mi Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier No 117 MAANDAG 2 OCTOBER 1933 jf i UilHYi: KEIZER - luim I. H. KM - iidactmi I. H. 11111». - 8uml -Saonlscharwnuili. GROEI HEDEN EN VERLEDEN. De tijden veranderen en wij met hen. Liefdesdrama te Zuid-Limburg IIP* TELEFOON INTERCOMMUNAAL NC. N i NIBU W LANGËDUKER I.' sell om .'het Ie-,, n vermist drur I [t. per^ cl. Beurl 6- JO ct, Giezer ct; Durande zuur 5—9 ct. Bra? appelen 7—ltJ ct; netten 58 ct; blot? 'Goudreinetten 812j 'ninger Kroon I iqpappelen 8—11 ct; S#g- iloemen, marktover Rozen: Hadley Rose Ct; Butterfly 1—2 ct; Kelen 3—4 ct; Kai t/remurePulling Edw'arcl Pagë 1020 ct :ht 29T"3eptember. dia 2—3 ct; Ophelia 1—2 ld en Ophelia 1—2; Edith •2 ct per stuk. Chrysan- Mont Blanc 810 ct; Rayonantelila 612 ct; id/m brons 8—12 ct; idem geel 812 ct; idem wit ct; aller per stuk Diversen Am. anjers 3 per stuk Chabaud anjers 815 ct; Fresia ct. Dak' >510 ct; Snijgroen-10—15 ct.; ftij^a 8—12 per stuk. DEZE COURANT VERSCHIJNT MAANDAGS DINSDAGS DONDERDAGS en ZATERDAGS Abonnementsprijs »er 3 maanden f 1.15 per week f 0.10 ADVERTENTIE, Van 15 regels 75 cent elke regel meer 15 cent GROOITE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE Het is, zooals de schrijver van onze rubriek Heden en Verleden" zoo terecht zegt: De tijden eranderen, en wij met hen. Wel zeer speciaal geldt lit ten opzichte van het courantenbedrijf. Voor- agen vroeger, naast enkele groote dagbladen, pro- Incüal^- of streekblaadjes, die één-, hoogstens twéémaal per week verschenen, volkomen in de eestelijke, behoeften, van het platteland, thans 1 'erlangt men ook hier, snelle reportage en vlugge rerspreiding. De radio heeft er ook aan meegewerkt dat ..nieuws" zeer spoedig „oud" is, en willen wij ;elooven, wat een Russisch professor verkondigt, dan zal binnen afzienbaren tijd, de „geschreven" courant verdwijnen, en vervangen worden door een gesproken" dito. Wij gelooven het niet, want de mensch zal toch steeds behoefte blij ven .houden aan het geschreven woord, om dat te lezen en te her lezen. Dat echter het courantenbedrijf steeds meer in andere, nieuwe banen geleid zal worden, is wel aan te nemen. Zooals wij reeds zeiden spoed spoeden waar wij, steeds getracht hebben ons ,aan te passen," meénen wij thans dat het oogen- blik gekomen is, onze courant vier maal per week te doen verschijnen. Wij voorzien daarmee in een bepaalde reeds lang gevoelde behoefte. Immers, alles wat na Zaterdagmorgen gebeurt, werd „pas" Dinsdags gepubliceerd, zoodat wij gelooven, dat onze lezers deze nieuwe uitgave met genoegen zullen ontvangen, temeer daar de abonnementsprijs niet verhoogd wordt. Wij merken terloops op, dat de onkosten en loonen in de typografische bedrijven, niet verlaagd zijn, zoodat wij met deze uitbreiding een offer brengen terwille van onze lezers. Meer dan ooit hebben wij elkaar hier aan den Langendijk noodig. U ons, om U snel en goed uit onze uitge breide verslagen en nieuwsrubrieken een oordeel te kunnen vormen over alles wat U interesseert, en wij U om ons mogelijk te maken, de krant „goed" .lezenswaard" te maken. Wij hebben tot ons genoegen geconstateerd, dat ons aantal abonné's steeds stijgt, en dat de inhoud van ons blad ge waardeerd wordt. Noemen we slechts onze rubrieken Oud Nieuws, De Raedtpraet, Zwerftochten en thans weer onze serie Heden en Verleden. Toen. door het ongeval één onzer getroffen, de verzending, van de posteditie even in de war liep, waren er den vol genden dag brieven en