NIEUWE 8
in brand gestoken
iNieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 25 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 52 DINSDAG 28 FEBRUARI 1938 42e Jaarsran»
Bureel Noordscharwoude.
Bit den Omtrek
Bouw van een
bijzondere school te Heiloo
Het besluit van den raad
door Bed. Staten vernietigd
Het Rijksdaggebouw
te Berlijn
DEZE COURANT VERSCHIJNT j
DINSDAG DONDERDAC
en ZATERDAG.
a oonnmenuiprij s
pe* 3 waanden LI*. j
Uitgave: Firma 1, H. KEIZER -
.Redacteur i. H. KEIZER.
AD VERTENT IEN
Vsn 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Buiteniandsch
Overzicht
Ja pa n uit den Volkenbond. Bto op-
mansch im Jehol.
Zooals we dat als onze verwachting aangaven,
is op Vrijdag door de Volkenbondsvergadering
met algemeene stemmen de resolutie van de oom
missie van 19 .inzake het ChineeschJapansche
conflict aanvaard, daarmee vanMapn de ontrui
ming van Mandsjoerije gevorderd en...... alleen
de ontruiming door Japan van Geneve bereikt.
D|e Japansche delegatie heeft de Volkenhonds-
residentie aanstonds verlaten en denzelfden dag
is in de Chineesche provincie Jehol het groote
offensief der Japanners ingezet. Die strijd ver
loopt even bloedig als voor de Japanners voor
loopig succesvol. Die Ver. Staten hebben zich
bij het Volkenbondsoptreden aangesloten.
Maar welk nuttig effect zullen alle resoluties en
besluiten tenslotte hebben? Geen enkel.
Tte aanjdoflen dier oorlogsito(dust;iip stijgen
Het eenige nuttige effect oogsten de munitie
fabrieken welke weer een gouden tijd tegemoet
gaan. Uit Londen wordt bericht dat de aandee-
len der Engelsche bewapeniitgsfirma Vickers de
laatste dagen sterk naar omhoog loopen. Wat
wonder. Zijn de vooruitzichten niet uitste
kend? In Zuid Amerika beoorlogen vier repu
blieken elkaar. In Azie staan twee groote mil-
lioenvolken met allerlei oorlogstuig tegenover
elkaar. Misschien breidt de strijd zich daar wel
uiti. De Ver. Staten en Rusland "komen mis
schien ook in het geweer en dan volgt de rest
vanzelf. We gunnen elkaar fru, eenmaal niet
het licht in de oogen.
Ter Volkenbondsvergadering doen alle niet
bij het conflict in het oosten betrokken staten
even vredelievend, maar nog steeds is het initia-
ifef niet genomen om den uitvoer van de onder
scheidene landen van wapens naar het Oosten-
te verbieden.
Ook op den Balkan, ibronit het.
Ook op den Balkan broeit het. Hongarije
hoopt nog eens de verloren gebieden te herwin
nen, al was. het door geweld en met behulp van
het „bevriende" 'Italië, in hetwelk Joego Slavie
haar grootste vijand weet. Die Italianen pogen
Hongarije langs allerlei slinksche wegen te be
wapenen. Zoo'n wapentransport is kort gele
den in Oostenrijk aangehouden en op eisch van
Engeland en Frankrijk zullen de wapenen naar
Italië worden teruggezonden. De Italianen zijn
woest. Zij weten, dat Frankrijk en Engeland
tot interventie zijn aangezet door aandringen
van de zg. Kleine Entente en "daarom doet de
Italiaansche pers allerlei onthullingen over de
oogmerken der Kleine Entente. Deze zou o.m.
hebben besloten om bij eenig conflict met Hon
garije dat land gezamenlijk en geheel te bezet
ten. Op den Balkan smeult het vuur reeds van
den volgenden Europeeschen oorlog.
Kultunrkamp in JoegoSlavie.
