V19M 33 Moderne en oude publiciteii Tuinbouwvereeniging „De West" West-Friesche gedachten in het West-f-riesch dialect Tot in de late Middeleeuwen werd de Jour nalistiek beoeei'nd door rondtrekkende poëten en zangers, die het nieuws in dichtvorm van kasteel tot kasteel brachten. En nog vroeger, in den tijd van Mozes, den profeet, werden groote waar heden in steen gegrift. Sprak niet de stem uit den hemel, eenige duizenden jaren geleden: zes dagen zult gij werken en daarin al uw arbeid verrichten? Op een steenen tafel werden deze geboden vastgelegd, om door de eeuwen heen bewaard te blijven. Ein ook door de eeuwen heen heeft men zich daaraan vrij nauwkeurig gehou den. Maar de moderne profeten doen het anders. Niet alleen zijn er nieuwe Mozessen in de arbei dersbeweging ontstaan, die met krachtig stem geluid door de radio verkondigen, dat men zoo weinig mogelijk moet werken en zooveel mo gelijk verdienen, doch ook in vele leidende krin gen van het bedrijfsleven heeft men alle mid delen van de moderne publiciteit te baat geno men om een hevigé propaganda te maken voor bescherming van eigen belangen. Niet langer trekt de zingende troubadour de wereld door om de menschheid wijzer te maken en nog veel minder schrijft men groote waarheden op steenen tafels. Pamfletten worden bij honderd duizen den met moderne rotatiepersen gedrukt, om per telefoon, radio en Telegraaf den aardbol rond te worden geslingerd. Maar zoo goed als de tien geboden door de eeuwen heen bewaard zijn ge bleven, zoo vergankelijk zijn de stemmen van de moderne profeten, die hun leuzen op schrijfma- clïines laten tikken. Leuzen, welke overigens even snel worden vergeten, en ook gerust verger ten kunnen worden, als zij worden neergeschreven e i rondgebazuind. Geestelijke verarming is van dat alleshet gevolg. In weerwil van een enormen technischen vooruitgang en een rijkdom van goederen, welke tenminste honderden malen gemakkelijker over de wereld gedistribueerd kunnen worden dan vroe ger, is de wereld in een impasse geraakt, waaruit zij niet gemakkelijk zal zijn te verlossen. Van waar die tegenstrijdigheid: Iiijkdom en toch ar moede Techniek alleen is niet voldoende als gezonde economische denkbeelden worden verstikt door valsche leuzen van zelfzuchtige groepsbelangen Niet de massa, schreef Oswald von Spengler in zijn boekje Mensch und Technik, maar het ge nie brengt ons de technische idee. En door de eeuwen heen staat het genie alleen, blijft de mas sa oppervlakkig en profiteert onbekommerd van de vruchten der groote uitvindingen. Doch ook daaraan schijnt thans een einde te zijn gekomen en wel in hoofdzaak door de beschermende tarief politiek, welke thans over de geheele wereld hoogtij viert. Met de meest dwaze argumenten wordt die politiek verdedigd. Voornamelijk ech ter met het argument, dat door bescherming de werkloosheid verdwijnt en dat dus ook de ar beiders bij bescherming op den duur wel zullen varen: met korteren werktijd en hoogere loonen Nog kon de voorzitter van de Amsterdamsche Kamer van Koophandel in zijn Nieuwjaarsrede zeggen: ,,eein plotselinge omzwaai naar een 'be schermende tariefpolitiek, zooals in Engeland schiedde is in Nederland nauwelijks te wachten. Maar wel kan worden geconstateerd, zoo "liet de heer Crone hierop onmiddellijk volgen dat er ook in Nederland machten aan het werk zijn, die ons stap voor stap in protectionistische rich ting willen dwingen. Zij dienen het bedrijfsleven narcotica toe, in toenemende doseering, }pcLit de uitwerking niet gemist worde, doch dit kan êlechts uitloopen op volkomen vergiftiging. Het is daarom zaak, dat allen, die mede in het onwrichtbaar vasthouden aan de politiek van vrijhandel een middel tot redding uit den eco- nomischen nood