Nieuwsblad v. Hoil. Noorderkwartier
DINSDAG 16 MEI 1933
42e Jaargang
ifflimsfep De Geer's
Zwanenzang
De toestand in Duiischland
Hef kokende Oosten
Sproeten komen vroeg in het
Buitenland
NO 57 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 92
NIEUWE
LAMEDUKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
pa ZATERDAG.
Ancrmmen tsprlj a
per 3 maanden 1,15.
Uitgave: firma I. II. KEIZER - Meteor I. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
ADVERTENTIEN
Van 1S regel» 2b cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
VS 1H F! S STCOIIMTF
SOMBERE TOEKOMST VOOR DE MIJNEN.
Als een gevolg van het niet tijdig ingrijpen door
een krachtige bezuinigingspolitiek schijnt het met
's lands financiën mis te zullen loopen.
Wij zullen onze lezers de cijfers sparen, maar
voor den gewonen dienst der Staatsbegrooting van
1934 wordt het tekort geraamd voor 1934 op 122
millioen gulden.
Het „Handelsblad" schrijft:
De toelichting van het wetsontwerp op de Om
zetbelasting bevat een belangwekkende beschouwing
van min. De Geer over den financieelen toestand
des lands. Men krijgt hieruit den indruk, dat mi
nister De Geer thans voor het laatst! de Kamer
nog eens nadrukkelijk op den ernst van dezen toe
stand heeft willen wijzen en op een manier, alsof
hij wilde zeggen: „Hiertoe hebt ge het laten komen.
Ik waarschuw u vast voor wat de begrooting van
1934 zal laten zien."
Thans is het niet meer een rijden in een nevel."
Hij heeft durven vooruitzien en een prognose stel
len van wat de begrooting van 1934 ons brengen zal.
En dan wordt onze aandacht verder getrokken
door het volgende bericht:
Sombere toekomst voor de Mijnen.
In verband met de heden ingegane ontslagen op
diverse Limburgsche mijnen heeft het,„Limburgsch
Dagblad" een directeur van een der particuliere
mijnen naar de oorzaak der ontslagen gevraagd.
Deze zeide o.m. het volgende:
„De toestand in onze Limburgsche mijn-industrie
is den laatsten tijd steeds slechter geworden. De
afzet onzer Limburgsche kolen in het buitenland
wordt steeds meer belemmerd. Zwitserland heeft
speciaal Nederlandsche kolen gecontingenteerd,
Frankrijk heeft het invoerrecht op steenkolen weer
verhoogd, België heeft een nieuwe vermindering
van den toegestanen invoer doorgevoerd. In Duitsch-
land wordt de afzet van het Nederlandsche product
sterk belemmerd door den druk, welken de natio-
naal-socialisten uitoefenen op den verbruiker om
het nationale product te gebruiken. De Nederland
sche regeering heeft met Duittschland het nieuwe
handelsverdrag ten aanzien van de kolen op vrij
wel dezelfde basis vernieuwd. Onze afzet naar dat
land mag per maand nog geen 100.000 ton bedra
gen. De afzet van Duitsche kolen in ons land mag
ook onder het nieuwe verdrag practisch vrij plaats
vinden. Daarbij komen nog het slechte voorjaar on
voor de industriekolen zeer speciaal de crisis, waar
door vele bedrijven zijn stilgelegd of op beperkte
capaciteit werken.
„Ik overdrijf niet, wanneer ik zeg, dat de naaste
toekomst van onze mijnindustrie er somber uitziet.
Ven verscheidene zijden wezen werkgevers er het
„Limburgsch Dagblad" voorts nog op, dat, wanneer
de regeering niet zal ingrijpen en de toestand van
thans bevestigd zou blijven, verdere ontslagen en
nieuwe verzuimdiensten, hoe gaarne de mijndirec-
ties ook anders zouden willen, niet uitblijven voor
bepaalde mijnen, om maar niet van erger te spre
ken.
De vooruitzichten zijn wel somber.
Voor 1600 textielarbeiders in Twente zijn nieuwe
loonsverlagingen te wachten.
