Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 2 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 52 DONDERDAG 5 JANUARI 1933
42e Jaarffanir
Buitenlandsch
Overzicht
Binneniandsch Overzicht
Binnenland.
NIEUWE
LAMERIJOR COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
AbonnmentsprUs:
per 2 maanden 1.IS.
Uitgave: firma I. H. KEIZER .Bedacteor i. H. KEIZER. IBureel Noordscharwoude.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regela 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Ernstige scheepsrampen. E|e Japan
ners dringen China weer binnen. Ita
lië en Albanië. Die Iersche Landdag
ontbonden. Boerenonlusten in Oos
tenrijk. Een communistisch complot
in Barcelona.
Een der grootste Oceaanreuzen, welke de trots
van Frankrijk uitmaakte, de Atlantique, is op
■Woensdag, varende in het Engelsche kanaal, door
blrand vergaan. Het oj> een na het grootste en
het meest luxueuse mailschip van Frankrijk.
Op het enorme promenadedek bevonjden zich b.v
verschillende winkels van bekende Earijsche fir
ma's. Passagiers en bemanning werden gevoed
door 70 koks en 14 banketbakers. Tpen de brand
op Woensdagmorgen werd ontdekt, waren geen
passagiers aan boord. Dje Oceaanreus was op weg
Inaar het dok om er te worden pagezien. Die be
manning van een paar honderd man kon door
toegesnelde schepen worden gereid. In normale
gevallen bestond de bemanning uit veel meer
koppen, 663 nl., het schip kon 1238 passagiers
bergen.
E|e bekende Russische ijsbreker Malygin is
bij Spitsbergen in aanvaring gekomen met een ijs
berg en daarna vastgeloopen. De bemanning van
meer dan honderd koppen heeft in ernstig levend
gevaar verkeerd. Het is trouwens nog niet met
zekerheid bekend, of allen wel gereld zijn.
Stormen deden enkele visscherschepen vergaan
aan de kust van Engeland ook ©en Schotsche trei
ter met pegcn opvarenden. Aan de Zuid. Wtest
kust van Frankrijk kwamen zeven schippers om
het leven.
'Thans maar weer overgaande naar het terrein
der internationale politiek, wordt allereerst on
ze aandacht gevraagd voor een nieuw geweldda
dig optreden van Japan in China. D|e Japanners
hebben den Chineeschen Muur overschreden en
bombardeerden ©en s'tad in het oude China, Sjangt-
haikwan, welke na bloedige gevechten werd ver-
meesterd. In Volkenbondskringen is men door
het gebeurde ten zeerste beroerd.
In dit nieuwe verrassende optreden van Japan
zien we niet anders dan een afleidingsactie. Toen
Japan bezig was om Mandsjoerije te veroveren,
kwam heel de wereld en de internationale diplo
matie in verzet. Als| antwoord landden de Ja
panners een aantal troepen "in Sjanghai, waar
ze een completen oorlog ontketenden. Aller
aandacht was eensklaps op Sjanghai geconcen
treerd en onderwijl werd Mandsjoerije onder
worpen.
'Ook thans'is er weer een anti-Japansche actie.
Het Lyttonrapport is aan de orde. Zoowel de
Volkenbond als de Ver. Staten oefenen druk
op Japan uit om het over Mandsjoerije met
China eens te worden. Japan antwoordt met een
iedereen verbluffenden aanval in, de Chineesche
provincie Jehol. Diat geeft natuurlijk nieuwe
verwikkelingen. Straks zal iedereen blij zijn,
als men de Japanners zoover heeft gebracht, dat
ze Jehol hebben verlaten en dit dankbaarheid of
tevredenheid, dan wel uit vrees voor erger, zal
men over Mandsjoerije dan verder maar zwijgen.
