■opmfekeb
Rubriek van den Arbeid
Het witte doek
i
Ons Weekpraatje
Ze> zeggen wel eens ,dat de politiek vuil is
tegenwoordig, maar ze is dat tenslotte altijd
min of meer geweest. Daar moest men vroeger
maar over hooreu. Vooral in Limburg was het
bar. Daarover liepen boven den Moerdijk de
wonderlijkste verhalen. Het viel echter heusch
mee als men de feiten persoonlijk meemaakte.
We zijn daartoe eens het is natuurlijk al heel
lang geleden in de gelegenheid geweest. We
logeerden op een boerderijtje in een klein dorp
je, waar de gemeenteraadsverkiezingen op til
waren. We zaten juist aan de thee met den gast
heer en de gastvrouw, toen van buitenaf een raam
pje werd geopend, en daar-een oolijken Limburg-
sche boerenkop door werd gestoken. Er ont
wikkelde zich een sappig gesprek in Limburgsch
dialect, hetwelk we niet vermogen weer te ge
ven, maar het kwam op zijn hoog-Hollandsch
uitgedrukt op het volgende neer.
De oolijke bezoeker was candidaat voor den
gemeenteraad en hij was in gezelschap van een
tweeden candidaat, met wien hij tezamen verkie
zingspropaganda voerde. Ze hadden geen program
en beloofden niets meer, maar noodigden onzen
gastheer als gebuur uit om des avonds ,in het
cafe van Die en Die een ootje bier te komen drin
ken. Ze hadden een heel vat besteld.
Als rechtgeaard boven-Moerdijker schrokken
we natuurlijk geweldig van zooveel politiek be
derf en toen de candidaten vertrokken waren rie
pen we dan ook ontsteld uit „maar dat is toch
zuivere omkooperij?"
De gastheer lachte eens flauwtjes en antwoord
de „weineen.Die mannen presenteeren hun vrien
den en geburen een biertje en rekenen daartegen
over op dezen steun bij de verfüezing, tmaar
verplichten doen we ons tot niets. In verkie
zingstijd hebben we hier menig avondje vrij
drinken. Wat zou dat?"
Omdat het journalistenbloed ons reeds in de
aderen stroomde, gingen we des avonds meejnaar
de fuif, waar het overigens heel tam toeging.
Het publiek vermaakte zich met de candidaten
en de candidaten met het publiek.
„(Waarom zoo interviewden we een der ge
gadigden naar een raadszetel wil je hier in
dat gat toch eigenlijk zoo graag in den raad
zitten?' „Tja, kijk r's,. luidde, maar dan
in het sappig Limburgsch, zijn antwoord, ,,ik
heb ruzie met den burgemeester en dien kan
ik nergens beter dwars zitten dan in den raad.
Ook een politiek program."
En zijn we nu tegenwoordig zooveel beter en
netter in de politiek, ook boven den Moerdijk?
Was het niet beter een potje bier te drinken van
een candidaat zonder politiek program, dan el-
ken dag via den brievenbus te worden getrac-
teerd op de pamfletten der 53 partijen, gesticht
door 530 lieden, wier hoogste eerzucht er in
bestaat om een kamerzetel te verwerven, al
zou de volkseenheid en het volkswelzijn er voor
aan stukken en brokken moeten Hun politie
ke overtuigingen zijn over het algemeen veili
ger dan het Limburgsche bier. De een loopt,
of liep den Vrijheidsbond uit, om als tolbe-
stormer zijn betere kansen te benutten. Een
ander deserteert uit de oude gelederen, omidlat
het fascisme hem meer en vogue lijkt. Een derde
speculeert op het mobilisatieslachtofferswee,
een vierde op crisisbaloorigheid, een vijfde top de
werkloozenjammer.
Geef ons dan nog maar liever het Limburg
sche bier al smaakt het dan wat zuur.
