Kameroverzicht
y. Holl. Noorderkwartier
No 136
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1932
Uitoave: Firma 1. H. KEIZER
.lite 1. H. KEIZER.
jBureel Noordscharwoude.
Buitenlandsch
Overzicht
„Onze taak in crisistijd",
Binnenlandse!) Overzicht
Aardschokken in ons land.
ASr'r"17 plaat-
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO.
N JEU WE
MNfiEDIJKM (III 111VI
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG
Abonnmentsprlj s
per 3 maanden 1.11.
AD VERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Hitier geen Rijkskanselier. Vermoe
delijk een nieuw presidentieel kabinet.
lie weiKioosiieiü neemt niet ai ni
DuUschlanü. Wanneer komt de eco
nomische wereidconierentie bijeen?
Moraioriumveriengnlg onwaarscnijnlijk
Allerlei.
Het wordt steeds onwaarschijnlijker, dat het ka-
binet-Von Papen in de vorige weea is aigetreden
om plaais te maken voor een parlementair bewino
Integendeel nemen velen aan, aat zekere in trig ee
renae persooniykneden de onmacnt der partijen
hebben wiiien laten uitkomen om een meeruer-
heidsregeering te vormen. Toen Von Papen was
al'getreaen, lag het in de lijn der verwacntingen,
dat president Von Hmoenourg Hitier zou betasten
met de vorming van een regeering, eerstens ornaat
deze leider is van de sterkste partij en tweeaens,
omdat een regeering buiten de in at. üoc. om een
parlementaire onmogelijkheid is. De oporacnt aan
Hitier ging echter wei met zeer eigenaaralge res
tricties samen. Von Hinaenburg steiae aan den
toekomstigen rijkskanselier vijl voorwaarden ter ver
vulling. Hitier zou net duansme tusscnen Pruisen
en het ryk niet mogen nersteilen, de rijkspresi
dent wenschte aeggenscnap over de keuze van
ministers en speciaal van ue mmisters van Duiten
landscne Zaken en den Rijks weer. Hitier zou een
economisch program aan Von Hindenourg moeten
voorleggen, hij zou op .een parlementaire meerder
heid moeten kunnen steunen enz. Dat laatste is
natuurlijk al aanstonds een practische onmogelijk
heid. Geen rijkskanselier zou zich ooit zóo laten
voorschrijven, wat hij te doen en te laten had en
dat geschiedde voorheen dan ook nimmer. Hitier
mqet het als een persoonlijke kleineering hebben
aangevoeld, dat men hem zoó zijn handelen heelt
willen voorschrijven. Na al het geknoei met Rijks
dagontbindingen en telkens weer nieuwe verkie
zingen de laatste twee hebben aan het Rijk 8
millioen gekost! is het voor het oogenblik eli
partij en elke politieke persoonlijkheid gemaakt o
aanstonds een parlementaire regeering, steunende
op een parlementaire meerderheid, te formeeren.
NO Hitier g-fen kans zag om aan het presiden
tieele verlangen te voldoen, kan men aannèmen, dat
zulks ook aan andere partijleiders niet zal geluk
ken. Als mogelijkheid blijft dan nog slechts open,
dat Von Papen voor geruimen tijd de loopende
zaken als demissionair rijkskanselier .blijft afdoen,
en als zoodanig ook onverschillig zal en kan blijven
tegenover eventueele moties van wantrouwen van
den Rijksdag, of dat een nieuw presidentieel kabi
net onder leiding van een „sterken man" zal worden
gevormd, hetwelk de grondwet tijdelijk buitenwer-
king zal stellen Aan wéér nieuwe verkiezingen denkt
thans gelukkig niemand meer.
Von Papen .blijkt nog niet veel. succes te hebben
gehad in zijn strijd tegen de werkloosheid, welken
strijd hij als de voornaamste taak van zijne regee
ring zeide te beschouwen. In de eerste helft van
November is het aantal werkloozen in Duitschland
met meer dan 150.000 gestegen, vergeleken bij den
stand in de tweede helft van October.
