Raad Broek op Langendijk
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
i: Firma 1. H. KEIZER .Redacteur I. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Buitenlandsch
Overzicht
Binnenlandsch Overzicht
NO 14 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 5e DONDERDAG 2 FEBRUARI 1933 42e Jaargang
NIEUWE
L4NGED1JKEB COURANT
nEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.1(.
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Het avontuur van en me't Hitler in
Dmitschland. Ontbinding van den
Rijksdag en den Pruisischen Landdag.
D|e houding van het Centrum.
Treedt dr. Luther, af als president van
de Rijksbank? Een kabinet D'ala-
dier in Frankrijk. Britsche ontwa
peningsvoorstellen. Denemarken
gaat vee vernietigen. Van hier en
daar.
D|e Duitsche Nat. Soc. verkeeren in een
vreugderoes over het nog ongedacht spoedig
gekomen succes van hun beweging. Heele beu
den trekken opgewonden <Joor de E|uitsche ste
den, wraak nemende op hun communistische te
genstanders. Ze voelen zich de meesters in het
Diuitsehe rijk en de politie treedt maar dlap
op tegen hun uitspattingen, wat ook wel zal
voortkomen uit de onzekerheid, hoe zich de
verhoudingen nog verder zullen ontwikkelen.
Natuurlijk wordt in Duitschland en daarbui
ten ernstig de vraag onder oogen gezien, of
Hitler zich zal weten te handhaven. O.i. be
hoeft men bij de beantwoording van zulke
vraag geen rekening te houden met democra
tische en parlementaire overwegingen. Hitler is,
waar hij wezen wilde. Als hij met een parlemen
taire meerderheid voorloopig kan regeeren, dan
zal hem dat wel lief zijn, maar gaat dat iniet,
dan zal hij zeker niet aftreden. Van de plaats
tot waar Hitler is opgeklommen, kan deze 'al
leen verdwijnen door geweld. D|e nieuwe rijks
kanselier heeft verklaard, dat hij de Grondwet
zou eerbiedigen, geen finantieele of monetaire
experimenten zou ondernemen, en dat hij de
communistische partij niet zou verbieden. Dlat
zijn natuurlijk de voorwaarden geweest, waar
op de rijkspresident hem wilde benoemen en de
burgerlijke elementen uit het nieuwe kabinet
hem hun steun wilden verleenen. Hitier zal zijn'
woord houden voor zoover dat' met de belan
gen der Nat. Soc. in overeenstemming kan ge
bracht worden, maar ons lijkt de tijd niet ver'
af, waarop hij alle ballast van het oude regime
van z'ich zal schudden. Het stond in het mid
den dezer week reeds vast, dat d erijksdag en
de Pruisische Landdag zouden worden ontbon
den, want speciaal in den rijksdag beschikt het
kabinet niet over een meerderheid. W;el alfe het
Centrum de regeering 'had willen steunen. Over
wegende dat een parlementaire regeering in af-
zienbaren tijd niet zou kunnen worden gevormd
had het Centrum in jjrincipe geen "bezwaar om
het kabinet Hitier té tolereeren, maar de om
standigheid, dat de nieuwe heerscherg de hulp
van het Centrum noodig hadden, was voor de
leiders dezer partij aanleiding om 'te trachten
van het nieuwe bewind garantie "te verwerven,
inzake naleving van de Grondwet en veilig
stelling c.a. van de 'geldende sociale regelen en
en voordeelen.
Dat de regeering de pertinente vragen van het
Centrum niet'klaar durfde oï wilde beantwoor
den is wel een stellige aanwijzing van He koers,
in welke Hitler met het schip van staat stevent,
Een der eerste Hitleriaansche slachtoffers
schijnt dr. Luther te zullen worden, de idirec^
teui van de Rijksbank. 'Dir. Luther heeft niets
op met de fantastische 'economie der nat. soc.
