Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
DINSDAG 13 JUNI 1933
42e Jaargang
De Economische
wereldconferentie
Uit de JS.D.A.P.
NO 69 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 52
NIEUWE m
LA AGE II UK ER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DIN'JDAQ DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden f LIS.
ilitom: Firma i. H. KEIZER
.Redacteur IJ. KEIZER.
Bureel Noordscharwoüde.
AD VERTE NTTEN
15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR FLAATSRUIMT*
OPENING DOOR DEN KONING VAN ENGELAND.
In den middag van den 12en Juni heeft Koning
George V van Engeland de Economische Wereld
conferentie geopend.
In zijn rede zeide koning o.a. dat in dit tijdsge
wricht van economischen nood het met een diep
besef \an verantwoordelijkheid is, dat hij deze
conferentie opent Ik geloof, zeide de koning, dat
dit de eerste maal is in de geschiedenis, dat een
-vorst de openingszitting eener conferentie van alle
volken der wereld presideert en wensch uiting te
geven aan mijn voldoening over dit feit en aan het
vertrouwen, dat deze conferentie zal leiden tot
vruchtbare resultaten.
Ik wensch den deelnemers aan deze conferentie
te verzekeren, dat ik mij met diepe bewogenheid
wend tot deze bijeenkomst, die reeds zoo grootsCli
is, en niettemin nog iets veel grooters vertegen
woordigt, n.l. de hoop en de wenschen van de ge-
heeie wereld
De wereld verkeert thans in een toestand die
gr£>oce bezorgdheid inboezemt Op degenen, die thans
den arbeid van het herstel ondernomen hebben,
rust een zware taak. Die taak kan slechts vervuld
worden door goeden wil en ernstige samenwerking
Daarom roep ik nogmaals een hartelijk welkom toe
aan de gedelegeerden op deze conferentie, en ik
wensch van ganscher harte, dat hun werk zal
leiden tot het succes en de goede resultaten, welke
de wereld met zooveel geduld verbeidt.
Ten overstaan van een crisis, welke door een ieder
beseft en gevoeld wordt, bezweer ik u, samen te
werken voor het welzijn van de geheele wereld. Ik
kan niet gelooven, dat de mensch niet in staat
zou zijn, de groote welvaartsbronnen, waarover de
menschheid beschikt, te gebruiken ter verzekering
van het materieel welzijn der beschaving. Deze bron
nen zijn geenszins verminderd; integendeel, haar
ontwikkeling, de--nieuwe-uitvindingen en het werk
der organisatie, hebben haar vermenigvuldigd. De
overvloed der productie heeft nieuwe problemen
doen ontstaan.
Doch hoven en behalve dezen buitengiewonen
vooruitgang dient een nieuw feit geconstateerd te
worden: het besef van de onderlinge afhankelijk
heid der volken en de waarde van samenwerking
tusschen hen. Het zal zaak zijn, dit nieuwe bewust
zijn ten goede te doen komen aan de bevordering
van het algemeen belang.
Ik open deze conferentie in het vaste geloof, dat
haar beraadslagingen den eersten stap Vormen,
die thans moet worden gedaan. Ik zal haar be
raadslagingen volgen met de grootste aandacht en
uit daarbij den wensch, dat haar arbeid den weg
naar welvaart en ordelijken vooruitgang weer voor
de wereld zal openen.
Wie aan de Conferentie deelnemen.
De gedelegeerden ter Economische Conferentie
zijn: 1 Daladier; 2 Bonnet; 3 Caillaux (Frankrijk);
4 Colijn; 5 Trip; 6 Fentener van Vissingen (Neder
land); 7 Jung (Italië); 8 Benesj, Cechoslovakije;
9 Ho-Toeng (China).
Rede van MacDonald.
Nadat de koning de zaal had verlaten, hield de
Voorzitter, MacDonald zijn openingsrede.
