Indie s bodem en producten
OnsCourantenverhaai
Voor Huis en Hof
Ongetwijfeld Is de belangstelling in onze koloniën
in de laatste jaren belangrijk toegenomen, al mag
wel eens word gevraagd, of deze belangstelling
wel in vollen omvang aan het land ten zegen strekt.
Niet altijd geldt deze belangstelling Indië's bodem
en proaucten, welke toch zoozeer ons eigen bestaan
raken. Veelal hoort men zelfs de opmerking: „wat
hebben wij eigenlijk met Indië's bodem te maken,
die bodem is immers onuitputtelijk rijk, en wat men
er in aen grond stopt, groeit wel!"
Was dat maar waar! Neen, voor de productie
van alle schatten, die de Indische bodem inderdaad
voortbrengt, is meer noodig, en dienen, gelijk Prof.
Monr ons zoo duidelijk heeft geschetst, de volgende
factoren samen te werken:
1. de bodem zelf;
2. het gunstige klimaat;
3. veel arbeid;
4. vee! kapitaal en
5. kennis, kundigheid en organisatie.
Over elk dier punten een enkel woord.
Als men door de vergelijking van de oppervlakte
van Indië met die van Europa gaat beseffen, hoe
groot Indië eigenlijk wel is, dan zal het niet moei
lijk zijn. in te zien, dat in zoo'n uitgestrekt gebied
de bodem niet overal gelijk, niet overal even mooi
kan zijn. Inderdaad, er zijn streken, waar de vrucht
baarheid grooter is dan die der rijkste stukjes van
Nederland. Van nature groeit daarop dicht, weel
derig bosch. Maar er zijn ook streken, wier bodem
zóó arm is, dat er niets op wil groeien, zelfs ondanks
het warme klimaat met veel zonneschijn e nregen,
nagenoeg geen onkruid. De armste heigrond der
Veluwe is rijk in vergelijking met zulke Indische
streken. En toch ziet men tegenwoordig van de
laatsten nog wel eens een nuttig gebruik maken,
maar dan ligt dat aan de andere hierna genoemde
factoren.
Het klimaat is werkelijk voor plantengroei schit
terend. Het gansche jaar door groote warmte zonder
de verzengende hitte van de Sahara of Arabië; veel
regen en rijkelijk zonneschijn. Toch zijn er wat den
regen betreft belangrijke deelen van Indië, zooals
Midden- en Oost-Java, Madoera, Bali, enz.,
Jaarlijks maandenlang droogte hebben. Schijnbaar
een nadeel is dat in werkelijkheid weer een voor
deel: cultuurgewassen als koffie, kapok, suikerriet
gedijen daarbij zelfs uitstekend. De bodem is onder
zulk een klimaat gemiddeld rijker en een eventueel
tekort aan water laat zich aanvullen.
Maar al die rijke gaven der natuur zouden, wat
de productie betreft, niet tot hun recht komen
zonder arbeid, veel arbeid. Inlanders, Chineezen,
Europeanen, allen werken flink. Lijntrekkers vindt
men overal, ook in Indië, maar vermoedelijk daar
gemiddeld eerder minder dan meer dan hier in
Europa. Het alom verspreide verhaaltje van de lui
heid van den Inlander is zeker „een verhaaltje"
al mag het waar zijn, dat hij per hoofd per dag
minder werk verzet dan zijn Hollandschen collega;
maar hij doet het dan ook bij een temperatuur,
waarbij een Hollandsch werkman ook niet op zijn
best is.
Dit daargelaten de grondbewerking in de sui
ker- en tabakscultuur is intensiever dan ergens
anders tér wereld. Of het nu in den Inlandschen
rijstbouw is, of in de tabakscultuur, of het is in de
Europeesche suiker- of theecultuur, steeds wordt
men getroffen door de Intensiteit van, de groote
zorg voor de grondbewerking, de bemesting, het ult-
planten, het wieden, enz. Neen, waarlijk, groot is
de productie vafl Indië, maar grootsch is ook de
arbeid daarvoor voortdurend verricht!