zien, onverzwakt waakzaam blijven." Ongetwijfeld zijn dit juiste opmerkingen. Zal men er echter naar lulisteren?. Die jaarrede van den heer Crone beslaat 115 bladzijden druks (en zij is een lofzang op de groote voordeelen van den vrijhandel. Op glasheldere wijze toont de voorzitter aan, welke nadeelige gevolgen 'En geland thans reeds van zijn beschermende poli tiek ondervindt. Engeland, het land, waar eens de leuze va* „de goedkoope ontbijttafel" een aantrekkelijke verkiezingsleus was, heeft thans den invoer vak eerste levensbehoeften, zooals tar we, eieren boter, kaas, enz. hoog belast en een scherpe eontingenteering voor ontbijtspek toege past. Men realiseert zich blijkbaar niet, dat aan voer van deze artikelen uit verafgelegen domini ons van het Britsche rijk oneconomisch is ter wijl bij 'een vrij verkeer de voortbrengselen van Nederland en Dienemarken voor het grijpen lig gen. Zal men zich in Nederland aan dit droevige voorbeeld spiegelen? Wij weten het niet. Dte verstandige woorden van den heer Crone zullen in honderden kranten verschijnen, door de aether inaar Jnclie worden gezonden, wellicht ook in het buitenland worden aangeboord, doch zij loo- pen het gevaar van alle moderne publiciteit, vandaag te worden aangehoord en morgen weer. te worden vergeten. Het groote publiek wordt dermate volgepropt met minderwaardige spijzen in economisch figuurlijken zin natuurlijk, dat elk onderscheidingsvermogen dreigt 'te worden uitgewiacht. ZZes dagen zult gij werken en daarin al uw arbeid verrichten Zal dit gebod in al zijn eenvoud nog eens weer nieuw leven in deze ontredderde wereld beschoren zijn Ideëen leert men niet, men moet ze ervaren..Met onafwendbare kracht is het eco nomisch leven den afgrond tegemoet gesneld, doch nog steeds wil men niet inzien, dat de vruchten van wetenschap en 'techniek alleen dan geplukt kunnen worden indien het besef weer doordringt, dat het menschelijk geluk niet, is gelegen in zoo weinig mogelijk te werken, des- Inoods ten koste van een ander, doch in een zoo intensief mogelijk gebruik van alle beschikbare arbeidskracht, hetgeen evenwel alleen mogelijk is, indien door een onbelemmerd goederenverkeer internationale verdeeling van arbeid kan plaats hebben li if tien Omtrek KOEDIJK. Donderdagmiddag werd door de tuinbouwvereeni ging „De West" haar jaarvergadering gehouden in het lokaal van den heer Jb. Groot onder leiding van den heer W. Visser. Aanwezig waren 103 leden. Voorzitter opent met een welkom toe te roepen aan de aanwezigen inzonderheid aan den Burge meester en zegt het volgende. Mijne heeren, Het is weer onder zeer bedroevende omstandig heden dat ik hier voor u sta, om deze jaarvergade ring te leiden. Het is nu al 3 jaar achter elkander dat wij ons brood niet kunnen verdienen, in 1930- 1931, toen zijn ons door de Provincie credieten ver strekt waar de gemeente voor 30 pet. garant moest zijn, die zijn hier dankbaar aanvaard, en ook zoo veel mogelijk waar het noodig was gegeven, toen hoopten wij spoedigin staat te zijn onze schulden weer in J>e lossen, helaas was die hoop ij del, daar het jaar 19311932 nog weer slechter was, zoodat inplaats van schuld aflossen, de overheid verplicht was om weer de helpende hand te reiken, in den vorm van crediet geven, die vorm van crediet was dan zooveel beter daar het renteloos is verstrekt, maar de Gemeente was weer verplcht er 30 pet. van voor haar rekening te nemen, waar de ge meente wel rente voor moet betalen. Wij voelen wel dat deze lasten vallen op de schouders van onze gemeente heel zwaar drukken, maar om zeer vele burgers voor ondergang te behouden moest het wel aanvaard worden. Wij zijn het er wel over eens dat het geen gelukkige hulpverleening is ge weest, maar er was niet