Als er menschen zijn die zich onmogelijk kun
nen voegen in een der groote geestesstroomingen,
welke in ons land door enkele oude (en groote
politieke partijen in de Tweede Kamer worden
vertegenwoordigd, laten ze hun kostbare stem
welke ze met zooveel strijd verworven hebben,
dan toch niet vergooien aan een der vele sriip-
perpartijtjes, maar dat zij dan eendrachtig steu
nen de candidaten van den Werkloozenbond. Zij
zijn de eenigen, die den kiezers een tastbaar voor
deel kunnen aanbieden.
Mijnheer zoo zei ons een propagandist dezer
nieuwe nationale beweging, in dezen crisistijd
komt het er vooral op aan, dat'de hoogst moge
lijke zuinigheid met 's Bijks ffnantien worde be
tracht.
We knikten.
Cumulatie van ambten en pensioenen is uit
den booze.
We knikten.
Maar tegen cumulatie van ambten en pensioenen
wordt in de Tweede kamer niets gedaan;. Wie
zijn het die er in de Kamer zitten? Allemaal lie
den die reeds een goed bezoldigd' baantje of een
ïiP inkomen uit hun zaak hebben. Ambtenaren,
onderwijzers, officieren, advocaten, fabrikanten
»»nz.
We knikten instemmend. i
(Welnu, is het geen schande dat zulke ('dingen
mogelijk zijn, terwijl er in ons land bijna vier
honderd duizend werkloozen rondloopen? Wan
neer alle kiezers stemden op de candidaten van
den werkloozenbond, dan zouden er straks hon
derd werkloozen minder zijn in ons land. De
stakkerds zouden een goed bezoldigde betrek
king hebben en de staat had honderd gezinnen
minder te onderhouden.
Er is iets voor te .zeggen.
Misschien ware bij wijze van werkverschaffing
het aantal leden van het parlement ook uit te
breiden.
verband met de gevangenhouding van Engelsche
employé's der Metropolitan Vickers maatschappij,
die van sabotage der Russische Industrie worden
beschuldigd.
De onderhandelingen over de vernieuwing van
het Engelsch-Russische handelsverdrag zijn plotse
ling afgebroken en zullen niet hervat worden, voor
dat Rusland aan Engeland volkomen voldoening zal
hebben gegeven in de kwestie van deze employé's.
Verder verluidt het, dat de Engelsche ambassa
deur te Moskou voornemens is zich te wenden tot
het corps diplomatique aldaar, om aldus een soort
eenheidsfront van Europeesche naties tegen het
optreden van de Russische regeering te verkrijgen.
Reeds wordt door de Engelsche regeering ern
stig rekening gehouden met een totale breuk in de
handels- en diplomatieke betrekking tusschen Sov
jet-Rusland en Engeland
In Engelsche kringen houdt men vol, dat er van
sabotage geen sprake is, maar dat de tegenslag met
de turbines aan de Dnieprkostroidam (hierover is
het conflict ontstaan) geheel te wijten is aan de
ondeugdelijkheid van de Russische machines.
Volgens een bericht van de .Sunday Expres" zou
Baldwin namens het kabinet een telegram hebben
gezonden aan MaCDonald en Sir John Simon, waar
in hij hun verzoekt, zoo spoedig mogelijk naar Lon
den terug te keeten. Hij zou hun aandacht hebben
gevestigd op de groeiende ontstemming in het Par
lement, waar men ernstig ontevreden is over het
feit, dat op het oogenblik, dat Engeland voor een
ernstige beslissing ten aanzien van Sovjet-Rusland
staat en deze kwestie ieder bezig houdt, de Eerste
Minister niet te Londen aanwezig is. Het kabinet
zou verklaard hebben te weten, dat deze ontstem
ming het kookpunt genaderd heeft en tot uitbars
ting zal komen, wanneer in het Lagerhuis geen dis
cussie over de buitenlandsche politiek mogelijk zal
zijn. Vele Lagerhuisleden zouden de opmerking heb
ben gemaakt, dat de Eerste Minister te veel waarde
hecht aan pogingen om orde in de wereld te schep
pen en zijn oogen sluit voor de gebeurtenissen in
korting van den werktijd voor bestrijding der
werkloosheid in de. praktijk zijn. Dan kan te
vens de vertegenwoordiger van de Nederland-
sche regeering met dit feitenmateriaal zijn oor
deel uitspreken over de wenschelijkheid van n
algemeene internationale regeling.