Intusschen, vele der Indische cultures geven pas
na 46 en meer jaren product; in het bijzonder de
struik- en boomcultures als thee, kina, rubber,
oliepalmen, enz. Al die Jaren moeten de bodem en
de cultures met veel zorg onderhouden worden, en
dat kost veel geld. Daarvoor is dus veel kapitaal
noodig. Verder zijn er voor de bewerking van den
oogst dikwijls zeer groote en kostbare installaties
en fabrieken noodig; ook daarvoor zijn groote kapi
talen noodig. Verder nog voor weg|=n, bruggen,
woningbouw, hospitalen, enz.
En daarmede is men er nog niet! Ook na het
oogenblik, dat de bodem zijnen rijken oogst, (die
soms erg tegenvalt!) heeft gegeven, en het markt-
product is bereid, komt er nog heel wat kijken,
aleer dat product wordt verkocht en betaald (soms
goed, soms slecht). Dat alles valt buiten het bestek
van deze beschouwing. Alleen zij hier gereleveerd,
dat zonder véél kapitaal in goed vertrouwen in al
die ondernemingen van Indië gestoken, van de
gansche productie maar heel weinig ware terecht
gekomen.
Tenslotte gegeven al dien meer of minder vrucht
baren bodem, het groeizame klimaat, de talrijke
willige arbeidskrachten, en groote beschikbare kapi
talen, zou de Indische productie nimmer de hoogte
en het succes hebben bereikt, die zij nu heeft, wan
neer de Nederlanders in Indië niet kennis, kundig
heid en organisatievermorgen, initiatief en volhar-
dng hadden ontwikkeld, die de gansche wereld be
wondering en eerbied afdwingen, behalve ja nu
moet een pijnlijk woord uit de pen behalve een
zeer groot deel van het moederland zelf! Want hoe
weinigen hier te lande weten, hoe in weinige tien
tallen jaren onbewoonde streken, grooter dan Ne
derland, veranderd werden in bloeiende landen,
waar inlanders en Europeanen genieten van de ge
schapen welvaart, hoe Hollandsche ingenieurs door
prachtige irrigatlewerken dorre vlakten herschie
pen in vruchtbaar bouwland.
Gelukkig begint er in de laatste jaren echter
een verandering ten goede te komen; begint men
ook in de kringen-, die nooit zelf in Indië waren of
daar relaties hebben, in te zien, wat voor dit deel
van het Rijk Nederland het andere deel van
van Rijk Nederlandsch-Indië beteekent; mate
rieel en cultüfeel, en het laatste is daarvan Zeker
niet 'hèt minste! Zonder onze koloniën zou Neder
land thans in even groote ellende verkeeren als
tal van zijn nabuur-sta ten!
Wilhelm zich echter principieel, daarom hij besloot
met de wetten van het huis te breken.''
De „generalverwaltung" van het voormalige Prui
sische koningshuis is officieel niet op "de hoogte ge
steld van de verloving.
Buitenland
DE GOUDEN STANDAARD PRIJSGEGEVEN.
De gouden standaard wordt in Amerika prijs
gegeven. Minister Woodin heeft verklaard, dat het
gouduitvoerverbod in Amerika beteekent. dat
Amerika den gouden standaard heeft losgelaten.
Vermoedelijk zal aan congres een wet worden
voorgelegd, waardoor Roosevelt „inflatié-dictator'
wordt.
Men meent, dat Roosevelt de voorstellen zal goed
keuren, waarbij hij wordt gemachtigd:
lo. nieuw geld uit te geven.
2o. het goud-gehalte van den dollar te wijzigen.
3o. een raad tot stabilisatie van den dollar in te
stellen.
Bovendien zal hij een wet gemachtigd worden
tegen zekere voorwaarden betaling van de oorlogs
schulden in zilver in plaats van in goud te aan
vaarden.
GROOTE BRAND IN STRAATSBURG.
