NIEUWE W Ai
Indift verloren - Rampspoed geboren
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 20
42e Jaargang
No 19
DINSDAG 14 FEBRUARI 1933
42e Jaargang
,p
W
y
firma I. H. KEIZER Milam I. H. KIZEI. iBmeel HnprdschaiwiiBdt.
Plaatselijk
Nieuws
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 58 DONDERDAG 10 FEBRUARI 1033
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 58
LAKaEDIJkEB COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden L15
ADVERTENTDEN.
Van I6 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GKOOTE LETTERS
NAAK PLAATSRUIMTE.
(Van een Indisch „burger" specialist).
EEN LES VOOR DE TOEKOMST?
De belangstelling voor onze Indische koloniën die
het moet inderdaad gezegd gedurende lange
jaren, nagenoeg buiten de ziel van ons volk heeft
gestaan, en zelfs den niet te weerleggen schijn had,
van een soort „apathie" voor alles wat met Indië
en hare geschiedenis in verband staat, is door
de gebeurtenissen der vorige week wel heel plot
seling en heftig in beroering gebracht en opge
laaid.
Moge deze herleefde belangstelling er één zijn
van duurzaam blijvende aard, en moge het
Nederlandsche Volk thans het besef en de plichten
eens ten volle aanvoelen en aanvaarden, die het als
beschaafde bevolking van een tweede Koloniale
Mogendheid heeft, ten opzichte van het Millioenen
Volk, haar toevertrouwd.
Dan kan deze droeve en nare geschiedenis van
„De Zeven Provinciën" inderdaad nog veel goed
maken. Laten wij het hopen.
Naast loutere belangstelling is echter meer veel
meer noodig, n.l. voorlichting van alles wat maar
nauw samenhangt met de band „IndiëHolland".
Deze voorlichting behoort reeds op de school
onze kinderen energiek bijgebracht te worden, en
bovendien in het bijzonder aan DIE personen, die
door hun ambt of beroep, geroepen zijn een taak
in Ned. Indië te vervullen.
I Heusch niet alleen om de materiëele belangen,
1 maar ook cultureel is meerdere kennis van land
I en volk van Oost-Indië, voor ons van groote waarde.
I Inderdaad is deze aangelegenheid voor Nederland
I van het allergrootste belang, daar de tegenwoordige
omstandigheden vereischen, dat sl'echts dan een
I Koloniaal-stelsel houdbaar is, wanneer het door heel
I het Volk wordt gedragen.
HET GEVAAR VAN BUITEN
Men mag toch niet onverschillig staan, tegen
over zulk een koloniaal bezit, en zelfs niet afwij
zend staan tegen dit stelsel, zoolang de Groote en
Kleine Buren, de bekende en onbekende mogend
heden, vol van naijver en jaloezie, reikhalzend staan
te turen naar eenMOGELIJKHEID. En de
I gebeurtenissen der „Zeven Provinciën", begon ern-
I stig op een „mogelijkheid" te gelijken.
U begrijpt het toch wel, een „mogelijkheid" enkel
I en alleen uit hoofde van de alleredelste bedoelingen
I natuurlijk, zooals „aan wanbestuur een einde ma-
ken" of „de bevolking verlossen"...enz
I En het resultaat?
I Geen vrij en zelfstandig Indië, maarin han-
I den van een andere sterkere Mogendheid die de
I voordeelen van een dergelijk gunstig gelegen, mooi
I en rijkbezit, als zoodanig weet te waardeeren, doch
I de z.g. Verlossingsleuze tot een aanfluiting maakt.
I Want „BETER dan Holland, koloniseert geen enkele
j andere Mogendheid!"
WAAROM GEEN ONAFHANKELIJK
INDONESIË?
