NIEUW
Parlement tegen Koning
DE „BIG THREE" COMPLEET
In afwachting
Textielkaart voor noodgevallen
WOENSDAG 18 JULI 1945
BUREAUX:
Crisis in Begië uitgebroken
Scholing van
arbeiders
Vredesvoorstellen van Japan?
JDersslem
VOLKSHERSTEL
(H. A. R. K.)
Vreemde
verschijnselen
Almeria
in
/^anieekeningeH
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG - NUMMER 18682
Buiten God is 'l nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs 1 1.10 per maand; I 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330.
DEN HELDER
Loudsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
Als gevolg van de koningskwestie is thans in België een parlemen
taire crisis uitgebroken. De zes Katholieke ministers hebben hun ont
slag genomen in verband met het te verwachten debat over de inge
diende motie, welke uitspreekt, dat de Koning thans in een positie ver
keert, die het hem onmogelijk maakt, de regeeringsmacht uit te oefenen.
De Katholieke Fractie staat op het standpunt, dat de wet een debat
over den Koning niet gedoogt. Zij meent terecht, dat eerste eisch van
democratie is, de wet hoog te houden. De Katholieke fractie heeft het
standpunt van de Kaholieke ministers goedgekeurd, die, naar gisteren
avond uit Brussel werd gemeld, de vergadering van de Kamer niet zou
den bijwonen.
Daarmede is uitgemaakt, dat de
Katholieken in de oppositie zijn, het
geen sinds 1884 niet is voorgekomen.
Thans is ook de inhoud bekend ge
worden van het schrijven, dat de
Koning aan1 zijn broer, den Prins
Regent Karei, gericht heeft. Daarin
laat hij uitkomen, dat hem uit in
lichtingen bekehd geworden is, dat
een aanzienlijke meerderheid van de
bevolking voor den Koning is. Daar
om wil hij met een beslissing wach
ten tot het volk door middel van de
verkiezingen uitspraak zal hebben
gedaan.
Onder protesters der Katholieken
heeft de Belgische Kamer en daarna
de Belgische Senaat een wet in be
handeling genomen, die practisch
aan Konir.'g Leopold het regeer en
verbiedt. Zij spreekt uit, dat de Ko
ning zijn grondwettige functie niet
mag uitoefenen, zoolang de beide
hulzen var; het parlement - niet heb
ben uitgesproken, dat de Koning
niet langer in de onmogelijkheid
verkeert, om te regeeren. Deze wet
is in de Kamer met 98 tegen 6 stem
men en 32 onthoudingen, aanger:o-
v.
In afwachting van de nood'-
zakelijke verheldering in de
politieke verhoudingen, schreven
wij eenige gedachten om in eigen
kring het goed recht van de Katho
lieke Partij formatie te verduidelij
ken. Dat bleek noodig, ook tegen
over misverstand in eigen kring. Ook
tegenover de meening lr: de propa
ganda van anderen, die wel degelijk
afwijzend tegen Katholieke Partij -
formatie stonden. Wij hebben den
indruk, dat in de laatste weken de
taal der feiten duidelijker begint te
spreken. Een oude leuze: de Staats
partij juist mi, doet opnieuw opgeld.
Niet omdat men niet, maar juist
omdat men wel wil samenwerken
met anderen. In de jaren der bezet
ting is er veel overleg geweest tus-
schen de oude partijen. Het is te
verwachten en te vertrouwen, dat als
gevolg daarvan beter begrip, gezon
de verdraagzaamheid en onderlinge
waardeering voor elkanders stand
punt de bovenhand zullen hebben
boven oude politieke tegenstellingen.
In die verhouding kan men herstel
van politieke verschillen op basis
van levensbeschouwing zonder onrust
voor de gezonde nationale eenheid
tegemoet zien. Principieele verschil
len moeten niet verdoezeld, maar
uitgestreden worden. Ook nu, juist
nu. Reeds onderkent men hier en
daar gevaar voor het feit, dat de Re
geering geen principieele dingen
aansnijdt. En voor zoover zij wel van
plan is, dit te doen, moet men zeg'-
gen, dat in die zaken een duidelijk
katholiek geluid moet worden ge
hoord. Neem de kwestie van de so
cialisatie. Daarmede kunnen wij niet
accoord' gaan wel met vergaande be
moeiing van de Overheid met vele
zaken, zoolang de noodtoestand
duurt, waarin wij ons bevinden.
