NIEUW
itie
BIG THREE DEZE WEEK GEREED?
DOOR GETEISTERD NEDERLAND
Walcheren moet droog!
Italiaansche kwestie en Balkan
HUUR
i Blad
N.V.
ER)
IIDEN
iRVAT
eeK
IRIJDAG
ïj K. S
lief. 3785
LctiUa
1KMAAR
Iswerk
erij
MAANDAG 23 JULI 1945
BUREAUX:
Churchill Donderdag naar huis
Truman en Stalin ook?
Hooge Nederlandsche
onderscheiding voor
Generaal Eisenhower
Draverijen te Alkmaar
De vloot
ligt op den loer
Prinses
en Prinsesjes
Opstand in een
gevangenis
te Rome
(2aaiste
meuws
Twee nieuwe conferenties aangekondigd
/Qanleeketiiitgett
Ingd salaris
ZOR-
IU de
n 2
30—9.—.
N.H.
leving.
|aagde
estem-
|adres:
tr. 31
1AAR
emgmgen
epen alle
om vol-
verstrek-
9 te Am-
an zoek-
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG - NUMMER 18686
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs 1 1.10 per maand; t 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
DEN HELDER
Loudsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
De meening schijnt gerechtvaardigd te zijn, dat de eigenlijke confe
rentie van de Groote Drie Donderdag a.s. gereed kan zijn. Uit verschillen
de berichten uit Londen mag worden afgeleid, dat Churchill en Atfclee
Donderdag naar Londen terugkeeren, in verband met het vaststellen van
den verkiezingsuitslag, welke zooals men weet, op 26 Juli bekend wordt
gemaakt. Zij gaan dus naar Engeland terug, om a.h.w. hun vonnis te ver
nemen. Volgens Reuter meent men nu te Londen in diplomatieke kringen
ook, dat Truman en Stalin resp. naar Amerika en Rusland zullen terug
keeren. „Het wordt onwaarschijnlijk geacht, dat dit het stopzetten van de
geheele conferentie zal beteekenen", werd daaraan .toegevoegd, .,daar men
hoopt, dat tegen dat tijdstip de voornaamste beslissingen reeds genomen
zullen zijn en dan de details aan de deskundigen ter verdere uitwerking
kunnen worden overgelaten." Dit is geen officieele mededeeling, maar
als het bericht de situatie juist weergeeft, kan de conclusie geen andere
zijn. dan dat de besprekingen van de Groote Drie zelf Donderdag gereed
zijn, dat is dus tien dagen na de conferentie, die Maandag 16 Juli be
gon. De eenige officieele mededeeling welke tot nog toe is verschenen, be
trof het niet-deelnemen van De Gaulle aan de conferentie, hetgeen wel
officieel, maar geen nieuws was.
Ir.' sommige kringen suggereert
men, dat de sluier van geheimzinnig,
held over de conferentie blijft han
gen uit vrees, dat de besprekingen
niet in alle opzichten- tot het ge-
wenschte resultaat zullen leid'en.
Houdt dit verband met de moeilijk
heid, om tegenstellingen te overbrugd-
gen, speciaal tusschen Truman en
Stalin? Heeft Truman andere opvat
tingen ten opzichte van Rusland en
het communisme dan Roosevelt?
Moeten daaruit verklaard' worden de
verschillende belangrijke wijzigingen,
welke in het kabinet van Truman
zijn en worden gebracht? Zoo wordt
pas veer uit' Washington gemeld, dat
het aftreden van den minister van
oorlog1, Stimson, op til is. Als opvol
ger wordt genoemd! generaal Patton,
„omdat die een einde zou maken aan
de communistische propaganda". Be
doeld is waarschijnlijk aan die pro
paganda in het leger, want naar aan
leiding van beweerde communistische
beïnvloeding' in het Amerikaansche
leger heeft de Amerikaansche plaats
vervangende Minister van Oorlog,
Patterson, verklaard, dat het aan
hangen van het communisme nog
geen bewijs is van ontrouw tegen
over het Amerikaansche leger; poli
tieke meeningen mogen z.i. niet van
invloed zijn op de militaire carrière.