anders; dat in het voor jaar de gelden voor de credieten zoo lang uitble ven, dat de gemeente nog weer bijzondere maat regelen moest nemen, om een gedeelte van onze tuinders steun te verstrekken, en we zagen die men- schen op het gemeentehuis om 9 gulden te halen om althans het allernoodzakelijkste te kunenn koo- pen dan beseft men wat een ramp eigenlijk over West Friesland was gekomen. Nu zijn wij 1933, de algemeene toestand is eerder slechter dan beter geworden, de Regeering heeft ingezien, dat na de tarwe-wet, zuivel steun, varkenswet, suikerbieten steun, het toch tijd was om ook de tuinbouw, die er notabene hier in West-Friesland al drie jaar op zit te wachten ook werkelijk te steunen. Maar mijne heeren, door al die steunwetten, zijn vele millioenen op de schouders van het Nederlandsche volk ge legd in den vorm van directe belastingen waar wij allen aan moeten mee betalen; door de regeering werden commissies benoemd om te onderzoeken, op hoeveel geld die steunwet aan de Regeering zou komen te staan, de commissie Lovinck, die dat denkelijk serieüs heeft onderzocht rekende dat daar voor 20 millioen noodig zou wezen, toen greep de minister zeker naarzijn hoofd, want die tuinbouw van Nederland, die zoo veel millioep aan zoo'n kleine oppervlakte grond wist te ontworstelen en in normale tijden er voor zorgde dat ons land voor kapitalen uitvoerde, wat toch op den economischen toestand van Nederland van invloed was. En in den oorlog er voor moest zorgen dat de bevolking voor matigen prijs groente en aardappelen kon krij gen en van onze uitvoer idem zoo veel in haar zak stak, bijvoorbeeld van elke wagon witte kool f 100.die kan nu geen geld vinden om ons te steunen. Ja heeren, dat begrijp ik niet best Vroeger, toen wij inkomstenbelasting betaalden, stond daarboven op zoo veel opcenten voor het leeningsfonds 1914. Nu, mijne heeren, als er dan eens 5 of 6 opcenten voor den tuinbouw gebruikt werd, dan was er voor ons geld, en dan werd het op vrij wat recht vaardiger wijze verkregen, als het geld voor die andere steunwetten. Afin, er is toch in 1932 een steunwet tot stand gekomen, die wet is lang niet idiaal, maar dat is geen enkele wet en als die uitgevoerd wordt dan hebben wij tenminste wat, als dan de f 5.000.000 vervalt en de richtprijs volledig wordt uitbetaald, maar het is alweer net als het vorige jaar de wet is er en de gelden zijn voor een gedeelte beschikbaar gesteld, en ze komen maar niet, weten de menschen dan niet dat alles er hier op wacht. Eenige van ons hebben de vergadering van de Prov. Comm. op 30 Dec. in Alkmaar bijgewoond, daar heeft de heer Valstar een rede gehouden over den tuinbouwsteunwet en ons doodvonnis uitgespro ken, ik wil daar straks bij de mededeeling op terug komen, wel wil ik nu nog zeggen, dat wij voor den steun, die wij in 1933 vrij zeker ook nog wel noodig zullen hebben, het noodig zal zijn dat alle orga nisaties op tuinbouwgebied een lijn mosten trek ken, daar het meer dan ooit moet wezen eendracht maakt macht. In de hoop dat wij aangenaam mogen vergaderen en dat ondanks den donkeren toestand in ons be drijf een lichtpunt van deze vergadering zal uit gaan. Dat wij als een man opkomen om voor ons en ons huisgezin weer bestaansrecht te krijgen Hiermede open ik deze vergadering. Een luid applaus volgde op deze ernstig uitge sproken rede. Door den voorzitter wordt medegedeeld, dat na de vergadering van de Prov. Comm., door den heer S. de Boer, namens de L. G. C. een brief aan den heer Valstar is geschreven waarin den heer Valstar gewezen wordt wat in deze zijn plicht is te doen, daar hij als voorzitter van het Centraalbureau ver plicht is te doen wat mogelijk is, daar wij in 1933 ook moeten leven; de omzet van de L. G. C is on geveer 