Hij heeft alles gedaan om de marlt bp pari te
houden, maar de nieuwe 'rijkskanselier heeft'
zich al vroeger herhaaldelijk uitgelaten, dat hij
infflatie van het geld mede een middel lacht om
tot een economische opleving te geraken. Is 't
geen dwaasheid, dat een (.groot millioenenvolk
door een economisch fantast met zich laat expe
rimenteeren
En Frankrijk is de kabinetscrisis, ontstaan
door het aftreden van het ministerie van "Paul
Boncour reeds opgelost. D.w.z. er is een nieuw
stel ministers, dat Vrijdag van deze week' onder
leiding van Dialadier voor de kamer zou'treden,
maar iedereen is overtuigd, dat ook' deze nieuwe
mannen zich niet zullen kunnen handhaven,, 't
is een kabinet van uitsluitend radicaal socials'-
ten. D|e sociaal democraten stelden voor hun me
dewerking te hooge, onaanvaardbare eischen. Het
ministerie heeft dus alweer geen meerderheid
achter zich. B|e parlementaire onmacht in 'Frank
rijk maakt ook daar de geesten geleidelijk rijp
voor het fascisme.
Eindelijk hebben ook de Britten hun ontwa
peningsvoorstellen te Geneve bekend gemaakt.
Het plan viel ons geweldig tegen. Het houdt
heelemaal geen vast omlijnd program; in en is
zeer gereserveerd in opzet. Er wordt niets voor
gesteld, maar aangegeven wordt, ten opzichte
van welke kwesties de ontwapeningsconferentie
spoedig een beslissing behoort te nemen. ""B.v.
omtrent de vaststelling der legercontingenten,
de zwaarte van tanks enz. Dlat zijn toch waar
lijk geen voorstellen.
Ook in Dienemarken weet de socialistische
regeering geen raad met het vee, nog minder,
hoe ze het op prijs- moeten houden. Ze zal pu
per maand li 500 stuks laten vernietigen, maar
het vleesch ter beschikking stellen van "de
werkloozen. Die landbouw zal door middel van
een complex van finantieele maatregelen, wélke
beoogen om de lasten van 'de 'landbouwers te
verlichten, worden geholpen
Tenslotte eenig allerlei. In Noord Ierland
dus in Ulster is een, algemeene spoorwegstaking
uitgebroken, waardoor heel het treinverkeer is
stilgelegd. Er zijn verschillende daden van sa
botage gepleegd. In Zuid Spanje, speciaal in
het district Fixtramadura, heerschen chaotische
toestanden. Anarchistische en syndicalistische
benden namen bezit van landgoederen, welke ze
onder de boeren verdeelden. Dte Japanner#
breiden hun actie in China verder uit1. Thans
vinden herhaaldelijk bombardementen plaats in
Oost Jehol. Het conflict tusschen de Z. Ame-
rikaansche republieken Columbia en Peru om
het bezit van de havenstad Leticia, schijnt pp
vredelievende wijze te worden geregeld.
De gevolgen voor ons land van het Hit
ler-regime in Duitschland. Protest
acties tegen de kortingen op. Indische
pensioenen. Een winterpaleis in Am
sterdam. Een treinontsporing bij
Breukelen.
Hier te lande is niet zonder bezorgdheid ken
nis genomen van de Nat. Soc. victorie in Duitseh
land. Hitier, de nieuwe rijkskanselier, heeft
vooral veel aanhang verkregen onder de jeug
dige werkloozen, die van het oude regime geen
uitkomst meer verwachtten. Voor hen was de
autarkische idee der Nat. Soc. zeer aantrekkelijk.
Hitier staat een absolute sluiting' der grenzen
voor den buitenlandschen invoer voor, om 'daar
mee de noodzaak te scheppen van een aanzien
lijke verhooging der Duitsche productie. Aldus
zou er werk moeten komen voor millioenen,
weifee thans tot lediggang zijn gedoemd. Die the
orie is echter te eenvoudig van opzet om als
afdoende remedie iets te kunnen beteekenen.
Als het afhangt van den nieuwen rijkskanselier
kunnen we er nochtans wel op rekenen, dat aan
onzen land- en tuinbouw en aan onze zuivel-
export opnieuw een uiterst gevoeligen slag zal
worden toegebracht. Uit een mededeeling van dr.
