NIEUWE H B
Kameroverzicht
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 124
DONDERDAG 27 OCTOBER t932
41e Jaargang
Langedijker Winkeliers-
Nering- en Vakvereeniging
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 31.
LANGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
AbonnmentsprlJ s
per 3 maanden f 1.1J.
Uitpavfl: firma 1. H. KEIZER. Redacteur I. H. KEIZER.Bureel Noordscharwoude.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PÏ.AATSRUÏMTE.
Buitenlandsch
Overzicht
De uitspraak van het Duitsche Rijksge
rechtshof over het conflict tusschen de
Pruisische en de Rijksregeering. De
nieuwe Belgische regeering ontbindt de
volksvertegenwoordiging. Chineesche
raadselen. Moeilijkheden voor het
Fransche kabinet. Ontwapeningsvoor
stellen. Van Oorlog tot Oorlog in Z.
Amerika. Gemengd.
Eindelijk heeft het Rijksgerechthof uitspraak ge
daan in het conflict tusschen de Pruisische en
Rijksregeering. Von Papen is er wel in een zeer
moeilijk parket door gekomen. Het Hof heeft n.l.
beslist, dat weliswaar de benoeming van sen rijks
commissaris in Pruisen wettig was en aan dien com
missaris de uitvoerende macht terecht was over
gedragen, maar dat daarnaast de Pruisische regee
ring bleef bestaan en dat die regeering Pruisen
moest vertegenwoordigen in den rijksraad en tegen
over den Landdag en den Staatsraad. We krijgen in
Berlijn nu alleronmogelijkste regeeringsverhoudin-
gen. De rijkscommissaris blijft de hooge ambtenaren
die de Pruisischeregeering gezind zijn, uit hun
functies ontzetten, maar de oude Pruisische regee-
ring kan niet worden ontzet en die blijft het de
rijksregeering moeilijk maken in den rijksraad. En
de rijkscommissaris blijft voor Pruisen verordenin
gen uitvaardigen, waarmee de Pruisische regeering
niet accoord gaat. Intusschen is het kabinet-Braun
reeds weer bijeengekomen en heeft het dus van haar
herwonnen rechten gebruik gemaakt. Het schijnt
tot na afloop van de verkiezingen met de rijks
regeering zooveel mogelijk in vrede te willen gaan
leven. De algemeene indruk is, dat de positie van
Von Papen ten zeerste is verzwakt en dat het
kabinet van het rijk zal worden gedwongen om uit
den uitslag der a.s. verkiezingen de noodige conse
quenties te trekken. De kansen op een dictatuur
heeten sterk verminderd.
De eerste regeeringsdaad van het in België nieuw
gevormde ministerie-De Broqueville is de ontbin
ding geweest van de volksvertegenwoordiging. De
nieuwe verkiezingen zullen op 27 November worden
gehouden en op 20 December komt de nieuwe kamer
voor het eerst bijeen.
De Japansch-Russische „vriendschap", op eigen-
belanag gebseerd, ontwikkelt zich blijkbaar voor-
deelig. Reeds zijn onderhandelingen gaande over een
nieuwe handelsovereenkomst en ook over een non
agressiepact, een plechtige verbintenis om elkaar
niet aan te vallen, lees: tegen te werken. Het heet
ook, dat Japan aan de Soviets een voorstel heeft
gedaan om dezer recthen op den Ooster spoorweg af
te koopen. Japan zou zich daarmee vaster in Mand-
sjoekwo hebben genesteld. Intusschen duiken ook
weer geruchten op, dat binnen afzienbaren tijd de
gewezen keizer van China, thans bewindvoerder in
naam van Mandsjoekwo, met steun van zekere mi
litaire elementen in China weer tot keizer over het
heele Chineesche rijk zou worden uitgeroepen. Slaagt
die opzet, dan wordt Japan's invloed in het Oosten i
nog grooter en zou ook voldaan zijn aan het ver- 1
langen van het Lytton-rapport, datMandsjoek wo
weer worde teruggebracht onder Chineesche sou-
vereiniteit! Het zijn allemaal geruchten, Chineesche
raadselen, voor ons, Westerlingen, moeilijk te ont
warren.
