Kamer i KoopM
Buitenlandsch
Overzicht
Binnenlandsch Overzicht
Rubriek van den Arbeid
Weervoorspellingen.
Onderhandelingen met Hitler? Het
Fascisme in Italië. Opstand in Cata-
lonie. Oud president Coolidge O-ver
leden. De ramp van de Atlantique. i—
Uit China.
Het staat thans vast, dat de Duitsche rijksdag
op 214 Januari a.s. bijeenkomt en dat tijdens
de verdaging geen verandering in den feiteiijken
politieken toestand is ingetreden, m.a.w. dat de
regeering von Sleicher nog niet over een werkl-
meerderheid besc'hikt, welke haar vruchtbaren
arbeid mogelijk maakt. Van linksf beraamt men
reeds maatregelen om von SJeicher aanstonds
ten val te brengen. Eir worden van;-die Zijde ver
schillende moties vdn wantrouwen ingediend.
Voor het vormen van een werkmeerderheid is
in elk geval de medewerking benoodigd van de
f ocialisten. In dat verband gezien, zijn le
besprekingen wel zeer merkwaardig, welke in
o laatste dgaen tusschen von Papen en Hitier
s-iji gevoerd en zich ook weldra tot von SJei
cher zouden uitstrekken. Men moet het terrein
nog eéns hebben verkend voor de mogelijkheid
van een directe medewerking der Nat. Socialisten
aan het kabinet von Papen. Het heet feelfs dat
Hitler de gedachte aan een vice kanselierschap
niet zoover meer van zich afwerpt. Daartoe
zou zijn conflict met tSrasser kunnen hebben bij
gedragen. Strasser zou er voor zijn, dat tegen
de Marxisten wat gematigder werd opgetreden
en dat de Nat. Soc. hun medewerking pan een
burgerlijk kabinet niet zouden weigeren. Het
heet dat Strasser zijn eigen weg zou gaan, als
hij Hitier niet tot zijn zienswijze zou kunnen over
halen. In dat geval, zoo wordt bericht,j zou Stras
ser het vice kanselierschap aanvaarden) en met
een aantal andere Nat. Soc. afgevaardigden de
partij van Adolf Hitler verlaten. Men zegt 't....
Laten we df ontwikkeling van de gebeurtenis
sen maar afwachten.
Ook in Italië zou in het fascisme leen crisis
zijn uitgebroken. Het heette dat op Nieuwjaars
dag een aanslag zou zijn gepleegd op [Mussolini
maar dat bericht is tegengesproken. In Palermo
moeten op het einde .der vorige week ernstige
onlusten hebben plaats gehad, waarbij verschei
dene personen zijn gedood. In een Officieel© me
dedeel ing worden de gebeurtenissen gekenmerkt
als van plaatselijk karakter. Het gist ^elfs in
de. opperste leiding. Meerdere fascistische pioniers
die den opmarsch naar Rome mede hebben geleid
zouden ontevreden wezen over de politiek van
den Dnce. Ze zijn door Mussolini uit hun ambt
ontheven. De Duoe moet trouwens zijn geloof
in zijn oude, beproefde medewerkers geheel heb
ben verloren en ze door jonge krachten hebben
vervangen.
In Catalonie, speciaal in de hoofdstad Barce
lona. is Zonndag dan toch de opstand van syn|-
dicalsiten en communisten uitgebroken. Er is
hardnekkig gevochten en op zeer ruime schaal
met bommen gegooid. Die poging tot verwekken
van revolutie is tenslotte mislukt, nadat er een
tiental dooden was gevallen. Van regeeringszijde
stelt men het voor, alsofi de roerige communis
ten en syndicalisten door de koningsgezinden
zouden zijn betaald.
De onmiddellijke voorganger van pres. Hoover
der Ver. Staten, Calvin Coolidge, is op het
einde der vorige week plotseling overleden. Hem
is een waardige nationale begrafenis bereid. Coo
lidge was een zwijgzame figuur, maar een harde
werker en een man van onbuigzame principes.