Wij willen uiteraard niet op het resultaat
van het onderzoek vooruitloopen en hopen t.z.t.
een overzicht ervan in deze rubriek te geven,.
Buitenland
ENGELAND EN RUSLAND,
De Britsche regeering is voornemens een scherp
ultimatum te zenden aan de Russische regeering in
Wettelijke verkorting
van den arbeidsduur»,
Zooals bekend wordt in verschillende kringen
de meening verkondigd, dat de werkloosheid) be
langrijk zou kunnen worden verminderd, wanneer
algemeen tot een verkorting van den arbeids
duur zou worden overgegaan, omdat dan een groot
aantal werkloozen te werk zou kunnen worden
gesteld.
Dteze kwestie is niet alleen voor Nederland
van belang. Immers, in de maand Januari heeft te
Geneve een internationale conferentie plaats ge
vonden onder leiding van de internationale or
ganisatie van den arbeid, teneinde na te gaan of
het niderdaad mogelijk zou zijn, door wettelijke
verkorting van den arbeidsduur de werkloos
heid te bestrijden. Bijna drie weken lang hebben
de experts uit de geheele wereld «er waren
geen afgevaardigden van Busland en de Ver. Sta
ten van Amerika over dit vraagstuk gespro
ken, doch wanneer men de resultaten ervan ziet,
blijkt wel, dat men nog niet zoo Jheel veel wij
zer is geworden.
De arbeidersafgevaardigden stonden op het
standpunt, dat men tot werktijdverkorting zou
moeten overgaan, doch dat daarbij de bestaande
weekloonen niet zouden moeten dalep.
De werkgeversafgevaardigden meenden, dat,
ook al zou het weekloon dalen, een verkorting
van den arbeidsduur niet alleen geen mindere
werkloosheid zou kunnen brengen, doch zelfs
de bestaande werkloosheid nog zou verergeren.
Daar tusschennin stonden de regeeringsverte-
genwoordigers die over het algemeen geen vast
standpunt hadden en bereid waren de kwestie te
onderzoeken. Van dit onderzoek is echter tot
op heden nog zeer weinig gekomen.
In de vergadering zelf heeft men zich vrij
wel uitsluitend bezig gehouden met politieke ar
gumenten en hoewel de vergadering als een tech
nische bespreking was bedoeld, is er over) -Ie
techniek van dit vraagstuk vrijwel niets gedis
cussieerd. Men heeft een rapport gemaakt, waar
in de meening van de verschillende groepen tot
uitdrukking is gebracht en dat aan den Baad
van Beheer van het Internationaal Arbeidsbu
reau is aangeboden. Deze heeft beslist, dat om
trent de verschillende vraagstukken de meening
van de regeeringen zou worden gevraagd en dat
het Internationaal arbeidsbureau aan de hand
van de in te komen antwoorden der (regeeringen
een concept overeenkomst zal opstellen, dat dan
in de maand Juni verder zal worden behandeld!.
Aangezien verschillende regeeringen, in het bij
zonder die van Engeland, voorshands ook op 't
standpunt staan, dat door wettelijke werktijd
verkorting geen vermindering van de werkloos
heid kan worden verkregen, staat hef nog zeer
te bezien of men 'in Juni a-s.- tot een algemeene
internationale overeenkomst zal geraken. In-
tusschen is het goed, dat dit vraagstuk Van alle
kanten wordt bekeken en bestudeerd en in dit
opzicht mag dan ook zeker wel de. aandacht
gevestigd worden op het onderzoek, dat mo
menteel in ons land plaats vindt door (de arbeids
inspectie. Aan een 5000 werkgevers is een vra
genlijst gestuurd met het verzoek deze voor
1 Maart a.s. te willen beantwoorden en uit de
in te komen antwoorden zal de arbeidsinspectie
dan een rapport opstellen. A.angezien de vragen
in overleg met de werkgevers zijn opgemaakt,
heeft men de zekerheid, dat er geen dingen ge
vraagd worden, die in de praktijk nieif te beant
woorden zijn of die tot theoretische beschou
wingen aanleiding zouden kunnen geven.ÏDe vra
gen zijn zeer kort en duidelijk gesteld fen be
treffen voornamelijk de feitelijke gegevens die
noodig zijn om een oordeel over dit vraagstuk
te kunnen vormen.