In Londen is dezen zomer de idéé geboren aan een
economische wereldconferentie. De Volkenbond zou
het zaakje verder voorbereiden, maar het vlot maar
weinig. Vooral in de Ver. Staten maakt men nog
maar weinig haast met deze aangelegenheid. Men
beschouwt er zoo'n conferentie als een val, door
Amerika's schuldeischers opgesteld. In Engeland
wordt men intusschen ongeduldig. Dadelijk na de
plechtige opening van het parlement, begon men
er zich weer met de economische conferentie bezig
te houden. Naarmate de positie van het Pond meer
wankel wordt, krijgt men te Londen heest om de
economische vraagstukken, welke de wereld beroe
ren, definitief op te lossen. Er werd op spoed aan
gedrongen en de Engelsche regeering stelde zich
daartoe in verbinding met Genève. Daar echter
heeft men thans aan Londen laten weten, dat het
welMei 1933 zou worden, eer de economische
wereldconferentie te Londen zou kunnen worden
geopend.
Ook de rechtstréeksche berichten uit Amerika
zijn voor Europa maar weinig bemoedigend. Het
wordt meer en meer onwaarschijnlijk, dat de Ver.
Staten in een verlenging van het moratorium zou
den bewilligen. Er zal op 15 December derhalve be
taal moeten worden! De belangwekkende conferen
tie Hoover-Roosevelt, handelen over de Europeesche
verzoeken tot betalingsuitstel, heeft plaats gehad,
maar de nieuw-gekozen president bleek niet van
zins om de boontjes voor Hoover te doppen. Hij
verklaarde, dat het thans aangevraagde betalings
uitstel een zaak voor Hoover en het huidige con
gres was. Hij zelf zol zijn houding eerst bepalen
als hij in Maart a.s. in functie zou zijn getreden.
Onderwijl de Volkenbondsraad zich bezig houdt
met de behandeling van het Lytton-rapport, staan
m Mandsjoekwo, waar Japan een nieuw offensief
tegen de Chineezen is begonnen, geweldige legers i
tegenover elkaar. In het midden van de week le
verden 70.000 strijders elkaar slag; het werd een I
gevecht met bloedig .verloop.
In de Amerlkaansche republiek Columbia hebben
geweldige overstroomingen tal van slachtoffers ge
maakt, in het bijzonder door aardverschuivingen,
welke een gevolg van 4e overstroomingen waren.
Een hnderdtal personen is gedood; duizenden zijn
aakloos.
Plaatselijk Niéuws
Woensdag 23 November jl. 'savonds 7 uur,
werd door de afd. Langenjdijk en omstreken,
der Ohr. Boeren- en Tuindersbond een verga
dering gehouden in het lskaal van den heer J.
de Boer.
Na opening door den heer J. Wagenaar C'z.,
werden bij het nog niet aanwezig zijn van den
spreker, den heer Bakker, 2e Kamerlid, eenige
vragen gesteld aangaande de aangekondigde land
bouwschool en cnsis-tuinbouwwet, welke door
den voorzitter werden beantwoord.
Ihans trad de heer Bakker op, met als ondder-
werp:
en begon met er op te wijzen, dat we in deze
sis twee dingen hebben te zien en wel de maat
schappelijke en geestelijke oorzaken en de taak
welke wij daar tegenover hebben. De grootste
maatschappelijke oorzaak is de oorlog, welke
een groote kapitaalvernietiging teweeg bracht,
ais ook verschuiving der productiekosten en ra-
tionalisatie der bedrijven.
De tijd n aden oorlog bracht hooge grens- en
tolmuren, waaruit als het ware een soort af-
seheidingsproces volgde.
Vervolgens vloeide daaruit voort de groote
werkeloosheid, niet alleen 0n3er de arbeiders
maar ook onder de kleine bouwers, hun croSiet
aan de Boerenleenbank was uitgeput en kon
niet verhoogd; geen verkoop van producten, kort
om de grootste armoede ook wordt dan geleden.
■Over deze crisis moeten wij niet te lichtzinnig
dehken alsof liet een inzinken is en we hebben
het ergste gehad. Neen, men heeft terdege den.
ernst van den torestand onder de bogen te zien.
Ons past ook geen somberheid, zooals altijd
maar weer spreken over crisis; als christenen
met God samen en een open oog 'hebben we
onze taak te volbrengen.
Hier en daar wordt er wél eens geklaagd over
dat lange wackten, wanneer er bij den minister
aangedrongen wordt op steun. Mahr men moet
niet vergeten, dalt seun aan detn tuinbouw enz.
ingewikkeld is, om dat uit te werken en in ver
band met de verscheidenheid der producten.
