NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
DINSDAG 18 JULI 1933
42e Jaargrang
Uitgave: firma 1. H. KEIZER - Redacteur I. H. KEIZER. -- Bureel Noordscharwourie.
De Regeering en de Landbouw.
Uit den Omtrek
oud te
N O 84 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. 52
MNGIIUkRI COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprljs:
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTIEN
Vaa 15 regels 35 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
e
ZULLEN DE PRIJZEN STIJGEN?
AANDEEL DER ARBEIDERS IN GESTEUNDE
BEDRIJVEN.
In het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
wordt opgemerkt dat waar land- en tuinbouw niet
in staat zijn om onder de huidige omstandigheden
de moeilijkheden op te lossen, de regeering gedwon
gen is, maatregelen te nemen ten einde zooveel mo
gelijk aan den noodtoestand waarin deze bedrijven
verkeeren tegemoet te komen.
De Tel. vertelt over de handelingen der Tweede
Kamer nog het volgende:
Het particuliere bedrijf is niet in staat zelfstandig
de moeilijkheden op te lossen en daarom is regee-
ringshulp onmisbaar.
Eenige leden konden zich met het ontwerp vereeni
gen, omdat hiermede een stap in de richting van de
Planwirtschaft wordt gedaan. Vele andere leden ont
kenden dit echter.
Enkele leden spraken er voorts hun bevreemding
over uit, dat, hoewel de Kamer enkele maanden
geleden een machtiging verleende ter zake van een
drietal producten, de regeering thans met een ont
werp van algemeene strekking komt.
Dit trok temeer de aandacht, gezien de ervaring
met rundvee, stroocarton, en bloembollen. Ten aan
zien van het rundvee is gebleken, dat achteraf nog
een onderzoek noodig was. Dit zou kunnen worden
in gesteld zonder de verleende machtiging. Over een
regeling voor het stroocarton heeft men niets meer
vernomen. De beperking van de bloembollencultuur
is welis waar tot stand gekomen, maar daarover zijn
zulke klachten gehoord, dat de vraag is gerezen of
de regeering wel doelmatig Is opgetreden.
Verscheidene leden waren van meening, dat land
en tuinbouw bij de onderhavige regeling weinig baat
zullen vinden, omdat de regeering in gebreke is
gebleven, om in dit wetsontwerp garantie-bepalin
gen over steun voor bepaalde producten op te ne
men.
Voorts werd de meening uitgesproken, dat de on
derhavige regeling ook groote gevolgen zal kun
nen hebben voor het geheele economische leven
door een verhooging van de prijzen van de agra
rische ropducten. Dti werkt echter mede om de ter
bestrijding van de werkloosheid zoo noodige loons
verlaging tegen te houden.
Sommige leden betreurden, dat dit ontwerp niet
breerder is opgezet en dat niet handel, scheepvaart,
industrie en bankwezen, tezamen met den landbouw
in één groot verband zijn gezien.
Verder vroeg men mededeelingen van den minis
ter omtrent de plannen, welke hij koestert ten aan
zien van vele der in het ontwerp genoemde produc
ten. Vele leden drongen aan op het nemen van
maatregelen ten einde den arbeider in de gesteunde
bedrijven te laten participeeren.
De Landbouwcrisiswet. Request van de
Industrie en Handelsraad voor Land- en
Tuinbouw.
De vraag of er ingevolge de Landbouwcrisiswet
1933 een import en exportmonopolie zal komen,
Houdt velen bezig. Vooral in handelskringen is men
bevreesd, dat hierdoor de persoonlijke vrijheid zal
worden aangetast. Het bestuur van den Industrie
en Handeslraad voor Land- en Tuinbouw heeft ee
nige dagen geleden het betreffende wetsontwerp
behandeld, waarna het resultaat der besprekingen
door middel van een request aan de Tweede Kamer
der Staten Generaal bekend is gemaakt.
In het request wordt de noodzakelijkheid erkend
dat door een meer gecentraliseerde organisatie meer
systeem in de tot stand gekomen steunregelingen
wordt gebracht. Men brengt echter drie bezwaren
naar voren, nl. tegen de hernieuwde beperking der
bevoegdheden van de volksveretgenwoordiging, aan
gezien de beraadslagingen in de Staten Generaal
voor het bedrijfsleven den voornaamsten waarborg
bieden, dat bij het neme nvan maatregelen met de
economische structuur van het bereffende bedrijfs
leven in vollen omvang rekening zal worden ge
houden. Verder tegen de verstarrende uitwerking,
der steeds toenemende overheidsbemoeiingen op het
bedrijfsleven en ten derde tegen het verrassende
karakter der te nemen maatregelen. Deze beewa-
ren zou de Handeslraad willen wegnemen door
aan de commissie de verplichting op te leggen dat
belanghebbenden worden gehoord alvorens tot be
sluiten wordt overgegaan en dat nog een vrije hande
laar aan de commissie wordt toegevoegd.
