Laffe Opruiers
Raai Hoordscharwoude
Gaf het al een heelen schok, toen we in het
begin dezer week plots door middel van radio of
nieuwsblad moesten vernemen, dat het machtige
Rijksdaggebouw te Berlijn in vlammen stond en dat
als oorzaak daarvan opzettelijke brandstichting ver
moed werd, verbijsterend was de latere mede-
deeling, dat de brandstichter die inmiddels was ge
arresteerd, een Nederlandsche communist bleek te
zijn.
Was deze heethoofd een Tribune-redacteur of
andere communistische propagandist? Was hij wel
licht de syndicalistische vakbond leider Sneevliet?
Neen, dat kon niet, want die zat nog in voorarrest,
wegens opruiing, Dan zou de dader misschien een
der voormannen zijn van de Rev. Soc. Partij, die
onlangs ook wegens opruiing waren gearresteerd,
maar intusschen weer in vrijheid waren gesteld;
een der heeren Menist of van Burink derhalve, of
de heer Reuderink, of
Maar het bleek geen dezer opruiers van professie
te zijn. De brandstichter was een onbekende jon
geman uit Amsterdam, nauwelijks 20 jaar oud,
„mager en met een fanatiek gezicht" zoo werd
hij ons beschreven „in het donker gekleed en
met een cape om."
Met zoo'n stumper hebben we tenslotte nog te
doen. Een jongen uit het volk, slecht geschoold mis
schien, een beetje dweepziek, nog in de sturm und
drang-periode van zijn leven. Hij raakt begeesterd
door de holle phrasen der volksopruiers, die hun
storm en drang-periode reeds lang achter den rug
hebben en leerden inzien, dat het „beter mal te
praten dan mal te doen is". Voor praten maken
ze je niet zooveel. Hoogstens wordt je een keertje
aangehouden en dan zorgt „de beweging" wel voor
een goeden advocaat, die heel de justitieele wereld
beroert om je invrijheidsstelling te verwerven. Na
een paar dagen kom je los en dan wordt je opge
wacht door een begeesterde schare geestverwanten
welke den martelaar bejubelt en befuift.
Het is zulk sinister werk, hetgeen die opruiers
begaan. Dat ze een eigen voor ons vreemde
overtuiging hebben, deert ons niet. Als ze oprecht
meenen, dat de maatschappij eerst ondersteboven
zou moeten, voor er iets beters kan worden opge
bouwd, dan zouden ze daarmede alleen ons respect
nog niet verliepen. Als het dan maar kerels waren
die persoonlijk stonden voor hetgeen ze meenen.
Maar de grootste opruiers behoeven het eerste wa
ter voor den schrik, als er klappen vallen. Ze zet
ten andere, jonge menschen aan tot daden, voor
welke ze zelve terugdeinzen.
Daar zit in Berlijn "nu" zoo'n 20-jarige jongen in
de gevangenis, - - wie weet voor hoeveel jaren.
Hij stak den brand in een machtig en kostbaar
bouwwerk „om te protesteeren tegen het interna
tionale kapitalisme." Och, arme! Wat weet hij nog
van ingewikkelde problemen van het maatschappe
lijk bestel? En wat kan hij bereiken met zijn daad?
Is het zelfs niet waarschijnlijk, dat de reactie, wel
ke hij wekte, zijn vermeende doelstellingen zal bena
deelen?
Zoo'n jongen heeft wellicht veel kommer en jam
mer om zich heen gezien. Gevoelig van aard als
jonge menschen gewoonlijk zijn, laatthij zich oprui
en tot wraak. Hij gaat het gevang in en zijn voor
ganger, die hem zoover bracht, blijft bij zijn week
of maandgeld toucheeren, zet zijn „vak" voort; hij
ruit andere jonge menschen op.
Het gebeurde zij een waarschuwing.