Om tot Potd'am terug' te keeren,
kunnen wij zeggen, dat van. verschil
lende kanten van Amerikaansche en
Engeïsche correspondenten berich
ten binnenkomen, welke den indruk
pogen te wekken, dat er toch heusch
hard gewerkt is en wordt in Pots
dam. Er is Zaterdag een groote Pa
rade geweest var.' de Britsche troe
pen, tienduizend in getal, waaronder
de beroemde Woestijnratten. Chur
chill was daarbij aanwezig met „het
grootste aantal zeer belangrijke
Amerikaansche er.< Engeïsche per
soonlijkheden, dat de geschiedenis
ooit vereenigd heeft gezien." Een lid
van de Amerikaansche delegatie
heeft aan een B.B.C.-correspondent
medegedeeld, dat de conferentie
reeds veel belangrijke zaken heeft
behandeld. Wij twijfelen d'aar geen
oogenblik aan; de hoofdzaak is ech
ter, of die behandeling ook resultaat
oplevert en daarvan vernemen wij
nog' niets. Alleen is er de bewering
van den ebaoelden B.B.C.-correspon-
dent Dingleby, dat uit de houding
van minister Churchill bij de Brit
sche overwinningsparade blijkt, dat
er reeds goede en concrete resulta
ten zijn bereikt. Sedert het begin
van de conferentie zijn de Big Three
gèm'iddeld drie uur per dag in ver
gadering bijeen geweest.
WINSTMARGE GROENTENHANDEL
Naar wij vernemen, worden door
den minister van Voedselvoorziening,
Landbouw en Visscherij, den heer
Mansholt, met leidende personen uit
d!en groenten- en aardappelhandel
besprekingen gevoerd over de ver
laagde winstmarge van den. groenten-
handel.
Nadat hij in zijn landhuis bij Apel
doorn het Grootkruis van Oranje-
Nassau had uitgereikt aan generaal
Crerar van- het eerste Canadeesche
Leger, heeft Prins Bernhard te
Frankfort 't Grootkruis van den Ne-
derlandschen Leeuw overhandigd aan
generaal Eisenhower en generaal Be
dell Smith, chef van den staf van
Eisenhower.
•i
De uitslagen van de Zaterdag en
Zondag te Alkmaar gehouden drave
rijen zijn als volgt:
Uitslagen van Zaterdag:
Victorie-prijs afstand 1740 metere
le afd. 8 paarden-: 1. Neton Brewer
(J. A. Bakker) 1 min. 36.1 sec., w
f 2.~r pl. f 1110; 2. Juno Lumako pl.
f 1.40; 3. Jeanne d'Arc pl. f 1.90; 2e
afd. (9 paarden) 1. Ju Ju. tijd! 1 min.
40 secr,, w. f 1.80, pl. f 1.40; 2. Jerena
Gregore' pl. f3.20; 3. Hannover Peter,
pl. f 1.30.
Eisenhower-prjjs, afstand 2020 m.:
(18 paarden): 1. Frans (Geersen) tijd
1 min. 31.1, w. f 180. pl. f 1.40; 2.
Holland Hannover, pl. f3.40; 3. Gonny
Z., pl. f 5.60; 4. Guy Hannover, pl.
f 2.20.
Montgomery-prijs, afstand 2020 m.
(11 paarden): 1. Handsome Scott (J.
van Leeuwen Sr.), tijd' 1.35. w. f77.10,
pl. f4.80; 2. Gratie Hannover, pl.
f 1.40; 3. Geraldine, pl. f 1.40.