Men mag dan ook hopen dat de ondernemingen
wier medewerking wordt gevraagd, de verschil
lende vragen kort en duidelijk zullen beantwoor
den, opdat de arbeidsinspectie een algemeen beeld
van een en ander zal kunnen krijgen en duidelijk
zal blijken welke moeilijkheden en mogelijk
heden er met betrekking tot' de wettelijke ver-
INGEZONDEN
(Buiten verantwoording der Redactie.)
Van klagende) klagers.,
Daar zijn zoo van die menschen die altijd wat
te klagen hebben. Geen wonder dat ook zij over
alles en nog wat hun critiek laten gaan. Jam
mer maar dat het meestal alleen meer* afbrekende
critiek is. Aan opbouwende critiek is steeds be
hoefte met het andere bereikt mten als regel
niets. Gelukkig ook maar, want .deze men-
scneu zijn zeer geschikt om je ivan de wal af (in
de sloot te werken. Zoo loopen 'ter nog heden ten
dage bij bosjes rond die maar weinig benul heb
ben van de moeilijkheden der tijden |(en vooral
zulke zware eischen stellen aan hen, 'die wij
onze Begeering noemen. Deze menschen schij
nen altijd nog te meenen dat iedere niet of
niet ten volle nakoming van hun .wenschen een
ongerechtigdheid is en ieder verhooging van of
invoering van een nieuwe belasting een misdaad
Hoe het een met het ander in overeenstemming
is te brengen zeggen ze er niet bij. Dit zou dan
opbouwende critiek kunnen worden, nu .is het
alleen maar afbrekende. Klagende klagers noem
ik ze, 'ik zou ook ku'nnen zeggen: rare men
schen. Voor enkele jaren zei mij een heel een
voudig lakoniek man, dat er geen raarder men
schen zijn dan ter land en ter zee. Ik was dit
roerend met hem eens en voegde 'hem toe, laat
er nu voortaan ook nog op volgen en in de lucht,
waut wat per vliegmachine opstijgt zal ook! soms
wel iets raars inhouden. Zoo hebben Tye zelfs
een professor die regenmaker genoemd wordt.
Deze man heeft al duizenden kilo's zout ver
werkt plus de noöüige benzine, om enkele re
gendruppels te laten neerkomen. Zouteloos kan
je het niet noemen, doch zonde voor het zout
en voor de benzine vind ik het wel. Een ander
verscji geval trok mij'n aandacht. Ik las hl. in een
verslag van een "Witte Kruisvergadering, dat een
lid zich niet kon vinden in een contributehef-
fin'g die in klassen was verdeeld. Ieder heeft even
veel rechten dus ook ieder gelijke plichten!". Het
was zeker een kapitaalhater, die uit dien hoek
geen hulp wenschte te ontvangen of wel een
bezittende, die op zijn geld zit, als hen kip op
haax eieren. Deze man heeft zich blijkbaar nog
nooit eens voor oogen gesteld, wat dit zou be-
teekenen als deze regel werd doorgetrokken. Al
leen voor werkloozenvoorziening en steun aan
de bedrijven wordt in ons kleine landje dagelijks
een millioen uitgegeven. Stel nu dat we drie
millioen belasting betalende burgers hebben (dat
zal wel ongeveer zoo zijn,) dat zou bij gelijken om
)slag al reeds voor ieder een jaarlijksche belasting
)vragen van plm. 120 gulden. Nu zijn er echter
nog vrij wat meer uitgaven. Wé komen wel tot
een vijfvoud. Zoo zou dus yoor ieder een belas
tingbiljet van f 600 moeten worden afgegeven. En
als daar dan nog zou bijkomen, wat particulieren
nu nog aan liefdadigheid en instellingen offeren
liep het stellig tegen de 10Ó0 gulden.. Df deze
zelfde man dan nog zoo zou spreken, betwijfel
ik sterk. Ik voor mij ben altijd fiog maar blij
dat ons landje nog zooveel portemonnaie-mea
schen bezit die ook terdege aan den tand wor-'
den gevoeld. 3 procent van onze bevolking! be-
betaalt zelfs reeds 54 prooent van onze geheele
inkomstenbelasting en zoo komen anderen er
voor een koopje af. Ik zou zoo zeggen, daar heb
ben we dankbaar voor te zijn. In veler harten
schijnt daar echter geen plaats meer voor te zijn
wel zich verongelijkt te gevoelen als te behoo-
ren lot de benadeelde partij. Em dan maar kla
gen en granzen. In de oorlogsjaren granzende
vet, nu granzende mager. Doch altijd granzen
granzen. Klagende klagers of wilt ge rare
menscnen, zich bevindende ter land en ver zee
en in de lucht. Of het ooit anders zal worden.