Als het opruierswerk hier ongestoord kan voort
gaan, dan zouden we wel eens in internationale
moeilijkheden kunnen komen. Bovendien zien we,
welke verschrikkingen ook in eigen omgeving ge
wekt kunnen worden, als vele jongelieden door de
beroepsopruiers tot fanatisme worden opgevoerd
en een terreur over hun medemenschen zouden
gaan uitoefenen.
De Justitie is juist in de laatste weken wat krach
tiger tegen het voeren van opruiende taal opgetre
den De bevolking, welke op rust en orde prijs stelt,
steune de justitie. Wij, Nederlanders, hebben een
sterken vrijheidszin en toonen ons gauw gevoelig
waer we meenen, dat bepaalde gedachten worden
onderdrukt, een meeningsuiting wordt belemmerd
Onze vrijheidszin is een deugd, maar we moeten op
passen dat die niet in een ondeugd overgaat, nl. tot
roekeloosheid en bandeloosheid wordt vervormd.
Opruien is niet hetzelfde als het uitdragen van een
overtuiging, maar aanzetten tot misdaad. Wie meent
dat de maatschappij met gewelddaden moet worden
bestreden, zij kerel genoeg om ze dan ook zelf te
begaan en er zelf de verantwoordelijkheid voor op
zich te nemen. Als hij anderen aanzet echter om te
doen, wat hij noodig vindt, maar persoonlijk niet
aandurft, dan is hij behalve misdadiger ook een
lafaard.
Uit latere berichten bleek ons, dat de Nederland
sche communistische brandstichter vermoedelijk
niet rechtstreeks uit ons land (Leiden) naar Be
lijn is getrokken, maar reeds eenigen tijd in Duitse
land vertoefde, en vermoedelijk het vorige jaar ook
in feusland is geweest. Dat doet aan de strekking
van ons betoog echter niets af. Opruiers worden in
ternationaal gekend, men treft ze in Duitschland
en Rusland zeker niet schaarscher aan dan ten
onzent.
Lie raad. dezer gemeente vergaderde Donder
dag jl. in voltallige zitting. Voorzitter Thr.
A'. L. van Spengler. Secretaris de heer K'. 10.
Beinders.
l,e VOORZITTER heet de leden welkom en
wijst- erop, dat nu de Raad weer voor het eerst
vergadert, er geen kentering In den economischen
toestand is gekomen. Een «terugblik durft de
Voorzitter haast niet te slaan, want dit zou
slechts een opsomming van droevige feiten zijn.
In het afgeloopen jaar zijn haast slechts crisis
maatregelen voor werkgevers en werknemers ge-
domen. Toch wenscht spreker den leden moed
toe, want moed is voor alles noodig, en 'hoopt
dat toch binnen afzienbaren tijd een verbetering
mag intreden.
i Notulen*.
Le notulen van de vergadering van 30 Novem
ber worden zonder op- of aanmerkingen goedge
keurd onder dankzegging aan den samensteller.
Mediedieelingieni
en arbeidersavondschool allebei principieel.
Rij de katholieken wordt nog gekaart en ge
biljart, bij de arbeidersavondschool wordt werk
mee naar huis genomen, en is alles cursus, en
niet in «hoofdzaak ontspanning.
De heer DUIJVES laat zich niet overtuigen.
De VOORZITTER herhaalt nogmaals dat het
hier geen speciale werkloozenzorg betreft. B.
en W. houden zich aan den lijn, geen subsidie
aan politieke vereenigingen.
De heer KWADIJK zegt eerst gevraagd te
hebben om een schoollokaal. De L.T.B. krijgt
de openbare school. Zij hebben toch ook een ka-
tholieke school. Het blijft een kleinzielige ge
dachte, zegt spreker.
De heer DUIJVES meent dat het in den land
bouwcursus meer technisch is.
De heer -KW Al) IJK. Bij ons is het ook tech
nisch.
De heer SCHRIJVER maakt, om geen ver
keerde gedachten te wekken, de opmerking al
leen voor de werkloozen te zijn.