Chester William Nimwitzprijs, af
stand 2020 m. (12 deelnemers): 1. II-
lustre H'annover (Geersen) 1 min. 28.7
sec., w. f 1.30, pl. f 1.40, 2. Domina
pl. 'f 1.30; 3. Christophorus, pl. f2.30;
4. Edelman, pl. f 3.30.
Crerarprijs (29 deelnemers) korte
baan, afstand 690800 m.le serie
Illustre Hannover f 1.30, 2e serie:
Handsome Scott f 5.50; 3e serie Hol
land Hannover f3.10; 4e serie: Frans
fi2.70; 5e serie: Zoon van Silladar
f2.10. Finale: 1. Illustre Hannover
f 1.2. Holland Harm over; 3. Frans;
4. Handsome Scot{t To|o definitief
Illustre Hannover winnend m stal-
verband met Guy Hannover w. f 1.40.
pl. f .210; 2. Holland Hannover f 1.30;
3. Frans f 4.20, 4. Handsome Scott
f 23.40.
Uitslagen van Zondag.
Hygiea-prijs, afstand 1740 m.: 1.
InaBascom (rijder Nottelman), tijd
1 min. 34,9 winnend f 7.60, pl. f 1.30;
2. Ju Ju pï. f 1.20; 3. Jeanne d' Are
pl. f 1.90; 4. Hannover Peter pl. f 1.20.
Groote bevvijdingsprijs, Engeïsche
heat, afstand 1640 m.: le heat 7 paar
den: 1. Christophor Kruithof), tijd
1 mm. 29.8 sec., w. f 2.10, pl. f 1.40;
2. Premier Mars! pl. f 1.20; 3. Y Ker
nei pl. f 1.50. 2e heat 6 paarden: 1.
Domina (Nottelman) tijd 1 min. 27.1
w. f 1.20, pl. f 1.20; 2. Boyke Norton
pl. f 1.50. Beslissing 5 deelnemers; 1.
Domina, tijd 1 min. 28.3, w. f3.10; 2.
Premier Mars. plaats f 1.80; 3. Y Ker
nei. Toto definitief: 1. Domina w.
f 3.40, pl. f 1.80; 2. Premier Mars pl.
f 4.50; 3. Y Kernei pl. f 16.90.
Hellas prijs, afstand 2020 m.: 1.
Don Brewer (J. A. Bakker) tijd' 1 m.
33,9, w. f33.10 pl. f2.70; 2. Gonny Z.,
pl. f2.30. 3. Brune pl. f2.60.
Athene-prijs, afstand 2020 m. 1.
Gratie Hannover (Leeuwen) 1 min.
37.2 sec., w f2.50, pl. f 1.20; 2. Geral
dine B, pl. f 1.30; 3. Eton Brewer
pl. f 1.70; 4. Hollywood Nimble pl.
f 1.30.
Olympia-prijs korte baan, afstand
690-800 m.: 1. Irene D. f3.10; 2. Bru
no f3.80; 3. Holland Hannover f9.-;
4. Ju Ju f2.80. Beslissing: Ju Ju
f 3.40, pl. f 2.50; 2. Holland. Hannover
f 3.50; 3. Irene D f 3.30; 4. Bruno f5.40. i
Het communiqué van admiraal Ni-
mitz van Zondag vermeldt, dat Ame
rikaansche en Britsche vliegdeksche
pen, die Woensdag het gebied van
Tokio aanvielen, groote schade heb
ben toegebracht aan vijandelijke oor
logsbodems, koopvaaraij schepen en
vliegveld«in. Dat de geallieerde vloot
nog altijd vlak voor Japan1 op de loer
llg't. blijkt wel uit het feit. dat lich
te eenheden van de derde vloot Zon
dag de stad Omoera op het eiland
Tsjitisjijima van de Boningroep heb
ben aangevallen.
Weer een nieuwe landing
op Borneo.
Volgens een bericht uit Manilla
vermeldt het communiqué van ge
neraal Mac Arthur van Zondag o.a.,
dat de Australische troepen verschei
dene mijlen zijn opgerukt langs de
baai van Balik Papan op Borneo en
geland zijn bij de stad Tampadeong.
