NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Toch lamme goedzak?
In den dwaaltuin des levens
,Oe ICerseboom"
No 115
DONDERDAG 6 OCTOBER 1982
41e Jaarerang
lilgin: Firma 1.1. KEIZER. - Meteor I. MEIZEI. - Boreel Mschirwook
FEUILLETON
Buitenlandsch
Overzicht
B OCTOBER,
Binneniandsch Overzicht
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. J».
LAHGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
- en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
n« 1 miandra f 1.15.
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
Toen. minister Verschuur in het jongste voorjaar
zijn Clearingswet verdedigde in de Tweede Kamer
en intusschen bekend werd, dat economische onder
handelingen met de Duitsche regeering voor de
zooveelste maal resultaatloos waren gebleven, deed
het duizenden in den lande en tientallen in de
Kamer buitengewoon goed, dat de minister tegen
den grooten, maar onhandelbaren nabuur eindelijk
eens een „houding" aannam en te verstaan gaf,
dat we hier niet langer de rol van Lamme Goedzak
wilden spelen. Waartoe zouden we dat ook! We
hielden hier machtige troeven in de hand, onze
invoer immers uit Duitschland was altijd reeds aan
zienlijker geweest dan onze uitvoer er heen. Ais
onze regeering dus tegenover de oosterburen eene
eenzijdige deviezenregpling zou toepassen, d.w.z. de
betalingen aan Duitsche exporteurs aan willekeu
rige banden zou leggen, dan zou de Duitsche indu
strie geweldig in de knel raken en de noodige pressie
op haar regeering uitoefenen om de economische
regelingen met Nederland te herzien.
Edoch, het is tot heden bij het groote woord en
het fiere gebaar gebleven. De Clearingswet is in de
Tweede en Eerste Kamer aangenomen, maar of
schoon de Duitschers aan onze land-, tuinbouw- en
veeteeltbelangen steeds meerdere schade hebben be
rokkend en we hier te lande door steeds strengere
Duitsche deviezenregelingen ook geen behoorlijke
betaling meer kunnen verkrijgen van wat we dan
nog mochten leveren, heeft de regeering nog altijd
geen gebruik gemaaakt van de verstrekte bevoegd
heid om repressaille-maatregelen te nemen. Minister
Verschuur is blijkbaar geschrokken van zijn eigen
heldhaftigheid, toen hij daar zoo fier zich op de
borst sloeg en het uitriep, dat we onze houding
van Lamme Goedzak zouden laten varen.
Hij heeft er nog eens ernstig over nagedacht,
zooals wij, Nederlanders, altijd ernstig) en heel
langdurig over belabberde zaken plegen te peinzen.
En hij heeft ingezien, dat vliegen vangen met stroop
méér naar onzen nieuw-Hollandschen landaard is,
dan te vechten voor z'n recht.
En aan de andere zijde van onzen Oostgrens
lachen ze in d'r vuistjes.
Ze loopen er weer met nieuwe booze plannen
rond, contingenteering van alles en nóg wat, op
40 a 50 pet. van den invoer in 1931.
Wat de Nederlanders betreft, maakten de Duit
schers zich niet ongerust. Die waren en zijn goede
vrienden van ze; je kunt over ze loopen!
Meer zorg hadden ze over de oude vijanden, de
Belgen en Franschen. Met die moesten ze nog goede
vrienden zien te worden. Met de Belgen troffen ze
reeds een regeling, waarmee men te Brussel aan
stonds een accoord kon gaan! Nu zouden de Duit
schers ook met de Franschen zien overeen te komen.
Dan restte Rome nog, maar daar zou de Berlijn-
sche delegatie het laatst heengaan. Het tegenwoor
dige Italië is den Duitschers goed gezind, dus waren
jegens Rome zooveel égards niet noodig.
Maar Mussolini dacht er anders over!
Die praat niet eerst over dreigingen, maar hij
kondigde een tegen Duitschland gerichte deviezen-
regeling af als antwoord op de Duitsche contingen-
teeringsplannen.
Nu zat Berlijn in last. De onderhandelingscom
missie zal niet eerst naar Parijs gaan, maar van
Den Haag uit, waar ze de Nederlandsche onderhan
delaars aan het omverpraten was, regelrecht naar
Rome trekken om er het dreigende gevaar door
concessies te bezweren.
Zegt ons dat alles nu nóg niets? Het is hoog tijd,
dat ook in Den Haag daden worden gesteld tegen
over onrechtmatige Duitsche behandeling. Een re-
geeringsdaad kan meer en beter effect hebben dan
een volks-boycotactie, welke vijandige gevoelens
kweekt.
