Nationaal Huldebetoon aan
H. de Koningin
$0
Hüfj
Uit den Omtrek
Oude Niiodwpi
(Woensdagmiddag ontstond branldi in die hou
ten schuren van den heer O. Witsmeer welke
geheel zijn afgebrand. De oorzaak was nog niet
vast te stellen maar moet vermoedelijk gezocht
worden in het stoken van een fornuis.
Alkmaar.
Nadat Ged. Staten het plan van wethouder
Bonsema een open zwembad te bouwen door
een onbekende combinatie, dat f 110.000 zou
moeten kosten verworpen hadden, omdat zij
het risico voor de gemeente te groot vonden,
stelden B. en W. in de Donderdagmiddag ge
houden raadszitting voor nu ook twee plannen
van het comité van actie voor een Sportfondsen
bad te verwerpen, omdat deze nog grooter risi
co van de gemeente voor het garant zijn voor
betaling van rente en aflossing van door de NV.
Sportfondsenbad te sluiten leeningen zouden vor
deren. Na lange discussie besloot de raad idieze
plannen te verwerpen op voorwaarde evenwel,
dat een neutrale commissie van raadsleden, be
langstellenden en deskundigen onder voorzitter-
schap van wethouder Bonsema andere plannen
zouden onderzoeken, waarbij men ïich dan ook
met de NV. Sportfondsenbad in verbinding zou
stellen en de mogelijkheid van een goedkooper
plan van die zijde onder de oogen zou zien. Crt.
Plaatselijk Nieuws
Zu idschar wo u de.
Voor het toelatingsexamen der Rijkstuinbouw
school te Boskoop is o.a. geslaagd de heer Ij.
Hoekstra te Zuidscharwoude.
Broek op Langend ijk.
Zooals wij reeds mededeelden is de kommies
der rijksbelastingen de heer van der Holt op
verzoek overgeplaatst naar Borfte. Al is in den
regel een belastingambtenaar iemand die men
liever ziet gaan dan komen, degenen, die de wet
van den ambtenaar kunnen onderscheiden, zul
len aan dén heer van der Holt een sympathieke
herinnering blijven behouden en de tact en het
inzicht respecteeren waarmede' hij steeds zijn in
deze streken en dezen tijd ongetwijfeld zware
taak vervulde. Als opvolger is aangewezen de
heer van der Ham uit Vinkeveen.
No.ordjSdWjWöuid®.
Bineau vaar A Acids recht opgerjieht.
In een dezer dagen gehouden vergadering van;
den Langedijber Bestuurdersbond werd besloten
over te gaan tot de oprichting van een Bureau;
voor Arbeidsrecht. Hiermede werd geacht in een
lang gevoelde behoefte te voorzien. T,ot adviseur
"werd aangewezen J. van den Abeele^ Oosterstraat
te Noordscharwoude.
In en buiten het Olympisch Stadion te
Amsterdam. Grootsche manifestatie van
trouw aan het Huis van Oranje), Rede
van de Landsvrouwe.
Amsterdam. 8 Sept. Het hedenmiddag plaats
gehad hebbend huldebetoon aan Hare Majesteit
de Koningin,waartoe Amsterdam als hoofdstad, ter
gelegenheid van het 35->ja(rig regieeringsjubileum
onzer Landsvrouwe, het initiatief genomen had,
maar hetwelk overigens een volkomen nationaal
karakter droeg, heeft het peil mogen bereiken van
een groote en grootsche manifestatie door het Ne-
derlandsche volk; een manifestatie, die bij de oude
ren ongetwijfeld in de herinnering heeft terugge
roepen de groote momenten, welke zij in 1898 in
de hoofdstad medemaakten bij de inhuldiging van
de toen 18-jarige vorstin.