Zonder Japanschen tegenstand te
ontmoeten, verrichtten de Australiërs
vervolgens verkenningen door het
oerwoud ten Zuidoosten van de ri
vier Berangoe. Australische vliegtui
gen zetten hun aanvallen op Japan-
sche installaties en colonnes op Bor
neo voort.
De strijd in Birma.
Hoofdkwartier S.E.A.C., 22 Juli
(Reuter) Groote groepen Japan
ners. die geconcentreerd' waren op
verschillende punten van Peguymas,
doen nu pogingen uit te breken in
Oostelijke richting'. Over den weg
van Mandalay naar Rangoon naar de
Sit tang bewegen de Japanners zich
nog dteeds in Noordelijke richting
naar de streek rond het dorp Myikyo,
29 mijl ten No.O. van Pegoe.
Japansch alternatief.
Kapitein Zacharias, een officieele
woordvoerder van de regeering der
Ver. Staten, heeft in een radiorede
Japan voor het volgende alternatief
gesteld: onvoorwaardelijke overg'ave
met de voordeelen. die voorzien zijn
bij het Atlanic Charter of volledige
vernietiging, gevolgd door een opge
legde vrede.
In W.-Schotland aangekomen
H. K. K'. Prinses Juliana is Zondag
avond' met de drie prinsesjes aar.'
boord van de „Queen Mary" in Gou-
rock (West Schotland) aangekomen.
Nader wordt uit Londen gemeld,
dat de Prinses zich zoo spoedig mo
gelijk naar Soestdijk zal begeven. De
prinsesjes zullen korten tijd in de
vroegere verblijfplaats van H. M. de
Koningin te Londen vertoeven.
In de Regina Coeli gevangenis te
Rome, waar gewone veroordeelden
en politieke gevangenen zijn opge
sloten1, is een groote opstand uitge
broken, waaraan tenslotte ongeveer
alle 2400 gevangenen deelnamen. Ver_
schillende gevangenen braken uit en
drongen tot in de gangen door. De
politie wist ze nog in bedwang te
houden; er vielen gewonden. Volgens
het laatste bericht, van Zondagavond,
schijnt het inwendige der gevangenis
geheel in handen der gevangenen te
zijn. Men vreest, dat de crimineele
gevangenen zich van de 350 fascisti
sche gevangenen zullen meester ma
ken. De verouderde gevangenis is
slechts voor 700 gevangenen ge
bouwd! De geallieerde autoriteiten
hebben hulp geweigerd', daar zij het
als een zuivere binnenlandsche zaak
beschouwer.-.
Vier en twintig honderd gevange
nen, die in de Regina Coeli-gevange
nis te Rome in opstand zijn gekomen,
hebben Zondagavond het dak in
brand gestoken. Het af en toe hevig
oplaaiende vuur kon echter worden
bedwongen.
DE EENHEIDSVAKBEWEGING heeft
voor de Rotterdamsche haven een
proteststaking van één uur geprocla
meerd op heden. Maandagmiddag,
omdat de regeering weigert de een
heidsvakbeweging te erkennen.
Op de Waalsdorpervlakte, on
der 's-Gravenhage, in een
duinpan, zijn wederom massa
graven van aldaar door de
Duitschers gefusileerde illegale
werkers, afkomstig uit de ge
vangenis te Scheveningen, ge
vonden. Meer dan honderd lij
ken zijn er in de afgeloopen
week op last van de justitie
opgegraven. Het betreft hier
in hoofdzaak slachtoffers van
de Duitsche terreur uit de ja
ren 1941, '42, '43 en '44.