I En waarom geen vrij onafhankelijk Indië, zullen
1 velen vragen? Omdat Indië daar ten eenenmale nog
f. niet rijp voor is. Ornaat er tusschen de buitenge-
I woon vele Indische-Volken en Stammen, zulk een
I groot verschil van TAAL, KARAKTER en BE-
I SCHAVING is, gepaard aan natuurlijke ontzaglijk
I uit elkaar loopende meeningen en verschil van in-
I zichten, met gevolg naijver, onverdraagzaamheid
I en zelfs dikwijls haat jegens elkander.
I En juist hier zijn het de Hollanders, die zoo
I weten te wijzen op te voeden om juist deze
I onderlinge verstandhoudingen tusschen de vele
I onderliggende verstandhoudingen tusschen de vele
I diverse stammen, te verbeteren niet alleen, doch
I deze menschen zelfs op te leiden, tot de aanstaande
I zelfbestuurders van het land.
I Dat dit geen holle phrasen zijn, kan ik U na
I jarenlang verblijf in de tropen als burger
I verzekeren.
I Het zou mij te ver voeren, uitvoerig hierbij stil
I te staan, doch volsta thans met de veel-zeggende
1 mededeeling, dat in de stad onzer inwoning de
Officier van Justitie de Ontvanger van 's Lands
I kas de Officier van Gezondheid de Directeur
I der Volks-credietbank (staatsinstelling) de Di-
I recteur van het Post- en Telegraaf-kantoor de
Inspecteur van Politie de Stationschef en vele
anderen, volbloed Indonesiërs waren. Dit moet toch
tot U spreien, geachte lezers.
Natuurlijk ontbraken aan het Stadsbestuur ook
enkele Europeanen niet, zooals de Ass. Resident en
INMIMNISMMM*
ONZE REIZIGER.
w Nee meneer, dat moet U toch «iet zeg-
gen. De inhoud is goed, zegt UU
«g. zegt het tegen een ander, en die ander A
2* zegt het wéér tegen een ander be- -W
I grijpt U waar ik heen wil? Jadat
«Sj artikeltje over Den Heldergoed niet g»
de brieven Krelis. Jasper. Veel nieuws
de Raadsoverzichten van Observer. En w
aanstondsmaar DAT vertel ik de vol-
gende weekdus meneerhonderd w
regels of een paar TREFPUNTEN? Die
kosten maar VIJFTIG cents en worden a
in elk nummer geplaatst. Ja, als U t w
soms nog niet wist"W
DE LANGEDIJKER KRANT g)
GAAT TOCH VAN HAND TOT HAND
de Controleur van het Binnënlandsch bestuur. U
begrijpt uit het bovenstaande, dat er een weder
zij dsch begrijpen, en goede kennis van elkanders
mentaliteit eerste vereischte zijn, waarbij de TAAL
KENNIS natuurlijk de hoofdrol vervult.
Zonder goede kennis der landstaal, zoowel in
woord als geschrift KAN men elkander niet vol
doende begrijpen, KAN men nu eenmaal niet in
eikaars leven inleven.
En nu komen wij op het punt, waarover feitelijk
het bovenstaande als inleiding aangeduid kan wor
den, n.l.
„DE VERHOUDINGEN VAN EUROPEE-
SCHE EN INLANDSCHE SCHEPELIN
GEN BIJ ONZE KON, MARINE IN
INDIë.'
Immers juist bij het Europeesche Marine perso
neel der Kon. Marine, zoowel bij hoog en laag (en
kele b.v. de in Indië geborenen uitgezonderd natuur
lijk) laat de kennis van de Inlandsche talen, en
zelfs van de hoofd-taal het MALEISCH zeer veel te
wenschen over
Het was dan ook den gep. kap. ter zee, H. A.
Romswinkel, oud onder commandant van de Mari
ne, die de vorige week in een Interview met de
Telegraaf-redactie waarschijnlijk onbewust
dit zelf bevestigde.