In de nabijheid van Straatsburg is gisteren het
dorp Altdarf door een grooten brand voor een groot
deel in de asch gelegd. In minder dan een half uur
stonden zes boerenhofsteden in lichter laaie. Toen
de brandweer uit Straatsburg arriveerde slaagde zij
er niet meer in het vuur tot zijn haad te beperken.
Tegen tien uur gisteravond was een gedeelte van
het dorp nog slechts een groote vlammenzee. Negen
groote boerderijen met bijgebouwen en alle opgesla
gen voorraden werden een prooi der vlammen. Ook
veel vee kwam bij den brand om.
Nuchter Japan.
Wanneer het waar is dat het meest nuchtere
volk in 'den wedloop der naties zal overwinnen,
dan heeft Japan een goede toekomst.
Een Japansche geheelonthoudersvereeniging
onder de Marine maakte zooveel vorderingen^
dat reeds 32 schepen der vloot geen laloohol
meer aan boord 'hebben.
In het jaar 1925 werd het eerste Japansche
dorp, Kawaitani drooggelegd. Ongeveer 100 dor
pen hebben dat voorbeeld gevolgd. Die minister
president wenscht van het resultaat en vail de
ondervindingen, die men toet deze drooglegging
opdoet, geregeld op de hoogte te worden gehou
den. In October Van het vorige jaar werd in de
stad Ueda in de provincie Schinschu een geheel-
onthoud erscongres gehouden, waaraan 380 ver
eenigingen deelnamen, vertegenwoordigd door on
geveer 1000 leden. Ook onder de studenten maakt
de drankbestrijding goede vorderingen.
Japan blijkt ook hierin modern te willen zijn.
Driehonderd gewapende mannen hebben den dijk
van de Tallahatchierivier met dynamiet vernield
Duizenden hactaren land zijn overstroomd en de
steden Swaulake, Glendora en Blackboyou zijn door
hoog water geteisterd.
Ter voorkoming van eiken verderen maatregel
van zelfhulp van de boeren, die bij Talahaship den
dijk van den Mississippi doorstaken en aldus uitge
strekte vruchtbare landen onder water zetten, is
'n compagnie miliie naar Talahatsthip gezonden
De soldaten hebben de strenge instructie, dat zij
terstond moeten vuren op een ieder, die iets wil
ondernemen aan de beschermingsdijken.
Boeren, die aan den linkeroever wonen, hadden
den dijk aan den rechterover doorstoken, om aldus
de sterk gewassen wateren van den Mississippi een
uitweg te verschaffen.
Het Japansche Oppercommando deelt mede, dat
de Japansche ravelerie den straatweg van Tslejau
naar Toensjau heeft bezet en is opgerukt tot in de
onmiddellijke nabijheid van Peking. De Japansrhe
troepen trachten klaarblijkelijk Peking te omsin
gelen en het Chineesche leger den terugtocht af te
snijden.
Naar in welingelichte Chineesche kringen ver
luidt, zouden de Japanners voornemens zijn na de
inneming van Peking ook de stad Kalgan aan den
Grooten Muur te bezetten, waardoor alle verbindin
gen tusschen China en de Sovjet Unie verbroken
zouden worden en de Japanners den strategisch zeer
belangrijken weg van Kalgan naar Mongolië in
handen zouden krijgen.
TOCH PAASCHFEEST GEVIERD.
Zooals reeds werd bericht, dat in Moskou het
Paaschfeest. als werkdagen moesten worden be
schouwd.
Aan de Voss. Zeit. wordt uitMoskou geseind, dat
de weinige kerken in die stad, waarin nog gods
dienstoefeningen plaats hebben „niet voor te stellen
overvol" (unvorstellbar überfüllt) waren met Pa-
schen. Ofschoon er dikke, natte sneeuw viel, son-
den honderden mensehen buiten de kerken, om door
cle open deuren .de godsdienstoefening te volgen.
ONGELUK MET EEN VLIEGTUIG.