Maar er zijn grenzen, waarover niet
en nooit gegaan mag worden. Wij
moeten overwoekering van het
maatschappelijk leven door recht-
streeksche staatsbemoeiing, zooveel
mogelijk keeren. Al zijn wij volko
men overtuigd', dat duurzaam econo_
misch herstel alleen mogelijk is door
ordening in productie en handel.
(Vervolg in de 5e kolom)
men. In verband met protesten van
de Katholieken in den Senaat zei
minister-president van Acker, dat de
monarchie voor België broodnoodig
is maar dat een debat over de positie
van den koning' thans onver mij Gelijk
was geworden. In beide Kamers het
schrijven van den Kor.ing aan den
prins-regent voorlezend, voegde van
Acker daaraan toe, dat hij het be
treurde, dTt de Koning onderscheid
maakte tusschen parlement en volk.
Koning Leopold had er n.l. op ge
zinspeeld dat de meerderheid van
het volk anders over de kwestie
denkt, dan de huidige meerderheid
in het parlement!
Naar wij vernemen, werkt thans
een commissie oneer leiding van mr.
dr. A. A. van Rhijn aan het vraag
stuk der scholing van arbeiders en
het scheppen van werkgelegenheid.
Arbeiders, die naar Duitschland zijn
weggevoerd en jeugdige arbeiders,
die na hun leertijd nog practisch ge
vormd moeten worden, zoodat de in
dustrie weer de beschikking krijgt
over voldoend geschoolde arbeiders,
zullen met medewerking van de Ar-
beldsbureaux in het sehoüngsproces
worden gebracht. Daartoe zullen
scholingsbureaux woraen ingericht.
Zij zullen hun taak over duizenden
arbeiders hebben uit te strekken. De
arbeider zal tijaens zijn opleiding een
gegarandeerd loon krijgen. Het leer
lingstelsei wordt alcus uitgebreid tot
de volwassen arbeiders....
„HET WEERZIEN DER MEESTERS"
Minister v. d. Leeuw heeft Zater
dagmiddag in het Rijksmuseum de
tentoonstelling van schilderijen,
meesterwerken van Nederlandsche
schilders, welke verborgen geweest
zijn, o.a. in de Sint Pietersberg te
Maastricht, geopend. Jhr. dr. Roëll
is benoemd tot hoofddirecteur van
het Rijksmuseum.
Gisterenmiddag zijn de Groote Drie
te Potsdam voor het eerst bijeen ge.
weest. De twijfel over Stalin werd
opgeheven, toen des middags om 12
uur een groote auto stopte voor het
hotel van Truman, in welke auto
zich maarschalk Stalin bevond, met
Molotoff en een tolk. Een conferen
tie van een uur werd gehouden. De
eerste officieele bijeenkomst van de
drie staatslieden Truman, Stalin en
Churchill heeft Dinsdagmiddag om 5
uur plaats gehad. Truman is op ver
zoek der beide anderen voorzitter.
De dagbladcorrespondenten blijven
zich beklagen over het feit, dat er
zoo weinig nieuws bekend wordt.
Des te meer geruchten zijn er. Zoo
wordt gezegd, dat Stalin vredes
voorstellen van Japan zal meebren
gen. Daarmee in verband staat een
gerucht^ dat Truman, in tegenstel
ling tot zijn oorspronkelijk plan, di
rect na afloop van de conferentie
naar Amerika zal terugkeeren.
DOMINICAANSCHE MISSIE
IN CURASAO GEëERD
De bevolking van Curasao heeft m
grooten getale deelgenomen aan de
viering van het 75-jarig bestaan der
Dominicaansche missie aldaar. De
herdenkingsplechtigheid werd bijge
woond' door den gouverneur dr. P.
Kasteel, mgr. Verriet en andere
autoriteiten. Dr. Weber hield een
rede in het Nederlandsch en de heer
Consten Cassino in het Papiemento.