Hetzelfde wat Japan in China zoekt, pogen
de Italianen op den Balkan te vinden gelegen
heid tot expansie. De Italianen hebben reeds eer-
.der met zilveren koorden een verbond tot stand
gebracht met Albanië, maar het is duidelijk/
dat andere naijverige buren nauwlettend gade
slaan wat de Italianen daar ondernemen. Vandaar
dat er deze week onrust was in de internationale
pers door geruchten volgens welke Italië een
nieuwe overeenkomst met Albanië zou hebben
gesloten waardoor dat land feitelijk een Italiaan-
sche kolonie zou zijn geworden, althans zich ook
©en Italiaansch protectoraat zou hebben laten
welgevallen. Als men daarbij denkt aan de oogen-
blikkelijke spanning in de verhoudingen tusschen
Italië en Joego Slavic, dan kan men begrijpen,)
tot hoeveel zorg die geruchten aanleiding moe
ten hebben gegeven. i
Natuurlijk zijn er tegenspraken gelanceerd.
Er zou slechts onderhandeld zijn over een nieuw
handelsverdrag, Idat bovendien nog door de Al-
baneesche regeering zou zijn afgewezen. Het zal
nog wel even duren voor we precies weten, wat
er gaande is.
Die Iersche president De Valera tracht uit zijn
politieke moeilijkheden te komenj middels nieu
we verkiezingen. Naar men weet beschikt hij
niet langer meer over de medewerking van de j
Iersche arbeiderspartij, en dusl ook niet langer
over een parlementaire meerderheid. Hij heeft
den Landdag daarom ontbonden en nieuwe ver
kiezingen uitgeschreven tegen 24 Januari. Die
nieuwe Landdag komt reeds op 8 Februari bij
een.
In Oostenrijk maar in het bijzonder in de pro
vincie Stiermarken hebben ernstige boerenon
lusten plaats gehad, welke een directe aanleiding
vonden in enkele verkoopingen wegens schul
den, maar inderdaad voortgekomen zijn uit den
wanhoop der boeren, die door de economische
crisis aan dén rand van den afgrond zijn gekomen
De onluste'n zijn onderdrukt door afdeelingen
van het Bondsleger. Het schenen ditmaal geen
fascisten maar communisten te zijn geweest, die
de boeren bij hün verzet hebben geleid.
Ook in Barcelona, de hoofdstaJd van den staat
Catalonie in Spanje hebben de communisten zich
geroerd.. Ze zouden dezer dagen een greep naar
de macht hebben gedaan met medewerking van
énkele vliegeniers. Eir is een geweldig aantal bom
men in beekag genomen, welke waren bereid om
er ©en schrikbewind mee uit te oefenen. Verschei
dene personen zijn gearresteerd.
Uit Colombia wordt bericht, dat de Armada
welke de havenstad Letitia op de Peruanen moet
heroveren onderweg is op de 5000 mijlen lange
reis naar het oorlogsterrein.
Maar officieel kennen we tegenwoordig geen
oorlog meer. r
v Dte deviezenregeling met Duitsehland.
Begeeringsvoorstel tot wijziging v.
de Winkelsluitingswet. Prijsverla
ging op de mailbooten naar Indie.
Het zeeliedenconflict te LJmuiden.
Een klooster te Zwolle afgebrand.
'Op den tweeden Januari is de tekst gepubli
ceerd van het protocol,) waarbij een deviezenre
geling tusschen ons land en Diuitschland tot
stand kwam. D|e regeling treedt op 10'Januari
a.s. in werking en zal gelden tot 15 Maart,
slechts een korte spannei tijds derhalve. Die be
paling is echter bijgevoegd, dat de overeenkomst
ook daarna nog van kracht blijft, tot ze fdoor
een der partijen met veertien dagen wordt op
gezegd. De regeling is tot belangrijk voordeel
voor degenen, die handel op Duitsehland dreven
inaar als gevolg van de deviezenvoorschriften in
.dat land, hun rekeningen niet voldaan konden
krijgen. Meer en meer geld raakte aldus ten
nadeel© van de N©derlandsche exporteurs in het
Duitsche rijk geblokkeerd. Thans zullen dc
Duitschers, die ee|n invoerbewilliging hebben,
wanneer ze hun toegestane betalingen hebben
gedaan, de rest van het aan Nederland verschul
(ligde kunnen storten op! de rekening, welke de
Ned. Bank bij de Duitsche Rijksbank opent. De
Ned. Bank betaalt dan de gestorte Marken en
guldens uit aain de rechthebbenden, zij het na
aftrek van een kleine provisie.