Ik hoop het erg, doch vrees het zeer.
Land- en Tuinbouw
Stikstofbemesting graangewassen.
De geschiedenis herhaalt zich. Dit is ook
het geval in de geschiedenis der graanteelt. Hjeb-
ben wij tijden gehad, dat deze de voornaamste
plaats in den landbouw innam, zoo is ter ook weer
oen tijd gekomen dat zij, voor een groot deel,
door andere cultuurgewassen verdrongen werd.
De graanteelt komt weer op, de belangstelling
ervoor wordt grooter en grooter. Vooral de tar-
weteelt wordt, dank zij de steunwet, sterk uit
gebreid. Zelfs op zand- en veengronden wordt
deze thans met min of meer goed resultaat uit
geoefend. Het is dan ook een vanjde weinige teel
ten welke bij een goede opbrengst loonend is.
Daarom ziet men in vele streken de tarweteelt
opkomen of zich sterk uitbreiden.
Al wordt de roggeteelt tot dusverre niet van
regeeringswege gesteund, toch blijft deze, vooral
in de zand en veenstreken, een belangrijke plaats
innemen. In de eerste plaats omdat in het ge
mengde zandbedrijf veel rogge wordt vervoerd en
ook omdat men daar minder keus in de vrucht -
wisseling heeft.
De bemesting der graangewassen komt dus on
der een eenigszins ander licht te staan als die
der andere gewassen, waarvan de finantieele uit
komst minder zeker is. Dlit wil zeggen, dat een
oordeelkundige bemesting onzer graangewassen
vooral tarwe, zeer voordeelig zal zijn.
Dit zal nog meer het geval zijn waar weinig
oude kracht in den grond is achtergebleven. In
vele gevallen is men met de meststoffen, speci
aal met de stikstofmest, spaarzaam geweest, de
geweest, de geldelijke opbrengst der gewassen
was immers erg onzeker. Bij een volgend ren
dabel gewas zou deze schrielheid zich dus zeer
wreken.
De graangewassen dus oordeelkundig bemesten
is een eerste vereischte, vooral op Je [stikstof
komt het nu aan, want wat zien wij gebeuren},
indien de stikstofbemesting niet goed genoemd
kan worden Het graan groeit slecht, levert
weinig graan en stroo op en laat vuil land ach-
I ter. Dus lage opbrengsten aan graan, daarentegen
I hooge onkosten voor het schoonhouden der ak-
kers, ja, de schade daarvan is soms Ihooger dan
j de kosten besteed aan een matige stikstofbe
mesting.
Gaan wij eens na wat de kostprijs is van bv.
100 kilogram graan, tarwe, rogge, haver of gerst
dan zullen wij zien, dat deze bij léen slecht be
mest gewas hoog, bij een oordeelkundige bemes
ting laag is. Döor een ruime bemesting wordt
de kostprijs der granen dus lager de winst grooter
Om een voorbeeld te noemen zou men, wan
neer men door het gebruik van 1' kg', kalksal-
peter een meeropbrengst had van slechts een hal
ve kilogram. Tarwe met de kosten reeds uitko
men. Bij een bemesting van bv. 300' kilogram
kalksalpeter per ha. is een meeropbrengst van
150 kilogram tarwe dus zeer laag.