1 millioen 250 duizend, dat is maar de helft van wat er hoogst noodig is. Wij willen zoo mogelijk een extra vergadering van de Prov. Com missie en een vergadering van het Centraalbureau uit de veilingen, om geld voor de steunwet 1932 en een nieuwe steunwet voor 1933. De heer Valstar is aan zijn reputatie verplicht, zien te bereiken wat er te bereiken is, anders kan hij wel heengaan. Gehoopt wordt dat andere tuinbouworganisaties zul len samen gaan. Voor de uitbetaling der gelden zijn de voorzitter en de heer de Boer aansprakelijk en moeten per kwitantie afgegeven worden; volgens den richt prijs zou het ongeveer f200.per wagon moeten zijn, met de 5 millioen zal het ongeveer f 100.— zijn. Er zal tot 1 Nov. f 50.00 uitbetaald worden. De L. G. C. en den Noordermarktbond hebben het noodig geoordeeld bonnen af te geven voor de koolverkoop van den zelfden dag, dit wordt door den vergadering goedgekeurd; de leden kunnen bloemkoolzaad bestellen bij den secretaris tusschen tusschensoort voor f25.00, vroege voor f40.00 per kilo. Voor het ijs hakken zal 3 cent per snees betaald worden als men niet medegaat. De rekening van den penningmeester gaf aan als ontvangst f 1339.39, uitgaaf f 1217.33. Saldo f 115.06. De heer Brouwer adviseerde tot goedkeuring, doch gaf enkele wenken tot verbetering der administra tie. Uit het jaarverslag zij vermeld dat er 132 leden zijn, dat 3 algemeene en 9 bestuursvergaderingen zijn gehouden, dat in onze gemeente f 170.000 voor schot is uitgekeerd en van de L. G. C. ongeveer f 155.000 is ontvangen. De secretaris-penningmeester ontvangt dank voor rekening en verslag. De voorzitter zegt nog dat de omzet van do L G. C. gering is en zeer moeilijk om rond te komen; Van de Bollenveiling is nog wat binnengekomen, ongeveer f 200.voor de kas der L. G. C. Door het in- en verkoopbureau raken onze schui ten leeg, doch de heer Zwetsman wijst eir op dat er zoo veel minderwaardige producten worden aan gevoerd die men anders niet zag. De voorzitter zegt, dat dit de aandacht heeft van het bestuur. De bestuursverkiezing gaf tot uitslag dat de af tredende bestuursleden, de heeren C. Spaan en P. G Lammerschaag, en de heer W. Visser als be stuurslid der L. G. C. werden herkozen en hun be noeming aanvaarden. Op voorstel van het bestuur worden enkele kleine bezuinigingen aangenomen. De nu aan de orde komende voorstellen voor de algemeene veragdering der L. G. C. kon alleen het voorstel van den heer P. Hart ingang vinden. Om verkooipngem wegens hypotheekschuld medewer king te vragen bij de L G. C. Om ten behoeve van het slachtoffer den verkoop tegen te gaan en bij mogelijken verkoop, de producten van dat land besmet te verklaren, daar veel verkoopingen de schuld is van den notaris. De heer Hart lichtte dit breedvoerig toe, doch de voorzitter opperde veel bezaren daar de markt van de gemeente is. De heer Hart zal het ter vergaderingg toelich ten. De voorstellen om uit bezuinigingen aan de L. G. C. het werk van veilingleider en keurmeester te combineeren, kan geen goedkeuring bekomen.. Daar bij de -rondvraag weinige en kleine be sprekingen naar voren kwamen volgde sluiting met dank voor de aangename besprekingen. Plaatselijk* Nieuws NEUTRALE BOND BOEREN, LAND- EN TUINBOUWERS. Afdeeling Noordscharwoude. De afdeeling Noordscharwoude vergaderde ten lo kale van den heer J. de Bakker. Voorzitter heet allen welkom, ook de Pers, en memoreert, dat we thans in een tijd van vergade ren leven. De tijdsomstandigheden maken dit noo dig. Deze vergadering is hoofdzakelijk uitgeschreven om te komen met voorstellen voor de algeemene vergadering welke in Februair gehouden zal worden Voorzitter hoopt dat spoedig eenig licht in de duisternis der tuinders zal komen „n zonder opmerkingen