West-Friesche gedachten in het West-Friesch dialect Buitenlanslsch Overzicht Binneniandsch Overzicht Ons Gourantenverhaal (Nadruk verboden.) Ja, een Zaterdag menkeerde we op 't appel. Dat komt, ik en Meraitje ben hillè?gaar te brulleft weest. Piet van oom Jan is trouwt, met een maidje om de Oost vandaan, en oom Jan en Peet Bet vierde ok juist er vailtigjarige oorlog, dus 't was een mooi feist. Maar je begraipe, zoo verraist en zoo loof as gort. Dus niet skraive. Men neef de kentoorskraiver was ok mee, en die ken van zok steenegrevie zei ik maar zegge, van zok gouw skraive, niet met let ters, maar met zokke tutteltjes. Afain, en die komt men vertelle, dat ie ers ofluistert heb, watte Peet Griet en Peet Aaltje teugen mekaar zaide, datte ze in de kamer efkes uitbleize moste. Dat moet je in de krant skraive, zaid ie, maar vanzelf, ik ken niet langer onthoue, as dat een hen een koren pikt, dus ik zaide skraif et maar op. En dat heb ie dein ok. De brulleft zat em zeker nag in z'n hoofd, want 't is hillegaar zoo'n soortementige samenspraak wor- ren. Nou, de groete maar weer, ok van Meraitje, JASPER. Suntebankeris. BRULLEFTSPRAAT. AALTJE: GRIET: AALTJE: GRIET: AALTJE: GRIET: 't Is een echt gezellige dag ei Ja, en de jongelui hewwe maar alles nei de aard. Deer ken gien mensch wat van zegge, 't Zei wel gaan. Piet is een weerbare jo'en en Breggie een snukker maidje. had 't wel slechter doen keunen. Ja, hoor, een goeie plaas en een aive- rige man Welders wat al te aiverig, zait Klaas Och, dat zakt wel ofDirrek was om- mers krekevenliens. 't Is op heden toch medderen op niks afAfain, je kenne prate, ien lang, twei breid, maar de wereld is nou ienmaal ziek. Zoo is 't netHè, ik laik wel dorst te hewwen. Zou dat koffie weze, op 't stel tje? Ja, hoor, en nag goed oftrokken ok. Wou je ok koffie? Wè ja, je ken dér beter van, as van een korsie broodHoe was 't bai je doch ter? Alles nag gezond? AALTJE: GRIET: 't Is aars wat, heel GRIET: AALTJE: AALTJE: GRIET: GRIET: AALTJE: GRIET: AALTJE: GRIET: AALTJE: Nou, gelukkig al. in de Haag. Je zouwe zegge was hier nou gien vrai- erhillegaar nei dat onwaize groote de Haag Ze heb 't aars goed troffen ei? En goed brood Is ie gien ken toorskraiver, of zok of zain? Nei, nei,an 't mienesterie nag wel hougig, hai heb nag volk onder em ok. Ze weune prim, in zoo'n groot huis, en in de kamer hewwe ze hillegaar pluze stoele. Nou, nou Ja, hoor, prutjes zé hewwe best brood vanzelf Je moete der aars wel ders om lache. Op die hoek, deer was een mooie groote kruijenierswinkel, ei en deer stinge allegaar maidjes in, met wit te jasse en as je wat koupe, kraig je overal wat op toe op de koffie op de thee op urte en boone en zoo maar van 't houtje op 't latje. Train- tje had iemesdage hillegaar een wollen deken van de merrege. Marregerine? Vaatbutter? Ete ze deer vaaaatbutter?? Best brood met vaatbutter den zeker Nou Aal, je komme toch ok van Grootebroek hoor. Nou, ja boerebutter is gien betalen an. 't Zei wel hoor. Twei maidjes heb ze Ja, de tweide is nou vaif weke. 't Had aigeluk van mooiegaid een knechie we ze moeten, maar ja, je kenne 't altaid niet kraige zoo je 't hewwe wulle. Is 't een Aaltje? Nei, niet hillegaar, 't is een Ellis Je skraive Aales en je zegge Elles. 't is een duise naam. Aaltje is te boersch Nou, Klaas was eerst nag puur in z'n wiek skopt. Ik had vanzelf in de wieg moeten, Afain, ze moete 't zelf wete. Heb ze met de vast niet puur sukkelt? In 't eerst almaar naderhand heb ze toch gien ziek of zeer meer had. 