Verschillende feiten, waardoor de crisis is ont
staan, somde spreker op. In het bijzonder wees hij
er op, dat er één onderwerp is, dat door zijn groote
beteekenis een eerste plaats inneemt. Deze kwestie
kan niet in deze omgeving worden behandeld zeide
MacDonald, watn het is duidelijk, dat de huidige
conferentie niet is bijeengeroepen met het doel deze
kwestie te onderzoeken en te regelen. Spreker doelt
hier op de kwestie van de oorlogsschulden.
Voordat deze hinderpaal uit den weg geruimd is
kan het economisch herstel niet intreden. Het is
noodig, dat de betrokken sttaen onverwijld tot be
handeling van dit probleem overgaan. Het werk,
dat te Lausanne is begonnen, moet ten einde wor
den gebracht en deze kwestie moet eens en vooral
worden opgelost, in overeenstemming met de ver
houdingen, welke op het oogenblik in de wereld
Mac Donald eindigde zijn rede mett de hoop uit
te spreken, dat de conferentie van Londen de wereld
haar vertrouwen zal teruggeven en dat zij het einde
zal betteekenen van de heerschende inzokerheid
en van de politiek, die de huidige malaise heeft ver
oorzaakt. Laten wij van elkaar scheiden met nieuwe
hoop bezield en de nieuwe gunstige mogelijkheden
te hebben geschapen, die de wereld ons verwacht.
Wijziging van tak tick?
Die broehnrlet-Z)nys verschenen.
Blijkens een kort verslag in „Het Volk" van
een Zaterdag gehouden vergadering van het be
stuur der ,S.D|.A.P. heeft de voorzitter de heer
J. Oudegeest medegedeeld, dat hij op zijn in Ja
nuari jl. kenbaar gemaakt voornemen om tegen
het partijcongres van 1934 af te treden, in ver
band met de ernstige tijdsomstandigheden en idle
belangrijke vraagstukken die er aan de orde zijn
i3 teruggekomen.
Voortgezet werden de reeds vroeger aangevan
gen besprekingen over de oorzaken van den te
ruggang van het stemmenaantal der partij bij de
jongste verkiezingen. De materieele en mor-eele
gevolgen van den langen duur en de hevigheid
van de economische crisis; de veldwinnende ge
dachte van dictatuur en terreur; de vernietiging
van de organisatie der socialistische beweging
in Dnitschland en de, naar aanleiding van al deze
dingen in de partij opkomende vraag, of een nieu
we orienteering voor de partij noodzakelijk is.
Dl? discussie leidde tot het besluit een com
missie in te stellen die tot taak zal hebben, na te
gaan of en zoo ja, welke eventueele wijziging
noodig zijn in program, resoluties en taktiek der
partij. Dfeze commissie zal zoodanig worden sa-:
mengesteld dat zij, zonder al te groot te zijn
toch een veelzijdige behandeling der problemen
waarborgt.
Zij zal zoo spoedig mogelijk en uiterlijk in
September uitvoerig aan het partijbestuur rap
porteeren. H:et partijbestuur zal, na behandeling
in eigen kring, het rapport met eventueele voor
stellen of conclusies publioeeren en in de partij
ter discussie en ter amendeering aan de orde
stellen. Een vervroegd partijcongres kan dan
eventueel de noodige beslissingen nemen.
Inmiddels is de brochure Duijs verschenen.
„ITer orienteering eenige beschouwingen naar
aanleiding van enkele vragen van democratie"
luidt de titel
In zeven stellingen zet de schrijver zijn mee
ning uiteen. Zij zijn:
1. De partij spreke zich duidelijk en klaar
uit, dat onder geen enkele voorwaarde ooit van
eenige samenwerking, verstandhouding, „een
heidsfront" of wat dan ook met de communis
ten sprake kan en zal zijn.