De vele duizenden, die in het Olympisch Stadion
geen plaats onbezet hadden gelaten, de enorme
menschenmassa. welke op den terugtocht van het
Koninklijk Gezin van het Stadion naar het Paleis
op den Dam door de onafgebroken haag van de
duizenden deelnemers aan het défilé verbeidde, heb
ben, de eersten door hun laaiende geestdrift en de
laatsten door het geduld, waarmede zij urenlang
op den Koninklijken stoet hebben gewacht, over
duidelijk blijk gegeven van hun trouw aan en hun
warme sympathie voor het Huis van Oranje, terwijl
zeer zeker ook vele tienduizenden in den lande,
alsmede in onze overzeesche Diezittingen, in hun
huiskamers met ontroering geluisterd zullen heb
ben naar de per radio uitgezonden toespraak van
hun vorstin.
Het vertrek naar het Stadion.
In een met vier a la daumont bereden paarden
bespannen calèche, waarin het Vorstelijk Gezin had
plaats genomen; daarachter het groot gevolg in
hofrijtuigen, geschiedde te twee uur, terwijl de ge
bruikelijke eerbewijzen gebracht werden, het ver
trek van het Koninklijk Paleis. Het was op dat
oogenblik, dat het tot in verren omtrek hoorbare
gedaver van de saluutschoten uit de kanonnen van
den in de gepavoiseerde haven liggenden oorlogs
bodem „Heemskerck" zich mengde met het gebeier
der klokken op kerken en gemeentetorens en met
't geloei der sirenes van talrijke fabrieken en maat
schappijen in de hoofdstad. Het sirene-geloei nam
na ongeveer vijf minuten een einde, doch het ge
dreun van het geschut en het stemmige klokge
beier verstomde eerst toen het Koninklijke Gezin
na de rit door de vlaggende stad, toegejuicht en
toegewuifd door de duizenden langs de wegen ge
schaarde belangstellenden, van wie talloozen het
oranje droegen, het Stadion had bereikt. Door de
trotsche Marathonpoort reed de prachtige calèche
tot voor de eere-tribune, waar de Koningin werd
ontvangen door den voorzitter van de uit leden van
het Eere-Comité gevormde Commissie van Advies,
Ds. A. G. H. van Hoogenhuyze, die vervolgens aan
H. M. voorstelde de leden van het Uitvoerend Comité,
t.w de heeren F. K. Lotgering, voorzitter, J. C.
W, Thooln, vice-voorzitter, E. A. G. van Hoogen
huyze, secretaris, G. Verhoef, penningmeester, K.
Schouten en G. H. Joosten. Het Vorstelijk Gezel
schap begaf zich hierna over den uitgelegden loo-
per, tusschen een eere-wacht van hen, die in 1898
eveneens te Amsterdam, als cadet en adelborst de
eerewacht van het Paleis naar de Nieuwe Kerk
hadden gevormd, naar de Koninklijke loge, welke
op schier onnavolgbare wijze uit de daarvoor door
de deelnemers aan het défilé bijeengebrachte gel
den, in een bloemenhof was herschapen
Ook de Koningin-Moeder was, ondanks het feit,
dat zij slecht ter been is, per auto van Eoestdijk
gekomen, om in de Koninklijke loge een gedeelte
van het programma bij te wonen, hetgeen zeer op
prijs werd gesteld.
Toen de Koningin had plaats genomen, brak onder
de meer dan dertig duizend belangstellenden in het
Stadion, die zich, getrouw aan de desbetreffende
waarschuwingen, bij het binnenrijden van den stoet
alleen van hun plaatsen hadden verheven, doch
zich grootendeels van bijvalsbetuigingen hadden
onthouden om het schichtig worden van de paar
den te voorkomen, een oorverdoovend gejuich los.
Wel buitengewoon imposant was de aanblik van
het Olympisch bolwerk! Trotsch droeg het zijn
vroolijk wapperende vlaggetooi en den Koninklijken
Standaard, maar ook was het daarbinnen, overal
waar men den blik liet ronddwalen, één vlaggenzee,
wijl het publiek bij het binnenkomen vlaggetjes, van
oranje-blanje-bleu gelukkige gedachte van het
Uitvoerend Comité! was aangeboden. De muziek
op het middenveld ter weerszijden van de open
zijvakken aanwezig, werd verzorgd door de op het
„Wilhelmus ingestelde" Koninklijke Marine Kapel
te Den Helder en door de Koninklijke Militaire Ka
pel te Den Haag; te twee uur reeds hadden zich ook
de ongeveer vierhonderd ruiters van het Ruiter-
défilé opgesteld, alsmede bij de Marathonpoort, een
duizendtal zangers en zangeressen.