De Handeslraad heeft krachtig geprotesteerd te
gen de aangekondigde monopoliseering van den im
port en den export van fruit, zuidvruchten en war-
moezerij gewassen waarbij geen enkel overleg heeft
plaats gehad met de bij dezen ex- en import be
trokkenen. Van de regeering wordt verwacht, dat
genoemde belangengroepen de gelegenheid krijgen
om hunnerzijds alle gewenschte inlichtingen te ge
ven, voordat er gedecreteerd wordt, dat er een ex-
potr- en importmonopolie moet komen.
Plaatselijk Nieuws
N ÖORDSCHARW OUDE.
Toen Zondagmiddag mej. van der M. uit de kerk
huiswaarts keerde, en zij de straat wilde overste
ken, werd zij aangereden door een racefietser, met
een zoodanig gevolg dat zij voorover op de straat
terechtkwam en de wielrijder over den kop vloog.
Gelukkig heeft het ongeval geen verdere gevolgen
gehad, maar wij geven de wielrijders in overweging
om in een drukke dorpsstraat en bij het uitgaan
van een kerk wat kalmer te rijden om ongelukken
te voorkomen.
ZUIDSCHARWOUDE.
In de gisteravond gehouden vergadering van de
damvereeniging Damlust alhier, werd besloten om
niet aan de onderlinge compettie boven het IJ deel
te nemen.
De heer W. C. Bouman bijna 25 jaar voorzitter
van genoemde vereeniging bedankte als zoodanig
en tevens als lid, als gevolg van zijn werkzaamheden.
Als blijk van waardeering voor door hem aan de
vereeniging bewezen diensten, werd hij tot eerelid
benoemd.
BROEK OP LANGENDIJK.
Onze plaatsgenoot de heer A. P. van der Molen
is aan de Middelbare Technische School te Amster
dam geslaagd voor het examen „Chemische Tech
niek.'
De Neutrale Bond is nog niet in de gratie.
East is East and West is West and never
maar Roestam Effedi vertelt 't an
ders. Hitier heeft van ons geleerd. Sar-
djomo moet ook vrijEen Oudkarspelsche
autoriteit moet van „die zwarte" niets heb
ben, zegt Effendi.
Een flink aantal personen was Zondagmiddag op
gekomen om de meeting bij te wonen van het Boe-
rencomité, die gehouden werd op een terrein naast
de N.H. Kerk.
Nadat de heer C. BORST met eenige toepasselijke
woorden de bijeenkomst geopend had, verkreeg als
eerste spreker de heer BAKKER van Oude Niedorp
het woord, die in groote trekken het verschil in ac
tie tusschen het Boerencomité en den Neutralen
Bond naging, hierbij herinnerende aan de bekende
rede van Veltrop te Hoorn gehouden, en de weinige
uitwerking op de leden van den Neutralen bond, die
nog steeds meenen met een fooi te vragen aan de
machthebbers er te kunnen komen. Het kapitalisme
heeft geen medelijden, meende de spreker en betwij
felde het, of de minister wel tranen in zijn oogen
gehad heeft toen de heer Kaan e.a. hem den nood
in den tuinbouw afschilderden. De heer Bakker
noemde het een gek verschijnsel, dat de arbeiders
het productieoverschot niet ten eigen nutte weten
aan te wenden, en noemde het eenige gebrek wat
de proletariër heeft, gebrek aan vrijheid. De verlos
sing, eindigde spreker, moet van de arbeiders zelf
komen, en door het revolutionair verzet, zal er weer
brood en weelde voor de arme komen.
DE HEER DE WEERD SPREEKT.
