NIEUW DOOR .GETEISTERD NEDERLAND Turkije ongerust over de Russische penetraties Noord helpe nu Zuid DONDERDAG 12 JULI 1945 Churchill - Franco Landverraders naar Suriname? Toch aftreden van Leopold 150 slachtoffers De geallieerde comman- dantur te Berlijn Mr. van Kleffens beleid 1 in Oorlogstijd Een merkwaardige bruiloft in den Haag Het dal van Aosta The „Under" Ten! Pri nses Juliana in Canada 41e JAARGANG - NUMMER 18677 NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Buiten God is r»ergens aeilig (Vondel) Abonnementsprijs I 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal BUREAUX: ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHfiGEN Molenstraat 52 Telefoon 459 Wat hebben wij Noordelingen het Zuiden benijd, om zijn vroegere be vrijding! Waren wij ook maar in Brabant of Limburg, zoo hebben wij verzucht. Wij dachten, dat we er al heel erg aan toe waren, omdat we geen licht en geen verwarming had den, omdat we 0113 moesten aanslui ten aan die langen hongertocht, op zoek naar wat graan of aardappelen. Zeker, we hebben een ellendigen winter achter ons, waarvan de her innering aan honger en ongerief, aan zorg en terreur ons levenslang zal bijblijven, maar hoe gauw wilden we na de bevrijding al die ellende vergeten, vooral toen door de door tastende hulp van de geallieerden, het hongerspook binnen enkele we ken verdreven was. Wij mogen niet klagen en behoeven het Zuiden niet te benijden; wij hebben ons huis en ons huisraad mogen behouden en het herstel van het maatschappelijk le ven is hier een kwestie van af zien- baren tijd. Maar waar de wals van het oorlogsgeweld oversteden en dorpen gerold is, waar de bevolking met het oorlogsmonster op de hie len, haasje-rep je haar woningen moest verlaten, zonder te weten, waar een liefderijk "onderdak te vin den, zonder te weten wanneer en on. der welke omstandigheden haar ont vluchte woningen weer te kunnen betrekken, daar is ellende geleden, waar al onze ontberingen van den laatsten oorlogswinter in het niet verzinken. Onze landgenooten in het Oosten en Zuiden en tusschen de groote ri vieren verkeeren in grooten nood. Niet alleen zijn hun steden en dor pen tot puinhopen geworden, zij mis sen bij hun terugkeer alles wat noo- dig is, om het normale leven te her vatten; geen huisraad en geen ge reedschap; geen materiaal en geen transportmiddelen. Een beeld van volkomen ontreddering bieden de verwoeste gebieden en het lijkt on begonnen werk het herstelwerk aan te vatten. En toch: één ding bleken onze ge troffen landgenooten op ons Noorde lingen voor te hebben, n.l. een ener gieke dadenkracht, een werkdrift, om aan te pakken en niet bij de puinhoopen te gaan zitten en zuch ten. In een totaal in puin geschoten dorpje in Limburg en aan den dijk van Westkapelle wordt gewerkt met een tempo en een animo, door jong en oud, door man en vrouw, dat wij ons afvroegen: moet een volk eerst zóó zwaar getroffen worden, om de arbeidslust te herwinnen? En wij dachten aan de honderden en dui zenden jongemannen in het Noorden, die nu nog twee maanden na de bevrijding hun dagen in vacantie- stemming en ledigheid doorbrengen, terwijl er ook voor hun handen werk is, dat noodig gedaan moet worden voor den wederopbouw van de getroffen gebieden. En we zou den hen een aannemer ^ult Leeuwar den ten voorbeeld wiljén stellen, die op eigen initiatief met veertig Frie- sche bouwvakarbeiders daarbij ge holpen door M.G. uit Friesland en Limburg naar het nagenoeg totaal verwoeste dorpe Montfort in Lim burg trok, met eigen bouwgereed schap en daar aan het bouwen sloeg met een tempo en een werkdrift, die vanzelfsprekend