JflToensdag schijnt zich bij het eiland Anglesey
een geheimzinnig vliegongeval te hebben voorge
daan, dat tot nog toe niet is opgehelderd. Negen
personen hebben gezien dat een uit de richting van
Ierland komende groote eendeker, die door twee
andere machines vooraf werd gegaan, in zee stortte.
Een reddingboot van Mo'elfre voer uit en zocht ge-
ruimen tijd de zee af, echtre zonder het minste
spoor van een vliegtuig te vinden.
i informatie te Dublin gelooft men, dat het ver
dwenen vliegtuig een toestel was, dat met bruilofts
gasten van een bruiloft te Dublin naar Engeland
terugkeerde.
VOOR WIE ER BELANG IN STELT.
Te Bonn a. d. Rijn is de verloving gevierd van
den oudsten zoon van den ex-kroonprins, prins
Wilhelm v. Pruisen mtt Frl. Dorothea v. Salvlati.
Prins Wilhelm is op 4 Juli 1906 geboren.
Deze verloving heeft daarom opzien gebaard, em-
dat zij niet in overeenstemming is met de voor
schriften betreffende de „Ebenbuertigkeii", ofschoon
prins-Wilhelm bekend is om zijn gevoel voor tra
ditie.
Sedert 1923 neemt de prins deel aan den natio-
nelen weerbaarheid. Hij is tegenwoordig bataljons
leider in de Stahlhelm.
De bruid is gesproten uit een oorspronkelijk in
Noord-Italie woonachtig adellijk geslacht, waarvan
een tak ten tijde van Frederik den Grooten wegens
geloofsredenen naar Pruisen uitweek. Sedert dien
stond deze tak in dienst van staat en leger in Prui
sen.
Volgens de gelijkwaardigheidsbepalingen van de
huiswetten der Hohenzollerns had de prins zijn
keuze slechts kunnen bepalen binnen den kring
zijner verwanten en onder de buitenlandsche prin
sessen. Vooral tegen het laatste verzet de jonge
,De iSttroopery
door Jan van Eamf.
Er was
Er was
een houthakker, wiens beste
vriend, een berucht strooper was.
Op den avond van den dag, dat ile jachtop
zieners een klopjacht op den strooper begonnen
waren, zat onze houthakker in gedachten ver
zonken bij het vuur. Van tijd tot itijd, nam hij1
de pook en porde verwoed in het luid knappende
vuur.
Nadat hij in enkele teugen een groot glas schui
mend bier geledigd had, werd hij spraakzaam en
begon aan zijn vrouw de wederwaardigheden
van zijn vriend te vertellen. ,v
Zooals ik je zeg, Anna, besloot hij, Arie
was aan het stroopen in de bosschen aan den
straatweg, toen hij plotseling gekraak van tak
ken hoorde en daar stonden twee opzieners lop
nog geen tien meter afstand van hem. Hij op
den loop, dat begrijp je. zij pchter hem aan
Hij aan het jennen en zij kern op de hielen,
Eln loopen van je welste. Ze zijn nou al twee
dagen achter hem aan en ze hebben hem nog
niet. En ze zullen hem zoo gauw (niet vinden
ook, voegde hij er lachend aan toe.
Anna kwam een stap nader.
"Waar zit hij vroeg ze nieuwsgierig.
Waar of hij zitP Ja, dat zou je wel
willen weten. Maar van mij zal je het niet hoo-
ren. Als ik het jou vertel, weet morgen "het hee-
le dorp het. Vraag dus maar niet verder.
Anna toonde zich diep gekrenkt.
Ik inerk wel, dat je niets meer om me
geeft, pruilde ze.
Eat was onzen houthakker toch wel wat ;al
te kras. En hij besloot haar op |de proef te stel
len. i
Zou je het erg graag weten? plaagde hij,
dn nam haar hoofd liefkoozend tusschen zijn
grove handen.
He, toe .vertel het nou, vleide Anna.
-Zweer me, dat je het niemand zult over
vertellen, beloof je dat?
-Goed.
