding zich een veilig en ongenaakbaar
rotseilandje reserveerèn. Laat dan verder gebeu
ren wat gebeurt. En wie meenen zou, dat alleen
het personeel van het Openbaar onderwijs zich al
dus uitlaat,- vergist zich zeer. Bij het onderwij
zerscorps, aan Me Bijzondere scholen verbonden,
beluistert men uitingen, die een lid van het 1ST.
V.V. gaarne onderschrijft. Ook daar, precies als
in de moderne arbeidersbonden, het pogen een
uitzonderingspositie te -handhaven, los van liet
fundament onzer economische samenleving.
'Ernstiger geesten beginnen in te zien, dat zulks
onmogelijk kan. Dat te laken tekort aan inzicht
in de structuur der maatschappij; treft men al
lerwegen aan. Men schijnt maar niet te beseffen,
dat het handhaven van, uitzonderingsposities, ver
overd in tijden van voorspoed, uitloopen moet,
zoodra de conjunctuur zich wijzigt',) op een. on
evenredige daling van het levenspeil van andere
niet bevoorrechte volksgroepen.
Eenzelfde neiging tot ,,zich zelf handhaven
vaak onbewust van de ijzeren noodzaak anderen
daardoor tot léven op lager, soms noodpeil te
dwingen, vindt men zelfs bijl professoren in do
theologie,, bij predikanten en het Overheidsper-
Ja, gaat de Overheid zelf wel vrij, door de be
zoldiging te laten op voor dezen, tijd veel te hoog
peil
Ik denk hier aan Kamerleden, rechters, profes
soren aan de Rijksuniversiteiten, leden yan Ge
deputeerde Staten. Burgemeesters en Secretaris^
sen.
Het zou tegenover de arbeiders onrecht zijn,
hen alleen schuldig te verklaren, door geen acht
te willen geven op de ernstgie teekenen van on-
FEUILLETON
Heinrich keek op de klok. Volgens zijn berekening
moest het souper reeds zijn aangevangen, gedurende
welken tijd de meeste bedienden dan ook beneden
aanwezig waren. Hij kon dus hopen onopgemerkt
de voorouderszaal te kunnen bereiken. Hij wachtte
nog tien minuten, nam daarop een brandende lamp
en begaf zich op weg.
Zonder gezien te worden bereikte hij het twaalfde
beeld, en nadat hij de lamp op de als trap dienende
tafel had gezet, drukte hij tegelijk op beide knoppen
en knarsend opende zich de ingang. Hu nam de
lamp weder op en ging de schatkamer binnen Maar
nauwelijks had Heinrich deze geheime ruimte van
den kamerdienaar betreden, of achter een der pi
laren kwam een man te voorschijn, die onder den
arm een klein rood kistje droeg. Zacht sloop hu
naar het twaalfde beeld, sprong op de tafel en
toen hij zijn geheele lichaam met kracht tegen de
op een kier staande deur drukte, sprong deze op
hetzelfde oogenblik in het slot. Een luide schreeuw
werd aan de binnenzijde gehoord; de man met het
roode kistje onder den arm liet een luid hoonge
lach hooren en riep triompheerend
„Je wilde, ellendige schurk, je rechten als Graaf
erlangen en de documenten stelen, om bovendien de
hand van Rosamunde te verwerven thans wordt
zij de mijne en jij moet hier den hongerdood ster-
V6Met rassche schreden verliet hij de zaal, om zich
tot Gravin Louise te begeven, waarop een kwartier
later de bewijzen van Constance's wettig huwehjk
werden verbrand. Hierop verliet Roderich verge
noegd het slot, om des anderen daags van Barken-
holm een kort bezoek aan de residentie te brengen.
Hij had, nadat hij de dicumenten aan rijm tante
had overgereikt, haar tevens ingelicht omtrent zun
benarde financieele omstandigheden en .deze had
hem niet alleen een wissel voor haar bankier afge
geven, maar hem bovendien de belofte gegeven,
zaak met Rosamunde in orde te zullen maken.
„Wanneer je morgenavond terugkeert zo° ilu.1e "1
den haar afscheidswoorden, „zal zu het officieel
gedaan verzoek om haar hand met „ja beant
woorden!"
zen tijd. Aan hetzelfde euvel gaan m.i. zoo
breede groepen van ons volk mank, die de finan-
tïeele en economische toestanden zooveel beter
kunnen beoordeelen van de arbeiders in stad en
land. Naast groepen van personen in Overheids
dienst en tal van andere groepeeringen, vindt
men eenzelfde streven in bepaalde bedrijfsgroepen,
die men aanduidt als zoogenaamde beschutte be
drijven.