moest overslaan op de door de oorlogsellende haast lam geslagen Limburgers, met het ver rassende resultaat, dat daar het eene huis na het ander hersteld werd en het dorp binnen enkele weken al weer bewoonbaar begint te worden. Een golf van hulpvaardigheid rolt over het Noorden. Allerwege worden inzamelingen gehouden van huis raad, textiel en gereedschap; vooral gereedschap is er noodig. Het was de moffen niet voldoende dorpen en steden in brand te steken, ze heb ben ook geroofd en geplunderd, zoo als we van die H'unnen-bende slechts konden verwachten; en wat zij niet roofden, vernielden zij. Bij deze golf van hulpvaardigheid gaat zich voegen een golf van pro paganda voor de verwoeste gebieden. De veertig journalisten, die deze duizend-kilometer lange tocht door geteisterd Nederland mochten mee maken, willen een orkaan van vrij gevigheid ontketenen, opdat de meest starre en de meest-benauwde bezitter goedgeefsch gaat worden. Na lezing van onze reportage, die wij in nog volgende artikelen willen géven moetrmen niet de krant dicht vouwen en zeggen: 't is erg'. neen, men ga dan direct zijn huis door, van den zolder tot den kelder en scharrels alles bij elkaar, dat bruik- Een 40-tal journalisten maakte vorige week een excursie naar de door den oorlog verwoeste gebie den van Gelderland, Limburg, Bra bant en Zeeland. Voor de Noord- hollandsche bladen maakte Fr. Ot- ten, redacteur van het Nieuw N.H. Dagblad, deze meer dan duizend K.M.-lange reportage-tocht mee, waarvan hij in enkele artikelen zijn indrukken zal weergeven. Zijn voornaamste conclusie is: Noord helpe nu Zuid: vlug en overvloe dig baar is en dat men zelf overcompleet heeft. Waarom niet aldus de Com missaris der Koningin in Gelderland, toen hij ons in Arnhem ontving uw logeerkamer ter beschikking ge steld neen, weggegeven aan uw leeggeplunderde landgenoot. Waar om niet uw overtollig meubilair, serviesgoed, kachels enz. wegge schonken aan wie niets heeft. U gaf de moffen .wellicht uw radio, fiets en textiel, zij het onvrijwillig; maak deze onvaderlandslievende daad goed door vrijwillig te geven aan uw be rooide broers en zusters in het Zui den. Tot degenen, die zich met de inzameling van een en ander belas ten, zouden wij willen zeggen: gaat er nog mee door zoo lang mogelijk; juist nu nu de geheele pers uw werk propageert; gaat er mee door tot dat het *Noord-en alles gegeven heeft, wat het kan en het Zuiden alles ontvangen heeft, wat het noo dig heeft. Een speciaal woord nog tot de boe ren en tuinders; uw collega's, wier bedrijven bezaaid liggen met land mijnen, wier vee graast over de grens, zij hebben vooral gereedschap noodig om «hun bedrijf weer uit te oefenen. Helpt hen ook daarmee en geef van uw materiaal, wat ge maar even missen kunt. En bedenkt: spoe dige hulp is dubbele hulp! FR. OTTEN Te Londen is thans nogmaals offi cieel tegengesproken, dat Churchill of zijn vrouw of dochter een bezoek aan Spanje zouden hebben gebracht of voornemens zouden zijn, dit te brengen. Men heeft daar liever anderen Ket blad „De West" te Paramaribo heeft uittreksels gepubliceerd uit ar tikelen in de Amerikaansehe pers, waarin over een mogelijke deportatie ders naar Suriname gesproken wordt, ders naar Suriname besproken wordt. „De West" noemt zich voorstander van een dergelijk plan, aangezien zulks ten goede zou komen aan de economische ontwikkeling van Suri name. Alle andere Surinaamsche bla den echter toonen zich daar veront waardigd over. Het blad „Suriname" schrijft: „Wij hebben geen verraders noodig; wel dappere en loyale man nen en vrouwen. Waarom volgt men niet het Fransche voorbeeld, door