Deze autoriteit zegt immers o.m.:
„Wij kennen de mentaliteit niet van den Inlan
der", en op de vraag of hij van meening is, dat de
Inlandsche bemanning met geen enkel woord over
haar plannen heeft gerept aan de Europeesche
schepelingen, durft hij te antwoorden, dat hij ZEER
ZEKER die meening is toegedaan, want het gaat
persé tegen het blanke ras.
Hiermede veroordeelt hij inderdaad in een paar
simpele woorden, den toestand bij de Marine, want
is het ons uit de naderhand ingekomen berichten
niet overduidelijk gebleken, dat het daar véél en
véél anders is toegegaan!
Dat en daar twijfelden wij vanaf het eerste
oogenblik, geen moment aan de opzet aan boord
door Europeeschen is geweest, waaraan door In
landsche Schepelingen is meegedaan.
Waarom hebben de Inlanders dan meegedaan,
zult gij vragen?
Wel, hun mentaliteit is nu eenmaal zoo.
De meeste Oosterlingen hebben een emotie-vol
temperament (alhoewel dit zich veel anders uit,
dan bij ons Westerlingen), vooral bij Madoereezen
(het meerendeel der schepelingen zijn juist ver
moedelijk Madoereezen) is dit temperament bijzon
der vurig, gaat dan ook gepaard met snelle wisse
ling der gemoedsstemming.
Deze emotioneelen zijn echter, door redeneering
of overtuiging moeilijk tot nieuwe inzichten te
brengen, doch zijn wel zeer gemakkelijk om te
praten, en vertrouwen dan uitsluitend op iemands
gezag.
En «enigszins geprikkeld door de toestanden aan
boord der Marine-schepen, vooral ongewenschte
toestanden op het gebied van taalkennis, waardoor
wederzijds waardeeren en begrijpen nagenoeg ge
heel in verdrukking kwam, heeft een poging tot
verzets-prediking vrij gemakkelijk succes, ongeacht
of deze nu komt van een ontevreden Europeaan of
een rasgenoot
Een tweede factor van moeilijke en innige samen
werking is, dat de Europeesche minderen de In-
heemsche m. o. m. als verdringers van hun positie
op de vloot zien aankomen. Zoowel door het een
als het ander wordt het respect voor elkander ver
minderd en krijgen de verhoudingen, een beden
kelijk aanzien, en daar het door nog vele Europee
sche schepelingen gesproken z.g. Scheepsmaleisch,
dikwijls zeer beleedigend en minachtend voor den
Inlander klinkt en woorden als „Kakkerlak" Blauwe
dit of Blauwe dat" en vooral de tint der huidskleur
helaas nog dikwijls becritiseerd wordt, werkt dit
niet alleen remmend op den goeden gang van zaken,
maar de Indonesiërs van thans SLIKT dat ten
eenenmale niet meer, en zeer terecht.
En dit euvel KAN pas goed weggenomen worden,
indien men hier in Holland naast de materieele
waarde van Indië, in het bijzonder de cultureele
eens leert, dan kan en zal de gunstige waardeering
niet uitblijven.
IS DE INLANDER GEEN GOED ZEE
MAN?
Ook de meening dat een Inlander geen goed zee
man is, zal iedereen die ze kent, van de hand wijzen,
en dat deze menschen op een oorlogsschip niet
bruikbaar of onbetrouwbaar zouden zijn, is toch in
flagranten strijd met de feiten, want de 10-tallen
schepen der Gouvernementsmarine dan? Deze varen
toch naast de Officieren (alleen stuurlieden en
machinisten, een 8-tal in totaal) alleen en uitslui
tend met een Inlandsche bemanning, en nimmer
hoort men daar van algemeene ontevredenheid of
iets dergelijks.
Doch dit handjevol officieren kent hare men
schen weten er mee om te gaan, waardeeren hoo-
gelijk'de vele goede eigenschappen van den Inlan
der en spreken ze aan bij hun goeden naam, zonder
schrijnende bijvoeglijke naamwoorden. Kortom zij
kennen de mentaliteit, die de Kon. Marine (volgens
Hr. Romswinkel immers) niet kent.