G|roote officieele belangstelling.
Tot het geven van de noodige inlichtingen waren
aangewezen: voor Hare Majesteit de heer F. H.
Lotgering, voor de Koningin-Moeder de heer G. Ver
hoef, voor de Prinses de heer J. C. W. Thoolen, en
voor den Prins de heer A. E. G. van Hoogenhuyze.
Zeer groot was het aantal hoogwaardigheidsbe-
kleeders, dat de huldebetooging bijwoonde. De vak
ken onder de Koninklijke loge waren gevuld met de
naar titel en rang, voornaamste personen van den
lande. Er waren, met den Minister-President. Dr. H.
Colijn, Ministers, gezanten, kerkelijke hoogwaardig-
heidsbekleeders, commissarissen der Koningin uit
verschillende provincies, vertegenwoordigers van
Eerste en Tweede Kamer, van den Raad van state,
de hoogste militaire autoriteiten en andere voor
name persoonlijkheden. Het voor verschillende hooge
ambtsdragers gereserveerde gedeelte was overigens
ingenomen door eenige honderden burgemeesters
uit steden en dorpen, allen met ambtsketen. En
verder was het Stadion één deinende massa van
belangstellenden uit stad en land. Tribunes waren
bijgebouwd om duizenden tevreden te kunnen stel
len en duizenden zouden er méér geweest zijn, als
er plaatsen beschikbaar waren geweest.
In de nabijheid van de Koninklijke loge waren er
ook plaatsen voor de leden van het Eere-comité met
zijn eere-voorzitter Jhr. Mr. Dr. A. Roëll, commis
saris der Koningin in Noord-Holland en Amster
dam's Burgemeester, Dr. W. de Vlugt, die, der tra
ditie getrouw met den Koninklijken stoet naar het
feestterrein was gereden.
Het programma begint.
Forsch en zuiver klonk, als inzet van deze zoo
bij uitstek nationale betooging, uit duizend geschool
de kelen van het door Theo v. d. Bijl geleide zang
koor, over het veld het Kroningslied van 1898: „Wees
gegroet met jubeltoonen". Het waren oogenblikken,
die, hoe men ook over de kwaliteit van het lied
moge oordeelen, van wijding gevuld waren.
Toespraak Ds. van Hoogenhuyze.
Nadat de laatste klanken van het lied zich in de
ijle lucht hadden opgelost, sprak Ds. A. G. H. van
Hoogenhuyze, voorzitter van de Commissie Van
Advies, staande op een ter linkerzijde van de Lands
vrouwe opgestelden katheder, Hare Majesteit als
volgt toe:
Majesteit,
Het is mij als voorzitter van de Commissie van
Advies een hooge eer om namens het Uitvoerend
Comité der jongeren op dit historische oogenblik
Uwe Majesteit te zeggen, hoe dankbaar het Neder-
landsche volk is. dat Uwe Majesteit deze hulde heeft
willen in ontvangst neemen.
Heden stroomt er een vloedgolf van vreugde door
ons volk heen, omdat het dankbaar gedenken mag,
dat Uwe Majesteit vijf en dertig jaren lang den
scepter draagt door God in 1898 in Uwe handen
gelegd.
Nederland is dankbaar aan God, die aan ons land
en volk Uwe Majesteit schonk. Nederland is dank
baar aan uw Majesteit, voor de groote trouw en
zeldzame toewijding waarmede Uwe Majesteit al
die jaren, waarvan er vele uitermate moeilijk waren,
Haar Koninklijke taak heeft vervuld.
Eén eenig partijloos juichend volk heeft zich
heden in het Amsterdamsche Stadion vereenigd
om aan UweMajesteit een nationale hulde te bren
gen, daartoe gedreven enkel en alleen door de in
nige liefde voor Uwe Majesteit, die er leeft in de
harten van Neerlands volk.