Onze land- en tuinbouwers grepen in den nood
naar een té scherp zwaard, omdat de regee
ring draalt met handelen.
5).
In een vreemde plaats, ver van den gewonen
dagelijkschen omgang, sluit men zich gemakkelijker
aan, knoopt men vlugger vriendschappelijke betrek
kingen met geestverwante menschen aan, wanneer
zulke bekenden het oponthoud in een vreemde
plaats zelf niet hebben leeren kennen.
De families Stem en Bothner waren tot elkaar
gekomen, sedert het kleine uitstapje hen op de
Gichelhahn tezamen gebracht had. GemeenschaD-
pelijke wandelingen naar het prachtig gelegen El-
gersburg, naar de hoogste menschelijke wonmg van
het Thüringer Woud, de z.g. Schücke, of naar
Oberhof dat met zijn in den winter vaak geheel in
de sneeuw begraven groepjes huizen, de kan van
het gebergte kroont, hadden waarlijk een vriend
schappelijke verhouding geschapen, die tusschen
Helene en Gertrude tot inniger vriendschap had
geleid Het jonge meisje vond in de opgewekte
weinig oudere echtgenoot van den leeraar, een ware
en oprechte vriendin, en Gertrude var haar
kant beschouwde den omgang met de dochter van
den rechter als een rijkelijke vergo^ing voor de
altijd zoo humeurige Malwine. Ook de beide man
nen sloten zich in weerwil van het aanmerkelijk
verschil in leeftijd bij elkaar aan en waren in hun
omgang zeer vertrouwelijk.
Het was een sombere zomerdag. Langzaam, maar
gestadig daalde de zachte, malsche regen neer en
dreef de badgasten onder het beschuttende dak. In
het, tot de woning van den rechter behoorend prieel,
Het Lyttonrapport. De Mexicaansche
regeering en de Katholieke kerk. De
Gouverneur-Generaal te Dublin afge
treden. Gemengd.
Op het oogenblik is het het Lyttonrapport, dat
de internationale belangstelling trekt. Naar men
weet, keert de conclusie van het rapport zich te
gen een zgn. door Japan geprotegeerde onafhan
kelijkheid van Mandsjoerije, Ontkend wordt, dat
het Japansche militaire ingrijpen gerechtvaardigd
was, maar wel wordt toegegeven, dat Japan in
Mandsjoerije historische rechten heeft en belangen
te verdedigen. Voorts dat de provincie autonoom
moet worden, maar onder oppertoezicht van Cihi-
na en dat middels nieuwe verdragen aan Japan
bijzondere voorrechten kunnen worden geschon
ken.
De Japanners denken er niet aan om hun po
sitie in Mandsjoerije weer op te geven, gelijk ze
het in de geschiedenis al twee malen, vooral onder
Amerikaansehen druk, hebben moeten doen.
Daartegenover staat, dat de Volkenbond de door
Japan geschapen situatie niet kan erkennen, zoO-
der zijn principes geweld aan te doen. De alge-
'meene verwachting is dan ook,< dat Japan ten
slotte uit den Volkenbond zal treden. Ejn de
Volkenbond zelve kan daar niet eens rouwig
om zijn, want die zal door dat uittreden ten
minste zijn figuur hebben gered.
Japan zal dan geisoleerd komen te staan, hee
lemaal alleen tegenover de Ver. Staten. Het is
immers zeker, dat de Amerikanen, het niet zul
len dulden dat Japan Mandsjoerije aan zich on
derwerpt. Daartoe hebben de Ver. Staten zelf te
groote belangen in het Oosten. De Atlantische
vloot der Amerikanen vertoeft reeds maanden
dreigend in den Stillen Oceaan en nog pas is ia
Washington besloten, dat de vloot daar, waar ze
in vredestijd niet thuis hoort, voorloopig ook
nog zal blijven. Pessimisten voorzien een groo
ten Amerikaansch—Japanschen oorlog in af zien-
baren tijd. En dan zullen het de Europeesche
staten wezen zoo meenet ze die van de
prachtgelegenheid gebruik zullen maken.
Japan zoekt .voorshands tijd te winnen. Het
heeft beloofd, dat het een tegenrapport aan den
Volkenbond zal uitbrengen.