goedge keurd. De bestuursverkiezing wordt uitgesteld tot de Jaarvergadering. Nou, ik heb de pen maar weer es ppnomen. Men vingers ben staivig worren, want ik heb niet veul skreven, de leste weke. Nei die Nuwejaars- wens hewwe jollie niks meer van me hoord denk. Meraitje zaide ok, je moste weer ders skraive^ waait er es puur beurd. Ja, wai hewwe et zoo maar drokkig opheden. Dat had ek nooit docht, dat ek nou uag erS op koste van een <aar van zokke verlegen groote raize make zou. Men veer- ste rais is nei de Haag weest, en Meraitje was nooit voerder kommen as een dag tegast nei Peet Train, en die weunt op Nibbekeerspel, en as ze deer iens in et jaar ders heen moet, den kon ze twei naehte van te voren al niet sleipe. Em nou moste we hillegaar nei Zuidlaren. Eerst met spoor nei iijukhuizen, en toe met de boot nei Sta voren, en toe weer met spoor nei Groningen, en toe met een bus uag arei' uur te hobbelen. Je begraipe zeker wel, dat we zoo loof as een audrei- ger wazze, datte we ankommen benne. Alain, we hewwe toch die mense deer ders et ieu en et aar verteld over lilleke stikke, een vlouk nappie, een stikkebuultje, een krammenap, en meer van zokke ümge. Maar ek most et wel vaif keer zegge vcoruat ze et begrepe. Allien lilleke stik- ïe, die hadde ze deer ok. Twei dinge kon ek goed waismake, eten, en as ek op zen gnapst sproken efkes nei et huisie most. Deer zegge ze der „boesieteugen. Maar gezellig, verle gen. Deer was ïen man, die was netzoowat as van Kampen, ok an et postketoor en ok in de Baad. Uf het ok een dwarskaiker was weet ek niet. Ejn die was deer zoowat et houfd. De skol- meister was sikkeretaris en ze wazze allegaar heel vrindelik. Eu as et licht uit most, den skhreeuwde ze van „licht oeten teugen maidjes zegge ze „wichter.Verlegen raar éi? Afaia, huiiie vonde et van ons ok. wel raar denk. We hadde ien voordeel, we hadde de perse al voor ons warm maakt, want Meraitje had in die bus van Groningen nei Zuidlaren boven op een stapel krante zeteu, want et was bar druk in de bus. E,t was een aardige sefeur. M-eraitje gaf em ten vierduit, en ïiai keek nag platter as de se- feurs van Kok en Tuinman. En die kenne toch oic plat kaïke. Et was deer net een boerebrulluft. Groote lange tafels, met groote koffiekaune der op, met zukke kraantjes eran, en maar tappe, et iene koppie leut achter et aar. Kirreltjesbier en huppeltjeswater, alles kou je de>r kraige. En zinge datte ze konne. Et} was grais, ze'gierde et soms uit. Prachtig mooi. Van de groote stille haide en et wie neerlands bloed. E|n as wai weer efkes dein hadde, deije ze zelf mooie stikjes, van de boer die met zen aigen waif danst, maar niet met zen aigen wa'if zoent en zok meer. Nou, we hewwe al puur keer te staaspensioenen weest, maar ze ken der hier wel wat van leere, *Eit -was fain. We worre zoo al heele wereldraizigers. As we met de tuf, gana, heb Meraitje een hamer mee. As we in sloot raie, kennen we de rui te stikslaan en as ze ons anrande wulle, geve we ze deermee een labberjauus op er kop, dat ze et in et vervolg wel leite zelle. Et is toch zeker nooclig, dat we ons weer wapene? Kaik nou es nei dat geval ia t Veld. Et laikt hier de Wild westfilm wel. Baar, opheden onwais. Nou ben der weer bigge teveul. En een aar heb in gien maande een endje van een toet zien. D|e winke liers beginne nou ok. D|e mense kenne ét ok niet meer uitzinge, moet je rekene. Afain, ik ben toe op die vergaren in Warmetuut weest, maar deer hew ek wel murreken, dat ze ons nou niet kwaadgezind benne. Ja, mense, we wroete en we ir artele maar opheden. Er komt lucht, zegge ze. A s an die lucht maar weer niet een luchie is. Ho, deer komt men neef anskotteren, te vra gen of de kompie klaar is denk, dus ik aindig maar weer