Nauwelijks was de fel brandende Atlantique
het trotsche Fransche zeekasteel de haven van
Cherbourg binnengesleept, een karwei, waaraan
ook Hollandsche sleepdiensten een roemrijk aan
deel hebben gehad, of in de haven van le Havre
ontstond in een ander majestueus schip der
Fransche koopvaardij een gevaarlijke brand. Het
was de ,,'Eranoe'' welke nu geteisterd dreigde
te worden, maar gelukkig kon het vuur ha twee
en een half uur worden gedoofd.
Men maakt zich in Frankrijk' meer en meer
ongerust over het feit, dat de grootste en mooi
ste schepen den laatsten tijd herhaaldelijk door
vuur worden geteisterd. Is het kwaadwilligheid?
zoo vraagt men zich af. Of zijn de Fransche
scheepsbouwers niet voor Ifun taak berekend?
Dp meening wordt uitgesproken, dat op de
Fransche schepen veel te veel! hout wordt ven-
werkt en dat de wensch naar luxe (de eischen voor
veiligheid doet voorbijzien. De regeering stelt
nu een nauwgezet onderzoek in.
Ih China wati zouden we pr nog 'van
zeggen. De reportage daarvandaan wordt' even
droef als eentonig. Aan de eene zijde (steeds dries
ter optredende Japanners, welker bedoelingen
men maar niet vermag te doorzien en aan den
anderen kant zich even wanhopig) als vergeefs
verzettende Chineesche legerbenden.
Op het oogenblik pogen de Emgelschen weer
te bemiddelen ,maar we voorzien ,dat de nieu
we Japansche opmarsch in de Chineesche pro
vincie Jehol niet voor de poorten van Peking
zal eindigen.
Willem de Zwijger herdacht. Staking
overal. Tegen vrachtauto concessies
Zal de el verdwijnen Gisting on
der de Indische ambtenaren.
Nederland's oudste Universiteit heeft Vrijdag
middag de primeur gehad van de herdenkingen
of feestelijkheden, welke dit jaar zullen worden
gehouden, omdat het in April a.s. 400 jaar ge
leden zal zijn, dat Prins Willem van 'Oranje
genaamd de „Vader des Vaderlanids" werd ge
boren. Bij deze eerste herdenking door de Leid
sehc universiteit was heel de koninklijke familie
mede aanwezig. Prof. H„ T. Colenbrander, hoog
leeraar in de vaderlandsche geschiedenis, sprak
een historische rede uit.
Het is verschrikkelijk te moeten constateeren
hoe in dezen crisistijd, nu. honderdduizenden in
ons land naar werk smachten, het land door de
stakingsbacil geïnfecteerd lijkt. Niet dat we de
stakers om hun actie veroordeeleu„ We moeten
ons buiten de kwesties zelve houden, omdat die
door buitenstaanders zoo uiterst moeilijk te
ontwarren zijn. Zeker is, dab men ook in crisis
tijd niet elke arbeidsverslechtering zonder .meer
kan aanvaarden. Maar het beeld op zich zelf doet
zeer. Juist, gelijk de vernietiging bv. van veld
vruchten een mensch hindert, ook al zou hij wil
len aannemen, dat de tuinders in bepl aaide om
standigheden tot 'zoo iets moeten overgaan.
Dat al die arbeidsconflicten hu juist samen
vallen, behoeft op zich zelf iniet te verwonderen,
want wijzigingen in de arbeidsvoorwaarden gaan
gewoonlijk op 1 Januari ofi 1 Juli dn.
In 'LJmuiden staken de zeelieden!' nog steeds.
Dp c hristelijk georganiseerdem hebben het parool
van hun bestuur niet gevolgd en staken meeren
deels nog mee. Ook da mannen van flde Urker
Noordzeevloot hebben hun conflict. Ze wei
geren uit te varen op de nieuw" (gestelde voorwaar
den. Het betreft hier 30Ó arbeiders. Op 'giste
ren is in Amsterdam een staking van confectie,-
werkers en werksters ingegaan. Die stakers zijn
ruim duizend in getal. Zp hebben het voorset!
van den rijksbemiddelaar, mr. Aalbersa 5 jpet.
verlaging inplaats van de aangekondigde 7.5 pOt.
en in Juli nog eens 2.5 pOt., -verworpen. Ook
in Tilburg dreigde een staking in de textielndus
trie, maar het schijnt, dat de daar ingezette wil
de actie binnen enkele dagen zal verloopen. [Mr.