Groote revoluties zijn altijd met kerkvervol
gingen gepaard gegaan. De gewonnen of herwon
nen vrijheid werd gewoonlijk tijdelijk bandeloos
heid. De rede voelde zich meesteres en achtte
zich verheven boven gevoels en geloofskwesties,
totdat de rede tot haar enge begrenzing werd
geleid.
Mexico heeft zich in de laatste jaren aan de
dictatuur van militaire dwingelanden en bruten
ontworsteld en ook hier is de volksbeweging ge
paard gegaan met een overmoedig optreden tegen
zaten de bevriende families met een boyl aard
beien voor zich, welke heerlijke vrucht de bosschen
in Ilmenau in overmatige hoeveelheden leverden. I
Hoe zeer hangt de aanblik van ons Kurort van
den gunst des hemels af zei de advocaat; „het
slechte weer geeft er een somber, bijna droefgeestig
aanschijn aan."
Het is als het leven van enkele menschen, ant
woordde Bothner. „Zoolang de zon van het geluk
hem toelacht, toont hij een vriendelijk, vroolijk
gelaat, zoo gauw hij echter beproevingen onder
vindt zal zijn zwak karakter de droevige stemming
ook op zijn gelaat afteekenen.
In mijn betrekking vond Ik het steeds interes
sant om in de rechtzaal de gelaatsuitdrukkingen
van de misdadigers te bestudeeren en hieruit hun
karakter te leeren," zei de advocaat, „terwijl
velen, nog niet geheel afgestompt door het ongeluk,
naar de laagte gedrukt, berouwvol hun misdaad
bekennen, is de houding van anderen brutaal, en
uitdagend, steeds echter kan men den graad van de
verdorvenheid in hun gelaat lezen, dat voor den
menschenkenner een getrouw beeld van geest en
haUw^omvangrijke praktijk in strafzaken heeft U
zonder twijfel veelvuldig stof tot zielkundige studies
gegeven antwoordde Bothner. De jurist is hier
in dezelfde positie als de arts, slechts heeft de laat
ste voor zijn beschouwingen een veel grooter gebied
daü En twhzal hij maar zelden in de gelegenheid
zijn zulke scherp uitgesproken contrasten op te mer
ken, zooals men die zoo dikwijls in de rechtzaal aan
treft," bracht de vrouw van den leeraar in net
m|j3e'aangeboren misdadiger, de ernstigste aard
eener menschelijke dwaling teekent ^h wel bee
scherp af tegen de meer onschuldig zwakken de
geraffineerde slechtheid naast de argelooze onna
denkendheid, die zich tot onvoegzame handelingen
liet leiden; de genotzucht naast denJ^f,renh5???
die den ongelukkige er toe dwingt voor zijn honge-
godsdiensti n het algemeen en de volkskerk in
het bijzonder. Kerken worden onteigend, en aan
de katholieke priesters werd de uitoefening van
hun ambt belet. Op 30.000 inwoners mocht nog
1 priester dienst doen, maar hij mocht geen gees
telijk gewaad dragen, enz. enz. Die paus meende
dat in deze omstandigheden bijzondere voor
schriften voor de katholieken in Mexico moes
ten gelden en in een encycliek schreef het hoofd
der katholieke kerk aan de Mexicaansche geloo-
vigen dezer dagen de gedragslijn ten opzichte van
de regeeringsmaatregelen tegen het katholicisme
voor. Diat heeft de gramschap der burgerlijke
heerschers verwekt. Zij hebben gedreigd, dat ze
alle katholieke kerken in fabrieken, en veroop-
plaatsen der arbeiderscooperaties zouden her
scheppen. En den pause lijken legaat hebben ze
van de week gearresteerd en onder gewapend ge
leide over de grenzen gezet. De nieuwe president
van Mexico heet generaal Eodriguoz. Et zijn
in de geschiedenis mannen met klinkerder naam
naar Ganossa gemoeten
In Ierland woedt de anti Ehgelsche actie voort
Ook die beweging zal in den loop der jaren wel
luwen. De tijd slijpt veel scherpe kantjes af.
Maar op het oogenblik willen de nieuwe Ier
sche machthebbers niets van Londen weten. Het
eenige dat Ierland nog officieel, aan Rrittannie
bond, was de Kroon, door eén Gouverneur Ge-
peraa] in Dublin vertegenwoordigd, de Valera
heeft den huidigen functionaris tenslotte we en
weg te werken en alleen op zijn voordracht kan
de koning ©en opvolger benoemen. Nu verluidt
dat Je Iersche regeering zulk een voordracht niet
zal opmaken, of daarop alleen den naam zal
plaatsen van de Valera. Intusschen zijn tusschen
de Engelsche en Iersche regeeringen weer be
sprekingen ingeleid.