kaarten „waar de krant bleef, want anders missen wij het vervolg van het feuilleton". Een oud spreekwoord zegt „Samen goed is geen goed"Onze abonnementsprijs desverkiezend één dubbeltje per week, dus één vierduit-stuk per nummer, kan voor niemand een bezwaar zijn, de courant „alléén" te lezen. Geeft U opendoet het nu! Het vergaderseizoen is begonnen. Onze kolommen staan open voor de vereenigingen. Slechts wijzen wij er de Besturen op, dat U de redactie (tel. 52) tijdig van vergaderingen e.'a. in kennis dient te stellen, wanneer U prijs stelt op een „lang" verslag, U bespaart ons hiermede in sommige gevallen geld, en U heeft geen kans „vergeten" te worden. Het is een tijd, waarin veel „gepraat", en weinig „gezegd" wordt. Meent U, dat U wat te zeggen heeft, vraag plaatsruimte voor uw ingezonden stuk. Wat d' een niet weet, weet d' ander, en door tegenover elkaar te zetten van meeningen worden soms goede gedachten geboren Naast uw eigen advertentieblad, Heeren Nering doenden, heeft óók een nieuwsblad, dat vier maal per week verschijnt, en practisch gelezen wordt huis aan huis van St. Pancras Zuideinde tot Oudkarspel Noordeinde en in den wijden omtrek verspreid wordt behoorlijke publiciteitswaarde. Vraagt onze admi nistratie eens inlichtingen Resumeerende, hopen en kunnen wij dus met deze uitbreiding, uw aller belangen nog meer zullen dienen. Wanneer U dit inziet, zult ook 'J uw eigen plaatselijk blad uw steun niet onthouden' DE UITGEVER. Goede en groote dingen willen tijt hebben. (Jacob Cats). PHONOGRAAF GRAMOFOON RADIO Wij herinneren ons nog, alsof het pas gisteren gebeurd is, dat, een kleine veertigtal jaren geleden, de heer J. van Zalinge, te Oudkarspel, op het erf van het tegenwoordige hulppostkantoor, te Noord- scharwoude. met de phonograaf aan allen, die er van wilden profiteeren of laten wij liever zeggen, die er naar wilden luisteren, de gelegenheid bood de troonrede te hooren, die door den minister wij meenen dat het minister Pierson was, werd uitge sproken. Het kostte geld, maar men had het er graag voor over, want het was een wonder, zóó groot, dat iedereen er zich over verbaasde. Wij hooren zelf nog zeer duidelijk het geluid. Twee zwarte staafjes werden in de ooren gestopt, de koorden aan de staafjes verbonden, voerden naar de pho nograaf. een staafje werd even verschoven van de .eene zijde naar de andere, de troonrede klonk 'duidelijk en zeer scherp uit den mond van den spreker tot ons door. Velen zullen zich nog herinneren, dat een inwoner van Oudkarspel later de huizen langs ging met een orchestrion, een muziekinstrument dat de in strumenten van een orchest kunstmatig nabootste. Zoo was hét in het VerledenEn nu Bij de opening der beide Kamers der Staten Gene raal heeft H.M. de Koningin de Troonrede uitge sproken, welke door de AVRO. (Algemeene Vereeni- ging Radio-Omroep") werd uitgezonden. In de Radio-Bode" van deze week vinden wij een afdruk van de onderaardsche gewelven van de Rid derzaal, waar tijdens de uitzending der Troonrede de AVRO .