En nu is dit het bijzondere van dez huldiging,
dat die is voorbereid en uitgevoerd door Neerlands
jongeren die nu nog staande in den bloei der jeugd,
straks de plaatsen zullen innemen door de ouderen
ledig gelaten, en die heden aan Uwe Majesteit en
aan heel het Koninklijke Huis willen toonen dat
er een jong Nederland is. dat onverzwakt en on
dubbelzinnig zich schaart om Uwer Majesteits troon.
Een jong Nederland op hetwelk Uwe Majesteit re
kenen kan, dat ten alle tijde bereid is om, als dat
wat God verhoede ooit noodig zou zijn, alles voor
Uwe Majesteit te offeren.
Daaraan heden voor Uwe Majesteit uiting te
geven is hun een voorrecht en een eer.
En aan den oproep der jongeren hebben de
ouderen gehoor gegeven. Van uit de elf pro
vinciën, tot zelfs uit den nieuwen Wieringer-
meerpolder toe zijn ze naar Amsterdam gekomen
de aanzienlijken en de eenvoudigen, om Uwe Ma
jesteit te huldigen. 30.000 in het Stadion, 45000
die in een kleurenrijk defile van hunne verknoeit
heid aan het Oranjehuis willen blijk geven, ter
wijl vele meerdere duizenden in Nederland en in
Nederlandsch Indië, luisterend in hun huiskamer
naar wat hier geschiedt, in die hulde instemmen.
Uwe Majesteit aanvaarde deze hulde als een
bewijs dat in het hart van Neerlands volk on
uitroeibaar is vastgelegd de liefde voor Uwe
Majesteit èn voor het Huis van Oranje, waaraan
het naas'f God zooveel heeft te danken.
iLaten de tijden moeilijk zijn en de horizon
donker, wij weten dat boven het wereldgebeu
ren de Almachtige God staat en Hem willen wij
bidden dat trots alle stormen van den tijd Ne
derland en Oranje onverbreekbaar een mogen
•blijven.
En als zoo straks uit de monden van deze
vele duizenden het aloude „Wilhelmus" zal op
klinken, dan is dat meer dan het zingen van ons
Volkslied, dan wordt daarin vertolkt de bede
dat God Uwe Majesteit en Haar Huis nog vele
jaren voor ons land en ons volk sparen moge.
Wij willen dat zeggen allen te zamen niet
deze drie woorden:
LEVEi DE KONINGIN.
De Koningin spreekt.
Na deze toespraak luidsprekers maakten
haai- tot in alle hoeken Van het Stadion ver
staanbaar heeft, onder doodsche stilte van
het duizendkoppige gehoor, Hare Majesteit de
Koningin als volgt het woord genomen:
Mijnheer de Voorzitter
j Het is mijn wensch persoonlijk Neerlands Jon
geren, die de voorbereiding van deze grootsche
en indrukwekkende betooging op zich namen, en
allen die zich opmaakten daaraan deel te nemen
j mijn hartgrondigen dank te betuigen voor dit
blijk van hun aanhankelijkheid en trouw, nu ik
35 jaren, zoo nauw aan mijn Volk verbonden, ben
geweest. Hierbij gedenk ik ook de talloos velen
j die deze ure uit de verte met ons medeleven,,
j zoo in het Vaderland als in Nederland ondier de
keerkringen en 'breng hen daarvoor mijn bijzon-
dere erkentelijkheid.
Als ik op dit tijdperk terugzie dan ,is het met
een hart vol dankbaarheid voor al "het schoon©
en goede dat ik van mijn Volk jieb mogen onder -
i vinden, dan word ik steeds opnieuw getroffen
door de bewijzen van verknochtheid en den steun
i mij, niet het minst in moeilijke en ^zorgvolle da-
gen ten deel gevallen en welke ik .thans, in, de-
ze ure andermaal op ondubbelzinnige wijze on-
i 'dervind
Pogen mijn plicht te vervullen tegenover het
j Vaderland is mij in donkere tijden meer dan ooit
een voorrecht en bron van blijdschap, waar jk
mij gedragen weet door uwe trouw en .medeleven
De Nationale gedachte bindt ons hier allen ,te
zamen. 1
Wij willen ons zelf zijn en blijven.