't Is een pittige maid, allien wat fain van gebiente. Dat zei ze wel van Hendrik hewwe, die is ok zoo enkeld. Ja kom ik moét ers efkes. Ja, al die koffie (Uit: „Z'n dag was kommen.") Naar een Kabinetscrisis in België. Vin den liberalen en socialisten er elkaar? Op basis van strijd tegen het Bijzonder Onderwijs? Senaatsverkiezingen in Frankrijk. De Engelsch-Iersche onder handelingen wederom mislukt. Bloedige politieke botsingen in Dutschlnd en Oosten rijk. Allerlei. De liberalen in België drijven naar ontbinding van de Kamer en nieuwe verkiezingen. De liberale ministers zullen als inzet dezer actie uit het kabinet treden, z.g. omdat ze meenen, dat het volk- eerst moet worden geraadpleegd over de financieele cri- slswetten, welke de regeering heeft ingediend. Zij zijn ook voor herziening van de 'contingen teering welke het leven in België zooveel duurder maakte. Het schijnt, dat de liberalen, verblind door wat matige succesjes bij de jongste gemeenteraadsver kiezingen, het politiek verband met de katholieken willen verbreken en zoeken samen te gaan met de socialisten. Met dezen willen ze o.a. den strijd aan binden tegen het Bijzonder Onderwijs en wel door intrekking van subsidies. In Antwerpen schijnen de partijen elkaar .reeds op dien grondslag te hebben gevonden. De sociaal-democraat Hüysmans zou er burgermeester worden en dc subsidies aan de Bij zondere Scholen zOuden van jaar tot jaar worden verminderd en na 4 jaar geheel worden afgeschaft. In elk geval schijnt het lot van het kabinet- Renkin te zijn beslist. De eerstkomende dagen zul len wel meer nieuws brengen omtrent de ontwik keling der politieke crisis in België, welke zoozeer de aandacht trekt door de radicale wijzigingen, welke er zich in de partij groepeerihg schijnt te gaan voltrekken en door de heropening van den school strijd. In Fsankrijk is op Zondag een deel van den Senaat vernieuwd; 111 senatoren waren aan de beurt van aftreden. Opmerkelijk is de uitslag niet geweest, daar .er maar weinig verandering kwam in de partijverhouding. De communisten boekten geen enkel succes; de socialisten, die vast op winst had den gerekend, leden het verlies van één zetel. Het meeste voordeel werd nog behaald door de partij van Herriot, d.i. die der links-democraten. Oud president Poincaré werd herkozen. De Engelsch-Iersche onderhandelingen zijn nu voor de derde maal mislukt. Het schijnt, dat par tijen nu verder van elkaar staan dan ooit. De Iersche premier, de Valera, heeft te kennen gegeven, dat hij streven zal naar een onafhankelijke Iersche re publiek, „als het kan" verbonden met het Britsche keizerrijk! In Duitschland en Oostenrijk hebben Zondag weer ernstige politieike botsingen plaats gehad als ge volg van den vinnigen partijstrijd. De Nat. Socialis ten werden dezen keer de kinderen van dc rekening. In Dortmund werden twee hunner gedood. Te Wee- nen werden bij een botsing met de sociaal-demo craten 3 Nat. Socialisten en een inspecteur van politie gedood; vele personen werden zwaar gewond. De politie onderzocht het vereenigingsgebouw der sociaal-democraten, waar ze 45 personen arres teerden en 70 geweren in beslag namen. In navolging van een Fransche gewoonte, schijnt nu ook Von Papen min of meer regelmatig zijn Zondagsche rede uit te spreken. Zondag voerde hij het woord te Paderborn, waar hij een soort ver slag gaf van zijn economische bemoeiingen. Het gaat al reeds beter, heeft hij gezegd, en nu heeft alleen het buitenland nog maar te begrijpen, dat contin- genteeringsmaatregelen voor Duitschland, gelet op den noodtoestand, onontkoombaar zijn, en dan zal alles best in orde komen. Intusschen blijft het pro testen regenen tegen do voorgenomen contingen- teeringspolitiek. Voor wat de deviezenkwestie