Molhuijsen, secretaris van het Kon. Ned. Land
bouwcomite bleek, dat ook hij een dergelijk on
heil mogelijk oordeelde. Er was echter kans,
meende hij, dat het gezonde oordeel fder nieu
we Duitsche heerschers .het gevaa r alsnog zou
verhoeden. Immers, zoo meende dr. Molhuijsen,
een algeheele sluiting van de Diuitsche grens
voor jnvoer van Nederlandsche producten, zou
een .zeker verlies tengevolge hebben van afzet
van p.uitsche industrieproducten in ons land.
Dat verlies zou veel aanzienlijker zijn dan de
winst ,der grenssluiting. In het ministerie van
Economische zaken en arbeid te Berlijn, zetelt
thans "de heer Hugenberg, die altijd de woord
voerder der groot industrieelen is geweest.
Hitier zou heel wat pressie op Hugenberg moe
ten uitoefenen om dezen te winnen voor een in-
voerbelemmering van Nederlandsche Landbouw
en zuivelproducten. Zpo bezien, kan men nog
eenige hoop koesteren, "dat de ergste slag voor
onze export naar Duitschland wordt afgeweerd
maar -veeren zullen we wél weer hebben te
laten.
Dat laatste is altijd een opleizierig iets. Ook
de gepensionneerde Indische ambtenaren en mi
litairen ondervinden dat op heden. Ze meenden»
dat wat er ook gebeuren moc"ht, aan hun pen
sioen niet zou kunnen worden geraakt. Nu de
regeering in dat opzicht tegengestelde voorne
mens heeft en het plan "bekend heeft gemaakt
om op de Indische pensioenen tien procent te
korten, zijn van alle kanteh. de protesten los-'
gekomen. Daar in de Tweede Kamer dezer da
gen de Indische begrooting aan de orde zal
komen is het te verwachten, dat de kwestie
een onderwerp van bewogen disputen zal gaan
uitmaken.
Ook de manschappen welke opi de vloot die
nen, welke in de Indische wateren vertoeft, heb
ben zich heftig gekeerd tegen de afgekondigde
korting ad 14 procei^; op hun loonent Het is
zelfs op enkele schepen een oogenblik tot open
lijke muiterij gekomen. De manschappen weiger
den aan te treden. Die gezagvoerders w'isten de
mannen tenslotte tot andere gedachten te bren
gen. Een veertigtal aanstichters zijn daarop ge
arresteerd en aan land geinterneerd in afwach
ting van nadere beslissingen.
Er is heel wat goeds en schoons wat (in de
zen crisistijd ten ondergang je gedoemd. Er is
nu eenmaal geen geld pieer voor alle mooie en
nuttige zaken. Wat echter pok valle, de sport
leeft en voor sport blijft geld zat beschikbaar.
Het staat op het oogenblik bv. weer vast, dat
in Amsterdam, in 'de onmiddellijke omgeving
van het stadion een j>aleis zal verrijzen, een Win
tersportpaleis. Het zal 14000 plaatsen bevatten
een kunstijsbaan hebben van 50—60 meter, een
wjelerbaan van 250 meter voor het organiseeren
van 'Zesdaagsehen en dergelijke feesten enz. Zou
de inrichting van dergelijke zaken,, welke toch
zoovelen het geld weer uit de zak zullen klop
pen, nu niet kunnen wachten, tot betere tijden?
Dinsdagavond 'zijn bij Breukelen drie wagens
van een rangeertrein uit de rails geloopen, waar
door het spoorwegverkeer Amsterdam 'Utrecht
ernstige vertraging ondervond. We wijzen er nog
eens op dat dergelijke incidenten den laatsten
tijd vaak plaats grijpen, vorige week nog
otider Halfweg, en dat het aanbeveling verdient
dat een ernstig onderzoek naar de oorzaken er
van wordt ingesteld. Safety first, veiligheid
voor bezuinigingsnoodzaak zelfs, blijve het de
vies onzer Spoorwegen.
De raad dezer gemeente vergaderde Woensdag
i Februari nam. acht uur.
Van den heer Bonnet is bericht van verhin
dering ingekomen.
Die voorzitter opent met gebed, waarna 'de
secretaris de notulen leest, welke zonder op- of
aanmerkingen worden goedgekeurd, onder dank
zegging aan den secretaris.