Het voorstel van B. en W. om afwijzend te be
schikken wordt met 4 tegen 3 stemmen aange
nomen.
Die stukken betrieffe<n,de vergoitjdkTngieai
en vecftschotten aan bijzondere scholen
voop instandhouding.
i Voor de r.k. meisjesschool is het bedrag to
taal 1373.70 en voor de Jongensschool 1443.60
De bedragen worden goedgekeurd.
Verzoek van het Plaatselijk crisiscomi-
te om 500 gulden subsidie.
In een der volgende vergaderingen komen Bi. B. en \V. adviseeren goedkeurend, gezien de
en W\. ,met een uitgewerkt voorstel, om samen zegenrijke werking,
met de Banne de verbreeding en verbetering van i Conform besloten.
de Mosselenbrug ter hand te nemen.
Ingekomeln stukken. J
Eenige dankbetuigingen van vereenigingen en i
particulieren voor verleende subsidies.
Van Ged. Staten inhoudende goedkeuring der
begrooting.
Idem, houdende goedkeuring vergunnings- en
verlofsrecht.
Van de gemeenten Kerkrade, Oudkarspel en
Ambt Hardenberg, ,om adhaesie te betuigen aan
verschillende onderwerpen.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen,
Van de gemeente Oudkarspel ,adviseerende toe
te treden tot de N.V. Thermochemische fabrie
ken, daar dit 513.50 minder kost dan bij Bar-
singerhorn.
Tot toetreding besloten.
Een adres van de rijvereeniging, waarin gewe
zen wordt op het feit, dat de vereeniging niet
over een behoorlijk oefenterrein beschikt, en
zij verzoekt het terrein achter de o.l. school
ter beschikking te stellen.
R. en W". adviseeren tot, voorloopige beschik
baarstelling,. onder restrictie, .dat schade verhaald
kan worden.
Die heer KOOIJ wil door den opzichter telkens
laten vaststellen, of het terrein berijdbaar is na
regen.
De VOORZITTER wijst erop, dat een en .an
der nauwkeurig zal worden nagegaan, maar een
voorwaarde van niet rijden na regen, lijkt hem
niet practisch.
De heer SCHRIJVER zegt, dat de vereeniging
als belanghebbende ar wel voor Zal zorgen, voor
zichtig te zijin, omdat het voortbestaan er van
afhangt.
Conform prae-advies B. en W. besloten.
Adres va|n de ArheidieiisaVonidschool, \it
zoekende het schoolgeld voor werkloo
zen voor gemeemtAiwkefnii'ng te nemen
Bt, en ,W. stellen voor afwijzend te, beschikken
Zeer recent is ©en dergelijk adres van het Insti.
tuut voor Arbeidersontwikkeling afgewezen en
is het voorzitter opgevallen, dat de namen van
voorzitter en secretaris op beide adressen dezelf
de zijn. Geen bezwaar om te steunen zouden B.
en W. hebben, wanneer de cursus van niet meer
leerplichtige jeugd tot volwassenen werd uitge
breid.
Die heer KWADIJK verklaart zich voorstan
der, evenals toen gevraagd is een lokaal beschik
baar te stellen. Het leerplan is nimmer opge
vraagd, wat spreker afkeurt. Als doekje voor
het bloeden wordt naar de ou(l©rcommissie ver
wezen en op grond van een enkel statutenarti
kel weigert men botweg. Wel wordt een ge
deelte van de kerk aan het Instituut verhuurd:.
Het Katholiek Bestuur krijgt wel toestemming,
en dat is toch ook politiek.
Die VOORZITTER zegt, dat dit laatste on
juist is. De Jozefgezellen hebben t. b. van
werkloozen een cursus georganiseerd. Hier is
het een arbeidersavondschool, niet uitsluitend
voor werkloozen. Het gaat hier om net princi
pe. Om het leerplan of onderwijs gaat het hee-
lemaal niet, zoolang dit niet in strijd is met
de Grondwet. Voorzitter spreekt in het alge
meen en gaat niet op een leerplan af,. In Oud-
karspel was een vergadering met onderwerp
(Land- en Tuinbouw, en toen is er ook geen Land
en Tuinbouw behandeld.