Als tweede spreker trad op de bekende communist
De Weerd uit Nederhorst den Berg, propagandist
van het Boerencomité. In een uitvoerig betoog schet
ste spreker de premanentie van de crisis, die. vol
gens de heeren Colijn en Valstar e.a. kan eindigen,
door versobering en harder werken, wat spreker
toepasselijk achtte voor de kapitalisten, maar welke
politiek den nietsbezitter steeds meer in de ellende
zal terugstorten. Uitvoerig becritiseerde spreker de
Hitierpolitiek in Duitschland, die den boeren nood
lottig is en waarvoor in ons land reactionairen en
democraten eensgezind den weg effenen. Spreker
meent dat het kapitalisme de armoede misbruikt
om de kracht der armen te breken, door ze tegen
elkaar op te zetten, maar gaf aan, dat de weten
schap hiervan niet voldoende is, den toestand te
verbeteren.
Er moet gedemonstreerd worden en getoond, dat
het de massa ernst is, zegt spreker en daartoe roept
het Boerencomité op .Spreker wil zich eendrachtig
verzetten tegen de regeeringsmaatregelen nu de ge
legenheid er nog is, want mocht er een fascistische
dictatuur komen, dan is elke daadwerkelijke actie
uitgesloten. Arbeiders en tuinders moeten niet meer
wantrouwend tegenover elkaar staan, maar samen
een eenheidsfront vormen, zegt spreker en de eenige
weg daartoe is zich te vereenigen in het boerenco
mité.
ROESTAM EFFENDI AAN HET WOORD.
Na de pauze betreedt de heer Roestam Effendi het
nieuwe Indische kamerlid en tevens veroordeelde
wegens beleediging van President Hindenburg, on
der applaus het podium. De heer Effendi een ten
gere beschaafde persoon, die er niet zoo gevaarlijk
uitziet, als velen hem zullen beschouwen, propageert
in hoofdzaak een gezamenlijken strijd van het Ne-
derlandsche en „Indonesische" (deze term wordt
voor Nederlandsch Indië door S.D.A.P. en C.P.H.
in broederlijke eendracht gebruikt) proletariaat to
gen de bourgoisie. Spreker beweert dat Hitier zijn
methoden heeft afgekeken van de Hollanders, die
deze al 300 jaar in Indië in toepassing hebben ge
bracht en geeft verder uitvoerig aan, hoe het In-
<$sche volk zichzelf moet losworstelen. Een interes
sante beschrijving gaf de vlot sprekende Indiër van
h,et leven zijner rasgenooten, en betoogde, dat ook
déze in het wereldrationalisatieproces betrokken wa
ryn. Ondanks de zeer sobere behoeften, komt de
Indische bouwer elk jaar tekort, en is overgeleverd
aan woekeraars en banken. Daardoor is het volk or.
tevreden en wint een roode actie veld de Hollanders
uit Indie te verjagen. Spreker wees erop, dat hierbij
excessen vermeden moeten worden, en zijn rasge
nooten geleerd, dat bet niet moet gaan tegen het
Nederlandsche ras, maar tegen de Nederlandsche
klasse der kapitalisten. Voorts gaf spreker aan,
hpe hij hier in de Kamer wordt tegengewerkt. Ook
in Oudkarspel had een autoriteit gevraagd, wat die
zwarte hier kwam doen, maar zelfs de reactionair;;
Indische bladen juichten zijn benoeming als Kamer
lid toe. Spreker zal ook alles doen Indië los van
Heiland te krijgen, en dat is ook het belang der
Nederiandsche boeren, omdat de kapitalisten dan
éèn welvaartsbron ontnomen wordt. De heer Roe-
stam Effendi achtte „verzet, geweld en revolutie ten
opzichte van deze regeeringsbende" de eenige weg
om te slagen.
Er moet een eenheidsfront gevormd worden van
blank en bruin, en dat mag niet versplinterd worden
door de S.D.A.P.-leiding.
'Men moet buiten de leiders om over hun hoofden
stelling nemen tegen de erformistische politiek van
de vakbonden, om langzamerhand te komen tot
een vernieling van het kapitalisme en klasselooze
maatschappij.
EEN MOTIE.
•De vergaddering nam hierop een motie aan ter
dt-orzending aan regeering en pers, waarin bepleit
wordt vrijlating van den communist Sardjono --
eveneens als kamerlid gekozen uit het gevangen
kamp te Boven-Digoel. waarna de bijeenkomst
die een zeer rustig en ordelijk verloop had werd
ontbonden.