Het Fransche kabinet gaat een moeilijken tijd
tegemoet. Herriot staat voor de ondankbare taak
om een begrootingstekort te dekken van 10 mil
liard francs, d.i. 10.000 maal een millioen francs!
Daartoe zijn impopulaire maatregelen onvermijde
lijk. Men voorspelt dan ook reeds, dat spoedig een
kabinetscrisis in Frankrijk te wachten is. In enkele
begrootingscommissies leden twee ministers reeds
een nederlaag.
Ondanks het geweldige begrootingstekort schijnt
net importante leger in Frankrijk toch gehandhaafd
te zullen worden. Zeker, Frankrijk heeft „ontwape
ningsvoorstellen" voor den Volkenbond gereed ge
maakt, maar er is bekend geworden, dat deze slechts
beoogen om den diensttijd te verkorten tot 9 maan
den en het aantal deviesies met twee-vijfden te ver
minderen. Het is al heel mooi, maar van ontwape
ning heeft het weinig.
Zelfs Japan heeft ontwapeningsvoorstellen, maar
die betreffen alleen de bewapening ter zee. Omdat
Japan de vloot der Ver. Staten het meest te vree
zen heeft!
De Zuid-Amerikaansche armée van Bolivia is
door de mindere sterke we bedoelenin aantal
de minder sterke Paragayeesche troepen uit den
Gran Chaco verdreven. Het leek eerst onbegrijpe
lijk, maar al dra verluidde, dat Bolivia weer m een
anderen oorlog gewikkeld was, thans met Peru. Het
gaat om het bezit van de haven Leticia, in welker
nabijheid troepen van beide staten elkaar bekam
pen.
In Engeland zijn duizenden werkloozen onder
communistische leiding een opmarsch begonnen naar
honden, waar ze van de regeering vermeerderden
steun willen afdwingen. Het kan als in Amerika
weer slechts tot groote narigheid leiden, niet in
net minst voor de werkloozen zelf, die hun gezond
heid en moreel schaden.
Strijd tusschen de Amerikaansche troepen op de
fhilippijnen met oproerige inboorlingen, leidde tot
net sneuvelen van 32 verzetslieden. In Cairo
(Egypte) kwamen 14 vrouwelijke bruiloftsgasten om
DIJ net instorten van een vloer. Een soorgelijk
ongeluk had een paar dagen tevoren in Zwitserland
Plaats gehad, waar bij een zolderinstorting 12 men-
schen het leven lieten.
grooten geleerde Anthony van Leeuwenhoek. Een
groeten geleerde mogen we he n thans inderdaad
nomen, maar zijn eenmalige tijd- en landgenooten
hadden maar weinig op met dezen man, dien ze een
ongeleerde heetten, die niet eens latijn kende. In
Engeland vond van Leeuwenhoek meer respect; van
daaruit werden al zijn geschriften gepubliceerd en
van daaruit ontving hij ook geld om zijn onder
zoekingen voort te zetten. Van Leeuwenhoek is de
geestelijke vader van de bacteriologie en van de
protozoologie, d.i. de leer der laagste eencellige
vormen van het dierenrijk. Hij stelde voor het eerst
een microscoop samen, met behulp waarvan hij het
microscopisch leven ontdekte in al wat leeft en
doode stof soms lijkt. Koningen en andere grooten
der aarde bezochten hem om middels zijn instru
ment het tot dan ongekende leven der microben te
aanschouwen, wat ze overigens meer interassant
en verrassend dan van belang vonden. Maar de
lijdende menschheid en de wetenschap hebben in
tusschen heel wat aan de vindingen van den „Delft-
schen brilleslijper" te danken!