Vooral Joego Slavie maakt een moeilijken tijd
door. Dit na-oorlogsche' rijk een monstrueus
vervormd.S ervie bestaat uit verschillende vol
ken, onderling door taal en. geloof ten zeerste
verschillend, volken bovendien, welke uit een
andere en door haar meer gewaardeerde staats-
eenheid. zijn geseneurd. Die Joego Slavische re-*
geering wilde dat samenstel van vólken doen
samensmelten om daarmede de mogelijkheid van
een nerieving der eigen nationale wenschen van
de onderscheidene groepen te voorkomen. Die
wenschen, der regeerders 'te Belgrado leidde tot
veel onderdrukking en nu ook tot een cultuur-
kamp, waarvan zoowél katholieken alls, moham-
ihedanen hebben te leiden. In de Volksvertegen
woordiging is nu een ontwerp van Groot Serven
ingediend om de Jezuitenorde, de orde der La
zaristen en andere congregaties te ontbinden.
Waar in Joego Slavie groote, bijna geheel katho
lieke landsstreken voorkomen, zal deze kuituur
kamp ongetwijfeld nog op veel verzet stuiten.
Die Dag der Ontwakende Natie.
D-uitschland staat thans kort voor de verkie
zingen, welke door de Hitlerianen worden.......
gemaakt. De terreur tégen de andere partijen
wordt steeds sterker. Zaterfdag a.s. zal door
grootsche demonstraties naar den wil der Nazi's
tot een Dag der Ontwakende Natie worden ge
stempeld. Een laatste druk op de kiezersmassa.
Het Karl Liebkuechthaus der communisten te
Berlijn is nu voor goed bezet en voor de com
munisten gesloten. Er heet natuurlijk veel staats
gevaarlijk materiaal te zijn gevonden. Ztfndag
zijn er weer 16 doodeh gevallen.
Het verzet van Beieren.
Het verzet tegen den Hitlerdwang blijft in
Beieren geconcentreerd. Die Beieren zullen zich
niet geven. Als Hitler een rijkscommissaris stuurt
heeft minsiter president Held gezegd, wordt
deze aan de grens gevangen genomen. Steeds
I luider klinkt in Beieren den roep om herstel
j der monarchie en dan...... een aansluiting met
Oostenrijk. Ook in het Rijnland worden sepa
ratistische gedachten herwekt, maar nu van bin
nenuit en niet door druk uit den vreemde.
Als „solozangeres" trad nog op Mej. Smit, die over
een prettig donker geluid beschikt, en met goeden
voordracht een Fransch en twee HolLandsche liedjes
zong. Begeleid door haar vader, den heer W. J.
Smit. Deze heer vergastte ons verder op eenige
solonumimiers, waarbij wij het genoegen hadden een
I uitmuntend Chopinvertolker te hooren.
Aan mevr. Smit, de leidster, werden door de Pre
sidente, Mej, Truus Tuyn, namens de vereeniging
ibloemen aangeboden. De heer Smit was zeker wel
:de tolk der aanwezigen, toen hij de jongen dankte
voor den mooien avond en den wensch uitsprak,
,dat de bond zou blijven groeien en bloeien. Zondag
morgen was er gelegenheid een speciale preek te
^hooren van Ds. van Dijk en een lezing bij te wonen
,;waarvan velen gebruik maakten.
Plaatselijk
NOORDSCHARWOUDE.
Een géslaagd concert van „Crescendo".
De gemengde zangvereeniging crescendo concer
teerde Zondagavond in „Concordia", met medewer
king van den heer Joh. G. de Jong, pianist te
Amsterdam. Wanneer wij beginnen onzen totaal
indruk over het koor te geven, constateeren wij, dat
er eigenlijk een vrouwenkoor stond, met eenige aan
vullende mannen stemmen, totaal een veertig tal
zangeressen en zangers, dat zich uoor een keur van
goedgekozen nummers heensloeg, met een bravour
en een flair, alsof de crisis geen invloed had, en er
nog een schare van tegen de honderd uitvoerenden
stond, als in den gouden tijd. Het is jamimer, dat de
beoefening van de zang, vooral bij de heeren der
schepping niet meer die sympatnie heeft, die het
zeer zeaer verdient, en Crescendo in het bijzonder
is het waard, dat weer velen tot hare gelederen te-
rugkeeren.