jonge mannen uit de verzetsbeweging naar de koloniën te zenden?" Uit Brussel wordt gemeld, dat men daar vervacht, dat koning Leopold van België dezer dagen de acte van troonsafstand zal teekenen. Het ver blijf v. den Belgischen minister-pre sident en van verscheidene vooraan staande politieke en juridische lei ders in de tijdelijke residentie van den Koning te Sankt Wolfgang schijnt daar óp te wijzen. DE PETROLEUM Naar men ons nader mededeelt, zal de petroleum die in de distributie beschikbaar komt, verkrijgbaar wor den gesteld bij de bekende petro- leumverkoopers. Rusland is actief op alle fronten. Het zet voet in de Chineesche zaken, waar de verhouding tusschen hetTsjoengking-bewind van Tsjang Kal Tsjek en de Communistische Regeering van Jenan geregeld moet wor den, ook, zoo men te Moskou meent, terwille van de kracht van het Chi neesche verzet tegen Japan, waartoemeer eenheid in het Chineesche Rijk vereischt wordt. Anderzijds is Rusland doende^ zijn zaken in den Balkan met voortvarendheid te consolideerem In Maart 1944 is het Turlcscli Russische vriendschapsverdrag opgez<®L Ook in Engeland heeft men uiteraard groote belangstelling voor de vraag, welke voorwaarden voor een nieuw verdrag gesteld zullen worden. Men neemt in Engelsche diplo matieke kringfen aan, dat het vooral om drie punten gaat. Ten eerste om de zee-engte tus schen de Zwarte Zee en de Egeïsche Zee, als een internationale kwestie, geregeld in het verdrag van Mon- treux en dus als een internationale kwestie ook, opnieuw te regelen en niet alleen tusschen Rus en Turk. Onder die, voorwaarden steunt En geland de Rhssische verlangens. Ten tweede verlangt Rusland teruggave van twee provincies aan de grens van Turkije en Georgië, welke bij het vredesverdrag van Bres Litowsk aan Turkije kwamen.- In verband hier mede is men in Turkije bezorgd over de penetratie van Rusland op den Balkan en in het Midden-Oosten. Ten derde gaat het om zekere terri toriale wijzigingen in den Balkan. Dit schijnt op Thracië betrekking te hebben, waar ook Bulgarije en Grie kenland belang bij hebben. Ook dit is een zaak, die internationaal moet worden geregeld en niet aan de orde dient te worden gesteld, voor ze op ae vredesconferentie is behandeld. In verband met het bezoek van den Turkschen minister van Buitenland- sche Zaken is men te Londen vol be langstelling voor deze aangelegen heid. Engeland is vriend met Tur kije en Rusland beiden! VISCH- EN BUIKTYPHUS In verband met buiktyphus^evaar is den verkoop van gerookte visch tijdelijk verboden. De bereiding van versche visch dient met zorga te ge schieden. goed koken of stoven ver dient de voorkeur boven bakken. Volgens voorlooplge berichten zou den te Duinkerken minstens 150 menschen zijn gedood of gewond door de reeks ontploffingen in Duit- sche munitie-opslagplaatsen. De slachtoffers zouden zijn 30 l^irgers, 80 Duitsche krijgsgevangenen en een veertigal soldaten, die deze gevange nen bewaakten. Er is geen crisis geweest, zeggen de Engelschen. Gisteren zijn 1.600.000 Berlijners onder Engelsch-Amerikaansch be stuur gekomen. De Engelsche bevel hebber heeft verklaard, dat geen cri sis heeft bestaan in de betrekkingen met de Russen. De besprekingen ter regeling van verschillende zaken zijn zeer hartelijk geweest. Er is een Commandantur, 'n geallieerd hoofd kwartier gesti(|h,t, vanwaar de be stuurszaken gemeenschappelijk wor den ter hand genomen. Er wordt van Britsche zijde op gewezen dat ook in Duitschland de strijd tegen den honger moet worden gevoerd. Hon ger brengt ziekte mee en dat betee- kent een gevaar voor de geheele volkerengemeenschap. Tijdens