Beide brachten zij de Dominicaansche
missionarissen namens de bevolking
van Curasao hulde voor hun arbeid
in al deze jaren.
van den dag
Annexatie De Maasbode zegt o.m.
in een vervolg-artikel over het an-
nexatievraagstuk: „Onwrikbaar en
onherroepelijk zal bij iedere oplos
sing moeten voorop staan: 1. dat Ne
derland een zoo groot mogelijk
herstel krijgt voor de misdadige
vernieling, waarvan het het slacht
offer is geworden; 2. dat dit ge
schieden moet zonder de relaties
met andere mogendheden, ook op
annexatie belust, te bederven; 3.
dat eventueele annexatie niet ver
der moet gaan dan de schaaelöos-
stlellng eischt; 4. dat die annexatie
ook werkelijk schaceloosstelling
geeft (met het annexeeren van
industrie-gebied, behalve hét on
middellijk aan ons steenkolen-
en oliegebied grenzende Duitsche
terrein, zij men in dit opzicht voor
zichtig; 5. dat de betrokken bewoners
niet harder worden behandeld dan
strikt onvermijdelijk is, en dus al
leen bij volstrekte noodzaak ge
dwongen worden hun gebied te ont
ruimen.
BOUWONDERNEMER DOOR
TRIBUNAAL VEROORDEELD
Het Bredasche tribunaal heeft den
49-jarigen bouwondernemer J. Kor-
teweg veroordeeld tot interneerlng
met het advies, deze te beperken tot
twee jaar, verbeurdverklaring van
het vermogen tot een beurag van
f 30.000 en verlies van het recht om
openbare ambten te bekleeden. Hij
was ervan beschuldigd, de eerste ja
ren van den oorlog lid te zijn ge
weest van eenige nationaal socialis
tische mantelorganisaties en in die
jaren blijk te hebben gegeven van
een pro-Duitsche gezindheid. Voorts
had hij vrijwillig een meubelleveran
tie gedaan aan da. Duitsche weer
macht.
TOT DIRECTEUR GENERAAL \'an
de afdeeling handelsaccoorden van
het Ministerie van Handel en Nij
verheid zal binnenkort worden be
noemd de oud-secretaris-generaal
te Londen van dit Ministerie, de hr.
A. B. Speekenbrink.
VOOR WIE GAAN WIJ ZORGEN?
Eindelijk hebben wij bericht ontvan
gen waar onze ingezamelde goederen
voor bestemd zijn.
Alkmaar zorgt voor: Waalwijk.
West-Friesland voor: Dongen, Ber-
kel, Huiten en Chaam.
Omgeving Alkmaar en Kenncmer-
land voor: Loon op Zand, Sprang
Capelle, Vlijmen en Waspik.
Kop Noordholland voor: Gilzen,
Alfen en Baarle-Nassau.
Het vervoer zal per schip plaats
vinden. Wij zullen trachten in ons
„hoekje" U van alles op de hoogte
te houden. Toont nu, waartoe ons
district in staat is!
„VOLKSHERSTEL"
(Het Districtsbureau Volks-Herstel
is gevestigd: Kennemierstraatweg 103
Alkmaar.)
„IK BEN PATER BEVERS"
Wat een missionaris op de
Philippijnen overkwam.
„Ik ben pater Bevers, missionaris
van het Heilig Hart. U heeft naar ik
meen geen Katholiek priester en ik
wensch U aaarom mijn diensten als
zoodanig aan te bieden", aldus sprak
de priester, ingedeeld bij een Filip
pir:o - eenheid tot Amerikaansche in
fanteristen op een buitenpost der
guenllastrijders in Mindanao. Het
resulaat was dat pater Bevers tot
aalmoezenier der Amerikaansche
troepen aldaar werd aangesteld. Pa
ter Bevers kwam in 1936 als missio
naris op ce Philippijnen. Hij voegde
zich in 1944, toen de Japanners de
drie dorpen van zijn zending aan de
Oostkust van Mindanao hadden ver
woest, bij de guerillatroepen. Tot
dat oogenblik hadden de Japanners
pater Bevers die zich te Ortelza be
vond geen'moeilijkheden ir: den weg
gelegd en zij schonken hem zelfs si
garetten. Wij hebben de guerilla-
strijders eenigen tijd geholpen, aldus
pater Bevers maar de situatie begon
gevaarlijk te worden. De bevolking
was gevlucht en toen zij terugkeerde
vond zij de dorpen in puin. Dit was
aanleiding voor pater Bevers om zijn
diensten als priester aar: te bieden
aan Kolonel Wendell Fertig, com
mandant van de binnenlandsche
strijGkr achten in Mindanao. Hij
heeft thans den rang van eerste lui
tenant en zijn liefste wensch is met
de Amerikanen naar Tokio te gaar:,
waarna hij met een jaar verlof naar
Nederland zou kunnen terugkeeren.