(Wij -willen voortbouwen op de grondslagen
door onze Vaderen gelegd. Ons bewust van ,onze
roeping tegenover ons zelf en in het groote gezin
der Volkeren.
Wij willen putten uit de schatten ons -door een
groot Voorgeslacht nagelaten, overtuigd, daarin
ren allen tijde overvloedig te vinden hetgeen wij
behoeven om met taaie volharding en zich steeds
weer vernieuwende kracht te streven naar de
aanpassing bij gewijzigde wereldomstandigheden,
welke onder Gods zegen ons weer een gelukkige
toekomst brengen kan.
Ik bid God om wijsheid en sterkte om u in den
tijd die voor ons ligt vastberaden daarin ,voor
te gaan.
Mij thans in het bijzonder richtend tot de
Jongeren wensch ik tot hen een woord van op
rechte waardeering te spreken voor den ijver en
de voortvarendheid welke zij hebben aan den
dag gelegd bij de voorbereiding van iieze voor
mij onvergetelijke ure en voor 'hun trouw en
toewijding aan mij en mijn Huis. Een schoon^
toekomst zij voor ben weggelegd indien zij langs
de beproefde wegen, zooeven door mij aangeduid,
straks hun krachten gaan wijden aan den opbouw
van het tijdperk dat voor ons ligt. Waar zij in de
groote figuren die Nederland heeft voortgebracht
de idealen verpersoonlijkt zien welke pok zij na
streven zullen zij er krachtig toe kunnen bijdra
gen het schoonste uit oüze historie in heden en
toekomst te doen voortleven in zich steeds v©r-
nieuwenden en verjongenden vorm.
Ier besluite richt ik mij tot u allen, ouderen
en jongeren tezamen, ja tot de bevolking van
geheel het Eijk, om als een en ondeelbaar Volk
de handen ineen te slaan teneinde eendrachtig sa
men te werken om dezen zorgvollen tijd te bo
ven te komen.
Als van zelf gaat ons aller blik naar onze
fiere driekleur, gymbool van ons willen en kun
nen, zinnebeeld bovenal van ons dierbaar Va
derland. Zij waaie steeds over 'de Wereldzeeën j
tot in de verste landen en doe daar kond .van
onze eendracht en onze wilskracht.
Leve het Vaderland.
Hpezee.
De ruitens vlagen die aandacht,
Diep onder den indruk van de wooriden, door
de Landsvrouwe gesproken, "Werd door de aan- j
wezigen het „Wilhelmus" aangeheven. Hierna
volgde het interessant© schouwspel van het rui-
.terdefile van alle vereenigingen, aangesloten bij
de Federatie van Landelijke Ruitervereenigingen
met hun vaandels, waarmede de dragers, bij het
passeeren van de koninklijke loge, eerbiedig
groetten. De vaandels bleven, nadat de ruiters
het Stadion verlaten hadden, met hun wachters
op het veld achter.
Het was vervolgens de bereden militaire poli
tie. onder bevel van den eersten luitenant JP.
Ilcken, die op voortreffelijke wijze deed uitkomen
hoe zij haar viervoeters in bedwang had. De
prachtige demonstratie van deze kloeke bereden
afdeeling werd gevolgd door een uitnemend ge
slaagd defile in draf en galop, hetwelk door het
Koninklijk Gezin met groote belangstelling
ook het publiek leefde, getuige zijn uitingen
ROOSEVELTS BLAUWE ADELAAR.
De blauwe adelaar, het zinnebeeld van den op
bouw in Amerika, waait thans overal in het land.
Wij ontvingen deze foto, van de vlag, toen zij in
New York werd geheschen. terwijl padvinders de
eerewacht vormden.
van enthousiasme op spontane wijze met dit on
derdeel van het programma mede werd ge
volgd. Vervolgens nog een defile van den Bond
van landelijke ruiters van den Noord.Brabant-
schen Christelijken Boerenbond.