De Spinnerijen te Enschede moeten daartoe wel
Zaterdagochtend werden de ongeveer 1600 arbei
ders van een vijftal fabrieken „verrast" met de vol
gende aankondiging: „Door de buitengewoon ongun
stige omstandigheden, waarin haar bedrijven ver-
keeren, zien de directies der N.V. „Katoenspinnerij
de Bamshoeve", „Enschedesche Katoenspinnerij
Spinnerij „Oosterveld", „Spinnerij Roombeek' en
Spinnerij Tubantia, v.h. B. W. en H. ter Kuile
zich tot hun spijt genoodzaakt de loonen van de bij
hun resp. vennootschappen in dienst zijnde ar
beiders met 10 pet. te verlagen. Bij elk der boven
genoemde ondernemingen zal deze verlaging ingaan
gelijk met den eersten dag van de loonweek, die na
Maandag 29 Mei a.s. een aanvang neemt."
E|e strijd tegen het pacifisme. een be
grip dat de Duitsche natie op 30 Ja
nuari 1933 uit haar woordenboek ge
schrapt heeft kan nooit gelijk wor
den gesteld met den wil tot oorlog.
Dit. was wel het Leitmotiv van dw rede, die
Yice-Kanselier von Papen op de betooging van
de nationaal socialistische partij en den Stahl-
helm te Munster, gehouden heeft, en die men
kan beschouwen als een inleiding op de rijks-
dagrede van Hitier. De rede van von Papen heeft
beiangewkkende mededeelingen naar voren ge
bracht. Spreker zeide o.a.
,/Die geestelijke opstanding die wij beleven is
voor do buitenwereld tot dusverre een volko
men raadsel gebleven. Diaardoor heeft zich rond
om ons een buitenlandsch politieke ring gevormd
die herinnert aan de Augustusdagen van het jaar
1914. Op het oogenblik moet niet een militaire,
maar een moreele isolatie van Duitschland wor
den bewerkstelligd. A.s. Woensdag zal de Duit
sche volksvertegenwoordiging samenkomen, op
dat het. buitenland zal vernemen, hoe de regee
ring en het Duitsche ,volk over dezen toestand
denken en welken weg zij vastbesloten zullen
gaan. De wereld zal dan ophoeren en oonstatee-
ren, dat een groot volk drager van een oude cul
tuur slechts voor een korten tijd door materieele
middelen kan worden beroofd van zijn levens
rechten.
Verder is de verhouding tusschen kapitaal en
arbeid besproken en natuurlijk een beroep ge
daan op de „ijzeren discipline", die het groote
Diuitsche volk in vroegere roemvolle jaren zoo
heerlijk betracht heeft" en gesproken van on
wankelbare trouw aan Hitier. Wat nu Hitier
betreft ,kan niet ontkend worden, dat de heele
wereld eigenlijk in angstige spanning de gevolgen
van zijn regeeringspolitiek verbeidt.
Die a.s. redevoering van Hitler,
zoo verklaarde senator Borah, dat van de a.s.
redevoering van rijkskanselier Adolf Hitler meer
afhangt dan van welke redevoering over inter
nationale aangelegenheden der laatste jaren ook.
Voor Woensdag kan niemand voorspellen welken
koers de zaken in Geneve en Londen zullen in
slaan.
Hooggeplaatste ambtenaren verklaren eveneens
dat het lot der conferenties te Geneve en Londen
voor het grootste gedeelte afhankelijk zou zijn
van de redevoering van Adolf Hitler. Zij leggen
er den nadruk op dat de politieke en economi
sche vrede in Europa eri de geheele wereld zoo
zeer samenhangt, dat onmogelijk het een zonder
het ander bereikt kan worden.
Dlat overigens de wereldbevolking zonder slag
of stoot spoedig een meer of minder welgemeend
„Heil Hitier" zal aanheffen, is niet zeer waar
schijnlijk. Zoo is
Rosenberg bij zijn ver kiek uitgejouwd
Dir. Rosenberg, de afgezant, van Hitler, heeft
hedenmorgen Londen verlaten. Bij zijn vertrek
hadden op het station demonstraties plaats.
Toen Rosenberg in den trein had plaats geno
men, werden vijandige kreten geuit tegen het
nieuwe bewind in Duitschland. Iemand, die een
roode vlag zwaaide werd door de politie van
het station verwijderd.
Toen de trein zich in beweging zette, werden
kreten „Weg met Hitier" „Weg met het fas
cisme" gehoord.