We maken ons over het algemeen wel wat meer
Verdienstelijk met het eeren van groote dooden dan
met het steunen van verdienstelijke levenden. Dat
wordt in deze dagen nog al eens met nadruk ge
constateerd, nu de fiscus het onzen eminenten
Willem Mengelberg ombelastingkwesties zoo moei
lijk maakt. De fiscus zou hem zelfs den toegang
tot zijn woning hebben ontzegd. Zoo erg is het
intusschen nog niet. Er is wél beslag gelegd op een
deel van zijn boedel, maar Mengelberg mag thuis
komen, daklos is hij nog niet. Overigens wordt
deze tragedie o.i. wel een betje overdreven. Als
Mengelberg ten onrechte is aangeslagen, dan heeft
hij onze sympathie in zijn strijd tegen den fiscus,
maar daarmee houdt een deel van de pers zich in
het geheel niet bezig. Men schijnt het een soort
majesteitsschennis te vinden, als op de meubelen
van een grooten kunstenaar beslag wordt gelegd,
maar voor den fiscus moet een ieder gelijk zijn.
Men acht volgens de jongste bericthen een compro
mis mogelijk. Misschien dat Mengelberg zijn belas-
titng in natura kan voldoen. In dat geval zou hij
met zijn Concertgebouw-orkest naar het belasting
kantoor kunnen trekken en zijn cijns voldoen met
het brengen van een aubade.
Omtrent verdere bezuinigingsplannen van de
Spoorwegen komen geleidelijk wat meer berichten
los. Door pensionneeering oop 60-jarigen leeftijd
denkt men een deel van het persneel te laten af
vloeien. Er zullen ook velschillende overplaatsingen
worden verordend. Een en ander moet toch inder
daad voorzichtig worden toegepast, als men de j
veiligheid van het verkeer niet wil schaden. We i
wezen daar een vorigen keer reeds op. Nabij Soest
is op Maandagmorgen nog een ernstig spoorweg
ongeluk op het nippertje voorkomen. Op Baarn-
Utrecht deed altijd hetzelfde personeel dienst, maar
als gevolg van de bezuinigingen wordt nu niet al
tijd meer hetzelfde personeel voor dienst op een
bepaald vak aangewezen. Een vreemde machinist
vertrok Maandag van Baarn in de richting Utrecht.
In Soest had hij op den personentrein uit Utrecht
moeten wachten, maar de man reed daar ontijdig
op, met het gevolg, dat hij een eind verder op zijn
eigen baan den personentrein uit Utrecht ontmoette.
Vlak tegenover elkaar kwamen de treinen tot stand.
Het publiek was zeer geschrokken en gaf op felle
wijze uiting aan haar misnoegen.
Het geval van het 8-jarige meisje uit Venlo, dat
op zeer kordate wijze twee zusjes en een vriendin
netje uit een brandend bovenhuis redde, door de
kinderen uit een raam naar beneden in de handen
van angstige toeschouwers te werpen, vóór het
meisje zelf uit het raam sprong, heeft overal roe
rende bewondering gewekt. Gelukkig,, dat de dap
pere kleine meid nog erg jong is. Ware ze een paar
jaar ouder geweest, dan zou alle toegezwaaide wie
rook haar wel eens leelijk bedwelmd kunnen heb
ben. Het is overigens best te begrijpen, dat men de
kleine meid vertroetelt. Het is alles nu goed afge-
loopen, maar moge ieder toch weer uit geleerd
hebben, dat het nooit verantwoord is om kleine
kinderen alleen te laten.
Het schijnt, dat de in Zandvoort aangespoelde
vliegtuigonderdeelen van een oude afgedankte
Engelsche legermachine zijn. Ook in ons land, heet
het, is het een gewoonte om zulke dingen in zee
te werpen. Aanbevelenswaardiger manieren om van
oud roest af te komen, zijn anders óók wel te be
denken, dunkt ons. Men behoedt dan de menschen
tevens voor angstige gedachten.
Volgens een bericht van den Meteorologischen
Dienst is het regen-record voor de maand October
verbeterd. Zoo lang de waarnemingen zijn gedaan
is er in October nog nooit zooveel regen gevallen.
Aangenomen, maar waar zit nu de „verbetering" in?
Binnenlandsch Overzicht
Delft herdenkt haar gToote zonen. De
fiscus gedenkt een grooten landszoon.
De bezuiniging- bij de Spoorwegen. Een
dappere kleine meid. Allerlei.