Het programma dat vrijwel achter elkaar werd
afgewerkt, een maatregel waarmede het publiek,
althans sommigen het niet geineei eens waren,
omdat er zijn, die het te vermoeiend vinden, zoolang
naar koorzang te moeten luisteren, vermeldde num
mers voor vrouwenkoor, -en gemengd koor, met en
zonder klavierbegeleiding. Het vrouwenkoor zong
over het algemeen zeer zuiver, miet keurige articu
latie, en prachtige overgangen in tempo, en geluid.
In het gemengd koor, ontbraken grootendeeis de
middelstemmen bij de heeren, de basondergrond was
goed.
Het hoofdnummer van de vereeniging, én suite
van Tschaikowsky, Koning Notenkraker, bestaande
uit verschillende deelen, een bekend werk van de
zen Russischen componist, waarvan men vooral het
laatste gedeelte, de bloemenwals, dikwijls door de
radio kan hooren, slaagde bijzonder. Het „Don Ko
zakken koor" zooals de dirigent, tevens conferan-
cier voor dit nummer, de heeren betitelde, klonk
vlak, wat dood. Alweer tekort aan materiaal, na
tuurlijk. Over het algemeen genomen kan het koor
over zijn prestaties meer dan tevreden zijn, en is
een apart woordje van waardeering voor den kun-
digen dirigent, Willem Hespe, die ondanks alles er
in slaagt met zijn koor nog zulke prestaties te ge
ven, zeker niet misplaatst.
De heer de Jong, had de „aangename" taak op
een „middelmatig" instrument zooals de heer Hespe
het ietwat euphemistisch beliefde te noemen, solo
nummers te mogen spelen. Wij hebben hier een
virtuoos leeren kennen met een feillooze techniek.
Het was niet zijn schuld, dat de ballade 'in G.-Mol
van Chopin, niet die schakeering kreeg, welke een
knap pianist als de heer de Jong daaraan kan geven
en des te meer valt te bewonderen hoe de pianist
ons onder den indruk bracht, door dit werk van het
genie, dat Chopin heette. Als toegift gaf de solist
een Humoreske van Rachmanihoff, en ook als
begeleider, o.a. in de zeer moeilijke Notenkraker
suite, toonde de heer de Jong zich een musicus van
bijzondere kwaliteiten,
Na het „officieele" gedeelte volgde een verloting,
en voerden de dames Nel de Boer en Tr. Muller
en de heeren C. Wagenaar en P. Kist, een aardig
niemendalletje van Jan C. de Vos „Vader en Zoon",
een geschiedenis van ontrouw, die natuurlijk elders
speelde, omdat hier zooiets nooit voorkomt.
-Het werd heel verdienstelijk vertolkt, vooral de
heer C. Wagenaar als ti-e vader was kostelijk. Mej.
Muller deed wat druk, maar typeerde haar aardige
dienstbodenrolletje overigens goed. Mej. de Boer
was wat te jong als de moeder, maar anders goed
van zeggen, en gebaar. De heer Kist speelde los
maar hoedde zich voor overdrijving. (Met opzet
geven wij „critiek" omdat deze dilettanten dit ruim
schoots verdienen). De band van de familie Deute-
kom uit St. Pancras zorgde voor, de taalmuziek. Dit
gezelschapje is sterk vooruitgegaan, en hebben wij
alle waardeering voor de wijze, waarop het de aan
wezigen nog lang op gezellige wijze wist bezig te
houden. Gr.
ZUIDSCHARWOUDE.
Herdenking 10-jarig bestaan V. C. J. R.
Een avond door te brengen tusschen jongeren,
onverschillig van welke richting ook, is steeds inte
ressant, omdat telkens weer dat enthousiasme en
het geloof aan idealen het geheel op een zoodanig
peil brengt, en een zekere sfeer schept, welke men
bij „ouderen" avonden tevergeefs zal vinden. En
verder doet het goed, in dezen tijd van grof mate
rialisme, en nuchtere zakelijkheid te kunnen op
merken, dat er onder de jeugd ook nog groepen
leven, voor wie sigaret dancing en jazzband geen
levensvoorwaarde zijn, maar wie een goed hoek of
goede muziek nog een taal spreekt, die voor velen
onzer onverstaanbaar is geworden. En zoo was deze
Zaterdagavond, die wij in de gezellige zaal van den
heer P. Kramer bij de V. C. J. B. doorbrachten een
goede avond, een avond waarin de toeschouwers
met de jongeren één waren, en waardoor de hoof-
schotel het leekenspel van Tolstoi „Waarom men-
schen leVen" door zijn eenvoud en onopgesmukt
heid den verwachten indruk maakte. Samenzang en
deilamatie der jongeren zelf vulde het programma
aan. Wij willen ons van Critiek onthouden, alleen
constateeren, dat de lessen van Mevr. Smit, de leid
ster zichtbaar vrucht hebben gedragen, en een en
ander zeer verdienstelijk naar voren werd gebracht
Zuidscharwoude.