Nu het initiatief-ontwerp der Liberale kamer
fractie tot wijziging van de winkelsluitingswet
zoo vernietigend is beoordeeld in het afdeelings-
onderzoek, leek het voorloopig uitgesloten, dat
een wijziging tot stand zou komen. Thans wordt
evenwel bericht, dat ©en wljzigingsontwerp het
welk van de regeering uitgaat, in ver ge vorderden
staat van voorbereiding is en weldra zal worden
ingediend. Het ontwerp zou in "het bijzonder wij
zigingen bevatten inzake Zpndagsluitfng. Er
ligt ook weer een iiiaeuw crisiswetje gereed. Het
ontwerp nl. lot steun aan de Boskoopsche cul
tures wordt spoedig verwacht.
Eindelijk zijn dan toch ook de prijzen verlaagd
geworden voor het personenvervoer op onze
mailbooten naar Indie. Die verlaging is geen
gevolg van een veranderd en verbeterd inzicht
in prijzenpolitiek, maar werd geforceerd door
de noodzaak om te colucurreeren met de Engel
sche schepen welker vervoertarieven door de
sterke daling van het pond zeer voordeelig wa
ren geworden. Vele Nederlanders, die op Inidie
reisden, maakten den laatsten; tijd dan ook ge
bruik van Engelsche booten. "Die nu aangekon
digde verlagingen betreffen slechts! het vervoer
in eerste en tweede klasse. D|e verschillen mei
de oude prijzen bedragen van ruim 100 tot ruim
150 gulden per reis. Dé derde klasse tarieven kon
den slechts met 15 gulden wofden teruggebracht
waardoor een reisje Uaar Indie altijd nog meer
dan 500 gulden voor de goedkoopste gelegen
heid blijft bedragen.
In het stakingsconflict te LJmuiden, waarbij
meer dan 1100 zeelieden zijn betrokken, het
gaat ook hier om te ontkomen aan aangekon
digde loonsverlagingen is in zooverre eeriige
wijziging gekomen, dat de afdeeling van den
Christelijken Zeeliedénbond tot hervatting van
het werk, dat op Maandag jl. was stil gelegd,
heeft besloten. D|e genoemde afdeeling echter
bevat slechts honderd leden, zoodat haar in
vloed op den gang van zaken niet groot kan zijn
D,e strijd is nu verscherpt, omdat thans ook de
Larbeiders onder elkaar hun conflict hebben-
In Januari schijnt het altijd vlot te willen
branden. Dat kan het harde stoken in die maand
misschien meebrengen, de droge koude of de
opgemaakte balans. In Beverwijk brandden van
Dinsdag op Woensdag drie woningen af en te
Geffen werden Dinsdagmiddag twee boerenwo
ningen in de asch gelegd.
Men mag overigens niemand persoonlijk om
zulke zaken van iets onreëels verdenken. Het
•ongeluk kan een mensch in de maand Januari zoo
goed als in een anderen tijd van het jaar achter
halen. l
Dat ondervonden ook de paters Dominicanen
in Zwolle, die op Dinsdagavond heel hun kloos
ter door het vuur zagelu verwoest. Slechts de
kerk bleef gespaard. Het klooster, tevens se
minarium, was een indrukwekkend bouwwerk,
dertig jaar geledeq onder architectuur van den
Maastrichtenaar Kaiser tot stand gekomen op de
zelfde plaats waar de eerste stichting der Domi
nicanen/die zich in 1465 te Zwolle vestigden,, had
gestaan
Zoo goed als alles is uitgebrand in het kloos
ter, waaronder ook d© groote boekerij, wélke
tal van eeuwenoude handschriften bevatte. Dfe
.wolsche brandweer heeft zich niet gunstig on-
erscheidcln met materiaal en bediening moet
het treurig gesteld zijn geweest.