Delft herleeft op het oogenbliic weer wat van
"aar ouden roem. Men viert er n.l. op bescheiden
*3ze den 300-sten geboortedag van den vermaarden
Putschen schilder Joannes Vermeer en van den
TWEEDE KAMER.
Naar een betere harmonie in het be
drijfsleven? De Radenwet aangeno
men. Verdere ontwikkeling der recht
spraak door een enkelvoudige Kamer.
De leeftijd der rechters, Minder werk
voor het Openbaar Ministerie. De op
centen op de invoer en op het bier. Is
rooken een „wereldsche vroolijkheid?"
Op Dinsdag van deze week is de eindstemming
gehouden over het ontwerp Bedrijfsraden en, gelijk
min of meer verwacht werd, heeft een groote meer
derheid van 67—19 stemmen zich voor de wet uitge
sproken. Inderdaad een belangrijk succes voor mi
nister Verschuur, watn de Radenwet wordt door
zeer velen als zeer belangrijk voor de ontwikkeling
van het sociale leven aangemerkt. Oud-Minister
Aalberse noemde de wet zelfs de gewichtigste, welke
de Kamer sedert 1910 te behandelen kreeg.
Iedereen, ook de minister, beschouwt hetgeen nu
aanvaard werd als een begin, dat bij verdere ont-
wikkeling kan leiden tot het bereiken van een betere
harmonie in het bedrijfsleven. Alle belangrijke
sociale wetten hebben zich eerst na verschillende
jaren van werking en na herhaalde herzieningen
tot de huidige importantie opgevoerd. Zoo moet het
ook met de Radenwet gaan. De Bedrijfsraden krij
gen allereerst een adviseerend karakter, dat op den
duur echter zal worden omgezet in een verordenend
karakter. Eerst moeten de verschillende instanties
aan het wezen der wet gewend raken. Ook de soci
aaldemocraten zijn overtuigd, dat de verordenende
bevoegdheid der Bedrijfsraden zich geleidelijk zal
ontwikkelen en daarom hebben zij vóór het ontwerp
gestemd. Wat voor de sociaal-democraten een blijde
toekqpstverwachting was bleek voor de liberalen en
voor tien katholieken werkgevers-vertegenwoordiger
Mr. Kortenhorst een ij selijk spookbeeld, hetwelk
ze er ook van weerhield om met de wet accoord te
gaan. Bij de bedoelde tegenstemmers hebben zich
ook gevoegd de A. R. prof. Visscher en de C. H.
afgevaardigden ds. Langman en Weitkamp. Alsmede
de beide Kerstianen, de Lingbekiaan, de commu
nisten en Braat.
Op gemakkelijke wijze, d.i. zonder dat er hoofde
lijke stemming noodig was en zonder veel discus
sie, haalde minister Donner er eenige justitioneele
ontwérpen door. Een daarvan bedoelt de verdere
ontwikkeling te bevorderen van de berechting van
burgerlijke en handelszaken door een enkelvoudige
Kamer der rechtbank. Een tweede ontwerp bepaalt
den leeftijd voor ontslag aan rechterlijke ambtena
ren op 70 jaar en het derde en laatste ontwerp
bevat wijzigingen van de voorschriften betreffende
het openbaar Ministerie in burgerlijke zaken. De
wijzigingen bedoelden de conclusie van het O. M.
in burgerlijke zaken te beperken.
Gediscussieerd is er eigenlijk alleen over het ont
werp, dat de leeftijdsgrens der recnterlijke ambte
naren bepaalt. De heer Tilanus (C.H.) wilde verder
gaan dan de Minister en de grens stellen op 65 jaar,
daar hij voor enkelvoudige Kamers vooral van een
goede en intellectueele bezetting verzekerd wilde
zijn. De werkgelegenheid voor intellectueelen, zoo
meende hij voorts, moet niet te zeer worden beperkt.
De minister was tegen het voorstel van den heer
Tilanus en hij kreeg steun van den heer Duys (S.D.)
die bij een te vroege pensionneering de continuïteit
in de rechtspraak bedreigd zag. Oudere rechters,
zoo oordeelde Duys voorts, hebben over het alge
meen een milder oordeel en van intellect-zwakte
bij de grijze magistraten had hij nooits iets ge
merkt. Het amendement-Tilanus werd verworpen
met 0222 stemmen.