Aalberse heeft er bemiddeld en de werkgevers tot
vermindering der aangekondigde loonsverlaging
gebracht. De arbeiders zijn er nochtans geenszins
tevreden met het verloop van zaken. In de tex
tielindustrie te Almelo groeit een conflict ais
gevolg van een aangekondigde loonsverlaging
van 1215 procent. Te Zwolle is Zondagmorgen
een staking uitgebroken bij de N.V. Reinders
Olie. en Veevoederfabrieken. 200 arbeiders zijn
er bij betrokken.
De Spoorwegen hebban 2 procenten van de aan
gekondigde loonsverlaging laten vallen, zoodat
deze thans in totaal 8 procent zou' bedragen. De
personeelorganisaties adviseeren om het gewijzig
de voorstel nu maar te aanvaarden.
De Bond van Bedrijfsautohouders heeft dezer
dagen een persconferentie belegd over het voor
nemen van minister Reijmer tot het bedenken
van een stelsel van concessies' voor het exploi-
teeren van vrachtautodiensten. Belanghebbenden
bleken van meening te zijn, dat voor zulke voor
nemens volstrekt geen grond bestaat, tenzij dan
het streven naar bevoorrechting der Spoorwegen
Voor wie graag aan het oude vasthouden, zal
het ook wel een beklemmende boodschap zijn
geweest dat de al-oude ellemaat op Idie nominatie
staat van te verdwijnen. Er is een nieuwe IJkwet
in voorebreiding, waarbij eenige verouderde ma
ten en gewichten zouden worden; verboden, o.a.
het gebruik van de el. Zeker is, dat de ellemaat
tegenwoordig alleen nog maar tot veel begrips
verwarring kan aanleiding geven voor wat de
prijzen betreft, een mogelijkheid, waarvan han
dige lieden wel eens gebruik willen maken.
In Ned. Indie slikken de ambtenaren blijk
baar ook niet al te gewillig de fnoodig geoordeel
de loonsverlagingen, voor Indie 17 procent. Het
Onderwerszijgenootschap heeft in een vergade
ring heftig geprotesteerd en daarbij hebben twee
der sprekers zich geuit in termen, welke vooral
voor Indie heel kras worden geacht. Ze zijn bei
den in hechtenis genomen. Dp Indische onderwij
zerswereld is daarmede geheel overstuur geraakt
Zje protesteert krachtig en heeft reeds een dikke
vijfhonderd gulden bijeen gebracht om voor de
behartiging van de zaak der gearresteerden een
advocaat uit Nederland te laten overkomen.
Voor dat doel worden verdere bijdragen gevraag!
Zouden er in Indie geen advocaten zijn
Tn de Scheveningsche boschjes heeft Zondag
avond een jonge man zijn *"42-jarige hospita ge
wurgd, blijkbaar uit ellende" over den toestand,
waarin de vrouw hem had gebracht. Eir gaat geen
week meer voorbij, of we moeten vernemen van
den een of anderen verschrikkelijkenj moord.
In Rotterdam mislukte Zaterdagavond een po
ging tot berooviug van een ouden broodbezorger
Dte moordenaars van Numansdorp hebben ze
gelukkig. Achteraf blijkt, dat een hunner in het
plaatsje een ware terreur had uitgeoefend.
Een andere landbouwer dan de vermoorde hal nij
ook reeds in zijn woning overvallen en 350 gul
den voor lijfsbehoud afgeperst. iDe man had
er niet eens aangifte van durven doen, omdat hem
dat door den onverlaat verboden was.
Nieuwstijdingen
BRAND TE NIJMEGEN.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is te Nij
megen bij de familie Van Dam in de Van Slichten-
horststraat op de slaapkamer op de bovenverdieping
brand uitgebroken. De bewoners konden zich ter
nauwernood in nachtgewaad redden. De brandweer
die onmiddellijk gewaarschuwd werd, slaagde er in
den brand tot de bovenverdieping te beperken. Bij
den brand is een groot bedrag aan papiergeld ver
loren gegaan. De oorzaak is onbekend. De schade
wordt door verzekering gedekt.