In Numansdorp is door onverlaten weer een
ellendige roofmoord gepleegd, waarvan een jonge
landbouwer het slachtoffer is geworden. Het is
te hopen dat d© daders niet aan de handen van
het gerecht ontkomen, opdat de trieste over
moed van vele onverlaten wat getemperd worde.
Ons Weekpraatje
Wij weten niet of net den lezer ook al over
komen is, maar wij kregen dezer dagen een Chi
nees aan de deur. j. ind alekka, zei hij, terwijl
hij zijn trommel een. weinig omhoog hief. We
^hebben zoo'n stuk snoep van hem gekocht. We
werden daartoe geleid uit tweeërlei overweging
Eerstens uit Nieuwsgierigheid. We hadden over
de Chineesche pinda-lekkernij gelezen en moes
ten het spulktje eens zien. Het zag er heel ge
woon uit gepelde nootjes, niet stroop of zoo
iets tot ec-n tablet samengevoegd. Omdat we
geen garantie hadden voor hygiënische bereiding
hebben wc het proeven maar nagelaten.
Uit nieuwsgierigheid alleeti echter hebben we
voor zoover we ons; herinneren, nog nooit iets
onbeke'nds gekocht. D|e Chinees in kwestie heeft
ons in hoofdzaak door zijn glimlach tot den koop
verleid.
Een megoeiant die met izijn waren langs de
straat vent en glimlacht, wanneer men op zijn
schellen dc deur heeft' geopend, dat hadiden
we in langen tijd niet meegemaakt. We schud
den eerst van neenj met het hoofd, maar deden
daarbij toch ons best om ook vriendelijk te zijn.
,J\Tiet, pinda lekka?' vroeg het Chineesje, „neem,
zeiden we, „dank je.' De glimlach verliet ook
toen dén Chinees nog niet. Onderwijl hij zich om
keerde knikte het kereltje oh-s toe en tenslotte
vertrok hij met een allerhartélijkt d-a-a-atg. Toen
riepen we hem terug en kochten we hem een
pindareep aï.
Hoe heel anders treden die vreemde Oosterlin
gen op, dan onze eigen landsmenschen. W© ge
ven graag toe, dat tal dergehen, die tegenwoordig
met garen, band, zeep en andere snuisterijen
langs de deuren venten, bittere armoe hebben
gekend en nog meemaken. We erkennen dat zoo
iets de menschen gram of humeurig kan ma
ken, maar Chinee zen loopen ook niet voor hun
pleizier met hun pindatrommels en iemand, die
als koopman wil optreden moet zich nu eenmaal
op de uiterlijke vormen van zijn nieuwe functie
weten in te stellen. Een glimlach ontwapent,
een grimmig gezicht- stoot af.
Het valt op hoe ontzaglijk veel hegocianten den
laatsten tijd langs de huizen loopen en daarnaast
hoe het optreden van velen dezer steeds onber
hoorlijker wordt. Zelfs al lijdt men 'nog niet te
zeer onder de crisisomstandigheden^ dan is het
toch practisch onmogelijk om van iederen koop
man iets te betrekken. Een paar veters,i zoo zeg
gen ze kunt u toch altijd gebruiken. Dat Hs
betrekkelijk zoo en daarom zitten we nu al met
zes paar veters in reserve. Waren we op alle
aanbiedingen ingegaan, dan zouden we een maga
zijn van veters gevormd, hebben. Men moet dus
wel vaak weigeren.
In het gunstigste geval vertrekt de koopman
dan zonder verder wat te zeggen, maar heel vaak
gebeurt het dat zoo'n man onhebbelijk uitvalt
moppert, scheldt en vloekt.