Thans werd weer een groot stuk van het parle
mentaire vuurwerk afgestoken. In behandeling kwam
n.l. het voorstel van minister de Geer om voor een
jaar 33 opcenten te heffen op alle invoerrecthen en
30 opcenten ook op den bier-accijns. Eenige vrij
handelaars schaarden zich al aanstonds in het gelid
tegen het ontwerp. Natuurlijk, ook zij zijn over
tuigd, dat het tekort van circa 150 millioen moet
worden gedekt, maar aan hun heilig huisje mag in
geen geval verder worden geraakt. Zij, o.a. dr.
Bierema (V.B.), zijn blijkbaar nog zoo naief om te
meenen, dat andere landen hun tariefmuren wel
zullen afbreken, als Nederland zich maar economisch
weerloos houdt. Ze verlangen te sneven voor een
schoone zaak. Andere sprekers jammerden, dat de
heffing zoo algemeen zal zijnen b.v. thee weer duur
der zal maken en de benzine. Ja, als er een tekort
moet worden gedekt, dan kost dat anderzijds offers.
De heeren Bierema en ds. Kerstens hebben toch ook
gestemd voor de steunverleningen aan boeren en
tuinders en die hadden ook prijsstijging; n tenge
volge. Als de staat 2 elve te kort komt, is dat niet
minder penibel dan wanneer een boer niet uit
komt met zijn rekening. Ds. Kersten meende, dat
eer nog wel andere middelen waren om het geld
te vinden, meerdere korting b.v. op de hooge
salarissen en verhooging van de tabaksbelasting.
Rooken, zoo meende ds. Karsten, is toch slechts een
„wereldsche vroolijkheid".
Er zijn ook op dit ontwerp verschillende amende
menten. Een van den heer Kortenhorst bedoelt
om de opcenten op den bieraccijns uit het ontwerp
te lichten.
De heer Fleskens (R.K.) heeft het ontwerp krach
tig verdedigd. Het is wel zeker, dat de rechterzijde
het een veilige haven zal binnenvoeren.
Woensdagavond vergaderde de Langedijker
T\ inkelicrs-, Nering- en Vakvereeniging ten huize
van den heer J. de Bakker, alhier.
Een 25-tal leden was aanwezig.
Djo .voorz., de heer S. Timmerman, opende
de vergadering met een woord van welkom, ho
pende op korte besprekingen.
De secretaris, de heer M. Piersma, las hierna
de uitgebreide notulen der vorige vergadering,
welke onder dankzegging aan den samenstelLer
worden goedgekeurd.
Voorzitter deelde mede, dat op een schrijven
van onze vereeniging aan de commissie van Be
heer der Lichtbedrijven nog geen antwoord is
gekomen, ook niet op 'het volgende schrijven I
met het afschrift van den eersten brief.
Ingekomen ia een schrijven van de Kamer van i
Koophandel, waarin wordt verzocht om zoo spoe-
dig mogelijk aan de Tweede Kamer te berichten,
dat prijs wordt gesteld op het behoud van de
rechtbank te Alkmaar.
In overleg met den voorz. is door den secre-
taris 'een telegram aan de Tweede Kamer gezon-
den
Nog is ingekomen een request van de Kamer
van 'Koophandel over deze aangelegenheid.
Stemmen nieuwe leden.
Voorgedragen worden de heeren J. Buiter, M-
Maars, L.. Stokman en Ja.n de Ruiter en de H.
A. B. O. Allen worden met 25 van de 27 stem
men aangenomen.
Bestuursverkiezing, aftr. de HH.
M. Piersma, P. Tuin en Dl. Zeeman.
De aftredenden hebben zich weder herkiesbaar
gesteld.
De uitslag van de gehouden stemming is, dat
de aftredenden worden herkozen met resp. 25,
24 en 18 stemmen en anavaarden hunne benoe
ming.
R,ekening en verantwoording van
den Penningmeester der Vereeniging.