Natuurlijk gaan ook de met de Joden sym
pathiseerenden steeds door het Duitschland door
allerlei tegenmaatregelen onaangenaam te ma
ken. Die Amerikaansche Joden schijnen al bij
zonder ongerust te zijn, maar
die boyeot in de V, Staten gaat door
Vertegenwoordigers van 288 Joodsche ver-
eenigingen in de Ver. Staten hebben een verga
dering gehouden te Washington.
Na een aantal redevoeringen te hebben aange
hoord, o.a. van Gerard, de Amerikaansche ge
zant te Berlijn, gedurende den oorlog, hebben
de vertegenwoordigers der genoemde vereeni-
gingen een boycot van alle Duitsche goederen
en van alle goederentransport met Duitsche
schepen aangenomen.
De rede die Hitier Woensdag in den Duitschen
RRijksdag zal houden en de reactie hierop in
krijk, Italië en Groot Brittannie wordt met
ustheid verwacht.'
Die inbeslagnemingen.
In Duitschland zelf gaat men genoegelijk door
de eigendommen van vakvereenigingen, couranten
en andere corporaties, waarvan men weet, dat
zij pUnet zuiver op de graat zijn", volgens de
Nazi's dan, onder allerlei motieven in beslag
te nemen.
Bankdirecteur Mueller maakt er 'op opmerk
zaam, dat de inbeslagneming van het geheele ver
mogen der vakvereenigingen is geschied om te
verhinderen, dat de vroegere leiders der vereeni
gingen op bestanddeelen van 'het vermogen zou
den beschikken ten nadeele van de leden.
In verband met de vervolging tegen Leipar
c.s. zijn bij de verschillende instanties van S
P.D. en Reichsbanner te Hamburg bedragen en
waarden- tot een hoogte van bijna vier millioen
in beslag genomen.
Bij huiszoekingen bij de functionarissen der
S.JP.D'. o.a. den vroegeren minister Severing,
is 55.000 R.M- benevens veel propagandamateri
aal in beslag genomen.
Bruning over zijn program.
Ook de katholieken wenden den steven, want,
dr. Bruning, de nieuwe leider der Roomsch-
Katholieke centrumpartij, heeft gisteren in een
vergadering van partij-functionarissen de eerste
punten ontwikkeld van zijn program tot reor-
gnisatio der partij. Deze reorganisatie zal al
thans voorloopig slechts in beperkte mate
het karakter dragen van parallelschakeling.
Dlolfuss en Hitier naar Rome.
Zooals men weet zal dr. Dolfuss, de Oosten-
rijksche Bondskanselier, naar Rome gaan om
daar zelf het contract tusschen Oostenrijk en
heb vaticaan t-e teekenen. De Son- und Montag-
zeitung meldt nu, dat dit bezoek met Pinkste
ren gebracht zal worden en dat dan tegelijk met
Dolfuss Hitier te Rome zal vertoeven.
Het blad knoopt hieraan de beschouwing vast
dat een ontmoeting van beide heeren, ofschoon
men die voorloopig niet op het oog heeft, toch
zeker mogelijk is. De Oostenrijksche Bondskan
selier stelt zieh op het standpunt, dat hij en het
Oostenrijksche volk volkomen vriendschappelijk
tegenover het Dluitsche volk staan, een opvat
ting welke echter nog niet beteekent, dat het.
nationaal socialisme in Oostenrijk moet worden
geduld of bevorderd.
Er wordt niet bijverteld en dat lijkt ons toch
niet onwaarschijnlijk, dat de grootste onder de
grooten, de Dluce Mussolini, de heeren meteen
eenigè „privaatlessen" zal geven........
Die Nederlandsche fascisten in Duitsch
land.
Ir. Mussert, leider van een der vele fascisti
sche partijtjes in Nederland, heeft even over de
Duitsche grens een redevoering gehouden en hoop
te daarmede te bereiken, dat in Duitschland ver
toevende Nederlanders tot zijn groep zouden toe
tredn. Veel succes had hij niet. De Nederlanders
in Duitschland, zei „men"', willen slechts het
Faseisme a la Hitier, en het Nederlandsche Fas-
cismei nam men nog niet au serieux. De aftocht
van den spreker schijnt niet schitterend geweest
te zijn.
Japan rukt op.
Het Japansche hoofdkwartier deelt mede, dat
de Japansche troepen gisteren de stad Peischi
op 28 kilometer ten zuider van Tientsin hebben
bezet. Het hoofdkwartier is van meening dat
de bezetting van Tientsin ten laatste hedenavond
zal plaats vinden.