Welnu, luister. Aan den Westkantj' van bet
bosch ligt immers een weiland, daar staati een
groote hooischelf i'n zooals je weel;. Ejn daar zit
hij in. Die hooiberg is goed te zien van alle
kanten en daarom komen ze vast nimmer op de
gedachte hem daar te zoeken. Be eenige die het
weet ben ik. En nu weet jij bet ook. Maar denk
eraan, zeg tegen niemand iets, want als je het
toch doetdus mondje dicht, zeide hij, weg
gaande.
De houthakker was nog niet goed en wel
uit het gezicht of Anna vloog haar (een buur
vrouw.
Zeg Marie heb je het al gehoord van Arie
Neen, vertel eens gauw, waar zit hij.
Ja, maar je moet me beloven Üat je ,het
aan niemand vertelt, hoor.
Natuurlijk, ik zwijg als het graf.
In een paar woorden deelde Anna het ge
heim mede en met een verlicht gemoed ging zij
weldra weer huiswaarts en aan haar werk. Een
half uur later hield de bakker voor het huis
van de buurvrouw stil. Toen hij weer weg wilde
gaan, kon Marie het niet langer uithouden.
Je bent niet erg spraakzaam vandaag en
iaing zoo nieuwsgierig niet als anders.
Als je wat nieuws weet, vertel dan maar
op, antwoordde de bakker.
1Ik weet iets een^gs iets heel bijzonders
maar het is een geheim. Eerst beloven
'Om er niet over te spreken? Goed hoor,'
dat beloof ik.
Het is over Arie, fuisterde zij.
Ah, lachte d© bakker zij <zoekën hem
overal, dat weet ik. Ze zijn al op verschillende
boerderijen geweest, maar hebben niemand ge
vonden.
Marie die den bakker naar buiten gevolgd
het geheele dorp, het geheim kende en niemand
was dan ook verbaasd toen den volgenden dag
drie marechaussees te paard het dorp binnenreden
recht op dan hooiberg aan.
Iedereen liep uit om niets te missen en allen
waren benieuwd om te zien hoe het zou afloopen
Hij stroopt al jaren en nog (nooit hebben ze
hem te pakken kunnen krijgen, zei de een.
Hij laat ze loopan tot ze niet (meer kunnen^
lachte de ander.
Zeg liever, tot ze er mager van worden, zoo
klonken de stemmen dooreen.
De marechaussees sommeerden Arie om uit
den hooiberg te komen, doch niets bewoog |en
Arie verscheen niet.
Toen begonnen de mannen der wet met 'hun
sabels in den hooiberg te steken en te prikken.
Een gemompel van protest steeg op. Een vrouw
uit die menigte kreeg bijna een zenuwtoeval.
O, o, mijn man ze steken mijn man
dood, gilde zij. Het was de vrouw 'van den stroo
per. f
Op dat oogenblik verscheen de houthakker ten
tooneele. Vreeselijke dreigementen rolden hem
van de lippen, terwijl hij dreigend de vuist te
gen kijn vrouw schudde.
Door jouw schuld zal hij hangen, ze zullen
hem oppakken en hem de boeien aanleggen
mijn arme beste vriend, schreeuwde hij tegen de
bevende Anna.
O,, die arme Arie en ik heb het maar .een
enkele maal verteld weende zij
Ben keer is een keer te veel, kletskous, en
je had beloofd het aan diemand te vertellen,,
bulderde de houthakker woedend.
O wat moet ik doen riep Anna wan
hopig uit.
In de verte waren de marechaussees nog al
door druk in de weer met het hooi.
Plots barstte de houthakker in een schater
lachen jlos.
Nou is het genoeg, riep hij uit, maak je
nou maa rniet verder van streek, er is niets ge
beurd. Hij zit heelemaal niet in den 'hooiberg.
Dat heb ik alleen maar gezegd om je te laten
zien, dat jullie vrouwen immers nooit je toond
kunt houden.
Beschaamd sloop Anna naar huis, onder het
daverend gelach 'der omstanders.