Dfc heer Olthofff doet alszoodanig rekening
en verajitvoording van zijn gehouden beheer.
Die ontvangsten hebben bedragen f378,13 en een
halve cent, de uitgaven f244,67. Die rekening
vangt aan met een saldo, groot f87,30 en sluit
met een voordeelig saldo groot fl33,46i/2.
De commisse ,belasit met het nazien brengt
bij monde van mej. A. Schoenmaker rapport
uit en adviseert tot goedkeuring.
De vergadering vereenigt zich met dit advies
en ontvangt de penningmeester een woord van
dank voor zijn arbeid.
Bespreking contract Sint Paneras.
I v«i tter zegt ,dat dit op deze vergade
ring behandeld moet worden, omd atde over
eenkomst 1 maand van te voren moet worden
opgezegd.
Het bestuur steltvoor om het contract te ver
lengen
Uw wensch
wordt werkelijkheid, wanneer gij „Zij"-Crème
een vaste plaats op Uw toilettafel geeft. De
charme en frischheid van Uw teint zal dan
Uw stoutste verwachtingen overtreffen.
In prijzen van 203045. en 75 cent.
Die heer Jb. Smit doet eenige mededeelingn
over de uitkomsten waaruit blijkt, dat er winst
is gemaakt. Spr. verwacht voor het tweede
kwartaal goede uitkomsten, en brengt een woord
van hulde aan de leden van Sint Paneras, die
gocki en best adverteeren in tegenstelling met
verschillende leden uit eigen vereeniging.
Mei 24 stemmen voor en 4 stemmen tegen
wordt besloten de overeenkomst met Sint Pan
eras voor 1 jaar ta verlengen. 2 Stemmen wer
den blanco uitgebracht.
Bespreking Sint Nicolaas attractie.
Het bestuur heeft gemeend dit niet op de
agenda te moeten plaatsen om de vergadering
uitspraak te laten doen.
De heer J. Bakker herinnert er aan, dat van
de attractie van 2 jaar terug nog een voordeelig
sld oaanwezig is van f84,61.
De heer Schuitemaker stelt voor om geen at
tractie te- houden.
De heer Jb. Smit stelt voor om wel een at
tractie te houden, omdat er anders toch iets
daan wordt, waar mee men elkander tegen zich
in het harnas jaagt.
De heer Mienis uit als zijn meening, dat dan
voorkomen moet worden het geven van cadeaux
buiten de branche staande.
Door den heer Cl. Venrnik wordt er op gewezen,
dat de kruideniers er weinigf aan hebben.
De heer Jb. de Bakker meent, dat men er daar
om wel voor kan zijn voor de cadeaux.
De voorzitter is van oordeel, dat men een
rouim standpunt moet innemen om de koopers uit
Alkmaar te houden.
De heer Ter Hofstede meent' ,dat men juist
nu iet-s moet doen om nog iets te verdienen.
Met 15 stemmen voor en tien stemmen tegen
besluit de vergadering tot heb houden van een
attractie. Zes stemmen werden blanco uitge
bracht.
In behandeling -komt een voorstel van den
heer Mienes, dat winkeliers geen cadeaux buiten
noodzaak beschikbaar stellen, die buiten( hun,
branche staan.
Als noodzaak moet worden verstaan wanneer de
grossier of fabrikant deze cadeaux beschikbaar
stelt.
Verschillende leden achten dit voorstel niet uit
voerbaar voor de vereeniging.
Weer anderen doen zich kennen, als hartgron
dige voorstanders, terwijl er daaronder zijn die
moeilijkheden verwachten bij een consequente uit
voering.
Na een tamelijk uitvoerige gedachtenwisseling
wordt het voorstel Mienes aangenomen met 16
stemmen voor en 13 stemmen, tegen.
De consequentie van het voorstel is, dat ver
schillende leden zich dit niet laten opleggen en
als lid zullen gaan bedanken.
Als eontroleerende commissieleden worden be
noemd de heeren P. Mienes,, Jb. Bakker en Dj.
Zeeman.
De vergadering spreekt zich uit voor een soe
pele toepassing.
Tevens wordt in verband met de fit, Nieolaas