Defile van vijf en dertig duizend pefr
lerwijl dit alles zich binnen het Stadion vol
trok was er daarbuiten en wel op het IJsclubter-
rein en op het Olympiaplein, resp. van half twee
en half drie af, hard gewerkt aan de opstelling
van het geweldig groot aantal vereenigingen en
corporaties zeer vele in haar eigen kleeder
dracht waarvan de leden, die niet behoorden
tot de ingezetenen der hoofdstad, zich per trein
auto of autobus de spoorwegen hadden extra
treinen ingelegd tegen speciaal tarief en ook de
Amsterdamsche tramdirectie had bijzondere maat
regelen van vervoer genomen naar Amster
dam hadden begeven. M'en had de uitnemend©
gedachte gehad en in dit kader past een woord
van hulde aan den technischen leider F. J. Thoo
len en zijn staf die meer dan vijf en veertig
duizend deelnemers aan dit enorme defile zoo
veel mogelijk provinciegewijs in te deelen; alleen
de steden Rotterdam, den Haag, Amsterdam en
Utrecht, alsmede enkele landelijke bonden en
vereenigingen, waren afzonderlijk ingedeeld, ter
wijl te twee uur op den Zuidelijken "Wandelweg
het defile van de op versierde fietsen rijdende
Amsterdamsche schooljeugd, die des morgens
reeds vrijaf had gekregen, was opgesteld. Iedere
groep of vereeniging had ©en eigen vereenigings-
leider; een bepaald aantal vereenigingen vorm
den tezamen een afdeeling met ©en afdeelingslei-
der aan het hoofd; de afdeelingen weer waren
volgens provincie en stad gegroepeerd, met aan
het hoofd, een provincieleider, die te herkennen
was aan een cocarde op den schouder in de kleur
van de provincie. Ook alle andere leiders droe
gen onderscheidingsteekens, terwijl het oppercom
mando berustte bij de ©en oranjelint met medail
le dragende Technische commissie.
En zoo hebben in rijen van acht de vaandel
en banierdragers voorop, de bonden, vereenigin
gen en corporaties, de duizenden en nog eens dui
zenden met hun vlaggen en schilden en allen
saam gebonden door het eene doel: der Koningin
hun hulde en trouw te betoonen, in prachtig
tempo via de Sintelbaan langs de Koninklijk©
loge geloopen, bij het passeer én waarvan ©en
eerbiedige groet waarin ook de vaandels hun
rol vervulden gebracht werd.
Het binnentrekken en weer verlaten van het
Stadion eerst defileerden de provincies
door al die duizenden voortdurend© wisseling
van kleuren en tinten leverde een prachtig
schouwspel op, dat het oog bleef boeien, |0ok
al duurde het verscheidene uren. De vaandel
dragers bleven met hun vaandel op het veld
achter. Voorts werd, nadat ongeveer twee der
den van de defileereniden voorbij waren getrokken
het defile onderbroken door ©en dansgroep van
vierhonderd de nationale kleuren, rood, wit,
blauw en oranje dragende meisjes, die, tezamen
©en groote levende vlag lijkende, een met bloe
men versierde reusachtigen zegewagen trokken
met de wapenschilden van het Koninklijk Huis,
terwijl op den wagen, die als symbool vijf
en dertig treden telde, de Nederlandsche Maagd
had plaats genomen.
Nadat de dansgroep onder leiding van Lili
Green een dans had uitgevoerd en de wagen op
het veld was opgesteld, volgde de rest van het
defile. De fietsende schooljeugd en de stelden^
waarbij het veld, 'door de vaandels, vlaggen en
baneiren, die daar voortdurend werden opge
steld, langzamerhand in een reusachtige vlaggen
zee herschapen werd.
De middag was reeds verleden geworden en
nog was het programma niet geëindigd. Nog zou
den te laat om daarvan nog verslag te geven
de duizend zangers en zangeressen zich weer
doen hoeren, met liederen van Valerius, Dan zou
hét „"Wilhelmus" volgen en tenslotte de triomf-
docht van de Koninklijke Familie door de onaf
gebroken haag van defileerenden en langs de
duizendkoppige menigte naar het Paleis. Is er
mpoieren waardiger slot denkbaar voor een Ko
ninklijk Bezoek, dat aan het 'regeeringsjubileum
der Landsvrouwe zijn bijzonder -karakter ont
leende