Daartoe kan men alleen rekenen alle Over
heidsbedrijven, die een min of! meer monopolis
tisch karakter hebben. Waar reeds eeder in dit
blad over deze bedrijven is geschreven, kan, ik
er thans mee volstaan, alleen op het feit te wij
zen. Tot de min of meer beschutte bedrijven
kan men tegenwoordig ook rekenen de onderne
mingen, die .uitsluitend op de eigen markt hun
produet plaatsen, al moet toegestemd, dat de con
currentie hier weldadige invloed kan uitoefenen,
voor zoover geen prijs- en productieafspraken
bestaan.
Al deze bedrijven zijn in staat, hun onkosten,
voortspruitende uit de sociale wetgeving,t belas
tingen en zoovele andere oorzaken te leggen op
het product. De heer Rozelaar heeft mij min of
meer op minachtende wijze den raad gegeven het
geschrift van den beer Smidtl over Plattelands-
l verarming te lezen. Reeds lang) voor de lezing op de sieeascne TOijven
daarvan bestond het feit, van de uitzuiging van minder consumptie en pok straks de positie van
het platteland door de stad niet alleen bij mij, het stadsbedrijf moet ondermijnen.
.1 *i ni:r<<->V»ni Wrvo-r fm'nkiAT* 01
deling voor zijn arbeidsproduct, in geld omge
zet, kan krijgen.
Daar is alle evenredigheid zoek, en het ge-
vplg is een steeds lager wordende loonstandaard
voor elke plattelands-producent, hetzij bij, boer,
tuinder, of arbeider in deze bedrijven is. Ja,
zoover gaat deze onevenredigheid, dat 'het zeer
lage loon dat thans de land- en tuinbouwarbeD
iders nog ontvangen, niet ta handhaven is. Het
bewijs voor deze stelling ligt in de toenemende
werkloosheid ten plattelande. Economisch zou het
loon, reeds zoo laag tegenover de steedsche be
drijven nog zeker met 3050 procent moeten
.dalen en moeten komen beneden' de loonen van
voor den oorlog. Dat dit ontzaglijk bard en. on
recht tegenover de loonen in de beschutte be
drijven is te noemen,, behoeft( wel geen betoog.
Het is een gunstig teeken,, dat voor deze fei
ten zoc langzamerhand /de oogen opengaan. Hpt
Tweede Kamerlid, de heer Smeenk, naar ik meen
voorzitter van Patrimonium, heeft getoond, deze
zaken beider in te zien door te Amsterdam, ver
leden herfst, te betoogen, dat het handhaven van
de hooge loonstandaard in de beschutte bedrij
ven neerkomt op het uitbuiten van het platte
land, wat tot gevolg zal hebben, uitbreiding
van de werkloosheid laldaar, wat straks weer
op de steedsche -bedrijven gaat drukken, door
JAolr o tvUL-C Ha -nnfiltlf» va,n
Uit den Omtrek
Alkmaar.
IX-m ans trtwende boeren en tuinders^
Op initiatief van |den neutralen Bond van boe
ren en tuinders werd Woensdag te Alkmaar een
demonstratie gehouden, waaraan door tusschen
de 25003000 boeren en tuinders uit Noor
delijk Noordholland deelnamen.
Bij de Halvemaansbrug onder de gemeente
Oudorp kwam men bijeen en vandaar trokken de
deelnemers, die bijna allen per fiets waren geko
men, langs den Priescheweg naar Alkmaar.
Daar trok men langs de Kanaalkade, -Ptaer-
nosterstraat, Laat, Ridderstraat en Emmastraat
naar den Muziektuin, waar een viertal sprekers
optraden, nl. de heeren P. Hart van Koedijk,
de heer N. Kaan van Oudkarspel, de heer Hoog
land van Sint Pancras, de heer Veltrop van
Beemster en de heer Hanr; van Wijdenes.
De stoet, waarin ook verschillende .vrouwen
meeliepen, werd door twee trommelslagers! voor-
|doch "bij schier elke practischei boer, tuinder en.
arbeider ten plattelande vast.
Hiermede is niets ten nadeele van het uitne
mend betoog van den heer Suiidt gezegd, doch
diens verdienste bestaat m.i. slechtsl hierin, dat
hij heeft vastgelegd in redeneering, getal en be
wijs, wat reeds vaststond bij elk meelevend plat
telandsbewoner.