betreft, is de Duitsche regeering met Italië tot een voor dat laatste land bevredigend accoord kunnen komen. Tenslotte eenig gemengd. De dreigende strijd in Lancashire zal misschien vermeden worden. De arbeiders nemen vermoedelijk genoegen met loons verlaging (löVs pet.) en de werkgevers met een 48-urige werkweek. De voorgenomen vier-mo- gendheden-conferentie in zake Duitschland's pari- teitswensch, stuit op moeilijkheden. De Duitschers zijn schuw van Genève en willen daar niet heen; men poogt ze nu naar Lausanne te krijgen. De opstand in Abessinië is onderdrukt; de revolteerende keizersneef is gevangen genomen. Vorigen keer was hij al eens ter dood veroordeeld, maar begena digd; dezen keervreezen we voor het lot van den zwarten prins. Een ernstige treinbotsing bij 's-Herto- genbosch. De spoorwegarbeiders wij zen nieuwe loonsverlaging af. NLeu we belastingen. De benzineprijs weer verhoogd. Overstroomingen dreigen door de vele regens. Misdaden en on gelukken. Sport. Over »et algemeen mag ons spoorvervoer zeer veilig worden geheeten, maar het treft wel heel slécht, dat juist in een tijd, dat de Sipoorwegen als gevolg der moordende concur rentie met autobussen tot een uitgebreide recla mecampagne zijn overgegaan, waarin spéciaal op de veiligheid van het spoorvervoer wordt gewe zen,* meerdere ongevallen plaats grijpen, welke hoe gunstig ze ook voor het bedienend per soneel en voor de reizigers zijn verloopen het reizend publiek1 weer even den schrik op het lijf jagen. Hjet jongste ongeval deed zich op Zondagmorgen nabij het station van 's-Hertogen bosch voor. Doordat van een rangeerenden trein een gedeelte door breuk in de verbindingsstuk ken los raakte had een botsing van bedoeld gé- deel te plaats met een uit Eindhoven komenden goederentrein, welke uit niet minder dan 60 wagens bestónd en een snelheid had van 40 km. De ruine was verschrikkelijk, drie en vier hoog schoven de wagens over elkaar en in to taal werden een veertig wagens vernield. Men kan zich dus wel voorstellen, dat tte materieele schade zeer aanzienlijk is. Echter, dat bij dit alles geen menschenlevens zijn te betreuren, mag het groote geluk heeten van dit ongeluk. Enkele rangeerders zijn op schier wonderlijke wijze aan den dood ontsnapt. Nabij Gennep had Zaterdagmiddag ook nog een ernstig spoorwegongeluk plaats gehad. Een vrachtwagen waarop aardappelen werden vervoerd werd op den overweg bij Hommersum- an de flank aangereden door een goederentreint Een der inzittenden werd gedood, twee personen /verden zeer zwaar gewond. Dat laatste ongeval mag men natuurlijk niet zonder meer aan de spoorwegen wijten, maar wel mag de vraag onder de oogén worden gezien, of de andere spoorwegincidenten, van den laatsten tijd niet beinvloed geweest kunnen zijn door te ver doorgevoerde bezuiniging op materieel «n onderhoud en door te groote verslechtering van de positie van het personeel, waardoor dit met verminderde, overigens onopzettelijk verflauwde toewijding haar werk verricht. Die stemming on der het personeel is op het moment zeer bedrukt De personeelraad heeft de nieuwe voorstellen tot loonsverlaging afgewezen, er öp wijzende dat van het spoorwegpersoneel te groote offers ver langd worden. Dp thans voorgestelde loonsver laging zou deze in totaal op >25 procent hooger brengen dan de regeering zelve van haar personeel verlangt. Voorts heeft de personeelraad erop ge wezen, dat de verlagingen vanaf 1922 op basis van de loonen in 1921, .reeds hebben bedragen: voor de jaarloonen 26.88 procent en voor de uurloonen zelfs 30.54 procent. De regeering heeft onswat meer meegedeeld over haar. nieuwe