2.1 De partij stelle een onderzoek in naar de
vraag, of de communisten niet onder zoodanigen
invloed (resp. bevelen) staan van een buiten-
landsche Mogendheid (Busland), dat zij ilaar-
door in een Nederlandsch Parlement eigenlijk
niet kunnen worden getolereerd, tenzij duidelijk
kome vsat te staan, dat zij eiken band, zoowel
direct als indirect met dien buitenlandsch.cn
Staat hebben verbroken en Nederlandsche volks
vertegenwoordigers zijn, in staat in volle onaf
hankelijkheid van buitenlandsche Mogendhe
den, Nederlandsche belangen te behartigen.
3. De S.D.A.P. spreke het duidelijk uit en
brenge practisch haar optreden daarmede in
overeenstemming dat zij tegenover het Konings
huis in Nederland inneemt het zelfde loyale
standpunt als de zuster-partijen in Engeland, De
nemarken, Zweden enz.
4- De S.D.-partij spreke zich duidelijk en
klaar uit hierover, dat zij haar doel niet anders
dan met wettige middelen wenscht te bereiken
en zich volkomen stelt op den bodem der Le
galiteit.
5. Dte S.D.-partij spreke zich eveneens klaar
en onomwonden uit, dat zij het wettig gezag
steeds wenscht te eerbiedigen, zulks onder geen
enkel ander voorbehoud, dan zooals ook van
zelfsprekend ieder (ook b.v. de Anti-Bievolution-
naire Partij en alle burgerlijke partijen) na
tuurlijk maakt.
6. De S.D.-partij verklare nadrukkelijk, dat
wanneer ons land in gevaar mocht komen, zij
onvoorwaardelijk achter de regeering staat, wan
neer het er om gaat die gevaren van ons land
af te weren of tot een minimum te beperken. El
ke gedachte aan sabotage van mobilisatie of han
delingen van dergelijken aard, wanneer een oor
log, ondanks al onze pogingen om dien te keeren
eenmaal een feit is geworden, worden door haar
onherroepelijk en met den meesten nadruk ver
oordeeld.
partij benoeme een commissie tenein
de te onderzoeken of gegeven de veranderde in
ternationale omstandigheden, het standpunt van
eenzijdige ontwapening nog wel juist mag wor
den genoemd.
Bij elke stelling behooren uitvoerige toelich
tingen, die wij wegens plaatsgebrek niet kunneni
opnemen. Vermelden wij slechts wat de heer
l>iys schrijft ten opzichte van de houding der
paftij tegenover de Koningin. Hij zegt:
Toelichting: een principieel debat over de
vraag: „Bepubliek of Monarchie" kan gevoege
lijk achterwege blijven. Gegeven dat wij nu een
maal als Staatshoofd een Koningin hebben, heeft
deze dan speciaal tegenover de sociaal democraten
ziéh zoo gedragen, dat de houding, die die partij
aanneemt tegenover haar eigenlijk gerechtvaar
digd is? Op die vraag antwoordt de schrijver
vierkant „Neen."
'D:e Koningin gedraagt zich uitermate constitu
ticheel.
Aloe gedraagt zich de s. d. partij in Engeland.
Denemarken, Zweden enz. Hier vindt men geein
spoor van een door niets ggemotiveerd secta-
riSme.
fToen in 1909 het internationaal Congres in
Kopenhagen werd gehouden, waren de arbeiders
wijken versierd met duizenden vlaggen maar het
was....... de Dleensche nationale vlag.
Schrijver laakt dan de houding aangenomen
bil de Kamer-opening.
Het zal wel aan mij liggen, schrijft mr.
Ikpys, maar...... ik vind die houding onjuist, noo
deloos onze tegenstanders demagogisch bestrij-
dingsmateriaal tegen ons verschaffende, onlogisch
niet correct tegenover een Koningin ,die zich zoo
constitutioneel ook tegenover onze Partij ge
draagt, en een groote Partij als de onze die geen
sekte maar een waarlijke volkspartij wil zijn, le
vende, staande en werkende te midden van ons
volk, onwaardig.