VIJFTAL RIJWIELDIEVEN GEARRESTEERD
Te Glanerbrug zijn een rijwielhandelaar, twee
zijner zoons, zijn schoonzoon en nog een vijfde
persoon in arrest gesteld onder verdenking van
heling of diefstal van rijwielen, die gestolen zouden
zijn te Borne, Oldenzaal, Enschede, Hengelo, Del
den en Goor. In deze plaatsen=werden den laatsten
tijd vele fietsen gestolen, zonder dat de politie de
daders op het spoor kon komen. Thans heeft de
politie echter in een perceel in de Hooge Bothof-
strat vele rijwielen en onderdeelen van rijwielen in
beslag genomen, die van deze diefstallen afkomstig
waren.
Inschrijvingen Handelsregister r
te Alkmaar.
In de week van 3 tot en Imiet1 9 Januari wer
den in het Handelsregister te Alkmaar o.m. Be
volgende opgaven ingeschreven:
NIEUWE ZAKEN';
„Bonneterie" Alkmaar, Langestraat 73, Win
kei in damesmodes. Eigenaar. H. Dlroge.
WIJZIGINGEN.
N.V. Dameshoedenmagazijn v.h. H. Lind, Alk
maar, Mifent. Uitgetreden dir. Hi. C. Lind. Be
noemd tot dir. mevr. C. KegLind. Benoemd
tot procuratiehouder N. H. Slinger.
Konijnenfarm „de Ziandhoeve" Bergen, D'r. v.
Peltlaan 8. Pelskonijnenfokkerij en de daarmede
in verband staande hanldel. De vennootschap ont
bonden. De handelszaak wordt voortgezet door
den heer Pi. W|. J. Moonen, onder (denzelfden han
delsnaam.
N.V. Eerste Nlederlandsche Radio Centrale
afdeeling AlkmaarHeifoo. Het hoofdkantoor is
verplaatst naar Heiloo Klerklaan H 41. Het kan
toor te Koog aan de Zaan is opgeheven.
De Nederlandsche Bank N.V. Amsterdam (be
treffende het agentschap Alkmaar). Uitgetreden
als plaatsvervangend agent P. C. Bakker. Be
noemd tot procuratiehouder G. J. de Roover,
F. Akkerman en G. A. Brouwer.
N.V. Grossierderij v.h. A. Klik, den Helder,
Westgracht 9. Grossierderij in koloniale waren.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt 200.000
gulden waarvan thans geplaatst en, gestort 55
duizend gulden.
FFirma F. W. J. Droge, Alkmaar Langestr.
17. Dames en Heerenmodemagazijn. De vennoot
schap ontbonden. De handelszaak wordt voort
gezet door den heer J. G. Dlroge, onder denzelf
den handelsnaam.
Vereenvou digiing der sociale verzekering.
Wanneer men de uitvoering van, onze sociale
verzekering nagaat, dan is daarin een groote ver
scheidenheid in den opzet te constateeren.
Dte industrieels Ongevallenwet wordt uitge
voerd door de Rijksverzekeringsbank en de Ra
den van Arbeid. Weliswaar is risico-overdracht
mogelijk, doch slechts op beperkte schaal, in
zooverre, dat de Rijksverzekeringsbank per slot
van rekening de uitkeer ing bepaalt.
De Invaliditeitswet wordt geheel uitgevoerd
door de Raden van Arbeid en de Rijksverzeke
ringsbank.
Bij de Land- en Tuinbouwongevallenwet is het
mogelijk de uitvoering in handen te leggen van
door werkgevers gestichtte risioodragers, terwijl
bij de jongste sociale verzekeringswet de ziekte
wet, het principe is ingevoerd, dat naast Be uit
voering door de Raden van' Arbeid de verzeke
ring ter hand kan worden genomen door zgn,.
Bedrijfsvereenigingen, dit zijn vereenigingen, die
door werkgevers en arbeiders gezamenlijk zijn
opgericht.
Het spreekt vanzelf, dat deze verscheidenheid
waar het per slot van rekening wetten betreft,
die zeer nauw verband met elkander houden,
niet alleen dikwijls tot moeilijkheden aanleiding
geeft, omdat men miet weet bij welke risicodra
ger men terecht moet komen "doch dat ook de
aan de uitvoering verbonden kosten daardoor
hooger zijn dan ze bij een meer jrationeele uit-»
voering zouden behoeven te zijn.