De motie die werd aangenomen is van den vol
genden inhoud:
De drukbezochte meeting van het Ned. Boeren
comité bijeen op Ï6* ïuli te Öudkar'spel
gehoord de uiteenzettingen over de ellende van
de Indonesische boeren en arbeidersmassa;
protesteert tegen de onderdrukking van dit mil-
lioenenvolk door het Nederlandsche kapitalisme-
roept de Nederlandsche boeren en arbeiders op
samen met de Indonesische massa voor den strijd
tegen het Nederlandsche kapitalisme;
eischt de invrijheidstelling van Sardjono uit het
Digoelkamp, die gekozen is door het Nederlandsche
volk in het parlement om den strijd voor de bevrij
ding der Indonesische massa te voeren en van de
invrijheidstelling van andere politieke gevangenen
in Indonesië en Holland.
besluit deze motie op te zenden aan de regeering
en de pers.
wij ons tegen verzetten. Als eerste actie moeten
wij weigeren om belasting te betalen, omdat wij
door onzen arbgid recht .hebben op brood. De heer
Blaauwboer wil geen hypotheekrente betalen en ge
zamenlijk de belastingbiljetten ophalen en terug
sturen waar ze vandaan komen. Wij zijn onmachtig
om te betalen. De voorzitter beantwoordt de sprekers
en wijst op het werken der voormannen, maar men
is daarboven hard. het zal zeer moeilijk zijn de
5 millioen te overschrijden en als er strijd gevoerd
moet worden om geen belasting te betalen, zal er
groote solidariteit van de leden gevraagd worden
en allen elkaar steunen. De heer Butter deelt mede.
dat uitstel van betaling mogelijk is, maar afschrij
ving kan men niet bekomen. De heer Stam (bestuur)
wijst op de hooge uurloonen der ambachtslieden
en wenscht van deze vereeniging uit de vaklieden
daarop te wijzen. De heer Mulder en Butter be
strijden dit en de heer Koedijker (arbeidsbemidde
ling) zegt geen arbeiders te mogen aanwijzen be
neden het contractloon. Na nog eenige besprekingen
tot het houden van een demonstratie naar den bur
gemeester, wordt een oogenblik gepauzeerd.
(De vergadering wordt voortgezet.)
KOEDIJK.
Een demonstratie van tuinders voor het
gemeentehuis in verband met den benarden
toestand in het tuinbouwbedrijf.
Maandagmorgen werd in onze gemeente een de
monstratie gehouden naar het gemeentehuis om
een bespreking te houden met B. en W. over den
noodtoestand der tuinders omdatde steunwet 1933
nog niet werkt en de menschen geen geld meer heb
ben om het noodige te betalen. Een 6070 tal tuin
ders waren voor het raadhuis aanwezig, waar ver
schillende treurige toestanden besproken werden.
Ook het geheele burgerlijk armbestuur Kanaaldijk
bewoog zich onder de aanwezigen. Het bestuur
van de afdeeling van den Neutralen bond werd
afgevaardigd naar B. en W. De pers werd niet
toegelaten. Na een conferentie van ongeveer een
uur werd door den voorzitter der afdeeling Koedijk
l verslag uitgebracht. Waar men zoo'n erge behoefte
aan heeft kon meiT niet'Krijgen, tfl. geld. Dit had
de gemeente niet, maar wel bonnen voor de nood
zakelijke levensbehoeften. Hoewel in den eersten aan
leg het bestuur daar tegenop kwam, heeft het ten
slotte om iets te bereiken het aanvaard dat de leden
de bonnen kunnen aanvragen bij de bestuursleden
Deze bonnen gelden voor wat men noodig heeft.
De secretaris van de afdeeling zal dan de zaak
verder afwerken, zoodat de gang naar het gemeente
huis voor de leden van de afdeeling bespaard zal
worden. De bonnen gelden voor een week. Wanneer
er geen gelden komen van de steunwet 1933 zal te
legrafisch aan den minister gevraagd worden om
voor de tuinders een steunregeling te treffen, zooals
die voor de arbeiders bestaat. Aan B. en W. is me
dewerking gevraagd om dat plagen met waarschu
wingen en aanmaningen voor belastingen tegen te
gaan omdat de menschen toch niet kunnen betalen.
Het bestuur der afdeeling zal zich met de directie
der belastingen in verbinding stellen om te ko
men tot een betere oplossing, want de gelden die
er zijn, moeten In de eerste plaats gebruikt worden
voor betalingen der eerste levensbehoeften. Afge
wacht diént nu te worden hetresultaat van B. en
W. met den minister. Men ging uiteen dankbaar
voor het werk va nhet bestuur maar lang niet vol
daan.