belastingplannen, o.a. over de wijze waarop zij de opcenten denkt te innen op de invoerrechten en op het bier. Ze heeft mede laten weten, dat ze aan een .couponbelastlng denkt arme rentetrekkers en aan een belasting- op radiotoestellen, welke in het ontwerp weel debelasting zal worden ondergebracht. Met den benzineprijs wordt een eigenaardig spelletje gespeeld. Om de veertien dagen wordt de prijs met twee. cent verhoogd en om denzelf den tijd weer met hetzelfde aantal centen ver daagd. Maandag jl. was de verhooging weer aan de beurt. Zie geldt althans voor de Shell fen Sin clair. Dé ooncurrentie moet Reemeensche en Russische benzine dwingt telkens weer om de verhooging terug te nemen. Ook 'thans wachten we dus maar weer af. Het najaar is dezen keer wel zeldzaam nat. Al het water dat Veraart van den zomer boven ons heeft teruggehouden, schijnt thans met on- weersstaanbaar geweld naar beneden te komen. Hier en daar dreigen dan ook reeds overstemmin gen. Dé Maas stijgt onrustbarend en gevreesd wordt dat de herstellingswerken aan de oude Maasbrug dezër dagen zullen moeten worden on derbroken. De oude Schipbeek is buiten haar oevers getreden en heeft een belangrijk deel van het Holterbroek onder water gezet. Het werk- loozenkamp aldaar is door het water ingesloten. Haagsche tewerkgestelden werden Zondagavond per radio gewaarschuwd, dat ze 's anderen daags niet behoefden te, vertrekken. Weer zijn we opgeschrikt door een paar roof moorden of pogingen daartoe. In Rotterdam zou een alleenwonende 65-jarige vrouw vermoord zijn om wat geld dat men ten harent vermoedde. Er zijn echter ook berichten, waarin' het nog niet zeker heet, dat'de vrouw een onnatuurlijken dood zou zijn gestorven. In het Noorden des lands in Ide, brak een bakkersknecht bij zijn patroon in, dien hij met een ijzeren staaf poogde te ver moorden. Ook hier was het te doen om een kistje waarin wat geld zat. Dé dader is bekend. Jden vermoedt dat hij na de mislukking van zijn op zet een einde aan zijn leven heeft gemaakt. In Alphen heeft Zaterdagmorgen een brand twee kinderlevens geëischt. Bij afwezigheid der ouders hadden de kleinen biet vuur gespeeld. Tenslotte eenig' belangrijk sportnieuws. Ons voetbalelftal won Zondag in Brussel met 3 2 van de Belgen. dé derde overwinning in sue cessie op onze Zuiderburen. In Belgie is blijk baar crisis, want de opkomst" van het publiek was niet bijzonder. Bij ons is dat anders 6000 Nederlanders maakten een buitenlandschen reis voor een partijtje voetbal. Wie het breed heeft, nietwaar Oost Nederland won van West Diuitschland met 41 en de Zuid Nederlanders speelden met 2—2 gelijk tegen Luxemburg. Plaatselijk Nieuws OUDKARSPEL. Op 10 December a.s. zal de afdeeling van den Bond van Staatspensioen een propaganda-avond geven in het lokaal van den heer J. de Bakker te Noordscharwoude.De staatspensioenfilm draait en „Jasper en Meraike" zullen een speciaal voor Staats pensioen geschreven repertoire van voordrachten en liedjes brengen. Dit werd wordt o.a. door Ds. van Krevelen, den redacteur van hét orgaan van Staats pensioen warm aanbevolen. Het bestuur wijst er op, dat wie Jasper en Meraike nu nog eens zien en hooren wil, de datum wel goed onthouden mag, want behoudens een reeds overeen gekomen tournee voor Staatspensioen, kunnen zij zich wegens andere werkzaamheden, niet meer voor openbaar optreden beschikbaar stellen, en aan den Langendijk dezen winter ook niet meer komen. En de filmmoet een ieder gaan zien, die mee voelt met het tragisch ouder en armer worden, met als eenig uitzicht het armenhuis. En ook diegenen, die zich met dit vraagstuk gewoonlijk net bezig houden, de