Het verzet ten plattelande tegen de sociale
wetgeving komt niet voort uit weerzin tegen
het zegelplakken in eigen bedrijf alleen. Wie de
zaak zoo stelt, begrijpt de ontstemming op het
platteland niet. De oorzaak ligt dieper.
Stellen we de zaak economisch voor, dan is de
plattelandsbewoner aangewezen op ruiling van
goederen met de stadsbewoners. Het1 geld doet
alleen dienst a.ls waardemeter.
Welke waarde aan zijn diensten, en geprodu
ceerde goederen tegenwoordig worden toegekend
weten we.
Zijn product is wat prijsbepaling aangaat, af
hankelijk van de wereldmarkt. Alleen in den al-
lerlaatsten tijd komt daarin op kunstmatige
manier voqr de artikelen melk, boter, eieren,
tarwe eenige wijziging. Noodgedwongen is men,
om algeheele ineenstorting van het platteland
te voorkomen, (daartoe overgegaan. Echter durf
ik de stelling aan, dat ondanks deze regeerings-
steunmaatrGgelen de land- en tuinbouw benevens
de veeteeltbedrijven, alle nog met groote ver
liezen werken, ja, dat. nog steeds boven tal van
deze bedrijven het lot van ondergang dreigt.
(Van den steun aan den tuinbouw mogen we
eigenlijk niet eens spreken, wijl die tot heden zoo
goöd als niets heeft beteekend. De boer en tuin
der kan met zijn ruilproduct-, uitgedrukt in geld
bij lange pa niet koopen, wat omgekeerd de ste
ai gegaan.
Demonstratie en meeting hadden een, zeer or
delijk en rustig \Sirloop, terwijl in den optocht
verschillende doeken werden meegedragen.
Vooral de meeting droeg een zeer ernstig ka-
Van welke ontzagwekkende lengte de stoet
was, blijkt uit het feit, dat toen de kop de Frie-
sche brug passeerde, de staart nog aan ge H|al-
vemaasbrug was.
Een volledig verslag geven wij in ons volgend
nummer.
Handen en Oksels behandele men met
Purolpoedcr. Dit is het meest afdoende
middel. In bussen van 45 en 60 ct.
Alleen bij Apoth. en Drogisten.
Nu heeft men van bepaalde zijde als remedie
tegen deze maatschappelijke kwaal, de land- en
tuinbouw alsmede de veeteelt aanbevolen, ie be-
idrijven op soortgelijke wijze te organiseeren als
de beschutte bedrijven. Bedrijfsorganisatie heet
daar het wachtwoord. Dat dit echter ondoenlijk
is, valt bij eenig nadenken al spoedig in het oog.
Immers is een voornaam deel van onze bo-
demproducten, wijl de nationale markt niet alles ma
o, nemen kan., op uitvoer aangewezen, Zou men T f S H SO I f F 0310 8 ¥081611
nu een eigen markt op zeer hoog peil gaan ma- I IMIig|Uiwwiwi
ken en de opbrengst van den export gaan sup-
pleeren, om zoodoende tot een dragelijken toe
stand t'e komen (de zuivelsteunwetj rust op de
ze basis) dan is daarvoor een eerste voorwaarde,
het weren van het buitenlandsche product door
protectie.
Het leven in ons land zou daardoor ontzaglijk
duur worden, de uitvoer geheel eu al op den duur
vastloopen en al de bezwaren, aan de autarchie
onafscheidelijk verbonden, voor den dag! komen.
Dan zou duidelijk blijken, dat ook ons land, even
als Duitschland, een zeker veel te groote be
volking heeft. In- minimum van tijd waren we
toe aan radicale verarming eninflatie Be
drijfsorganisatie plus protectie kan onzen land
en tuinbouw niet uit het moeras helpen.
Als dus het landleven niet' 'op stadsleven-nif1
veau kan worden gebracht, zal omgekeerd het
stadsleven zich hebben te richten naar het land
leven wat zeggen wil, dat de loonen in overheids-
en particuliere stadsbedrijven zullen moeten da
len Daar is geen ontkomen, aan, uitstel zal de
tegenstelling nog grooter maken, de ellende ver-
e-rooten en vele gevaren voor heel onze samenle
ving opleveren. Wordt vervolgd. j
Plaatselijk
BROEK OP LANGENDIJK.
Burgemeester en Wethouders van Broek op Lan
gendijk maken bekend dat de herijk der maten
en gewichten voor deze gemeente zal plaats heb
ben in een lokaal van de openbare lagere school op.