Spr. is ook van meening, dat de toegestane
seutn van vijf millioen gulden te weinig is, doch
de minister zegt, dat er dan altijd nog een weg
(haar de Kamer te vinden is, om daar over te
spreken.
Spr. opperde verder het denkbeeld, om in
verband met de producten welke zulk een be
lemmering ondervinden van de tolmuren, daarom
rilhandel toue te passen.
t)ok de contigenteering tegen Duitschland is
een voornaam punt, maar we moeetn echter in
dezen voorzichtig zijn. Er zijn.' nl. in Duitsch
land vele groote ondernemingen, waarin Hol-
landsch geld gestoken is en gaat men nu de
strengen te krap aanhalen, dan kan hét gebeuren
dat er verwikkelingen ontstaan bij de deviezen-
betaling. Het boycotten kan spr. als christen
niet goedkeuren, doch als bijv. onze handel iij
het buitenland geheel stop gezet werd, dan zou
Nederland als tegenweer de Duitsche invoer kun
nen belemmeren, want over het geheel genomen
wordt e rmeer ingevoerd als dat wij uitvoeren.
Verder voelde spr. er veel voor om Se z.g.n.
doorgedraaide producten niet te vernietigen, doch
dez eals consumptieartikel te gebruiken en weg
schenken aan liefdadige en maatschappelijke- in
stellingen.
tfiérna, oekeek spr. de crisis meer uit een gees
telijk oogpunt, dat we die niet nemen moeten
als een conjuctuur-verschijnsel,, maar als een con
flict tusscben hemel en aarde.
Gezien de ontwikkeling, welke de laastse 20
jaren 'heeft plaats gegrepen op technisch gebied,
is er bijna een volmaakte productie-voorziening
het is of God ons geeft wat wij wenschen, alles
ter volmaking van ons bedrijf. Daarmede moet
gewoekerd worden voor otize bedrijven of zoo
hoog mogelijk op peil te brengén. Verder werd
gewezen op de alom heerschende economische
oorlog, welke meer slachtoffers eischt dan de
wereldoorlog en evenveel armoede en ellende te
weeg brengt. Het internationale organisme en
saamhoorigheidsgevoel is weg. Menschelijke sou-
vereiniteit en stelselaanbiedding vieren hoogtij.
Arbeiders en werkgevers staan niet naast maar
tegenover elkaar, hetwelk de klassenstrijd te
weeg brengt, dit moet niet zoo zijn, daar zij bei
de hetzelfde doel beoogen, nl.: om zich door
noesten vlijt met Gods hulp een bestaan te schep
pen ,geen dualisme tusschen geestelijk en maat
schappelijk leven doch maatschappelijk strijden
en onze taak voor oogen houden met een geeste
lijken achtergrond, hetwelk met Gods hulp zal
slagen.
Naar aanleiding van sprekejs rede werden ver
schillende vragen gesteld welke door hem werden
beantwoord, waarna op de gebruikelijke wijze
werd gesloten.
De aardbeving. De tuinbouw zal onder
werking van de Crisis-Pachtwet worden
gebracht. Mr. Völimar kreeg een be
risping. De Zesdaagsehe geëindigd.
Er zijn thans van deskundige zijde inlichtingen
verstrekt, welke het zeer waarschijnlijk en aan
nemelijk maken, dat de aardbeving, welke op Zon
dagavond ons land „teisterde", niet een uitlooper
was van een zee- of aardbeving van elders, maar
haar haard in ons land had, vermoedelijk in Oost-
Brabant. Het verschijnsel kwam niet voort uit een
vulcamsche bodemwerking, zoo neemt men aan,
maar is vermoedelijk een gevolg van een grondver
schuiving, welke zich op circa 10 KM. diepte heeft
voltrokken. In den nacht van Dinsdag op Woensdag
zlJn, F1 Brabant en Limburg op nieuw schokken ge
voeld. Dat waren wellicht nog nawerkingen van
Zondag, maar ze kunnen ook betrekking hebben
op nieuwe afschuivinggen van den grond in de
diepte der aarde. Reden voor ongerustheid is er niet
Eigenaardig is, hoe dergelijke gebeurtenissen dik
wijls met andere natuurverschijnselen van onge
meen soort gepaard gaan. Gp Woensdagavond j.l.
heeft boven verschillende plaatsen van ons land een
zwaar onweer gewoed, hetgeen voor den tijd van
het jaar zeer opmerkelijk is te heeten.