Pater Bevers heeft sinds de Duitsche
bezetting van Nederland r.iets meer
gehoord van zijn moeder, die in
Boxtel woonde. Zelf staat hij onder
het Missiehuis te Tilburg.
Met ingang van I Augustus zal
een aanvankelijk zeer beperkte, doch
refslmatige distributie van textiel -
goederen ten behoeve van het pu
bliek beginnen. De voorziennig zal
voorloopig beperkt blijven tot nood
gevallen.
De plaatselijke distributiediensten
zullen ir: deze gevallen voor boven-
en onderkleeding (ook babykleeding)
punten uitreiken, waarop bij den
winkelier een bereidverklaring ver
krijgbaar isr die door het distributie
kantoor moet worden gewaarmerkt.
Daarna kan men dan de gewenschte
goederen betrekken.
Het ligt in de bedoeling voor den
aankoop van zgn. kleinvak-artikelen,
zooals garen, band, stopzijde e.d. zoo
spoedig mogelijk een nieuwe textiel-
kaart uit te reiken. De beschikbaar
komende huishoudgoederen en stof
fen voor woninginrichting zullen in
de eerste plaats bestemd zijn voor
de gebieden, welke het zwaarst door
den oorlog zijn getroffen.
Aflevering zal plaats hebben op
vergunning van den distributiedienst.
De distributie van werkkleedingpak-
ketten is gestaakt. Met de
uitreiking van baby-pakketten
zal echter binnenkort een begin wor-
der: gemaakt. Vervallen zijn ver
klaard met ingang' van 16 Juli alle
punten der totdusver uitgereikte
textiel-» en toeslagkaarten, alle
luiers-, kousen- en linnenbonnen,
alsmede alle machtigingen en ver
gunningen, gedateerd vóór 1 Juni
1945, met uitzondering van die voor
oorlogsgetroffenen in de provincies
Zeeland, Noord'-Braabnt en Limburg,
afgegeven na 28 Februari 1945 en
van die voor a.s. moeders In alle pro
vincies, uitgereikt na 31 Maart 1945.
Een correspondent van de Lon-
densche „Evening Standard" ir:
Spanje maakt melding van een
wonderlijk geval:
Een in het wit gekleede vrouw
die liep over een veld In de Mid-
dellandsche Zeeprovincie Alme
ria, terwijl de zon op de aarde
neerbrandde vanuit 'r: wolken-
looze hemel, had plotseling vlam
gevat.
Dergelijke vreemde dingen her
haalden zich bij andere menschen
en dingen: witte schuren, witte
dekens, wit vee, enz. De geleer-
•den die in groote drommen r.aar
de vlakte van Almeria zijn ko
men opzetten staan voor een
raadsel, doch er zijn aanwijzin
gen. Het heeft daar om te begin
nen in geen drie jaar geregend,
en het is dezen zomer uitzonder
lijk warm. Mogelijkerwijs bevat
de grond ijzer met magnetische
kwaliteiten. De warme lucht is
met electriciteit geladen. Witte
voorwerpen weerkaatsen het
licht. Maar hoe dan ook, er is nog
geen oplossing var: het mysterie
gevonden.
De vreemde verschijnselen
gaan voort. Soms schijnen de
vlammetjes die een rood-groenen
glans hebben, van voorwerp tot
voorwerp te springen. Zoo vatte
een meisje in het plaatsje Laroya
vlam. Ze rukte haar brander.-de
jurk van zich af maar even later
stond haar witte ondergoed in
brand. Een dikke man stond! er
naar te kijken met een vette
grijns, tot hij plotseling felle pijr:
op het hoofd voelde. Zijn hoed
stond in lichte laaie.