Dé graangewassen dus nu met wat stikstof
bemest. Wij noemden hier reeds de kalksalpeter.
Dé ervaring heeft geleerd, dat men met leen stik
stofmeststof, die direct oplost en direct werkt,
de beste resultaten bij alle graangewassen ver
krijgt. Als overbemesting van wintergranen,
doch ook bij de bemesting van zomergranen, zo-
mertarwe en haver, zal daarom de kalksalpeter
het Leste voldoen. De kalk uit deze meststof
werkt tevens gunstig op de structuur van den
grond. Strooi de kalksalpeter vroeg in het
voorjaar op wintergranen. Bij zomergranen bij
het zaaien of later als overbemesting in een of
twee malen.
Het T«ke;n des Krnises»
Victoria theater te Alkmaar i
Neen, je bent niet meer in de bioscoop'. Je bent
in Bome in het jaar 64, en je voelt de gebeur
tenissen op je aanstormen, en wacht in ademlooze
spanning de catastrofe af. Ein je voelt je opge
nomen in dat kleine hoopje Christenen, die alles
trotseeernd, zingend den dood tegemoet gaan,
den dood, waarvan ze slechts den overgang zien
tot een Eeuwig Leven. En als dan de deuren van
de arena langzaam zich sluiten, het gebrul der
tot waanzinnig tóe opgezweepte toeschouwers
massa, verstomt, overgaat in een laatste lofzang
der gemartelde Christenen, en het TEEKEN DES
(KBiUlSFS zich op de deur afteekent, dan besef
je, dat inderdaad een Nieuwe Wereld komende
was ©u verlaat diep onder den indruk het thea
ter. Welk eeu film. En welk éen regie. Cecil
B. de Mille staat bekend als de regisseur, die
schatten verslindt, omdat hij eischt, dat voor
alles zijn films historisch juist zijn, en wij ge-
looven het graag. Geen oogenblik krijgt de toe
schouwer het idee dat het „niet echt" is, tot
in de allerkleinste details is alles verzorgd, len
de betrekkelijk simpele liefdesgeschiedenis
de prefect van Borne, Marcus Superbus, die Pop-
pea, Neros gemalin versmaadt voor een Chris
tenmeisje waarmede hij den dood ingaat als zij
dezen verkiest boven het verzaken van haar
geloof is verwerkt in een geheel, dat de toe
schouwers meermalen doet huiveren om zijn
niets ontziend realisme. Die tooneelen in de are
na en de overval <op de Christenen bij de brug,
waar zij hun godsdienstoefening houden zijn
gruwzaam en toch niet vergrofd. Het zijn slechts
oogenblikken, maar in deze oogenblikken geeft
de regie door kleine spelmomenten een klaamen
zuivere visie van de ontzettende tooneelen, die
zich toen moeten hebben afgespeeld. De straffe
regie moest ook het ppel der hoofdpersonen tot
eer. hoogte brengen die het geen spel, maar wer
kelijkheid doet worden. Buitengewoon is de
vertolking van Nero, door Charles Laughton en
Poppea van Claudette Colbert. In deze figuren
weerspiegelt zich het zedelooze tot ondergang
gedoemde Caesarenrijk. Het spel van Merica
Élissa Landi is van een wondere bekoring, en
haar tegenspeler Marcus Superbus (Frederic
March) geeft den Prefect van Bome bij wien
liefde en plicht tegenover elkander strijden,
gaaf en krachtig weer. De bijrollen en figuratie
zijn allen af. Wat komisch doet het aan de
haast klassieke figuren modern Engelsch met
een Amerikaanschen tongval te hooren praten,
en is het voor ons de vraag, of de scliitterende
muzikale illustratie en geluidseffecten alleen
niet beter geweest waren.
Het bijprogramma is als gewoonlijk in dit the
ater keurig verzorgd en brengt o.a. 'nHollandsch
journaal en een allerkoddigste Betty Boop tee
kenfilm.