Minister Verschuur mag den een of'ander al eens
lang laten wachten op een antwoord op een toege
zonden schrijven, in andere zaken toont hij vaak
van opschieten te weten. De tuinbouwers hebben
zich zeer gedupeerd gevoeld, toen de Hooge Raad
enkele dagen terug uitmaakte, dat de tuinbouw niet
valt onder de bepalingen van de Crisis-Pachtwet.
Q* heer Duys wilde naar aanleiding daarvan deze
week in de Kamer een motie indienen, de regee
ring uitnoodigende om door wetswijziging den tuin
bouw alsnog onder de werking van de genoemde wet
te brengen. Niet noodig! zei minister Verschuur,
en ontwerp daartoe heeft mijn departement reeds
verlaten en S al in onderzoek bij den Raad van
State.
De Raad van Tucht heeft niet lang geaarzeld met
het uitspreken' van zijn oordeel over mr. dr. Völi
mar, die een kwart millioen van Lotisico had aan
genomen voor het bewerken van de Koninklijke
Bewilliging op derzelver statuten en die mede een
lucratief commissariaat in de N.V. Lotisico hd aan
vaard. Het schijnt, dat de Raad van Tucht reeds
binnenskamers zijn meening aan den advocaat ten
beste had gegeven. Dezer dagen tocht heeft mr.
Völimar 205.000 gulden in de kas van. Lotisico terug
gestort en bedankt voor het commissariaat. Daar
mee bleek de Raad verteederd; hij gispte de handel
wijze van den advocaat, maar vond in de terugstor
ting der gelden en het bedanken voor het commis
sariaat aanleiding om mr. Völimar niet voor tijdfc
lijk of voor goed in de uitoefening van zijn functiiT
te schorsen, resp. te ontzetten, maar hem te straf
fen met een berisping.
De Zesdaagsehe is weer geleden en de uitslag kan
vaderlandsche harten met trots hebben vervuld.
Er is intusschen een trieste dissonant geweest: de
jeugdige Klaas van Nek heeft bij een valpartij
een schedelbreuk opgeloopen en moet thans in -het
Ziekenhuis worden verpleegd. Was de belangstel
ling voor de Zesdaagsehe aanvankelijk niet zoo
groot, van Zondag af werd deze overweldigend. Wat
zit er hier en daar toch nog eeng eld onder de
menschen!
Er waren van de week weer een paar érnstige
auto-ongevallen. Op een onbewaakten overweg bij
millioen te kort zou komen, als ook de „doorge
draaide" producten voor steun in aanmerking moe
ten komen.
Een amendement-Wijnkoop (25 millioen voor
steun) kreeg slechts twee stemmen; die van den
voorsteller en van den heer Braat.
De heer van Voorst tot Voorst heeft tenslotte
den minister gevraagd om ook de contractteelers in
de steunregeling te betrekken en de tuinders, die
met hun producten niet ter veiling, maar ter markt
gaan, mits uit eenige boekhouding hun afzet kan
worden vastgesteld.
Het ontwerp werd z. h. s. aangenomen.
Thans werd de behandeling voortgezet van het
opcenten-wetje, hetwelk na aangebrachte wijziging
alleen nog die producten uit het buitenland extra
beoogt te belasten, welke in ons land niet worden
voortgebracht. Nieuw is in het ontwerp de heffing
van 20 opcenten op den suikeraccijns. Dat laatste
werd door sommigen heel bedenkelijk geacht, omdat
de groote gezinnen daardoor onevenredig zwaar
worden -belast. Omstreeks 4/5 van den suikerprijs
zal nu voor belasting zijn.
De sociaal-democrsften bleken ook tegen de nu
voorgestelde zuivere fiscale verhooging bezwaren
aanvoeren; verschillende artikelen zouden duurder
worden. Ze beseften evenwel, dat het ontwerp thans
toch diet meer zou kunnen worden teruggedrongen,
nu de rechtsche partijen elkaar eendrachtig heb
ben gevonden op basis van de door den minister
aangebracht wijzigingen.
In de avondvergadering van Dinsdag werd de be
grooting van defensie aan de orde gesteld.
Van Rappard (Lib.) en Duymaer van Twist (A.R.)
hadden met leedwezen de verdere bezuinigings
afbraak van onze weermacht aanschouwd; ze zou
den nochtans vóór stemmen. De eerste begrootings-
critiek gold overigens meer in het bijzonder de per
soneelsbelangen. Van Rappard vestigde er de aan
dacht op, dat de gepensioneerde militairen vaak
minder ontvangen dan steun genietende werk
loozen.