DE VOORJAARSCRISIS DER BLOEMEN.
Evenals- de menschen maken ook de planten en
vooral de kamerplanten in het voorjaar een moei
lijken overgangstijd door. Het gebrek aan licht in
den winter is wel geen feitelijke belemmering voor
de ontwikkeling der bloemen, doch het kan toch
daarop neerkomen, waneer men ze aan zichzelf
overlaat en ze niet goed verzorgt. Voor de planten
is n.l. het gebrek aan zonlicht al even ongunstig
als de in den winter sterk wisselende kamertempe-
rateuren. Juist onder fulke nadeelige levensom
standigheden bestaat er gevaar, dat de wortels door
ziekte worden aangetast, iets, waartoe ook andere
invloeden soms nóg meewerken.
Zelfs wanneer voor een gelijkmatige temperatuur
is gezorgd, terwijl de plant den geheelen winter
een plaatsje bij het raam gehad heeft, kan het nog
wel gebeuren, dat er schade aan wordt toege
bracht. Gewoonlijk is de reden, dat de plant on
danks alle voorzorgen „kou gevat" heeft of dat
de wortels ziek zijn geworden door de koude lucht,
die van onderen door de reten der ramen naar
binnen dringt. Als een plant weken of zelfs maan
den achtereen aan zulke schadelijke luchtstroomen
wordt blootgesteld, kan zij ziek worden, al heeft zij
van nature een groot weerstandsvermogen. Ben
duidelijk symptoom is het verwelken, dat heel gelei
delijk begint, om dan des te sneller om zich heen
te grijpen. Planten met een hoog watergehalte wor
den hierdoor het meest bedreigd.
Ook planten, die in den winter slechts weinig
hebben geleden, kunnen in het voorjaar niet zon
der een goede verzorging. Hoewel over het algemeen
het verpotten en verplanten in het voorjaar zooveel
mogelijk dient te worden vermeden, is het beslist
noodzakelijk voor planten, die niet geheel gezond
zijn. Ook wanneer de aarde in de pot veel van haar
vroegere vruchtbaarheid verloren heeft of zelfs
zuur is geworden, is verpotten noodig^ Dikwijls
maakt de sterke wortelvorming het ook noodig om
de plant in een grootere pot te zetten. In geen
geval verzuime men, de deelen van het wortelstelsel
die uitgedroogd zijn of in andere opzichten te wen-
schen overlaten, zorgvuldig weg te snijden, omdat
zij de verdere ontwikkeling van de plant in den
weg staan. Voor het wegsnijden der wortels heeft
men een zeer scherp mes noodig.
Het weer is nu al zacht genoeg, om de potplanten
een plaatsje in den tuin of op het balcon te ge
ven. Voor de aardige versiering van balcons en
vensterbanken met bloemen is het nu tijd. Toch
moeten deze planten nog zorgvuldig behandeld
worden; alleen dan heeft men de zekerheid, dat zij
zich voorspoedig zullen blijven ontwikkelen. Ook
de plaats, waar de planten komen te staan, dient
met zorg te worden gekozen. Met name dient men
ertegen te waken, dat zij komen in een hoekje van
de tuin, dat voortdurend in de schaduw staat; dit
zou al even schadelijk zijn als dat zij onafgebroken
zijn blootgesteld aan den feilen zonneschijn. Om de
oo planten te beschermen tegen ongedierte, late men
was, wees iin de richting van de weide en fluis- den onderkant der potten niet rechtstreeks in aan-
terde haastig een paar woorden waarop de bak- I raking komen met den grond. Er moet in den
ker vertrok jom in ieder huis, waar Hij brood grond een kleine holte blijven, zoodat wormen en
moest afleveren 'tegelijkertijd het geheim van j allerlei ongedierte niet bij de planten kunnen ko-
Anna te vertellen j men. Deze holte is ook noodig om het water zonder
Hjj was er zoo van vervuld, dat (des avonds I bezwaar te laten wegvloeien.