En hoe vaak gebeurt het 'niet, dat degenen,
die zoo worden behandeld met misschien nog
grootere moeilijkheden zitten te kampen dan de
negociant
De pinda Chineezen, die thans geheel ons land
doortrekken zijn arme stokers voor wie geen
werk meer is en voor wie geen steunorganisaties'
bestaan. Ze moeten van hun onaanzienlijk han
deltje leven. Ze zijn even duldzaam als beleefd
In ©en ander blad lazen we reeds een ingezonden
stuk, waarin er tegen geprotesteerd werd, dat
ons publiek van deze Oosterlingen eerder schijnt
te willen koopen dan van negocianten uit eigen
land. Inzender verklaarde dat uit onze veree
ring van al wat vreemd is, Wij echter meenen,
dat het de glimlach dier Chineezen is, welke
doet verkoopen. Een goed woord en een vriende
lijk- gelaat ontwapenen zelfs een Nurks. Dat
moesten de Nederlantische kooplieden eens leeren
van de Chineezeü.
In hét algenieen wordt er door degenen, die aan
anderen offers te vragen hebben, te weinig-aan
gedacht, dat het een zeer aanzienlijke dëfiL
samenleving is, hetwelk aan eigen lasten genoeg
te dragen heeft. In dit verband willen we ook
bv. waarschuwen tegen een te veel aan opehEs%H'
inzamelingen. In de groote steden komt dat eu
vel sterker tot uiting dan in de provincie. W|e
Jioorden er onlangs een stedeling, zelf al ruim
een j aar werkloos, ernstig over klagen. In som
mige plaatsen worden telkens bloempjesdagen g©
organiseerd voor een of ander goied dioel. D|e
werklooze wordt langs de straat voortdurend
aangehouden door jonge dames of heeren en als
maar moet hij van neen schudden. Men blijft
hem aanklampen, omdat hij nog geen bloempje
draagt. Degenen die hij telkens moet afschepen,
doen gepikeerd en het slachtoffer zelf voelt zich
ondanks zijn ellende een bruut, een ongevoelig
wezen. Zoodat hij tenslotte toch maar het dub
beltje offert dat hij niet te missen heeft.
Ook collectanten en allen ij veraars voor goede
zaken, wehschen we den Chineezen-glimlach toe.
DE NIEUWE IJKWET.
Het Ministerie van Economische Zaken en Arbeid
zond het volgend schrijven aan de Kamers van
Koophandel.
De nieuwe regeling wordt vooral voor gebrui
kers van bascules van belang geacht, daar deze
nooit zoo zuiver zijn.
Afschrift:
„Ik heb de eer Uhierb ij te doen toekomen een
vijftal exemplaren van een aan mijn departement
in gereedheid gebracht voorontwerp eener nieuwe
ijkwet met bijbehoorend concept een ér Memorie
van Toelichting. Ik zou het op prijs stellen zoo mo
gelijk vóór 1 Februari a.s. te mogen vernemen, tot
welke opmerkingen deze stukken U aanleiding geven.
Voor de goede orde voeg ik hieraan toe, dat het in
de bedoeling ligt alsnog te voorzien in eene straf
bepaling, ten doel hebbende het knoeien met echte
ijkmerken tegen te gaan, een bepaling derhalve
van den aard als die van artikel 217, 3e, van het
Wetboek van Strafrecht. Omtrent de formuleering
dezer bepaling pleeg ik nog overleg met den Mi
nister van Justitie.
Mocht U het nuttig achten personen buiten uw
midden over het onderwerp te raadplegen, dan be
staat daartegen bij mij geenerlei bezwaar."
DOODELIJK ONGELUK BIJ HAREN.
De sneltrein, welke, om 150.4 uit Groningen naar
Zwolle vertrekt, heeft Maandagmiddag het twee
jarig zoontje van den veehouder E. Klant te Haren
bij den onbewaakten overweg nabij het Pompsta
tion der Groningsche Waterleidingmaatschappij
aan den Oosterweg gegrepen en gedood. Een 31!,-
jarig broertje wist nog juist bijtijds van de rails te
komen. Een knecht van den veehouder had zich
even te voren op weg begeven om de beide kleintje
te halen. Hij kwam echter te laat bij den overweg,
met het vermelde noodlottige gevolg.