Naar A.F.P. uit Washington meldt, wordt uit Potdam vernomen, dat de
„Big Three" besloten zouden hebben tot het houden van twee nieuwe
conferenties, en wel een voor het regelen van de Italiaansche kwestie
en een voor het regelen van den toestand op den Balkan. De eigenlijke
vredesconferentie voor regeling van de Italiaansche kwestie zou reeds
binnenkort belegd worden. De volgende landen zouden daartoe worden
uitgenoodigd: Frankrijk, de Sojvet-Unie, Gr. Brittanniê, Joego-Slavië,
de Ver. Staten, Griekenland en Albanië. Het is nog niet zeker, of ook
Abessinië hieraan zal kunnen deelnemen. De Balkanconferentie zou ge
houden worden te Weenen. Zij zou de volgende onderwerpen moeten
behandelen: de erkenning van de nieuwe regeeringen, de herstelbeta
lingen en de grensregelingen.
De munitie-opslagplaatsen d'ie in
Beverwijk en Westervela' geëxplo
deerd zijn, waren niet de eenige. Er
zwerft r.og heel wat munitie op
plaatsen, waar ze niet thuis hoort.
In Bergen werd Maandag het 4-jarig
zoontje van D. Min, door een hand
granaat gedood'; het ventje had dit
moordwerktuig in 'n tuir: gevonden.
Zijn vriendinnetje, dochtertje van
gasten uit Amsterdam werd dermate
verwond', d'at voor haar leven wordt
gevreesd. Naar aanleiding van d'it
droeve voorval werd een ondersoek
ingesteld en werden in de haag rond!
G'e villa De Haaf een tiental hand
granaten gevonden. In bur.kers en
onbewoonde hulzen ligt, naar ons
werd medegedeeld hier en daar nog
allerlei munitie, die een gevaar
blijft voor de spelende jeugd. Het
wordt hoog tijd, dat al de nog ach
tergebleven oorlogsmunitie eens
opgespoord en opgeruimd
wordt.
schen is het raadsel van de
explosies te Beverwijk en Westerveld!
nog niet opgelost; hoe kwam deze
munitie tot ontploffing? Heeft v. d.
Lubbe. de Rijksdagbrar.dstichter,
heben de Joden of heeft de B. S. het
gedaan? Er zijn inderdaad personen
geweest, die de B. S. ervoor verant
woordelijk willen stellen; het komt
ons voor. dat een onderzoek naar de
schuldvraag urgent is en de resulta
ten ervan openbaar gemaakt word'en,
opdat de B. S. van alle blaam gezui
verd wordt. Dat er te Velser,' maat
regelen genomen zijn tegen de nog
iosloopend'e moffen heeft de vrees
voor meerdere explosies al danig
doen verminderen.
WIJ RIJDEN REEDS!
Snelheid blijft ons parool. Wij zijn
dus begonnen, dank zij de hulp van
het persoonlijk initiatief van de af-
deelingen zelf. Alkmaar rijdt. Boven
dien zijn ook uit Hoorn reeds groote
voorraden naar het Zuiden vertrok
ken. Andijk is onderweg met vier af
geladen vrachtauto's vol. Bravo!
Nog veel meer zal volgen. Onbe
schrijfelijk was de vreugde der Mid
den-Brabanders, toen zij op een
rondtocht met ons de keurig ver
zorgde magazijnen bezichtigden.
Steunt ons werk bij nog komende
acties. Districtsbureau Volksherstel
Aan het offer, dat onze Betuwsche
en Limburgsche boeren brachten,
doordat hun vruchtbare landouwen
acht maanaen frontgebied werden,
gmg het niet minder zware offer van
onze stoere Zeeuwen van Walcheren
vooraf. De haven van Antwerpen
moest vrij en derhalve moest de mof
weggebombardeerd worden aan de
Scheldepoort, waarin hij zich in me
tersdikke betonnen bunkers zoo ste
vig genesteld had. Evenals in Nor-
mandië bleek ook dit punt van'Hit-
lèrs Westwall niet onneembaar door
de geallieerden. Maar om de moffen
op Walcheren te kunnen „ausradie-
ren", moesten zes-tons bommen de
zware dijken breken.
Op 3 October werd dit noodlot aan
den Westkapelschen zeedijk voltrok
ken; een gat' van 600 meter werd in
het machtige dijklichaam geslagen en
door den dichten bommenregen werd
het vriendelijke dijkwerkersdorpje
Westkapelle, dat zoo vredig lag aan
den binnenkant, van den Zeeuwschen
bodem weggevaagd. Een platgesla
gen puinhoop is er van over.