Iauwen dus, die diegenen die meenen aan hun eigen zorg genoeg te hebben, wekt het Bestuur op, dezen avond tegenwoordig te zijn. Want zooals op vele kerkhoven u wordt voorgehouden het „Hodi mihi, eras tibi".heden ik, morgen gij zoo zullen ook de lotgevallen van de personen in de film U hetzelfde „zeggen, u tot nadenken bren gen en ook U zult willen oplossen het vraagstuk van het onwaardige huwelijk van „oud en arm". NOORDSCHARWOUDE. In de op 14 October 1932 gehouden vergadering van de Commissie van beheer der gemeenschappe lijke lichtbedrijven werd besloten aan de bepalin gen voor het vastrecht voor electriciteit een bepa ling toe te voegen voor nieuwe gebruikers. Hiervoor zal niet het stroomvetlenden kunnen gelden, maar zal het vastrecht bepaald worden naar de opper vlakte van de woning. Eveneens werd besloten in den vervolge voor het aansluiten aan het electrisch net geen 15 meter aansluiting gratis meer te géven maar 10 meter. De voorzitter deelt mede dat de grove cokes wordt verkocht voor 45 cent per H.L. aan de bezitters van warenhuizen. Aan de orde komt dan het' ambtenaren reglement voor de lichtbedrijven. Deze wordt daarna met alge- mcene stemmen aangenomen, zooals deze door het bestuur is voorgelegd, nadat in de Commissie van G. O. volledige overeenstemming is bereikt. De voorzitter stelt daarna aan de orde de begroo ting 1933. Uit de vergadering gaan verschillende stemmen op om tot loonsverlaging over te gaan. Anderen meenden dat niet tot verlaging behoefte te worden overgegaan. Na verschillende besprekingen wordt het voorstel gedaan aan het bestuur opdracht te geven in een volgende vergadering met voorstellen tot verlaging te komen. Dit voorstel wordt in stem ming gebracht en verworpen met 9 tegen 6 stem men, zoodat geen voorstel zal worden gedaan tot verlaging van loon over te gaan. De begrootingen worden daarna zonder hoofdelij ke stemming vastgesteld. In de rondvraag doet de heer Snel uit Sint Pan- cras de vraag of er al weer overgesproken moet worden onder welke voorwaarden de cokes zal wor den geleverd. Is het mogelijk dat dezelfde bepalin gen gelden als het vorige jaar? Voorzitter deelt mede dat hierover nog in het bestuur moet worden gesproken, maar dat de resul taten van het vorige jaar uitstekend waren zoodat er naar zijn meening geen bezwaren zijn dit nu weer te doen. Hierna volgt sluiting. ZUIDSCHARWOUDE. In „De Roode Leeuw" had gisteravond de eerste ontmoeting plaats van den nederlaagwedstrijd, uit geschreven door de damvereeniging „Damlust" al hier, met de zustervereeniging. De uitslag was: Zuidscharwoud, Obdam P. Beers—J. Koopman W. VerkroostC. Koopman P. v. d. Welle—N. Koenis W. Kuiper—P. Dekker P. v. d. MolenJ. J. PluisterJ. Commandeur Jb. Dekker—G. Stuijt Jb. BerkhoutJ. Groot Jb. Strijbis—P. Obdam 3. G. BalderN. Insing 1. P. SchuffelenP. Bakker 2. Jb. v. d. WelleP. Koopman 3. A. GoudsblomS. Koopman 1. Jo. PluisterJ. Dekker 5. K. Kout—W. Bakker 3. W. C. BoumanN. Pauw 7. C. BerkhoutH. Pauw 3. W. v. d. Wal—W. Komen L. OvertoomN. v. Diepen 3. A. FlorisP. Bakker 2—0 2—0 2—0 2—0 0—2 2—0 2—0 2—0 2—0 2—0 2—0 2—0 0—2 1—1 0—2 0—2 1—1 Totaal „Damlust" heeft dus gewonnen met een meerder heid van 8 punten. Vermeldenswaard is dat de partij 5 in de le klasse werd gewonnen door den 13-jarigen J. Obdam. Deze partij duurde het langst, ri.l. 31/, uur. EEN DRAMA VAN LIEFDE EN LIST. We hadden het in ons gezelschap over een misluk te poging tot liefdesbemiddeling gehad, die boven dien een tragisch verloop had genomen, toen onze oude vriend, de veearts van Bommel, met veel nadruk verzekerde, dat ze hem ook nooit meer voor zoo iets zouden