'n Zeemansvrouw, de echtgenoote
van een koopvaardijer bij de Maat
schappij Necerland, wier man in geen
zes jaar thuis is geweest, vroeg ons
of wij er niets aan konden doer:, dat
de koopvaardijers eens verlof werd
gegeven, om na de vele jaren van
varen eens eenige dagen in den hui-
selijken kring Goor te brengen. Wij
geven deze vraag gaarne ter overwe
ging door aan de directie van de Mij.
Nederland en aan den Minister van
Scheepvaart, Ir. de Booij
Over de berechting var: landverra
ders en collaborateurs is heel wat te
doen. Het gaat te langzaam, maar
men suggereert nu in enkele bladen,
dat dat binnenkort wel beter zal
worden. De Procureur-fiscaal bij het
Bijzoncere Gerechtshof te den Haag,
mr. J. Zaaijer, heeft daar een beetje
den domper op gezet ir: een onder
houd met een man van het A.N.P.
Dat de zaak tot nog toe niet beter
heeft geloopen weet hij „aan het
fundamenteele gebrek, dat de wet
telijke regeling ervan r.iet ceugt en
een werkelijk afdoende verbetering
is alleen te verkrijgen als -men be
gint met deze te veranderen". Dan
komt er tenminste in de toekomst
een behoorlijke werkbasis. Mr.
Zaaijer zeide verder o.a. het onge
duld van het publiek te begrijpen,
maar hij riep het toe: KouGt uw on
geduld in toom. Wij hebben, zei hij,
r.u pas een nieuwe regeering die,
evenmin als het publiek zelf, kan
helpen dat zij de zaken in dezen toe
stand gevonden heeft en die bij
haar pogingen om Ge schier wanho
pige moeilijkheden te overwinnen,
waarin Nederland nu verkeert, ons
aller steun verdient, ook al kan zij
niet het onmogelijke doen, en éven-
mir: alles tegelijk.
Vervolg le kolom.
Ten aanzien van deze en andere
principieele dingen zullen de stukken
duidelijk op het schaakbord moeten
komen staar:. Daarbij kan, ook in
het belang van het land, de vorming
en voorlichting van de Katholieke
Partij niet worden gemist. Ook in
het belang van het land. War.t nog
geldt het fiere woord van Ruys z.g.
dat onze staatkundige eenheid een
kostbaar goed is voor land en volk,
een factor van nationale kracht,
Ruys! Wie aan hem en aar: anderen,
ook onder zijn opvolgers, denkt, be
grijpt een gevoel van heimwee naar
krachtige karaktervolle leiders, van
roomsche gaafheid en nationale
grootheid! Wel missen wij op het
oogenblik de kracht van leiding ir:
grootschen stijl, zoo brood en brood
noodig, thans! Van leiding ook, die
mede op grond van traditie en on-
vervalschte geschiedenis, doelmatig*
en verantwoord verzet zou plegen
tegen typeerende wildheid in da
vernieuwing, die zelfs de naam van
de Partij in discrediet brengt. Vroe
ger heeft nooit ernstige twijfel om
trent een naam, dien onze partij
moest dragen, bestaan. Dat verklaar
de Steenhof f z.g. in zijn nu nog zoo
interessant en voor velen leerzaam
boekje „Erfg'oed", anno November
1939, een bijdrage tot de geschiede
nis van de Katholieke Staatspartij,
uit het katholieke gemeenschaps
besef, dat van den beginne af de
Katholieken tot elkander trok en
bijeenbracht, ook op het terrein der
politiek: „Er was slechts één naam
mogelijk, en elke poging, om voor
„katholieke partij" een anderen
naam in de plaats te stellen, was tot
mislukking gedoemd. Wij kunnen
daarvoor slechts dankbaar zijn. De
partijnaam kreeg aldus den zuiver-
sten klank, welken hij hebben kan.
Kort en krachtig', voor een ieder
duidelijk verstaanbaar, drukt hij uit,
wat wij zijn en wat wij bedoeler:.
Elk misverstand is daardoor bij voor.
baat uitgesloten. „Dit geven wij
eerbiedig in overweging aan hen, die
bij hun streven r:aar vernieuwing van
alles onder den voet willen loopen.
Wij hangen niet teil koste van alles
aan dien naam, maar belangrijker
lijkt het or.s, dat de inhoud' wordt
vernieuwd. Daar hopen wtJ nog
eenige slotgedachten aan wijden.