Dit alles heeft tot gevolg, gehad, dat (reeds
jaren lang is aangedrongen op zg. unificatie der
sociale verzekering, d.w.z. dat niet alleen om-
tretn de uitvoering, doch ook omtrent den .inhoud
der Wetten een zoo groot mogelijke eenheid ver
kregen wordt. Tal van punten, die thans ver
schillend zijn geregeld, zouden daardoor meer
uniformiteit verkrijgen. Wij noemen bv. in dit
verband de bepaling, wie verzekerd is. Bij de
invaliditeitswet is ieder werknemer loon
dienst verrichtendej verzekerd. Bij de Ziekte-,)
en Ongevallenwet slechts zij, die in loondienst
zijn in een onderneming, Het personeel voor
huiselijke diensten en ander personeel, dat niet
in een onderneming werkt, is dus niet krachtens
de Ziekte- en Ongevallenwet verzekerd. De On
gevallenwet zelf is gesplitst in ©en industrieele
Ongevallenwet, een Land- en Tuinbouwongeval
lenwet en een Zee-ongevallenwet. Bij: 'de ziekte
verzekering zijn de industrieele arbeiders en de
landarbeiders samengehouden.
Zoo zijn er tal van kwesties, waaromtrent ver
eenvoudiging mogelijk zou zijn. Die belangrijkste
vereenvoudiging zou echter kunnen worden ver
kregen in de uitvoering van deze verschillende
wetten. Verschillende rapporten zijn daarover
uitgebracht en thans heeft de Minister van Eco
nomische zaken en arbeid verklaard, 'dat op
zijn schrijftafel een wetsontwerp, dat deze uni
ficatie zal regelen, gereed ligt. Dte inhoud van
het wetsontwerp is nog niet bekend, doch (de
chef van de afdeeling sociale verzekering, mr.
Groeneveld, heeft onlangs een redevoering ge
houden over dit onderwerp, welke redevoering
in verband met de positie, welke mr. 'Groene
veld op het Departement bekleedt, uiteraard van
groote beteekenis moet worden geacht. Wij zul
len op den inhoud daarvan in een volgende ru
briek terugkomen.
I Voor het Algemeen Programma werd gistera-
i vond door de V.A.Ri.A. uitgezonden een rede
van den Heer Mr. G. v. d. Bergh, die het ondeTJ
werp behandelde: „Weervoorspellingen."
I Spr. ving zijn rede aan met op te merken, dat
de uitzending der weerberichten in een kwade
reuk staan. Dp voorspellingen komen in den re
gel toch niet uit. Neen, dan w-èten (de meeste
plattelanders het beter. Zoo wist] men te ver
tellen van een boertje in de omgeving (van Ut
recht, die het beter wist dan het [Meteorologisch
Instituut van de Bilt. Heti was werkelijk ook
opvallend, zoo goed als dat boertje het weer
wist te voorspellen. Het liep dan ook in de ga
ten en het spreekt dan ook van zelf, dat Hit
boertje werd geinterviewd Boor een paar ver
slaggevers. Hoe of hij zoo nauwkeurig kon we
ten welk weer er komen zou"? Wel* zegt het
boertje, ik ga, zoodra van het Meteorologisch
Instituut het weerbericht aangekondigd wordt,
zien wat er voorspeld wordt, en dan voorspel ik
het precies andersom. Dit is dan het bewijs, dat
het Instituut er ook maar naar raadt. Nu, zegt
spit, zoo erg is het niet. Van jde honderd voor
spellingen komen er zeker tachtig uit. Neen,
zoo erg is het dus niet, maar ide menschen vol
gen in den regel meer hun verbeelding fdan dat
zij zelf naar hun waarnemingen oordeelen. Ook
gelooft men, dat de maan invloed op ihet weer
zou uitoefenen, maar deze meening is verkeerd.
Die maan oefent heelemaal geen invloed op het
weer uit. Geen volle maan, geen nieuwe (maan.