De heer KWADIJK verklaart nader dat niet
ieder van het Instituut S.Di.A.P.-er is. Ook
Katholiek is politiek.
De VOORZITTER. Dat is godsdienst.
De heer SCHRIJVER, is het niet met B. en
W. eens. Spreker is er niet op tegen, en ziet
geen streng onderscheid. Daarom verklaart hij
er zich ook voor.
De heer KOOIJ kan zich met het ,standpunt
van den heer Kwadijk vereenigen.
De heer DUIJVES ziet het anders. Bij de ar-
beidersavondschool is meer politiek.
De heer KWADIJK (noemt katholieke cursus
Adres va|n de Spoors traat.beweners, ver
zoeketalde demping van de sleot.
De gemeente-opzichter aldus zegt VOORZIT
TER heeft een begrooting gemaakt en is geko-
men tot een bedrag van f8969.
Hoewel in principe voorstanders van demping
om nygieriische redenen, adviseeren B- en W.
niet te dempen om de kosten. Er zijn andere ob
jecten als slikken enzl. Straks wordt aange
vangen met den nieuwen weg. Ook in de Wie-,
nngermeer is kans op plaatsing. Wanneer min4
der abnormale tijden aanbreken, zullen' B. en
W, met omlijnde voorstellen komen. Toch moét
er wat gebeuren,. Die toestand eischt verbete
ring en daarom stellen B- «en W. voor grondig
opknappen en baggeren door werkloozen.
De heer OOTJER, wijst erop, dat er menschen
zullen komen die niet voor slikbeugel en weg
geschikt zijn. D|eze kunnen dan 'hier helpen,
wat ook het idee van R- en W. was. Aanstonds
komt de Mosselenbrug. Er is werk genoeg aan
dein winkel, zegt spreker.
De 'heer KANSEN vindt het 'tegenstrijdig,
eerst uitbaggeren en dan dempen. Spr. vraagt
verder of de eigenaars den grond zullen krijgen,
bij demping.
De VOORZITTEiRfkan dit officieel niet me-
dedeelen. Denkelijk is het gemeentegrond. Ook
hierop zal teruggekomen moeten worden.
De heer KANSEN denkt, dat als de eige
naars bijdragen in de kosten het goedkooper
zal worden.
De VOORZITTER zegt toe, alles in finesses
te zullen onderzoeken.
De heer KWADIJK vindt het jammer dat het
prae-advies zoo laat komt. 27 Augustus is ge
adresseerd. Vele menschen hadden kunnen wer
ken, die nu steun genoten'. den nieuwen
weg zal het ook zoo, hard niet gaan, 'Men zou
het over een paar jaar kunnen verdoelen'.
De VOORZITTER wijst erop, dat 'de gemeen-
tefinantien eenvoudig deze uitgave verbieden.
Steeds is in het belang 'der gemeente gehandeld.
De heer KOOIJ acht ook uitdiepen en weer
volplempen ongewenscht. Spreker zou maar be
ginnen willen.
Die VOORZITTER vi'ndt dit makkelijker ge
zegd dan gedaan. B. en W. zullen later komen
met een plan, niet in werkverschaffing te dem
pen, wat goedkooper zal zijn. Besloten wordt
R„ ejn W. te machtigen, voor zoover noodig maat
regelen te nemen.
BefnMmimgim.
Tot lid vain het Burgerlijk Armbestuur wordt
met algémeene stemmen benoemd de heer C|.
Swager, tot leden der Plaatselijke schoolcom
missie de dames Dievilé en Wouda, en tot leden
van de commissie tot wering van schoolverzuim
mej. Denisse, en de heeren J, Deutekom, L. Mal
lekote, R;. Schuil, B. J. Wilmink, J. van Loenen
De 'heer Zut heeft verklaard, geen lid meer
te willen zijn van het stembureau.