een persconferentie heeft minister van Kleffens een overzicht gegeven van zijn beleid in de vijf oorlogsjaren. De plannen voor de eco nomische oorlogvoering, die hier te lande reeds voor Mei 1940 waren voorbereid en die Van Kleffens naar Londen meebracht, werden daar be ter gevonden dan de Engelsche plan nen. Minister Van Kleffens achtte samenwerking met de andere mo gendheden in het Westen noodig, doch blokvorming uit den booze, de regionale pacten mogen niet tegen el kaar uitgespeeld worden. De samen werking moet in overeenstemming met andere groepen geschieden. De bestraffing der oorlogsmisdadi gers is in het algemeen men is 111 landen als Nederland veel feller te dien aanzien dan in Engeland en Amerika in vrij goede banen. Ook de Russen werken nu eenlgszins sa men. De ergste oorlogsmisdadigers zullen streng gestraft worden. Zoowel het departement als de ibuijtenlandsche diensten zullen op korten termijn gemoderniseerd wor den. Over het Atlantic Charter zei de minister, dat ook Nederland er zich binnenkort over moet uitspre ken. Tot annexatie is geen stoot ge geven van buitenaf. Het volk moet zelf beslissen. Daar wij troepen naar het Oosten moeten sturen, moeten wij ons matiging opleggen inzake de Duitsche bezetting. Geen bezetting vooruitloopend op annexatie. Deze kan alleen in samenwerking met de andere mogendheden geschieden. De indruk over een tolunie met België is *in het algemeen gunstig. Minister Van Kleffens ontkende het streven van Amerika om alléén In donesië te bezetten. Wel wil Amerika de hoofdrol spelen in den strijd tegen Japan in de Pacific. Er is een pu blicatie op komst over het optreden van Nederland te San Francisco. De Staten-Generaal en het noodparle- ment zullen volledig ingelicht worden. Vele merkwaardige gebeurtenissen hebben zich in den loop der eeuwen al afgespeeld in de oude Klooster kerk te 's-Gravenhage. De huwelijks inzegening, welke er dezer dagen plaats vond, was echter wel zeer bijzonder. Om kwart over twaalf stopte een stoet van acht Brenn-Carriers be mand met mannen van de Irene- Brigade, voor den ingang van de kerk. Tot verbazing van het van al le zijden toestroomende publiek stapte uit den voorsten wagen, welke den toepasselijken naam droeg van „Pietje Bell", een bruidegom in het kranige „battle-dress" en zijn char mante bruid, gekleed in een aller aardigst bruidstoilet van groene ca- mouflagezijde van een Amerikaan sehe parachute. De bruidegom had deze van het slagveld bij Grave op 21 September meegebracht. Het waren Petronella Johanna Smit en Bob Cats die op deze origineele wijze den' be langrijksten gang van hun leven maakten. In 1941 nog ,,in stilte ver loofd" had de bruidegom zijn bruid je achtergelaten, om zich na een spannende, maar gelukkig succesvol le reis via Frankrijk en Spanje in Engeland bij de Irene-Brigade te voegen. Ir%de afgeloopen- maanden tusschen D-day en V.E.-day baande hij zich een weg terug naar huis, n£ar Petra, zooals haar vrienden en vriendinnen haar noemen, misschien een beetje mager geworden, maar niet minder verlangend hem terug te zien. Koetsen voor den bruidsstoet waren "in Den Haag moeilijk te vin den, geen nood: Bobs metgezellen van Frankrijks slagvelden, onder commando van Sergeant Majoor Slingeland, wisten raad. Waarom niet hun dagelij ksche voertuigen, de Brenn Carriers, kleine open ge vechtswagens op rupsbanden, ge bruikt? Zoo gezegd, zoo gedaan, al lijkt de combinatie van gekleede jas sen en hooge hoeden met de grijs groene lawaaiige wagens wat .vreemd. Laat ons hopen, dat dit vreemdsoortige huwelijksbootje op rupsbanden geen te strijdvaardig