Maandag 29 Augustus van 10—12 en 13—16 uur
voor hen, wier geslachtsnaam begint met een der
16 Dinsdag1130 Augustus van 9.30—12 en 13—15.30 uur
voor hen wier geslachtsnaam begint met een der
letters M tot en met Z.
Voorts brengen zij het volgende ter algemeene
kennis:
lo. dat de maten en gewichten schoon, droog en
XXII.
William Tanner had Albert tot het souper gezel
schap gehouden. Geheel onderbroken was dit sa
men zijn echter niet, zoo het heette om Albert nie.
te vermoeien, maar in die tusschenpoozen was hu
naar den tuin gegaan, om daar met een dame
tegenwoordig te zijn en met haar vertrouwelijke
besprekingen te houden. Albert wist heel Sped me
welke dame. Reeds vóór acht dagen had hu Hem-
rich en Albert in vertrouwen medegedeeld, dat hij
zich met Anna Berghofer had verloofd.
Die verloving zou binnen korten tud openbaar
worden gemaakt, tot dien tijd echter moest ee
afstand bewaard blijven en de meer vertrouweluke
rendez-vous' mochten niet te lang duren, opdat de
bedienden en door deze de Gravin er niet mede be
kend zouden worden, welke laatste dergeluke samen
komsten hoogst ongepast- en afkeurenswaardig zou
V1Gedurende den tijd, dat de gouvernantes een leer
aars vcantie hadden, kwam men 's avonds na het
avondeten niet in den familiekring bueen. Graaf
Stephan verveelde zich wanneer hij zun skat-
partij niet kon spelen en de anderen
waarheen zij wilden, Rosamunde zocht met Anna
haar kamer op, Albert en Heinrich keerden naar
de woonkamer van Albert terug, waar zij meer
malen tot het middernachtelijk uur in gezellig[on
derhoud met elkander verbleven, en Graaf Stephan
wandelde meermalen naar de woning van den hout
vester, waar beiden dan onder het Ben°t van ee
grog nog eens hun jachtavonturen doorleefden.
Met ongeduld wachtte Albert op de komst van
Heinrich. Hij had wel vernomen, dat deze zoo^spoe
dig mogelijk bij den kamerdienaar was ontboden,
maar het souper was reeds lang achter den rug en
n°Heintich^was hem, sinds de ontvangst van den
brief uit Amerika, een raadsel geworden maar toch
geloofde hij, na daarover rijpelijk te hebben nage
dacht, de oplossing te hebben gevonden. Voor zoo
ver zijn vriend zich had uitgelaten, kon hij als
vaststaand aannemen, dat hij een ander was da,
waarvoor hij zich had uitgegeven. Hij was als
vijand op het slot gekomen en zun vriend ge
worden. Wat toch kon de oorzaak zijn, die bem
den vijand van de familie Breitenbach had ge
maakt? Geloofde deze vijand, dat hem een onrecht
was aangedaan, maar, waarin bestond dan dit on
recht' Eigen voordeel had hij niet meer op het
oog alleen voor de dooden wenschte hij n°& *ls
verdediger op te treden. Wie waren deze dooden?
Albert dacht aan alles terug, wat hiermede maar
eenigszins in verband kon worden gebracht, onw l-
lekeurig viel hem in, welk een overgroote belang
stelling Heinrich in den eersten tud van zun ver
blijf op het Slot voor het lijk had gekoesterd van
de gestorven minnares van Graaf Anselm, hu had
voor korten tijd vernomen, dat alle lieden in het
dorp gezegd zouden hebben, dat de secretaris spre
kend zou gelijken op de eerste gemalin van Graaf
Anselm, die hun zoovele weldaden had bewezen
Marianne had hem later weer verteld, dat haa
grootmoeder in haar waanzin Heinrich voor haar
vroegere meesteres had aangezien, met wie zu uit
Amerika was overgekomen. Dus ook die krank
zinnige vrouw was door de gelukenis met Don
Stance blijkbaar zeer getroffen geweest. Het jonge
meisje had hem verder de zotteklap meegedeeld
toen zij in Heinrich's tegenwoordigheid over iets
anders had gesproken, dan het eeuwige >>Waar
Consance?" dat zij gezegd zou hebben: „Hoe kon
ik mijn woord verkoopen, het is niet waar, dat ik
een kistje met geld voor mijn zwugen heb ont-
VaA?bert wist en dacht er nu over, HeLnnch,
een half uur voor den dood van deze waanzinnige
oude vrouw, bij haar was geweest, en dacht daarbij
tegelijk, dat Heinrich Marianne wel RP^etteluk kon
hebben weggezonden, om, wanneer hu met de zieke
alleen was, te trachten ophelderingen omtrent een
en ander te ontvangen. De bnef uit Amerika kon
een antwoord zijn op vragen, die hiji met ^rekking
tot hetgeen hij van de zieke had gehoord, gesteia
had namelijk inlichtingen omtrent deze Constance.