B. en W. willen aanwijzen den'heer Duijves,
die. 'zijn benoeming aanneemt.
Voorstel tot het aangaan van een getdleening van
4000 gulden tegen 5 procent, yoor 30 jaar, ten be
hoeve van de iichtbedrijven, ter bestrijding meerdere
kosten, ontstaan uit de kabileerihg.
Conform besloten, i
Voorstel tot verlaging van IooneOf en
saliairiSsem aan de Lichtbedrijven.
De VOORZITTER gaat nog eens het verloop
van de zaak na, en Vijst erop, dat er nu,eigen
lijk een gewijzigde begrooting wordt aangebo
den. Spreker wijst erop, dat <er weinig verschil
zit, wanneer de verlaging ingaat, omdat het tijd
perk op drie jaar gesteld is. Verlaging van te
rugwerkende kracht zou voor de werknemers
een heffing ineens beteekenen.
Die heer KOOIJ vindt een tijdperk van drie
jaar te lang of te gevaarlijk, en zou willen 16
procent zonder restrictie, voor een «jaar.
D'e heer KWADIJK wijst er op, dat er 'in het
G\0. twee stroomifagen waren. Hij zal onder
protest een loonsverlaging aanvaarden, maar
brengt het voorstel der werknemers baar voren,
6 procent en de eerste kluizend gulden vrij. Diit
ontlast de lagere inkomens,. De heer Kwadijk
noemt de loonsverlaging overigens een. manie.
Die VOORZITTER, merkt op, dat de werk
nemers eigenlijk geen voorstel hebben, maar de
Commissie van Beheer. Overigens kan de Raad
met voorstellen komen.
de heer KWADIJK!. Dan kom ik met het
stel. - 1 i
De VOORZITTER acht zijn standpunt be
kend. Vele andere voorstellen zijn ongewenscht
en adviseert spreker het eindbesluit te aatn-
vaardeh. 25 procent is billijk, op zijn plaats en
in den geest van gelijksoortige wetgevingen.
Die heer KANSEN sluit zich ook aau bij
den heer Kooij
De heer SCHRIJVER Vindt het al inge
wikkelder worden, en vraagt zich af, hoe ko
men we eruit. Spreker is niet enthousiast voor
loonsverlaging. (Gelach.)
Die heer BARTEN vindt loonsverlaging geen
irriania. 1 oent van den gasprijs af en het is
ncodig. v
Die heer OOTJERS zal niet met een nieuw
voorstel komen, maar noemt verlagen vooruit
zied. Het gasverbruik zal inkrimpen. Drie jaar
is geen wet van Meden en Perzen en er Is niets
tegen tusschentijds weer met een voorstel te
komen. Men moet dit geen monopolie noemen,
maar drie jaar weegt bij spreker niet zwaar.
Hij acht eigenlijk de sop de kool niet waard.
Die heer KWADIJK is het hier mee eens,
maar tegenovergesteld. Als "het zoo'n beetje is,
hoeft 'het er toch niet af.
Er komen, nu drie voorstellen in, stemming:
Voorstel commissie van Beheer, 6 procent,
eh de eerste 25 procent vrij, voor drie jaar.
Voorstel Kooij 6 procent voor een jaar.
Voorstel Kwadijk 6 procent en 3e eerste 1000
vrij, voor drie jaar.
Het commissievoorstel Wordt verworpen met
4 tegen 3 stemmen. Tegen de heeren Duijves,
Kansen, Kwadijk en Kooij. Voor de heeren Bar-
frii, Ootjers en Schrijver.
Het voorstel Kooij wordt verworpen piet 4
tegen 3 stemmen. Tegen de heeren Bartan, Oot
jers, 'Schrijver en Kwadijk. Voor de heeren D'uij-
ves, Kansen en Kooij.
Het voorstel Kwadijk wordt verworpen met
5 tegen twee steiftmen. Tegen de heeren Bar ten
Ootjers, Duijves, Kansen en Kooi|, Voor de hee
ren Schrijver en Kwadijk.