Om deel be nemen aan den Nederlaagwedstrijd
uitgeschreven door de biljartclub O.K.K., geves
tiga bij C. KuilmaJn, cafe ,'t Fortuin" te Z-uid-
schanvoude, hebben zich acht vereenigingen, w.
glider vier met twee vijftallen, opgegeven. Ee
eerste wedstrijd zal plaats hebben a.s. Donder
dagavond door. de biljartclub Dte Roemer van
Krommenie.
N eordseharwo ud e.
I Gevonden voorwerpen:
Een portemonnaie met inhoud.
Inlichtingen verstrekt de politie te Noordsehar
woude.
Het vorig jaar werden bij het gemeentebestuur
te- H-eiloo de plannen en verzoeken ingediend om
te komen tot den bouw van een bijzondere school
Dien 26 Augustus besloot de raad afwijzend te
beschikken op het verzoek van het bestuur, der
vereeniging tot bevordering van Chr. Nationaal
Onderwijs om gelden te voteeren voor den bouw
van deze bijzondere school.
Thans hebben Gedeputeerde Staten van Noord
Holland in deze een beslissing genomen, en heb
ben zij gisteren in hun vergadering uitgemaakt,
dat de gemeenteraad ten onrechte zijn medewer
king heeft geweigerd, omdat het vereischte aan
tal leerlingen 40 ruimschoots in deze ge
meente aanwezig is.
Die gelden zullen dus voor dezen bouw moe
ten worden gevoteerd.
Ook was door den gemeenteraad aanmerking
gemaakt op de lijst van kinderen, maar Ged. Sta
ten hebben bij bun onderzoek van deze lijst uit
gemaakt, dat zij volkom-en in orde is, en omtrent
de juistheid van de opgave geen twijfel kan be
staan. 1
KOEDIJK.
Zondagavond werd nogmaals in het café van den
heer Jb. Groot door de kinderklasse van de ver
eeniging „Zanglust" onder leiding van Corn. Jonker
uit Alkmaar het „Moorenschip" ten beste gegeven.
Medewerking werd verleend door den heeren Haas-
bioek, Nettie Wijn, Rens Geus, Mevr. Jonker-Jonker
en de muziek van het strijkorkest met Corn. Jonker
aar. de piano.
Tooneelaankleeding en costumes waren uitmun
tend verzorgd. Bij het tweede bedrijf bleek ons dat
menge leerd had den vorigen keer, daar het Moo
renpaleis een ware verrukking was voor de oogen
en de verschillende belichtingen waren bij de dansen
schoon te noemen.
Mevr. Jonker-Jopker had bij open doek, applaus
en bloemen In ontvangst te nemen voor haar keu
rige dansen, na het derde bedrijf ontving men een
luid applaus.
De voorzitter dankte denheer Jonker en ook
Gebrs. Molenaar, Jb. Stijn en Prins voor het vele
werk dat zoo niet gezien worden en dankte alle
medewerkers, het was een goed geslaagde avond,
opgewekt wordt tot aanmelding van leerlingen.
Sint Pancras.
Ete Neutrale bond van boeren, Land- en Tuin
bouwers vergaderde 27 Februari in het cafe van
den heer Bouwstra, onder leiding van den heer
Hoogland.
De behandeling van den beschrijvingsbrief gaf
aanleiding, dat het voorstel van Z-uidscharwoude
om samenwerking met het Boerencomite niet af
slaan, veel bespreking uitlokte. De heer C. de
Jong wilde samenwerking zoeken zoowel als
mét den LT.B. en Chr. Bond. Door den voorz.
werd het voorstel van Zuidscharwoudè ten zeer
ste bestreden. Tenslotte na breedvoerige bespre
king in stemming gebracht, werd samenwerking
met het boerencomite met groote meerderheid
verworpen. Die overige punten passeerden zonder
veel bespreking den hamer.