De jong^Graaf had Balthasar, toen het souper was
geëindigd en de anderen zich hadden verspreid, be-
volen hem alles te zeggen, wat hij van de verhou-
ding tusschen zijn grootvader en Constance wist
en daarover had gehwird. Deze had hem met beven
de stem geantwoord, onder belofte, datdejonge
Graaf hem niet bij de Gravin zou verraden, dat
Graaf Anselm bedoelde Constaneeeneen zoon van
uiin rpiQ hnri meegebracht en de eerste als zun
wettige gemalin bij alle adenüke familiën had voor-
vesteld Hii had haar ook, toen zu was gestorven, als
ziin wettige vrouw in het familigraf laten bijzetten,
eerst na ^djn dood had zijn tweede gemalin deze
echtverbintenis als ongeldig verklaard enhet lijk
uit het familiegraf doen verwijderen en ach^erc^
mausoleum laten begraven. De zoon van deze Con
<?tanoc werd uit het Slot verjaagd,
Albert steeg het bloed naar het hoofd, toen hij
dit hoorde. Hij vermoedde, hij voelde het dat Wei
een groot onrecht was begaan. Hu beloofde Bal
thasar hem niet te zullen verraden en gaf zijn
gedachten nadat de bediende zich had verwijderd,
1 den vrijen loop. Dat het de kamerdienaer was, op
1 wien zijn vriend zijn laatste hoop had gevestigd,
kwam hem nu niet meer twijfelachtig voor sinds
hij de overtuiging had gekregen, dat Heinrich de
kleinzoon van Constance was.
I Dan bestond de nauwste familieband tusschen
hen! Hoe wenschte hij nu, dat hij kwam, dan zou
hij hem als een van zijn geliefste familieleden be-
i groeten, hem hartelijk welkom heeten! Hu zou
I hem zeggen: „Laat ik je vergoeden, wat de haat
i van mijn grootmoeder aan jou en je vader heeft
1 ontnomen en misdaan!"
I Maar Albert wachtte tevergeefs op zijn vriend.
Hij kende zijn nauwgezette plichtsbetrachting en
I oüoffering wanneer het de behandeling van zieken
betrof, en' om één uur begaf hü zich dan ook te
bed, vermoedende, dat Heinrich den nachtbfj den
zieke zou doorbrengen. Maar ook hij kon den slaap
ntetvattenhet was hem onmogelijk, na zoo veler
lei gespannen gedachten tot rust te ko™elh. ,h
Maar ook des anderen morgens kwam Heinrich
niet. Om acht uur trad Balthasar de kamer binnen.
U ziet er heelemaal ontsteld uit, riep Albert hem
reeds tegen, „is er wat gebeurd?"
Ik ging ongeveer tien minuten geleden, naar
de"tweede verdieping," antwoordde de dienaar, „om
den kamerdienaar te vragen, zooals ik geregeld
pleeg te doen, of ik hem de koffie zou brengen.
Maar, denkt u eens mijn verschrikkelijke ontstel
tenis in, die zich van mij meester maakte, mijnheer
de Graaf, toen ik in zijn slaapkamer kwam en
hem dood op bed zag liggen."
„Dood? O, dan is het te verklaren, dat mun-
heer Schwarz hem niet heeft verlaten tot zü
einde daar was. Was mijnheer de secretaris bij
hem?"
„Bij den doode, meent u? neen.
"Safkan *ik ^mijnheer de Graaf, niet zeggen,
SS S 3SgeopTSrén, Balthasar, h« moat
toch ergens zijn, en wanneer gij hem hebt gevon
den,- verzoek hem dan, onmiddellijk tot mij te ko-
me,Tot uw dienst, mijnheer de Graaf."
■Ralthasar verwijderde zich cn. kwam na een
half uur terug en deelde aan den ongeduldig wach
tenden jongen Graaf mede, dat mijnheer de secre
taris noch in het Slot, noch in het park noch in
de naaste omgeving' te vinden was. Hij en nog
eenige andere bedienden hadden alles doorzocht.
Zeldzaam!" zeide Albert en zond Balthasar heen.
(Wordt vervolgd).
te verKoopen.