be gin Is van den band voor het leven. Frankrijk en Italië hadden mee- ningsverscliil over het dal van Aosta, een Fransch sprekende pro vincie ln Noord-Italië, welkê door Fransche troepen was bezet. Die troepen zijn onlangs teruggetrokken. Thans heeft de Italiaansche regee ring besloen, een zekere mate van zelfsbestuur aan Aosta toe te staan. Volgens een voorlooplge taxatie van deskundigen is 10 pet. van het Nederlandsche volk al zijn bezit tingen kwijt. Meer dan 800.000 Ne derlandsche mannen, vrouwen en kinderen bezitten geen bed, dat zij hun eigen kunnen noemen, geen bord om van te eten en geen stoel om op te zitten 10e re ldtt ieu ws De Amerikaansehe commissie voor Buitenlandsche Zaken is voorstander van het toetreden van Italië tot den nieuwen Volkenbond. De Turk- sche minister van Buitenlandsche Zaken confereert met Minister ÉTden te Londen. Volgens een Reuter- bericht dreigt hongersnood in Italië en op den Balkan. In Kansas zijn vijf Duitsche krijgsgevangenen opge hangen wegens moord op een mede gevangene. De Sovjet-Unie heeft aan Tsjecho-Slowakije een belang rijke partij stamboekvee geschonken voor den wederopbouw van den vee stapel. Guide Bararin, vroeger republikeinsch fascistisch minister van Binnenland- sche Zaken in Italië, is in Milaan ge- executeerd. Einde dezer week zal Prinses Ju liana uit Canada scheep gaan naar New York, om vandaar naar Neder land te vertrekken. Op een perscon- ferenltie te Montral verklaarcDe de Prinses ten aanzien van de annexatie van Duitsch gebied, dat Nederland dit wenscht in verband met de her stelkwestie, echter zonder de Duit sche bevolking, die willen we niet hebben, zei de Prinses. Juliana heeft van Canada officieel afscheid geno men. Zij verklaarde, dat het na vijf jaar niet gemakkelijk is, afscheid te nemen van menschen, die altijd zoo hartelijk geweest zijn. BRAZILIAANSCHE KRUISER OP EEN MIJN GELOOPEN De Braziliaansche kruiser Bahia is ter hoogte van Recife op een mijn geloopen en in de lucht gevlogen. Door een EngelSch schip zijn 33 op varenden gered; 100 man zijn aan land gebracht te Fernando Noronha, terwijl anderen zijn gered door Bra ziliaansche en Amerikaansehe sche pen. Volgens eerder ontvangen be richten zijn 367 opvarenden om het leven gekomen of gewond. BESTELBON D 05 INLEVEREN VOOR VET Teneinde* ook bij den verkoop van het artikel vet den normalen handel in te schajcelen, stelt de directeur- generaal van de voedselvoorziening het publiek ln de provincies Noord en Zuid-Holland en Utrecht, evenals dit reeds voor verschillende artike len geschied is, in de gelegenheid een winkelier te kiezen, van wien men vet wenscht te betrekken. Men moet hiertoe den bestelbon D 05 (rood en blauw) uiterlijk 14 Juli a'.s. bij den gekozen handelaar' inleveren. MELKBONNEN Er mag eerst des Maandags worden geleverd. In aansluiting aan hetgeen reeds gepubliceerd is%mtrent de afleve ring van melk maakt de. directeur- generaal van de voedselvoorziening bekend, dat op de meikbonnen, wel ke des Vrijdags worden bekend ge maakt eerst met ingang van den daaropvolgenden Maandag melk mag worden afgeleverd. De bon, welke Vrijdag 13 Juli a.s. wordt aangewezen kan Zaterdag 14 Juli bij den melk- leverancier worden ingeleverd, waar na eerst Maandag 16 Juli op dezen Ingeleverden bon melk mag worden betrokken. Ket publiek dient er der halve rekening mede te houden, dat de hoeveelheid melk, welke men ont. vangen moet voor de malkbonnen, welke geldig zijn tot en met 14 JulL zoodanig verdeeld wordt, dat menE ook Zaterdag 14 Juli nog melk voor deze bonnen ontvangt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1