Als afgevaardigden werden gekozen de heeren
Jb. de Vries en Jb. Kloosterboer.
Bij de rondvraag werden eenige zaken van huis
houdelijken aard besproken, waarna sluiting der
vergadering volgde.
In het ochtendblad van het „Algemeen Han
delsbladvan heden lezen wij het volgende ont
stellende nieuws ,dat het schoone, groote Rijks
daggebouw door brandstichting is aangestoken.
Het blad meldt daaromtrent het volgende:
MILLIOENEN SCHADEl-
Het Wolff-bureau telegraveerde uit Berlijn
aan het reeds genoemde blad, dat gisteravond
-tegen 9-i uur d-e-brandweer naar het gebouw
van den Rijksdag aan de „Platz der Republik!'
werd geroepen, waar in den koepelbouw brand
was uitgebroken.
Onmiddellijk rukten tien posten van de Ber-
lijnsche brandweer mét volledig materiaal' uit,
terwijl een groote politiemacht met allen spoed
zich naar het Rijksdaggebouw begaf. Toen de
schupos en de brandweerlieden het gebouw bin
nendrongen troffen zij daar een man aan, die
dadelijk toegaf den brand gesticht te hebben,
Hij verkltaarde tot de Nederlandsche commu
nistische partij te behoore-n. Onder strenge be
waking werd hij naar het politiebureau -bij de
Brandenburger Tor gebracht en opgesloten.
Terwijl een deel van de politie het Rijksdag
gebouw binnendrong zette een zeer groote macht
buiten het terrein onmiddellijk in grooten kring
af, zoodat niemand door het cordon heen kon
dringen.
Toen de brandweer kwam aanrijden stond de
groote koepel ih lichtelaaie. Hoog sloegen de
j helle vlammen in de donkere lucht en een regen
van vonken sproeide over de omgeving. Het
prachtige maar tevens angstwekkende schouw
spel, dat zeer ver in den omtrek was ,waar te
nemen, trok duizenden Berlijners naar de buurt
van het Rijksdaggebouw, zoodat de politie de
grootste moeite had om de menschen terug te
dringen. Het verkeer werd natuurlijk langs an-
Jcre wegen geleid.
lntusschen had de politie, naar hier boven ge-
i meld, den vermoedelijken brandstichter 'in het
I gebouw ontdekt. Maar,de cordons om het Rijks-
daggebouw bleven gehandhaafddaar de moge-
j lijk bestoud, dat er nog meer personen in het
bouw aanwezig zouden zijn, die bij de brani-
I stichting gemoeid waren. Daarom werd niemand
ook geen verslaggevers, tot het Rijksdaggebouw
toegelaten.
Tegen tien uur was het aantal toeschouwers
aangegroeid tot een duizenkoppige menigte, die
vast aaneengedrukt de razende vuurfonteinen
die uit het Rijksdaggebouw spoten gadesloeg.
De nabij gelegen Tiergarten stond stampvol
menschen., die door de boomen heen een zoo
goed mogelijk uitzicht trachtten te krijgen.
Um tien uur s avonds bood het dak van het
Rijksdaggebouw tusschen de vier hoektorens het
beeld van éen woestbewogen vlammenzee. Vrij
wel de geheele oostzijde van het gebouw stond
in vuur en vlam en rn-en gaf de hoop iets te
kunnen redden van het uiterst belangrijke mate
riaal, dat daar opgeslagen ligt, op. De branii
was van de zalen beneden geheel naar boven
doorgevreten «n tenslotte door het dak aan de
oostzijde doorgebroken. De groote vergaderzaal
stond geheel in brand. Er was geen redden aan.
Het vuur woedde ook in de Wandelgangen, de
garderobes en de perskamers.
Juist omdat de brand in het gebouw van den-
grond af tot het dak woedt, kan de brandweer
niet bij den haard van het vuur komen, daar
zij in de hooge gewelven van het huis ^geen
ladders kan uitzetten, aldus het W-. B. verder,
volgens het „Handelsblad".