Een meisje van Westkapelle 'n
twintigjarige parel van het Zeeuw-
sche land maakte onzen tocht van
Middelburg door het verdronken land
naar Westkapelle mede. Zij had het
dramatisch gebeuren van dien fata
len 3 October in een vers bezongen,
waarvan wij hier enkele strophen
weergeven
Wat eens ons lieflijk dorpje was,
Omringd door zee én duin,
De plaats waar ik geboren ben,
Is nu een hoopje puin.
Als 'k peinzend op de puinhoop sta,
Waar eens ons hutje stond.
Voel ik mij daar toch beter thuis
Dan op den vreemden gYond.
Maar 'k laat geen moed' verloren
gaan,
Want alles komt weer goed,
Westkappel zal verrijzen weer,
Wat het ook kosten moet.
Dat is de mentaliteit van 't Zeeuw.,
sche volk. „Walcheren moet droog",
staat er lr.< groote letters op het
spandoek boven de straten van Mid
delburg; de Zeeuwen geven hiermee
uitdrukking niet aan een eisch
maar aan der.' vastberaden wil, die
ook besloten ligt in de kernspreuk
op het Zeeuwsche wapen: „Luctor
et Emergo" ik worstel en ont-
zwem om Walcheren weer droog
te werken. Want gewerkt wordt er
daar aar,« den gehavenden dijk van
Westkapelle. daar viert men het feest
van den arbeid met een tempo en
een werkdrift, die weldadig aandoet.
„Oof open en romp recht" stond er
op een der werkkeeten gekalkt; deze
woorden typeeren de struische Zeeu
wen, kerels als boomen met pezen
als kabeltouw op hun sterke ge
bruind» armen. Het zijn niet alleen
de jonge polderkerels, uit Sliedrechi
gecharterd, ook de Zeeuwsche boe
ren op leeftijd werken hier aar.' de
vorming van het nieuwe dijklichaam,
want hun polder, hun Zeeuwsche
land moet weer droog er.' wel vóór
den winter. Dank zij de geallieerde
hulp zit er ook schot in het werk;
aan weerskanten van het gat, waar
van de bodem bedekt ligt met de
resten van de Westkappelsche huis
jes en wagrover de zee het zuivere
zand gezaaid heeft, is men tóoende
een ir.Iaagdijk te bouwen met behulp
van handkracht en graafwerktuigen.
Een baggermolen maakt 'n ligplaats
gereed voor een zandzuiger, die met
een buis van 1 M. doorsnee in het
land een put zal gaan zuigen en het
in den nieuwen dijk zal gaan spuiten.
Dit zal nog slechts de nooddijk zijn
var.' 45 m. breed. Als deze nooddijk
gereed is, wordt eerst begonnen met
het leggen van den remplacant van
den weggêbombardeerden Westkap-
pelschen zeedijk, meer Westwaarts.
Wij stonden hier op het strand,
waar zibh het inferno van de landing'
afspeelde. Alles wijst op den tita
nenstrijd, welke hier gestreden is;
een van de drie mooie molens van
Westkapelle, die hier op den dijk
stor.d, waarin 37 van de veertig
vluchtelingen uit het dorp den ver
drinkingsdood vonden, ligt in brok
ken op de resten van den dijk; een
berg var.' beton van wat eens een
machtig-massieve bunker was, ligt
in z'n geheel terneergestort; de roes
tende resten van wat eens bull
dozers, tanks en Iandmijner.vegevs
waren, door de landingsvaartuigen
aan wal gezet, doch door de Duit
sche afweerkanonr.en direct tot stil
stand geschoten liggen hier als stille
getuigen van het heete gevecht, dat
hier geleverd werd en waarbij 2000
van onze bevrijders het offer van
hun jor.ge leven gaven.