TT it, Tokio wordt gemeld, dat Zondag 200 Ja
pansche mariniers in Lancho aan land zijn ge
zet in de golf van Laodoen. Die Chineezen heb
ben vrijwillig de stad ontruimd, nadat zij te
voren alle magazijnen in de lucht hadden gebla
Als in de dagen van 1914
Na de overschrijding van de Loean rukken de
Japansche troepen in snel tempo op. Een Japan
sche voorhoede is reeds te Tangsjan aangekomen
waar de groote Engelsehe Kailanmijnen liggen.
De Chineezen worden over hét geheele front
teruggedrongen. Zij hebben zich verschanst ach
ter den Westelijken oever van de Taoho en hun
verliezen van de laatste drie dagen worden door
hen zelf op 3000 man geschat. De Chineesche ver
sterkingen bij Nantienmen zijn door het Japan
sehe artillerievuur geheel vernield. Volgens de
Chineesche berichten hebben de Japanners ver
klaard dat zij willen oprukken tot het slechts
16 kilometer van Peking verwijderde Toengsjau
Dia Japansche aanval wordt over de geheele li
nie door vliegtuigen gesteund, die alle dorpen
die ze onderweg ontmoetten bombardeeren. Die
bevolking ontruimt in paniek de streek en op
den weg naar Peking ziet men honderden ossen
wagens waarop de vluchtelingen hun hebben en
houden hebben geladen.
voorjaar, koopt tijdig een pot
SpPUtoH Bij alle Drogisten.
De Kabinetsformatie
Zou aanvankelijk het vermoeden hebben bestaan,
dat dr. Colijn's pogingen om een parlementair Ka
binet samen te stellen, thans wordt uit parlemen
taire kringen vernomen, dat men daar op het
oogenblik optimistisch gestemd is ten aanzien van
de pogingen die door dr. Colijn als Kabinetsfor
mateur ondernomen worden ter samenstelling van
een parlementair kabinet. Men heeft zelfs groot
vertrouwen, dat het den heer Colijn gelukken zal in
den loop dezer week een dergelijk kabinet te vor
men.
Dé flesch in zee.
Een visseher uit Toulon heeft in zee een
(flesch gevonden die vier jaar geleden tusschen
Colombo en Australië, vanaf een schip overboord
was geworpen.
In de flesch bevond zich een in het Engelsch
geschreven brief, gedateerd Oviede 31 Januari
(1928, waarin verzocht werd den afzender ervan
op de hoogte te stellen indien de flesch gevon-,
den werd.
i Aan dit verzoek heeft de vinder voldaan en
iliij kreeg een brief terug, waarin de afzender
zijn vreugde uitte over het vindeu van de flesch
Hij had de hoop reeds geheel opgegeven er
nog ooit iets van te hooren.
Ex-keizerin Ziïta beeft ook last van de crisis
Do Hongaarsche Nationale Bank heeft aan ex-
keizerin Zita voor een aanzienlijk bedrag een
hypotheek verleend op haar bezittingen.
Dit i6 de eerste groote hypotheek die ver
leend wordt sedert 1931 toen vele banken hun
loketten moesten sluiten.
Ex-keizerin Zita heeft deze hypotheek noo-
dig, omdat zij eveneens de nadeelen ondervindt
van de crisis en haar inkomsten uit huur en land
bouwopbrengsten zijn verminderd, alsmede we
gens de hooge belasting waaraan zij onderhe
vig is. i i
Vflorjaiarsjaicht op r|obben is geëindigd.
De voorjaarsjacht op Groenlandsche robben
is, naar Reuter meldt, geëindigd en alle sche
pen komen geleidelijk in de haven van Archan
gel -terug.
Die jacht heeft ditmaal een uiterst gunstig
verloop gehad
Do ijsbrekers „Sodow" en „Sibirjakow" bren
gen ongeveer 36.000 robben mee. Vijf andere
schepen hebben elk 3004000 robben aan boord
Tevens wordt een groote jachtexpeditie in ge
reedheid gebracht op walrussen, robben en ijs
beren in de Karische zee. Hieraan zullen zes
schepen deelnemen.
Hoe zou het met den uitvoer staan? Hooge
invoerrechten voor traan, enz. van die dieren?