-Technische dienst was ingericht. Wij lezen in dit nummer onder het hoofd „Toen de Koningin sprak" het volgende: Zal er wel ooit een uitzending van de AVRO zijn geweest waarnaar zooveel tienduizenden hebben geluisterd als naar die van de Troonrede. Wij droegen een groote verantwoording jegens dat groote leger belangstellenden daarom waren voorbereiding en uitvoering met de grootste zorg en nauwkeurigheid geschied. Onze microfoons luisterden niet alleen voor de Nederlandsche luisteraars, maar ook voor die in Oost- en West- Indië (totaal vier zenders; van Kootwijk 3 van de Phohi 1) verder voor die van den KRO. envoor de film. Vóór dat wij onze versterkers en telefoontoe stellen mochten opstellen in de gewelven onder der Ridderzaal waren er vele moeilijkheden over wonnen. Een der grootste was het bezwaar van „het protocol" dwz. van den dienst, die verantwoorde lijk is voor het vereischte decorum, den luister, die in zoo groote mate indrukwekkendheid ver leent aan de plechtige opening der Staten Gene raal. Dit bezwaar gold de gebruikelijke zicht baarheid van de microfoon. De troon in de Ridderzaal is opgericht op een verhevenheid die wordt overluifd door een troon hemel. Vóór den troon is een groote ruimte. Op de estrade, vóór den zetel der Koningin, kon geen microofoon worden opgesteld, zonder het decorum te schaden. Wie de situatie in de Ridderzaal kent, zal inzien, dat de gebruikëlijke en doeltreffendste plaatsing van het instrument een storende noot zou hebben gebracht in deze plechtige vergadering, volgens streng en grijs ceremonieel bijeengekomen. Voorwaarde voor de toestemming tot uitzending was dan ook: discrete opstelling van de luister-apparaten. Na vele proefnemingen besloten wij de micro foons te bevestigen aan de armen van den troon. NL daar, waar de einden van de armleuningen naar beneden ombuigen in een met houtsnijwerk versierden kop. Ieder van de beide armen droeg een microfoon; niet het bekende marmer-blokje dit keer, maar zacht gebronsde apparaatjes ter i grootte van een theekopje. Een derde microfoon werd verstopt in de dra- i perie van den zijwand van den troon. Deze zou alleen dienst moeten doen, wanneer er met de armmicrofoons, of met den versterker daarvan iets gebeurde. Deze derde microfoon werkte ook wat de versterkers betreft, geheel onafhankelijk van het „officieele" paar. Mogen wij iets verklappen over de „spreekproeven die Maandags tevoren van den troon af genomen zijn' Wij zouden dan moeten onthullen dat een van de dames van de Bureaux op het Binnenhof eenige uren voor ons koningin is geweest. Si j'étais Reine" zal zij gedacht hebben, toen i zij van den troon af voor ons sprak. In den kelder stonden de versterkers, die met tijdelijke verbindingen aangesloten waren op de microfoons boven onze hóófden in de Ridder- een tafel stonden een heele rij telefoon- Er kon gesproken worden met de stad, met den ooggetuige buiten, met Hilversum (Studio) met'. Kootwijk, bovendien was er met Hilversum een reserve telefoonlijn, De klanken uit de Ridderzaal gingen via Haarlem naar Smfgrsurn langs een speciale lijn; maar er stor.u eepl reserve lijn ge reed via Utrecht naar Hilversum. Zoo waren wij redelijkerwijs op allen tegenspoed gewapend. Allen, die bij de uitzending betrokken waren, doorleefden evenveel minuten aan spanning als de Troonrede duurde. Er is zoo weinig noodig om de zaak mis te laten gaan. Even toeterde het in de lijnverbinding wij durfden nau welijks ademhalen van schrikmaar het ging voorbijgelukkig. In Hilversum in de Studio van de AVRO. werk- tede omroepstaf onder hoogen druk. De gebeur- tenissen buiten de Ridderzaal zoowel als de Troonrede, zouden op de gramofoonplaat worden vastgelegd. En aan het slot wijst het blad erop, dat deze in drukwekkende plechtigheid door tienduizenden va derlanders in alle deelen der wereld kon worden meegeleefd. Dinsdag a.s. (morgen) zal men H.K.H Prinses Juliana kunnen hooren spreken, welke uitzending zal plaats