Ingekomen stukken.
Dankbetuiging van het drankweercomite voor
gemeentesubsidie.
Bericht van de leden, der commissie tot wering
van schoolverzuim, commissie van toezicht en
Burgerlijk Armbestuur, dat zij hunne benoeming
aanvaarden.
Provinciaal blad inzake verlaging salarissen
Burgemeester, secretaris en ontvanger.
Idem goedkeuring genomen beslissing geldlee-
ning 4000 gulden t.b. kabileering.
Goedgekeurde begrooting over-1932.
Voor kennisgeving aangenomen.
Adres nat. commissie tegen het alcoholisme.
R. pn (W. stellen voor deze zaak tot 1935 te
laten rusten. Aldus besloten.
Een drietal adressen: ten eerste van Heemse,
inzake wijziging grondbelasting, ten tweede ver
zoek om adhaesiebetuiging aan het verzoek der
gem. Oudkarspel inzake de kanalisatie, ten der
de adhaesieverzoek van de gemeente Kerkrade,
inzake lager onderwijswet.
Bi. en W:. stellen voor, ingevolge vroeger
genomen besluit aan dergelijke adressen geen
adhaesie te betuigen.
Die heer KOEDIJK: merkt op, dat er zoo
veel dergelijke adressen komen en denkt dat dan
de vereen, van Ned. gemeenten niet goed. zal
Die VOORZITTER noemt het een manie, en
denkt dat er individueel niets valt te bereiken.
Diergelijke zaken zijn toch voor de Ver. v.
Ned. gemeenten.
Ep heer KOEDIJK vindt het raadzaam steeds
den organisatorischen weg te bewandelen.
Die heer VAN DER: MODEj Nwil het adres
van Oudkarspel apart behandelen, maa jr is ver
heugd, dat B|. en W. dit voor kennisgeving
willen aannemen.
Voorstel vajn B. en W. tot verhuur aan
z het rijk vah het post-, telegraaf- en
telefoolnkantoor voir vijf jaar tegen een
jalarlijksche huurprijs van 2300 gulden
Aldus besloten.
Voorstel vam Burgemeester en Wethou
ders tot het verleenen van reductie van
30 procent aan de pachters van het ge
meente akkerland.
Hierin zijn ook opgenomen de pachters van
het rietland. Aldus besloten.
Voorstel tot hctali(ng van 30 proeent
van de verschuldigde rente van 1932
van, 3e door de Provincie en gemeente
gegairatadeerde tuinidersvoorschott: n v.
de Coop. Boerenleenbank te Broek op
Lalngendijk.
In ,1931 zijn mét behulp van de provincie
een aantal voorschotten verleend, waarvan v.
gemeenterekening 30 ^procent was. Er is op aan
gedrongen dit bedrag door 'de borgen, in casu
provincie en gemeente te laten betalen. Toen
waren er van de 1100 300400 die betaald had-;
den. De rest mocht de rente bijschrijven. Later
zou de zaak dan opnieuw behandeld worden.
De toestand is thans nog slechter geworden,
waardoor 'Bf- eto W. nu mét het voorstel komen
Er moet betaald worden 1578:.34, gulden, dus
voor de gemeente 30 procent 473.50 gulden.
De heer VAN DER MOLEN kan zich er
graag mee vereenigen, omdat de menschen het
hard noodig hebben. Aldus besloten.
Idem tot kfet gewfiK van machtiging
mam dit college tot oniderhanidscben ver
huur vafl. het rietland „de Plompt
B). ein W. stellen voor aan Cornelis de Ruij-
ter te verhuren voor 50 gulden onder borgstel -
ling.
De VOORZITTER merkt op dat men te
ruggehoord is. Het heeft indertijd 180 gulden
opgebracht. Openbare inschrijving kon slechts
47 gulden opbrengen.
De heer VAN DER MOLEN vindt het een
goede koopmanschap van B. en W.
C Mem tot bet bicschikbaars tel len, voor 't
jaar 1933 van «en "bedrag vani ten hoog
ste 2.50 gulidefn per wérklooze op grond
va'n de cireulaine van Tietj Nationaal
Crisiscomitc vain 15 D|acémbe)r '1932 v.
extra hulp aain werkloozen.