Mej. Westerman (Lib.) wilde meer gedaan zien
voor degenen, die door het nakomen van hun mili
taire verplichtingen hun betrekking verliezen.
De heer Zadelhoff (S. D.) pleitte voor nationale
ontwapening en achtte de bezuinigingen op defen
sie beslist onvoldoende. De heer Tilanus (C. H.)
achtte onze weermacht door te groote bezuiniging
bedreigd. Speciaal het lot der artillerie moet vol
gens hem droevig zijn. Mét den heer Van Dijk (A.R.)
achtte de mobilisatieverzekerdheid sterk vermin
derd. De minister overwege, zoo raadde laatstge
noemde, vooral een belangrijke inperking van de
"afvloeiing van het beroepskader.'
Ook de Eerste Kamer heeft haar parlementairen
arbeid weer hervat. Een groot aantal kleine ont
werpen ging onder de hamer door. Voor het ver
schaffen van een verbeterde huisvesting aan het
internationaal Hof van Justitie werd een renteloos
voorschot verleend, na een protest echter van Jhr.
de Savornin Lohman (C.H.), die vond, dat de Vol
kenbond op te grooten voet leefde en Verzorgd wilde
worden.
DRAISmA-vAN-WMKENBURG'S
LEEUWARDEN
Nl uv«weg mj eeT1 van Noord-Brabant zijn op-
Echt werden twee inzittenden van een auto door 11 uw aardschokken waargenomen en werden de
den trein gedood. Nabij Enschede botsten twee auto- bewoners door deze aard trillingen opgeschrikt.
leven' aan een jongen. 1 omgeving hebben de aardschok waar-
genomen. Velen werden ui hun slaap opgeschriktt
- anderen hebben van den schok' niets bemerkt.
Die trilling was ditmaal veel korter van duur
dan Zondagavond. Zij duurde slechts een vier
tal seconden. Uit het feit echter, dat de schok
zoo kort duurde en desniettemin vele personen
hem hebben waargenomen, merkt men op, dat
de sterkte vrij groot was. Ook thans werden de
gewone verschijnselen zooals het rinkelen van
ruiten én het trillen van voorwerpen, waarge
nomen.
Gisternacht zijn te Oss wederom lichte aard
schokken waargenomen. Te ongeveer half vier
werd een lichte trilling gevoeld, nauwelijks, maar
toch door enkele personen wargenomen. Te 4,40
uur deed zch wederom eein schok gevoelen, welke
schuddingen veroorzaakte, zoodat kasten en le
dikanten trilden. Déze schok was echter niet
zoo langdurig als die van Zondagnacht.
Verder werd de aardschok waargenomen in
Venray en Uden. Het schijnt dat deze schokken
verel lichter waren dan Zondagnacht en dat zij
van zeer plaatselijken aard waren. Ook te Eind
hoven is het angstwekkend verschijnsel gecon
stateerd.
Te Weert, Roermond, Gratheln, Herten en om
streken werden de aardschokken gevoeld. Het
waren twee -schokken, welke veel lichter wa
ren dan die van Zondag'nacht.
TWEEDE KAMER.
De tuinbouw-steunwét aanvaard. Alle
moties en amendementen verworpen.
Hef opcenten-wetje.
De meeste oppositie tegen het ontwerp van mi
nister Verschuur tot steun aan den tuinbouw, goid
de uitschakeling van steun aan z.g. „doorgedraaide",
dat zijn onverkoopbare, tuinbouwproducten. Het
motief van den minister was: de productie moet
worden beperkt en derhalve moet het teveel gepro
duceerde niet beloond worden. Ook zou er geen
controle zijn op de hoeveelheden der doorgedraaide
veilingsproducten.
De minister heeft het maximum aan steun ge
fixeerd op 5 millioen gulden, welk kapitaal echter
niet beslist verbruikt behoeft te worden. Een motie-
Duys bedoelde de bepaling van een maximum te
laten vervallen. Een andere motie van denzelfde
beoogde om ook voor „doorgedraaide" producten
steun te doen verleenen. De eerste motie werd met
3451 stemmen verworpen, d eandere met 4344.
Voor de tweede motie stemden n.l. ook de liberalen,
die blijkbaar niet beseften, dat de minister aan 5