En het zou dan ook gewoonweg onbegrijpelijk zijn
geweest als dit soort Gouv. Officieren, in 5 dagen
tiids (zooals de 16 gevangen Zee-officieren aan
boord van „De Zeven Provinciën") geen voldoende
invloed zouden hebben kunnen uitoefenen, om de
eventueele onrustige Inl. bemanning tot rede te
brengen, en hun den onzin eener dergelijke onbe
raden stap, te doen begrijpen.
En dit zal ook wel één der redenen zijn geweest,
dat de Ind. regeering zoolang heeft gewacht met
ingrijpen, hopende dus op deze invloeds-aanwending
door de gevangen Officieren.
Helaas bleek dit bij de Kon. Marine een ij dele
hoop, hoe kon het ook anders.
Denkt U echter nu niet, dat de ontevreden geest
bij de Europeesche mindere schepelingen slechts
van den laatsten tijd dateert, weineen, reeds jaren
terug was een merkbare bandeloosheid te consta-
Imniers in 1924 bij een bezoek van een oorlogs
bodem aan Belawan-Deli, werd door de bevolking
van Deli een inzameling van gelden gehouden, om
de geheele bemanning van het schip, in de gele
genheid te stellen in Auto's de stad en omgeving
te bezichtigen en zelfs het Toba-meer te bezoeken.
Toen reeds namen eenige matrozen plaats in de
voor de officieren gereserveerde wagens, en wei
gerden in den beginne positief in de voor hun
bestemde Auto's plaats te nemen, omdat
zij dan zoo'n hinder van stof hadden, achter in de
file.
Duidelijker bewijs, dat toen reeds het gezag der
Officieren hopeloos zoek was, behoeft niet nader te
worden belicht. Met dat al hebben we echter nog
geen goede Marine.
WAT ZAL DEN TOESTAND DOEN
VERBETEREN?
Op Uw vraag hoe men zich in Indië een goede
Marine voorstelt, het volgende:
Grondig zuiveren van alle ongewenschte elemen
ten is eerste vereischte.
Bijbrengen van grondige kennis over Land en
Volk van Indië, en in het bijzonder TAALKENNIS
door buitengewoon goede Indië-kenners gegeven
aan al het personeel hoog en laag, dat aange
wezen is voor den Dienst in Indië
De Officieren moeten als steunpilaren van het
gezag, bovendien grondig worden gerestaureerd, en
alles wat wormstekig is, of teekenen van verval be
gint te vertoonen, direct vervangen worden, des
noods tijdelijk door oudere pilaren, die nog wel te
vinden en nog stevig genoeg zijn, omdat die eer
tijds uit het goede hout waren gesneden.
Heeft men geen reserve meer, dan legge men
maar een aantal schepen op, want beter geen Ma
rine, dan een onbetrouwbare.
Zijn daarna de Officieren goed gezift en gezui
verd ten opzichte van hun waandenkbeelden be
treffende den Inlander in het algemeen, en de
I Inlandsche Schepelingen in het bijzonder, dan moet
I het absoluut mogelijk zijn, in de naastetoekomst
een gedeelte der vloot uitsluitend met deze minderen
te bemannen.
De proef van 1919 onder Commandant Buddingh
(zie Telegr. 9 Febr. j.l.) mag toch ook als geslaagd
worden beschouwdEen gedeelte der vloot laat men
echter met een volledige Hollandsche bemanning
varen.
De regeering wachtte zich er echter voor, om deze
schepen wederom met de huidige personeels-ver-
houdingen te bemannen, want de tegenwoordige
Hollandsche Marine-matroos mokt en kankert zeer
lang na, en deze geschiedenis dient in ons aller
belang spoedig uit het hoofd van den Inlander te
verdwijnen.
U begrijpt mij goed, dit zijn wenschen, die vele
ervaren Indische-Hollanders hebben ten opzichte
onzer Marine in Indië, moge deze niet bijgezet wor
den in het graf dervrome wenschen.