Tenslotte eenig gemengd. Irak; is van de
week in den Volkenbond opgenomen, waardoor
het minder afhankelijk van Engeland lijkt. De
befaamde economische wereldconferentie zal te
Londen bijeen komen, vermoedelijk op, 20 Febr.
a.s. President Hindenburg heeft per radio
bedankt voor de overstelpende blijken van be
langstelling bij zijn 85sten verjaardag op Zon
dag jl. Hij he-efft beloofd er steeds naar te zul
len blijven streven om boven de belangen der par
tijen uit het heil des vaderlands en van alle Duit
schers te behartigen. In( Griekenland hebben
alle partijen den strijd om' den staatsvorm ge
staakt en de republiek erkend.
'Onderhandelingen met Duitschland af
gesprongen. In Berlijn begrijpt mep
er niets van. Herziening der L.O. wet
Loonen, prijzen en ander crisisnieuws.
Dierendag.
Al heeft men in den Haag nog geen daden
gesteld tegenover de voortdurende aanslagen der
Duitschers op onze landbouwbelangen, toch heeft
onze regeering van de week tenminste eens van
zich afgebeten. Ze heeft vierkant geweigerd om
zelfs maar te rpaten met de Duitschers over hun
vergaande contingenteeringsvoorstellen, welke,
naar algemeen bekend is, neerkomen op een ver
dere vermindering van onzen uitvoer met meer
dan de helft, vergeleken bij de verhoudingen in
rige kinderen een brood te stelen.
De annalen van de misdadigers der justitie le
veren een onschatbaar materiaal voor een karakter
studie der menschen, die evenwel alleen hun scha
duwzijden aanroeren, en dientengevolge niet goed
zouden uitvallen.
Daar schiet mij een voorval te binnen, dat
een sprekend voorbeeld ervan Is, hoe ver lediggang,
lichtzinnigheid en genotzucht van het rechte pad
kunnen voeren zei Stern, met een zilveren lepel
eenige aardbeien uit zijn glas scheppend en ze naar
zijn mond brengend.
Vertelt 't ons eens, riepen de dames en
de leeraar.
De advocaat keek een oogenblik peinzend voor
zich uit, als wilde hij zijn gedachten verzamelen.
Dan begon hij:
Het zal ongeveer 30 jaar geleden zijn, toen
mij door het gerecht de stukken werden in handen
gegeven van Iemand, die van vervalsching van be
wijsstukken, verschillende verduisteringen en oplich
terijen enz. beschuldigd werd en die mij a's zijn
verdediger koos. Ik onderzocht de mij gegeven stuk
ken nauwkeurig en was verrast over de geraffi
neerdheid, waar de gevangen genomene zijn mis
dadig werk bedreven had, vooral toen ik bemerkte,
dat mijn cliënt nog een jonge man van nauwelijks
25 jaar was. Hij heette Victor Liebenstein, was de
zoon van een rijk fabrikant en had in de zaak van
zijn vader het koopmanschap geleerd. Later zond
zijn vader hem naar Weenen, Londen en Parijs,
waar hij de eerste handelshuizen en de financieele
wereld voor zich geopend vond en door zijn impo
neerend sympathiek uiterlijk, zoowel als door zijn
beschaafde manieren, die hem aangeboren waren,
een graag geziene gast werd.
Met het doel een mondelinge bespreking te heb
ben, bezocht ik Liebenstein in zijn gevangeniscel en
was verwonderd, een niet alleen uiterlijk deftig,
maar ook een hoog beschaafde jongeman te ont
moeten, wien de sombere en treurige omgeving,
waarin hij zich bevond, in het geheel niet paste.
DUS OOK NAAR CAFé-RESTAURANT
LANGESTRAAT T. O. STADHUIS
HET MEEST GESORTEERD EN HET
BILLIJKST IN PRIJS OM VLUG EN
LEKKER TE ETEN B
het laatste kwartaal van 1931. Tenslotte kunnen
we het niet verhinderen, dat Duitschland contin-
genteeringsbepalingen schept, maar men zal te
Berlijn thans begrijpen, dat ze met tegenmaatre
gelen zullen worden beantwoord, als van een
aard zijn gelijk de in den Haag gedane voorstel
len. Be duitsche onderhandelaars zijn na het
abrupt einde der Haagsche besprekingen aan
stonds naar Eome vertrokken om te trachten er
de bonze bui van Mussolini te bezweren. Diie
wachtte niet af, tot mem in Eome de Duitsche
contingenteeringsplannen zou komen mededeelen,
maar alleen reeds op het gerucht ervan kondig
de hi] een deviezenregeling af, welke de Duitsche
uitvoer naar Italië bijna geheel dreigt stop te
zetten.