Ernstige besprekingen tot het verkrijgen van
verbetering en het toepassen van dwang
maatregelen.
Vrijdagavond werd door de afdeeling van den N.
Bond van boeren, land- en tuinbouwers een leden
vergadering gehouden in het lokaal van den heer
Jb. Groot onder leiding van den heer P. Hart. De
Voorzitter opent met een welkom doch de opkomst
had grooter kunnen zijn en al zegt de agenda „Be
spreking van den toestand" dat beteekent alles. Nu
wij onze producten op de mesthoop moeten gooien
komt er moedeloosheid en wanhoop, en nu moeten
wij naar middelen zoeken om den moed er in te
houden. Wij strijden voor het bestaan van dag tot
dag. Want de toestand is zeer ernstig. Daarom is
het noodig om het samen te bespreken. Medegedeeld
wordt dat het arbeidscontract door de partijen is
geteekend, Door den Neutralen bond, R.K. en Chr.
Bond is aangdrongen op uitkeering steunwet 1933
Er zal zoo spoedig mogelijk toeslag worden uitge
keerd doch enkel in Westfriesland. De productieprijs
der aardappelen voor Juni is 3,28 voor Juli 2,42,
doch daar de minister vasthoudt aan de 5 millioen
en daarvan ook de minimumprijzen betaald worden,
vreest men dat er niet veel voor den toeslagzal
overschieten. Doch de nood is hier zeer hoog. Dit
kwam ook tot uiting toen Donderdag een aantal
tuinders uit het zuideinde van Sint Pancras bij den
burgemeester kwam om geld en brood en daarom
hoopt de voorzitter op een spoedige steunuitkeering
in deze omgeving. Het woord is thans aan de ver
gadering. De heer Beets bespreekt den toestand
en wijst op het werken van de tuinders van het
Zuideinde, hetwelk gesteund dient te worden om
op de voormannen druk uit te oefenen. De heer
Mulder is niet zoo optimistisch als de voorzitter
tegenover steun Er moet meer drang van onder
opkomen en geeft een overzicht van de verschillen
de ontmoetingen, die hij heeft met de tuinders en
wijst op de hooge belastingen die nu betaald wor
den, waarvoor geen geld is. Daarom is het noodig
naar B. en W. te gaan. De heer Zwetsman zegt ook.
dat er iets gebeuren moet, Het schijnt den wil der
regeering te zijn om van ons weerlooze wezens te
maken. Zij zullen ons afslachten en daar moeten
Buitenland
GENERAAL BALBO
EN ZIJN 95 VLIEGERS.
DE REIS IS VOLBRACHT.
Omtrent de aankomst te Chicago lezen wij het vol
gende:
Generaal Balbo en zijn 95 vliegers zijn gisteren
doof de bewoners van Chicago en de tallooze bezoe
kers van de Wereldtentoonstelling stormachtig toe
gejuicht. Balbo bezocht in den loop van den dag
de tentoonstelling en woonde later met de overige
vliegers een dankmis bij die door kardinaal Munde-
lein in de kathedraal werd opgedragen. De kardi
naal zegende bij deze gelegenheid de Italiaansche
vliegrs namens den paus en deed mededeeling van
het felicitatietelegram, van den paus.
Generaal Balbo is voornemens, bij gunstig weer
Woensdag a.s. te starten voor den terugweg die over
New York zal gaan.
Vreugde te Rome.
De berichten van den aankomst van het eskader
van generaal Balbo te Chicago zijn te Rome met
groote geestdrift ontvagen. Bijna een uur lang loei
den de sirenes van tal van farbieken en de klokkeif
van het kapitool blijven luiden tot twee uur des
nachts. In alle café's en danslokalen onderbraken
de orkesten en strijkjes hun gewone muzieknummers
om de Giovanezza en de MarciaReale aan te heffen
Overal in den stad vormden zich groepen, die zich
in de richting van de Piazza Venezia bewogen, in
welker omgeving een fakkeloptocht werd gevormd,
die naar het plein en langs het gebouw van het
ministerie voor luchtvaart trok.
De Zondagochftenbladen publiceeren uitvoerige
berichten uit Chicago, voorzien van langq commneta
ren en lijsten van personen en corporaties, die uiting
gaven aan hun geestdrift over het slagen van de
vlucht door het zenden van gelukwenschen.