hebben ten bate van het Nationaal Cri sis-Comité; reeds eerder hebben wij kunnen luisteren naar redevoeringen van vooraanstaande mannen en vrouwen, minister-president Colijn heeft gesproken, daarna minister Oud, naar buitenlnad- sche ministers, oa. den Engelschen minister-presi dent MacDonald heeft men kunnen luisteren, de stem van den Duitschen Rijkskanselier Hitler is ons niet onbekend, zelfs hebben wij de plechtigheid van de eeds-aflegging van den Amerikaanschen pre sident Roosevelt door de radio gehoord. Wanneer het orkest zwijgt of een oogenblik pau zeert, dan hooren wij in de pauze gramofoonmuziek de plaat draait, de muziek gaat door den aether en'klinkt in onze huiskamer. Het is alles al gewoonte geworden, niemand ver baast er zich meer over, het lijkt wel alsof het al tijd zoo geweest is. Zoo was het echter niet. En om dit te demonstree- ren geven wij ons verslag weer van die „phono- gritf-voorstellingj', door velen, zoowel mannen als vrouwen bijgewoond. DE PHONOGRAAF VAN EDISON We gaan vooruit, o, we gaan vooruit. Zondag j.l. had de groote Edison zijn intocht gedaan te Noord- scharwoude. Hij is daar vele uren gebleven om wie rook van alle kanten in te zuigen. Eigenlijk was het Edison niet, het was de phonograaf, maar de phonograaf is Edison's schoonste werk, de pho nograaf is Edison en Edison is de phonograaf. Eerst vertrouwden de lui het niet erg, het kistje met de afhangende geleiddraden zag er zoo vreemd gevaarlijk uit. Sommigen meenden dat het veel had van een dynamietbom, allen bleven staan, eerst op een behoorlijke afstand, later werd men vrijmoe diger, maar men bleef in afwachting. De impressario deed geen moeite het pbliek te lokken, waarin hij gelijk had, want reclame is be neden Edison's waardigheid. Maar eindelijk is er een dappere gekomen die het zaakje meer bij de hand heeft gehad, volgens eigen verklaring, die stapte driest naar voren, greep de draden en stopte de knopjes in zjjn ooren Ontzetting bij alle toeschouwers. Wat zou daar gebeuren? Een vrouw meende handelend te moe- t6rL °Vowzichtig man, zei ze, voorzichtig, 't kan Nee, zei de man, dat doet de "machine, de pho nograaf! Weer luisterden ze én ze hadden een pleizier van belang. I SgsFgrV J 't Is sprekend, mompelden ze, 't is sprekend, wel, wel Hoe kan 't bestaan. En als een passage her.$35]zonder frappeerde, ke ken ze elkander aar., zoo goed en zoo kwaad als het ging en u grijnsden ze vroolijk. 't Was een teleurstelling voor hen, dat de rol eindelijk stil hield. Twee gingen dadelijk weg, peinzend over de staat kunde die ze daar hadden opgedaan, de drie an deren begonnen hunne meening luid uit te zeg gen. Een had er niet veel van verstaan. Weet je, ik ben een beetje doovig, zei ze, en toen zeiden de anderen, dat het geen wonder was. Maar de twee overigen waren zeer voldaan. 't Is zoo precies mensch, zeiden- ze, 't is zoo precies, je zou zweren dat het heuselijk was, wel, wel. Nee, je mot het zelf hooren. Eerst hoor je niks en dan ineens beginnen ze te praten. En zoo dui delijk, en zulke mooie woorden, wel wel, Zou daar nou heusch geen bedriegerij bij in 't spel wezen? Wel nee' schepsel, 't is krek de telefoon. Daar hoor je toch ook door Zoo gingen de praatjes door, zij zullen den lezer echter weinig interesseeren, 't was alleè van het zelfde laken een pak Edison was te Noordscharwoude geweest de impressario ging met een zak met dubbeltjes en vier duitstukken naar huis, want er waren den gehéelen dag liefhebbers. .Toen was er diep ontzag voor Edison's groote daden. Heden en verleden Wat blieft u? 