Naar uit Berlijn verluidt begrijpt' men niets
van onze houding. Wij hebben toch zelf ook al
lerlei contingenteeringsbepalingen getroffen,
zco zegt men er, waardoor aan den Diuitschen uit
voer naar Nederland een schade van 50 millioen
Mark werd berokkend.In waarheid hebben wij
voor bepaalde artikelen gecontingenteerd op 100
procent. We hebben dus alleen een verhoogden in
voer belet. Als de Duitsche invoer hier te lande
met 50 millioen is gedaald, dan zal dat het ge
volg zijn geweest van de wijze, waarop onze
Oosterburen voorttdurend nieuwe aanslagen uit
denken op onze landbouwbelangen. De Neder
landsche bierbrouwerijen bv. hebben deze week
nog aan haar Duitsche leveranciers, bericht, dat
ze hun grondstoffen voorloopig van elders zul
len betrekken uit protest tegen de invoerbelem-
meringen van Duitsche zijde. Zooals gezegd, ko
men de nieuwe Duitsche contingenteeringsplan
nen neer op een vermindering van den invoer van
landbouw, tuinbouw, en zuivelproducten met
meer dan de helft, vergeleken met het laatste
kwartaal in 1931. Daarbij bedenke men, dat op
het genoemde tijdstip de invoer van andere op
kunstmatige wijze reeds sterk wasi gedrukt, o.a.
door de befaamde deviezenregelingen. Nochtans,
in Berlijn blijven ze het onbegrijpelijk vinden
dat we ons niet goedmoedig laten afslachten,.
Dte Minister van Onderwijs vreest, dat zijn out.
werp tot herziening van de L.O. wet niet tijdig
genoeg zal zijn behandeld en aangenomen om de
ffinantieele voordeelen ervan nog te laten uit-
Hij gaf, zooals hij ook tijdens het verhoor gedaan
had, zijn misdaad onomwonden toe, en verklaarde,
dat hij in Parijs in lichtzinnig gezelschap, en dien
tengevolge in schulden geraakt was, en dat hij,
daar zijn vader hem verdere geldzendingen weigerde,
ten laatste ee n wissel van 10.009 francs met een
accept van zijn vader vervalschte en in baar geld
omwisselde. Het papier werd door den fabrikant
wel is waar ingelost, maar deze wilde verder niets
meer van zijn zoon weten.
De eerste schrede op het misdadige pad was ge
daan en Liebestein was niet sterk genoeg om den
gevaarlijken weg weer te verlaten.
Aan een gemakkelijk leven gewoon, bezat hij niet
de wilskracht, om door eerlijken arbeid in zijn
levensonderhoud te voorzien en naar zijn inkomsten
te leven. Hij maakte gebruik van zijn voorname
relaties om geld te leenen, en toen dit op het
laatst niet meer ging vervalschte hij opnieuw zijn
vaders hand'teekeningen. Nog voor de onvermijde
lijke catastrophe plaats vond, verliet hij Parijs en
ging onder een valschen naam naar Londen, waar
hij als oplichter op groote schaal begon te leven.
Hij hield er equipage en bedienden op na, wist
zich tot de voornaamste clubs toegang te verschaf
fen en wist ook hier dragers van een aristocratische!!
naam op sluwe wijze uittebuiten.
Maakte dan niemand der bedrogenen hieraan
een einde?" vroeg de leeraar.
.Liebenstein verstond de kunst om steeds te
rechter tijd te verdwijnen, zoodat de slachtoffers in
den regel te laat bemerkten, dat zij bedrogen waren.
Uit vrees, zich te compromitteeren, zwegen zij dan
liever en verdroegen het geleden verlies.
In Weenen eindelijk achterhaalde hem zijn nood
lot' hij was reeds tot zakkenroller afgedaald en had
op 'zekeren avond in een theater van een heer een
portefeuille met een aanzienlijke som bankpapier
gestolen. Tot zijn ongeluk bemerkte een dame dit
en maakte de politie opmerkzaam, die den dief
zonder meer gevangen nam en hem in verzekerde
bewaring stelde.
(Wordt vervolgd)