En dan tenslotte nog wat de heer Duys op
merkt bij stelling 6
„Is eenmaal de oorlog een feit, dan is er geen
keuze meer. Dian is ieder Nederlander tenslotte
Nederlander en loopen wij allen te hoop om het
gemeenschappelijk gevaar te keeren.
Bij het gevaar van zinken van een schip,
eischt de kapitein desnoods met de revolver
in de hand onvoorwaardelijke gehoorzaamheid
bij de reddingspogingen, zoowel van passagiers
als bemanning. En dit is niet alleen zijn bevoegd
heid en recht, maar ook zijn plicht en...... in het
belang juist van alle opvarenden.
Nogmaals, ware werkelijk het standpunt der
S -DA .Pzooals men haar toedicht en achtte ik
dit juist, dan zouden de slachtoffers en brooie-
loos gemaakten de logische consequentie van dat
standpunt zijn. Immers, die offers zouden dan
bittere noodzakelijkheid ter wille van het ide
aal zijn."
In zijn toelichting herinnert mr. Duys er aan,
hoe het „eenzijdigheids-"stanidpunt van de s.d.
partij voor het overgroote deel te danken is aan
psychologische factoren en feitelijke omstandig
heden, waar vandaagg laten we het maar eerlijk
zeggen, niets van over is, immers voor ons, ou
deren, lagen de gruwelen van 'den, wereldoorlog
verseh in het geheugen.
Schrijver heeft aan tientallen leden zijner
partij de vraag voorgelegd, wat zij zouden doen,
indien bv. het tegenwoordige Duitschland de
wapenen tegen ons land zou opnemen. En het
antwoord was zonder uitzondering: „Er op
slaan.
E|en van tweeën, pf men slaat er op, of
men stelt zichzelf, zijn vrijheden, zij land en volk
zonder meer ter beschikking van deze overwel
digers.
Kiest men het eerste, wat schr. ook voor de
sociaal democratische arbeidersklasse van Neder
laag ontwijfelbaar acht, dan zal men ook de con
sequenties daarvan onder Eet oog hebben te zien.
Dan doet men tenslotte wat men kan. Maar dan
wake men er ook tegen, dat men niet..... heele-
maal niets kan, tegelijkertijd overwegende, dat
in zulke gevallen nimmer de situatie zoodanig is,
dat men, aangevallen door den een, niet den steun
van een ander krijgt.
Wij hebben den heer Duys wel eens anders
hooren praten.
Inmiddels zijn wij benieuwd naar de houding
die Het, Volk zal aannemen, en nog nieuwsgie
riger hoe de Tribune hierop reageeren zall.
Het zal wel weer stormen.
Buitenland
VREESELIJK VLIEGTUIGONGELUK.
Bij de terreinen van de groote wereldtentoonstel
ling heeft een vreeselijke vliegtuigramp plaats gehad
waarbij de piloot, de macanicien en een achttal
passagiers zijn omgekomen. Het vliegtuig deed rond
vluchten tegen gereduceerde prijzen voor de be
zoekers van de wereldtentoonstelling. Nabij Glen-
view stortte eensklaps het vliegtuig neer en hulde
in groote vlammen. Een 5000-tal automobilisten
was bij de wereldtentoonstelling geparkeerd en
spoedde zich naar het terrein van de ramp, maar
elke hulp was onmogelijk omdat het vliegtuig aan
alle kanten brandde en men vanwege de geweldige
hitte het niet eerder kon bereiken dan nadat het
totaal uitgebrand was. De lijken werden toen ver
koold aangetroffen.
VRACHTAUTO IN RAVIJN GESTORT
Zeven dooden.
Een vrachtauto van Taits Manilla Show is tus
schen Walikoekoen en Ngawi Java, in een vijf meter
diep ravijn gestort. Zeven personen werden gedood
en 12 gewond.