Die veronderstelling is dus verkeerd. Men heeft
dus ongelijk, wanneer men verondersteld, dat
de maan ©enigen invloed op de weersgesteldheid
zou uitoefenen. Er bestaat geen enkel verband
tusschen de maan en het weer, dat kan men
voor stellig aannemen. Gedurende een eeuw
worden de voorspellingen reeds gedaan, maar
geen enkel bewijs is ervoor geleverd. Dit (moet
dan ook op bijgeloof berusten. En dit bijgeloof
zal ook wel blijven bestaan. Daaraan hecht men
meer dan aan de waarheid. Dp Enkhuizer All-
manak weet het immers beter. Wanneer de Enk
huizer Almanak in de maand' Augustus koude,
storm en regen voorspelt en die voorspelling
wordt neergeschreven, terwijl er een vriend bij
tegenwoordig is, die zijn spijt daarover uitdrukt
omdat, dit juist in zijn vachntietijd valt, dan
wordt er aangekondigd, dat hetl in die maand
prachtig zomerweer zal zijn met heerlijke zon
neschijn. Het bijgeloof zal wel1 blijven voortle.
ven en men zal wel in de Enkhuizer Almanak
blijven gelooven. De menschelijke herinnering
wordt zoo gauw vervaagd.
Men wil verder beweren, dat het vroeger toch
anders was, en men op den winter kon rekenen!.
Maar in de laatste eeuw hebben er geen ver
anderingen in het klimaat plaats gevonden. Zo
mer en winter waren dezelfde. Honderd jaar
geleden was het ook zoo. Men spreekt' van ouder-
wetsche winters, die er tegenwoordig niet meer
zouden zijn. Wij hebben dit jaar geen witte
Kerstmis gehad, zooals dat vroeger wel het ge
val was. Geloof er maar aan, doch vroeger was
dit ook zóó, maar gij gelooft het toch niet. Men
gelooft wel de astrologie maar niet aan de as-
stro nomie, de sterrenkunde. Dp sterrenwichelaars
zijn het die het wel wéten, maar Be astronomen
rade ner maar naar. Zonsverduisteringen en
maansverduisteringen kunnen wij op het uur, op
de minuut af voorspellen, maar of de lucht be
wolkt of helder zal zijn, ja, dat wéten wij niet.
D|e astronomen we'ten precies, dat op den 11 Au
gustus van het jaar 1999 een totale zonsverduisr
tering zal plaats hebben, maar we weten niet
of het op dien dag mooi weer izal zij'n'Uit ide
geheel© wereld ontvangen wij dagelijks berichten
omtrent het weer en den barometerstand en zelfs
die volledige gegevens kunnen óns niet in staat
stellen het weer nauwkeurig te voorspellen. Het
woeste en onherbergzame poolgebied kan niet
worden bereikt, waar de invloed der meteorolo
gische veranderingen zoo groot zijn. Wij hebben
thans het Pooljaar. Geleerden uit' heel de be
schaafde wereld zijn naar den rand van 'het Poot-
bekken getrokken om waarnemingen te doen.
Diaar zitten zij op den bodem van Be lucht-
oceaan om eén nauwkeurig onderzoek in te
stellen naar de atmospherische invloeden. Vlieg
machines gaan 5000 meter de hoogte in met
zelfregistreerende instrumenten, ook luchtballons
om meer te weten va'n de hoogere luchtlagen.
Maar de wetenschap van meteorologische waar
nemingen ten opzichte van het voorspellen van
de komende weersgesteldheid, staat nog in de
kinderschoenen, wij staan nog dienaangaande
voor onbegrepen moeilijkheden.
Maar men zegge niet, dat de wetenschap nog
niets heeft bereikt. Het weerkaartjen dat gepu
bliceerd wordt zegt niet alles maar toch veel.
Het weer wordt beheerscht door 'de luchtdruk
en wordt eveneens beheerscht door de depressie
die zich openbaart.
Men kan veel over het weer en de weervoor
spellingen praten, maar men moet er geen kwaad
van spreken en 'dit zou men ook' miet "doen, wan
neer er maar wat meer en beter begrip bijkwam).
In het kort haalden wij het een ien ander uit
de zeker interessante rede aan. Hoewel wij erkem-
(nen, dat wij in geen geval volledig zijn geweest.
'jREDl.