OuttkaTspel.
Gevonden voorwerpen:
Een rijwielbelastingplaatje en
rein handschoenen.
Inlichtingen verstrekt de gemeente-politie.
paar
Oudkarspel.
In ons blad van heden komt een advertentie
voor van de gemeente Oudkarspel, (een verbe
terde opgave) waarin sollicitanten worden opge
roepen naar de vacante betrekking van gemeen
te-ontvanger.
Het aanvangssalaris voor den nieuwen func
tionaris bedraagt 700 gulden, het maximum 1000
gulden, hetgeen wordt bereikt na vier tweejaar-
lijksche verhoogingen van 75 gulden.
ZUIDSCHARWOUDE.
Het Fanfarecorps „Kunst na Arbeid" hield dezer
dagen hare algemeene jaarvergadering ten lokale
van den heer P. Schoenmaker, alhier.
In zijn openingwoord memoreerde de Voorzitter,
de heer C. Oudendijk, dat ook aan onze vereeni-
ging de crisis niet ongemerkt voorbij gaat.
De notulen werden gjoedgekeurd, evenals het
jaarverslag. Aan 2 concoursen is deelgenomen, waar
bij resp. in de Eere-afdeeling en in de Superieure
Eere-afdeeling werden behaald 2 eerste prijzen, 2
eerste eere-prijzen plus den wisselprijs der W. F. B.
voor den.tweeden maal en een zilveren krans voor
het hoogte aantal punten.
De ontvangsten hebben bedragen f 1011.09, de uit-
gaven f 1098.38, alzoo een nadeelig saldo van f 87.29.
De reserve is gedaald tot f 141.57.
Medegedeeld werd dat geen Ejaalhuurverlaging
kon worden verkregen en dat de muziektent is af
gebroken en tot nader order bij den heer D. Kist
zal worden opgeslagen. Besloten is om bezuinigings-
redenen in 1933 aan één concours deel te nemen en
wel aan dat van den W. F. B.
I De aftredende beotuursleden, de heeren C. Ouden
dijk en Jb. van Twuyver werden beiden herkozen.
Na nog eenige besprekingen van huishoudelijken
aard volgde sluiting.
OUDKARSPEL.
Op verzoek van een Comité .uit Partij looze Boeren
zal de heer Wijnkoop, Lid der Tweede Kamer,
Zaterdag a.s. spreken in openbare vergadering bij
den heer C. Vis te Oudkarspel. Spreker heeft als
onderwerp: „De Land- en Tuinbouw onder het
Kapitalisme". Daar de heer Wijnkoop in deze om
geving voor het eerst spreekt en gezien het belang
rijke onderwerp, verwachten wij een talrijk gehoor.
ZUIDSCHARWOUDE.
De Biljartclub „O. K. K." te Zuidscharwoude
speelde Vrijdagavond haar 2den vriendschappelijken
wedstrijd met de B. C. van den heer W. Broek
huizen te Alkmaar.
Gespeeld in Alkmaar:
J. v. Wonderen—C. Nieuweland 100— »9
Schot—J. Groen "KJ— 8b
100— 57
124—150
BouwmanJ. Dirks
H. Henning—P. de Geus
Winkelaar—P. Hagenaar
Gespeeld in Zuidscharwoude:
SchotJ. Groen
J. v. Wonderen—C. Nieuwland
BouwmanJ. Dirks
H. Henning—P. de Geus
Winkelaar—P. Hagenaar
524—445
100— 59
100— 95
97—100
59—100
67—150
423—504
Alzoo had Zuidscharwoude 2 winstpunten.
Deze biljartclub heeft thans een nederlaagwed
strijd uitgeschreven waarvoor men zich tot 18 fe
bruari a.s. kan opgeven bij den secretaris den heer
C. Kuilman, Zuidscharwoude.
BROEK OP LANGENDIJK.