VOORZITTER merkt op, dat er nog zooveel
aan het crisiscomitc gegeven wordt, door het
busje, vrije giften, en inzameling door dames.
Er is heel 'wat noodig voor onderkleeding en
dekkipg. Het crisiscomite wil Tiet graag vol
houden en zal in den loop van deze week (nog
maals een rondgang 'gedaan worden. Met vrij
moedigheid stellen R. 'en W. daarom voor de
bijdrage te geven.
Die heer VAN DER MOLEN vraagt of er
geld wordt uitgekeerd of natura.
VOORZITTER deelt mede dat haast alles
ito natura gegeven wordt.
Rondvraag.
De heer KANSEN dringt aan op een bétere
zatodstrooiing bij gladheid.
D|e VOORZITTER zegt dat het veel te veel
geld kost en dat het voor de jeugd ook wél
aardig is eens sleetje te kunnen rijden.
De heer OOIEVAAR denkt dat de heer Kan
sen geen begrip van de kosten heeft.
Hierna sluiting.-
Waarom It i>n Broek zoo glad was.......
(omdat de jongens toch ook eens sleetje
rijden moeten. Burg. Slot in de raads
vergadering.)
Welzalig, wien de jongenskiel 'nog om de
schoudren glijdt,
Hij vindt in Broek op Langendijk zijn padje
welbereid).
Als HABObussen naarstig glibberen
A Is oudjes op hun beenen bibberen
Als om ien 'bij de Broekerbrug
Men valt op 't onderst van zijn rug
Als stroflend, glissend voet voor voet,
Men loopt, omdat mem loepen moet
Elan vraagt heer Kansen in den Raad
Hioe of 't met de bestrooiïng staaij.
Al is de gladheid nu verdwenen,
Men brak toch bijna soma z'n beenen
Bezorgd voor 't Broeker we! en wee f
Vroeg hij 't beleefd, maar hij kreeg Jnee!."
,/We moeten" zei 'de praeses toen,
„Ook voor de lieve jeugd wat doen,
,/Want ach, ze springen uit de band,
,;Als 'k alles stroef strooi met dat zand.
„Laat ze dus 'lustig sleetje rijden,
„Laat ze maar glissen en laat ze maar glijden".
(Het is „normaal", want het is gewis
Dat de heele wereld éen glijbaan is..
Maar de Broeker 'Jeugdglisbond krijgt tot
Eere-voorzitter burgemeester Slot.)
J. OBSERVER.
Plaatselijk Wieuws
Breek op Langendijk.
Aan het pcostkantoor Broek op Langendijk
en de daaronder ressorteerende hulppostkantoren
werd gedurende de maand Januari 1933 ingelegi
14242.12 gulden terugbetaald 7137.54 gulden.
Het laatste door dat kantoor .uitgegeven
boekje draagt het nummer 199?'.
Notorldscharwoud'C.
In de Donderdag jl. gehouden Jaarverga
dering van de „Harmonie „Excelsior" werd o.m.
besloten het minimum der donateursgelden van
21.50 op 21 gulden per donateur terug te brengen
Ook de contributie onderging eenige veran-
dering en is deze voor leden en aÖspirantledenj
beneden 1 6 jaar verlaagd tot 15 cent.
Aan de heeren Kj. van Dijk, en IJ. Kaan
werd door den voorzitter, den heer J'. Kuiper^
het gouden „Excelsior'-insigne uitgereikt voor
het 25-jarig onafgebroken lidmaatschap.
Speciaal willen wij de aandacht van 'onze le
zers vestigen op de contributieverlaging voor de
adspiranten. Het toetreden als adspirantlid be
hoeft hierdoor thans voor niemand meer be
zwaarlijk te zijm. Aanschaffen van ,een muziek
instrument is niet noodig, daar deze door de
Harmonie aan de leden gratis in bruikleen wor
den afgestaan.
Noordscharwoude.
Naar wij vernemen is de .uitvoering, te geven
door de zangvereeniging „Crescendo" door om
standigheden uitgesteld tot Zondag 26 Februari
aansla anSe.