De VOORZITTER, schorst nu de vergadering
om de fracties gelegenheid te geven te beraad
slagen.
Na heropening deelt de heer KOOIJ mede, dat
hij zij,n voorstel intrekt en het voorstel van de
commissie overneemt. Dit komt nu in stemming
en wordt met zes tegen een stem aangenomen!.
Alleen de heer Kwadijk stemt tegen.
Die VOORZITTER vindt het verstandiger
voortaan even van te voren te babbelen.
Voorstel tot verlaging landhurm ges
ineantelaiiderijen met 30 procent.
Aldus besloten.
VOORSTEEL tot overuame rente der met ga
rantie van gemeente en provincie verstrakte
tuinderscredieten 19301931 voor 30 procent.
D|e overige 70 procent worden door de Provin
cies overgenomen.
Conform besloten.
RoWdvraag.
De heer SCHRIJVER meent dat een adres
van de arbeidersorganisaties is ingekomen, ver
zoekende zich tot den minister te wenden om
verhooging der steunnormen.
Die VOORZITTER, zegt dat dit stuk aan B
en W. geadresseerd was en is ook door (BI. en
W. afgedaan.
Hierna sluiting.
KON DE DEKENS NIET VERDRAGEN.
Voelde zich als vergiftigd.
Rheumatische pijnen nu overwonnen.
Het lijkt bijna ongelooflijk, dat een vrouw in
een dergelijken toestand kan geraken bedle
gerig door rheumatiek, zoo gekweld door pijn, dat
zij het gewicht van de dekens zelfs niet verdragen
kon en toch, dank izij Kruschen, leeft en be
weegt zij zich nu zoo goed als ieder ander. Maar
hier volgt haar eigen verslag van haar herstel
zooalis zij het zelf schreef:
„Ik had hevige rheumatiek en het werd zoo ern
stig, dat ik niet meer loopen kon; ik lag zelfs in
ped met een rek om mij Iheen gebouwd, omdat ik
het gewicht van de dekens niet verdragen kon.
Mijn heele organisme leek wel vergiftigd. In een
Engelsch blad, dat een vriendin mij leende, had ik
eens een Kruschen-advertentie gelezen, en die ad
vertentie wilde mij maar niet uit de gedachten.
Ik kocht toen een flacon Kruschen Salts en vanaf
de eerste paar doses voelde ik me al beter. Dus ben
ik er steeds meer doorgegaan. Dat alles was onge
veer acht jaar geleden. Maar k heb sedert jaren
geen rheumatiek meer gehad en kan nu even goed
loopen als leder ander. Nog steeds ga ik door met
Kruschen te nemen. Eiken dag mijn kleine dosis
anders heb ik niet noodig. Mijn teint is frisch en
helder als van een baby. Ik ben 46 jaar oud, maar
ik voel me ongeveer 20, dank zij Kruschen."
Mevr. M. G.
De oorzaak van rtieumatie k is een teveel aan
urinezuur in het lichaam, hetgeen ontstaan is door
te trage werking der inwendige organen (o.a. in
gewanden en nieren). En indien deze organen niet
beter gaan werken, hoopt dit kwaadaardig urinezuur
en andere afvalstoffen, die Uw gezondheid kunnen
benadeelen zich steeds meer in Uw lichaam op.
De zes verschillende zouten in Kruschen nu, spo
ren deze afvoerorganen tot b°tere werking aan,
zóó dat alle opgehoopte schadelijke afvalstoffen uit
het lichaam verwijderd worden. Daarna zal de ge
regelde „kleine dagelijksche dosis" ervoor zorgen,
dat dergelijke schadelijke stoffen zich nooit meer
in Uw organisme ojfhoopen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bu alle
apothekers en drogisten a ƒ0.90 en ƒ1.60 per fla
con. Stralende gezondheid voor één cent Per «ag-
(Adv.)