De hulpvereeniging voor Chr. Nat. Schoolonder
wijs kwam in één der lokalen der Chr. School in
vergadering bijeen.
De voorzitter gewaagde in zijn opening van den
zegen welke er uitgaat van het Chr. onderwijs,
memoreerde verder in verband met den nieuwen
wet op de leerlingenschool dat geen moeite zou ont
staan betreffende het aantal leerkrachten aan de
school, daar het gestelde minimum aantal leerlm-
gen. naar raming, op 1 April a.s. overtroffen zal
worden met pl.m. 10 leerlingen.
De rekening van den penningmeester wees na
ontvangsten en uitgaven een betig saldo aan van
pl.m. f1200.
In het bestuur werden gekozen de heeren W.
Balder Jacz., J. Kostelijk, Bak en Jac. Wagenaar.
ZUIDSCHARWOUDE.
Vrijdagmiddag werd in de Openbare Lagere
School een tentoonstelling gehouden van door de
leerlingen dier school getrokken bloembollen. Door
een 1-tal bollenbouwers waren daarvoor verschil
lende soorten bollen beschikbaar gesteld, t.w. Thea-
roos, Fred. Moore, Ibis, Electra-, Proserpine, Copland
Roos van Dekema en Tournesol, waarvan elke klas
een soort mee naar huis had gekregen om op te
kweeken. De behaalde resultaten waren vrij goed.
De prijswinnaars waren: no. 1 L. de Graaf Dz.,
no 2 P. de Graaf Pz., 3. G. Reinder,s 4. P. Kostelijk,
5. W. Kostelijk, 6. H. van der Weerd, 7. N. de
Geus Dd., 8. H. Groenveld Kz., 9. N. de Geus Pd.,
10. A van der Weerd
LANGENDIJK.
Neutrale Bond.
Het Hoofdbestdur van den Neutralen Bond heeft
deMendbesloot€rdea algemeene bondsvergadering op
Dinsdag 28 Februari 1933, des morgens te 10 uur
in „De Unie" te Alkmaar te houden.
De agenda is heel belangrijk. Er zijn vele ingrij
pende voorstellen, vooral van de zijde der ufdeelin
gen, welke in den geest van het Boerencomite wer-
ken. Het standpunt van het huidige Hoofdbestuur
in verband met de samenwerking met het Boe-
rencomité is bekend, zoodat het prae-advies van het
Hoofdbestuur zeer zeker afwijzend zal zijn.
Er zullen nieuwe afdeelingen worden opgericht in
Naarden-Bussum en in de Haarlemmermeer,
i Men besloot, om, als er actie moest worden ge-
1 voerd tegen executoriale verkoop, ieder geval
op zichzelf grontiig te onderzoeken
i Op een schrijven van den Plattelandersbond met
een aanbod voor samenwerking) werd afwijzend
beschikt.
Op de algemeene vergadering zal worden bespro-
ast voorstel van het Hoofdbestuur om terwille
van de vlotte behandeling der voorstellen, twee af
gevaardigden per afdeeling te zenden. Terwijl men
tevens besloot aan de alg. vergadering voor te
stellen, dat er zal worden gestemd per 10 leden,
b.v. een afdeeling van 51 leden heeft 5 stemmen,
een afdeeling met 55 leden 6 stemmen, zoodat een
getal van 5 of meer naar boven wordt afgerond.
Tot nu toe werd de voorzitter door de algemeene
vergadering gekozen. Dit zal in het vervolg door
het Hoofdbestuur geschieden.
De kwestie of het mogelijk is, dat niet-tuinders
zitting kunnen hebben in he Hoofdbestuur zal op
de algemeene vergadering een punt van bespre
king uitmaken. Het betreft hier het geval P- Hart.
anleiding van de geopperde wenschelijk-
heid van een bestuursuitbreiaing met 2 leden,
zijn de heeren G. Groet van Warmenhuizen en J.
Bakker te Oude Niedorp door de betreffende afdee
lingen candidaat gesteld.