Vóór hei zonnebad
eerst de huid inwrijven met
„Zij" crème of „Zij"-olie. Dat
voor komt zonnebrand en
Uw huid wordt tevens,
prachtig gebruind
yÜ%XRÊM£of,,ZU''0L'^
In prijzen von 20-75cT
NAZI'S RAKEN SLAAGS TE
KATHOLIEKEN
Congres van gezellen afgebroken.
In Münschen werd Zaterdagavond een Katholiek
gezellencongres gehouden, wat de Beiersche regee
ring eerst toestond, daarna verbood.
Ten slotte werd echter toch weer toestemming
gegeven, en van rijkskanselier Hitier en andere
nationale leiders werden zelfs begroetingstelegram
men ontvangen, terwijl vice-kanselier von Papen
Zaterdagavond een groote rede op het congres hield.
Niettegenstaande dezen steun van hoogerhand
poogden de nationaal-socialisten de bijeenkomst met
geweld te verhinderen.
Ergerlijke mishandelingen van Katholieken.
De incidenten begonnen Zaterdagavond tijdens de
toespraak van von Papen, die door een aantal na
tionaal-socialisten werd onderbroken, waarop deze
uit de zaal werden gezet. Laat in den avond onder
namen de nazi's toen een aanval op een katholiek
tehuis in de Schommerstrasse, waar een groot aan
tal congressisten was ondergebracht. Nadat zij de
electrische lichten op den gevel hadden stukgeslagen
drongen zij de slaapzalen binnen. De aldaar rus-
ttende jongens werden uit hun bedden gehaald en
zij, die tegenstand boden werden geslagen. Twee
jongens werden zoo genadeloos geranseld, dat zij
met gebroken kaken naar een ziekenhuis overge
bracht moeten worden.
Vervolgens begonnen de nationaal-socialisten een
raid op een groot aantal restaurants. Den congres
sisten, van wie velen te herkennen waren waren aan
hun gele hemden en zwarte broeken, werden den
hemden en insignes van het lijf gerukt. Vele gede
legeerden moesten zich met ontbloot bovenlijf naar
hun verblijmplaatsen begeven. Deze behandeling
hebben honderden kattholieken ondergaan.
In verschillende deelen van de stad hadden straat
gevechten plaat, waarbij overal de nationaal-socia
listen aanvallend optraden. De katholieken bewaar
den een lofwaardige discipline. Herhaaldelijk heeft
de politie ingegrepen en verscheiden arrestaties
verricht. Zij weigert echter op te geven hoeveel.
Zondagmorgen deelde de politie den leiders van
het congres mede, dat zij, indien het congres zou
worden voortgezet, niett voor veiligheid der deel
nemers kon instaan. Een uur later werd het ge
bouw, waar kardinaal Faulhaber een pontificale mis
zou celebreeren, door een groot aantal nationaal-
soeialisten omringd. De kardinaal besloot daarop de
godsdienstoefening af te gelasten en tevens werd
het congres gesloten.
Daar een verbod voor het dragen van uniformen
was afgekondigd, ttrachtten de congressisten kleeren
te leenen om veilig het station te bereiken. Indien
zij hun gele hemd droegen, liepen zij immers kans
gearresteerd te worden en een zware boete tte moe-
en betalen.
De Zwitsersche, Amerikaansche en andere buiten
landsche consuls zullen Dinsdag a.s. bij de Beier
sche regeering protesteeren. Zij hebben er in toe
gestemd hun protest uit te stellen tot de laatste
gedelegeerde Munchen zal hebben verlaten.
VADERMOORDENAAR ONTHOOFD.
Xavier Cornet, een landbouwarbeider die ter dood
is veroordeeld omdat hij zijn tachtig jarigen vader
heeft vermoord, is 11 Juni geëxecuteerd. Hij wei
gerde de laatste sacramenten te ontvangen en bood
verzet, zoodat de beulsknechten hem met geweld
naar het schavot moesten voeren.