vinden. Dat wekte natuurlijk na vraag naar zijn ervaring. Och,, zei van Bommel, het is al een oude ge schiedenis uit mijn studententijd in een Zuid- Duitsch stadje. Je weet, in Duitschland waren de studenten er in die jaren nogal vlug bij om een of ander geschil met de wapens te beslechten. Ge vaarlijk was zoo'n tweegevecht als regel niet, maar het stond toch goed, als je wat-iidteekens op je ge zicht had. Mijn vriend, een Hollandsch mede-stud ent laat ik hem van Dongen noemen, was smoor op zijn blonde Clara, een lieve schoonheid uit het stadje, maar hij vond een vurigen medeminnaar in Carl Hartman, een temperamentvol Zuid-Duitscher. Clara zelve scheen te aarzelen. Op een middag komt van Dongen geheel van streek bij mij binnenvallen en deelt me mede, datde dubbele vereering geleid heeft tot een uit daging van de zijde van Hartmann. Van Dongen met zijn nuchtere Hollanc^che begrippen voélde er niet veel voor. Laat ik zeggen, dat hij bovendien geen bijzondere held was. Hij vreesde echter in de waardeering van Clara te zullen dalen als hij het tweegevecht weigerde. Ik kreeg toen plots een m. i. heldere gedachte. Den secondant van Hartmann kende ik goed en met dien zou ik een complotje in elkaar zetten, dat bovendien aan mijn vriend van Dongen een vrij veld zou brenen, meende ik, waar hij zijn Clara zou kunnen veroveren. Om kort te gaanhet duel had plaats. We hadden gezorgd dat de pistolen met los kruit waren geladen Van Dongen was direct na het eerste schot, het leek me zelfs een ietsje te vroeg, prompt dood neer gezegen en den onthutsten krijt-witten Hartmann hadden we in minder dan geen tijd kunnen over tuigen, dat hem nog slechts één ding te doen overbleef om de gevangenis te ontgaande beenen nemen naar het buitenland en zijn Clara vcor eeu wig op te geven. Dat laatste hem duidelijk te maken was nog het moeilijkste van de zaak, maar tenslot te verdween hij toch per auto in de richting van het station. Toen van Dongen weer was bijgekomen want de bangerd was „van de alteratie" werkelijk van de sokken gegaan kon ik hem de blijde boodschap brengen, dat het terrein rond zijn geliefde vrij was en hij Clara nu maar spoedig tot een décissie moest brengen en dus tot een huwelijk voor een woedende en zich bedrogen wetende Hartmann uit het bui tenland zou wederkeeren. Den volgenden middag zocht ik van Dongen in zijn woning op. Hij is een uur geleden uitgegaan, zei de oude Uitstekend dacht ik. Hij maakt er dus reeds werk van. Ik ging zijn kamer binnen en plantte me behaaglijk in een luie stoel, daarbij zielsverge noegd een sigaret opstekende. Ik had zoo een kwartier gewacht, toen ik met veel nadruk aan de deur hoorde schellen. Bleek en opgewonden stormde van Dongen de kamer binnen. Hij zeeg in een stoel neer. terwijl hij me met rollende, dreigende oogen onheilspellend Maar man, wat is er gebeurd? riep ik met een bang voorgevoel. Is hij niet gevlucht? Heeft hij zich vrijwillig bij de politie aangemeld en is de zaak daarmede uitgekomen? Van Dongen antwoordde niet, doch sloeg zich met de vlakke hand tegen het voorhoofd. Spreek dan toch! riep ik driftig. Is Hartmann nog hier? Hij is gevlucht, zei hij toonloos spoorloos verdwenen. Maar hij heeft Clara, mijn lieve Clara. Heeft hij ze vermoord? Lamme kerel, bulderde hij buiten ^ich zelve van woede, meegenomen heeft-ie ze. Meege nomen. Ik stond als vastgenageld. En terwijl mijn vriend nog kreunde en zich opnieuw het voorhoofd wreef, nam ik' zacht mijn hoed en sloop zwijgend de kamer uit, den ongelukkigen Van Dongen met zijn smart alleen latende.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1932 | | pagina 4