met de pen, al is et een akelig .endje potlood, en de groete, ok van Meraitje J ASP EB- Ingekomen stukken. Suntebankeris. Schrijven van de diaconie waarin medegedeeld wordt dat een reclame omtrent reductie landhuur, behoort tot de interne aangelegenheden. Uit zich zelf is al besloten reducties van 25, 35 en 50 procent te geven echter niet van terugwerkende kracht, al naar gelang het land gehuurd is in 1932, 1931, 1930 en daarvoor vooruitbetaling blijft. De heer A. DE GEUS acht den toon van het schrijven niet juist. De VOORZITTER acht negeersn het beste. De heer DE GEUS zou willen danken voor het van de reductie, maar te protesteeren tegen den toon. Na eenige bespreking is de vergadering van oor deel dat de bedoeling geweest is, het aandeel van den Neutralen Bond uit te schakelen. Begrooting van den Neutralen Bond. Het punt contributieverhooging geeft aanleiding tot eenige opmerkingen en wordt besloten de nieuwe contributie van twintig cent per maand gelijk mot de bezorging van het krantje te innen. Eenige leden verklaren zich er teg:n maar men is van oordeel, als er wat gebeuren moet, wat toch noodzaak is, er geld noodig is. Het geheele hoofd bestuur treedt af omdat het uitgemaakt moetwor- den of zij al dan niet geschikt zijn. Het afdeelings bestuur is het in hoofdzaak met herkiezing eens, doch acht den heer Schermer als voorzitter niet de rechte man. Men zou hem wel als bestuurslid willen handhaven. De heer P. SWAGER wijst erop, dat velen dubbele contributie betalen, als lid van de tuinbouwvereeni ging en van den Neutralen Bond, en zou als lid van de tuinbouwvereeniging willen bedanken. De VOORZITTER is hier tegen en vermosdt nog meer verdeeldheid. Bij den L. T. B die ook bedank ten was er één groep gelijkdenkéndten. De heer A. DE GEUS acht contributiebesparing denkbeeldig, daar toch aan den Noordermarktbond betaald moet worden. Wellicht zal in latere jaren de tuinbouwvereeniging nog een uitkeering ontvan gen van den Noordermartkbond. Er wordt eenige critiek uitgeoefend op het bestuur van de tuin bouwvereeniging. P|.S. Veneivend ben ek nag efkes bai de ver garen van de Neutrale bond in Noordskerwoud weesl. Jolle moete vooral een skoon plasie in je praam houwe, as je an t slikken gane, want 't skaint dat er zooveul oraeuenweerom bai komt, dat je een reglement in de praam hange moete. En er skaine modder- en prutkontreleurs te kommen krek as in Suateoankeris. De hesr D. WITSMEER meent dat men niet weg moet loopen als het bestuur niet deugt. De heer DE GEUS acht den invloed van den Neutralen Bond op de tuinbouwvereeniging niet gering Het 'voorstel Swager wordt niet gesteund. De heer DE GEUS memoreert de actie van den Noordermarktbond en deelt mede, dat volgens het hoofdbestuurslid Kaan, een scherpe critiek op den heer Valstar zal worden uitgeoefend, uitgaande van den Noordermarktbond en gericht aan het Centraal Bureau. (Instemming. De begrooting sluit in ontvangsten en uitgaven op ƒ2770.—. Na eenige bespreking wordt de be grooting goedgekeurd. Rondvraag. Besproken wordt de mogelijkheid uitstel van ren tebetaling van de Boerenleenbank te vragen. De meerderheid van het bestuur is van oordeel, dat waar de Boerenleenbank uit zich zelf al uitstel gegeven heeft, een actie niet gewenscht is. De heer SWAGER heeft gehoord, dat er uitstel tot Februari gegeven wordt, omdat dan de boeken moeten worden afgesloten. Wanneer worden onze boeken afgesloten, vraagt spreker. Die zijn al vele jaren niet afgesloten. Enkele leden bestrijden dit, terwijl anderen mee- nen dat voor onbepaalden tijd uitstel is gegeven. Op voorstel van den heer DE GEUS wordt gead viseerd zich in noodgevallen tot het Bestuur te

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1933 | | pagina 3