't Kan springen man, wees voorzichtig. Je kunt er zoo gauw tusschen uit wezen De man begon te lachen, hij stopte de knopjes weer in de ooren en zei toen: begin jij maar, b£De baas schoof een paar knopjes weg en toen op- eens begon er voor de oogen van de verbaasde menigte een rol te draaien en dat veroorzaakte een schuivend gesis, dat zeer vreeswekkend kionk. De lui verdrongen elkaar om het gezicht van den moedigen man te zien. Hij lacht, ik bezweer je, dat-ie lacht, riep er een. Da's van benauwdheid, verzekerde een tweede. Bij het afscheid van dokter Vogelenzang. Door een verzuim van de fabriek ontvingen wij het cliché van bovenstaande foto, te laat, om in ons Zaterdagnummer nog te plaatsen. De foto is echter te goed, om onzen lezers te onthouden, en zullen ongetwijfeld velen deze als herinnering willen be waren. Jongeman schiet twqe meisjes neer en (loodt daarna zichzelf. Uit Sittard wordt bericht, dat een teleurge steld jongmensch zijn verloofde lieeft neerge schoten, haar zuster levensgevaarlijk gewond en zichzelf daarna van het leven beroofd heeft. De Crt. verneemt omtrent dit gruwelijk drama de volgende bijzonderheden De gepensionneerde spoorwegbeambte Salden, wonende aan de M/üderstraat te Nieuwstad, wan delde met zijn drie dochters, en had1 een bezoek - - - riprrip gebracht, aan een boomgaard, welke een eindje Srw'mvolts-w »»-<% dr j—Jhoogte van de Milderpoort, ontmoette het ge zelschap den 21-jarigen H. l'Espoir, die reeds ge- ruimen tijd omgang heeft gehad met de 21-jarige Maria Salden.' Zij had echter onlangs de con necties verbroken. Toen het gezelschap voorbij kwam. haalde deze jongeman plotseling een re volver tevoorschijn en loste een schot op Maria. De kogel drong het meisje in het hoofd, waar op zij bloedend neerviel en naar later bleek op slag dood was. Daarna vuurde de jorngeman op den vader doch doordat deze zich bukte is hij waarschijnlijk aan den dood ontsnapt. hoop1 groeide" De moedige legde de draden neer. liet twee vierduitstukken glijden in de rechterhand van den baas van het spel en wilde zich toen verwijde ren. Maar hij werd omsingeld. Wat is dat voor een ding? vroegen ze hem VaDatü's Mison's phonograaf, menschen, daar ken je door hooren, wat de heeren vroeger gezeid of gezongen hebben, of gespeeld. Hoe gaat dat dan? Wel je stopt die dingen in je ooren en dan luister je maar. Wat heb je nou gehoord? De Troonrede De Troonrede? Van de koningin? Nee' van den minister Dadelijk stormden er nu een achttal op het ta feltje toe Dat motte we hooren! Baas, mijn een S'vaf «Sfn, twee vrouwen en «ie mannen hadden nu de knopjes in de ooren en de impressa rio verzette de schuifkens. Niet te gauw hoor riep een der juffrouwen en vervolgens luisterden allen aandachtig. Drie slalen had de rol gedaan en plots begonnen alle vijf te lachen. De juffrouw van „niet te gauw trok de knopjes uit de ooren en keek den kalm starenden impressario verbaasd aan. Doe jij dat nou? Ben je buikspreker! (jok Je zuster slachtoffer. Vervolgens richtte l'Espoir zijn wapen op de 18-jarige Helena Salden, die hij in den rug trof waarop ook zij bloedend neerzeeg. Daarna wierp de jongeman zich op het li chaam van Maria en schoot zichzelf een kogel door liet hoofd. Er ontstond natuurlijk een hevige consternatie 'onder het publiek dat te hoop liep. De in Me Dij beid wonende veldwachter Lorens, die d*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1933 | | pagina 1