LABOUR-PARTIJ WINT 210 ZETELS CHURCHILL NIET MEER NAAR BERLIJN de Sensationeele wending in Britsche buitenlandsche politiek KJ I Cl I \A/ VRIJ DAG 27 JUU 1945 B^^k II bUI a mm Telefoon 2383 Churchill afgetreden, Attlee kabinetsformateur Churchill ging Attlee kwam „Labour kan socialistisch regeeren Ultimatum aan Japan Drie luchtvloten boven Japan Hij wil Attlee niet belemmeren in zijn eigen politiek Geallieerde landing voor Malakka-kust De verbinding met het Zuiden Deblokkeering van de biljetten voor de belasting Projectiel eischt drie slachtoffers Niet potten Vlucht in zilverbons en zink helpt niet L2acilsie meuws Engeland I W 41e JAARGANG - NUMMER 18690 NOORDHOLLANDSCH DEN HELDER B^^. Mfh. KM». is «b «ah. Loodsgracht 69 Buiten God is 't nergens- veilig (Vondel) B B J® B B|K. B ff jk B B SCHAGEN m^^ff B_J| Molenstraat Abonnementsprijs I 1.10 per maagd; f 3.30 per kwartaal B^^^ Bi* H1^^^ .- 'itee De Engelsche Lagerhuisverkiezingen, waarvan de resultaten Donderdag bekend zij'n geworden, hebben een sensationeele overwinning voor Labour gebracht. De arbeiders partij heeft 390 van de 640 zetels verworven, in het vorige Lagerhuis had zij er slechts 168. Het aantal zetels van de Conservatieven, die in het oude Lagerhuis over 351 mandaten beschikten, is gedaald tot 195. Churchill is afgetreden als minister-president, de Koning heeft de Labourleider Attlee belast met de vorming van een nieuwe regeering. Daar de arbeiderspartij de absolute meerderheid in het Lagerhuis heeft, behoeft zij niet de steun van eenige andere partij Tal van vooraanstaande conservatieven werden in hun dis tricten verslagen, zoo de ministers Brandon, Bracken, Amery, Hore Belisha en Grigg. Ook de liberale leider Sinclair en zijn bekende partijgenoot Beveridge moesten de nederlaag lijden. Churchill is in zijn district herkozen; de groote partijen had den hier geen tegencandidaten gesteld. Ook Anthony Eden is herkozen. In een afscheidsboodschap aan het Engelsche volk heeft Churchill dank gezegd voor den steun, dien hij gedu rende zijn bewind in oorlogstijd heeft ontvangen. Men acht het zeker, dat in het nieuwe ministerie - Attlee belangrijke functies zullen worden bekleed door Bevin, Morrison, Staf ford Cripps, Hugh Dalton en Ellen Wilkinson. In het district van Winston Chur chill, Woodford in Essex, hadden de groote partijen geen tegencandidaten gesteld, als een uiting van waardee ring voor hetgeen Churchill in de moeilijkste en donkerste oorlogsjaren voor het land heeft gedaan. Maar er was een onafhankelijke tegencandi- daat, een landbouwer, die den pre mier nog 10.000 stemmen ontfutselde, al \yas dat niet voldoende om hem te verdringen als lid van het Lagerhuis. Zoo behield.Churchill zijn zetel in het parlement. Maar 's avonds begaf hij zich naar het Buckingham Palace, om den koning zijn ontslag als minister president aan te bieden. Een half uur later arriveerde Attlee voor het pa leis. Hij kwam de opdracht tot het vormen van de nieuwe regeering in ontvangst nemen. Men gelooft, dat de Labourleider zijn kabinet weldra gereed zal hebben. Ook op het gebied der Engelsche buitenlandsche politiek zullen er wel wijzigingen komen, maar volgens uitingen in Labourkrin- gen staat dit vast: dat die politiek gebaseerd zal blijven op harmonieuze samenwerking met Amerika en Rus land en dat alle krachten zullen wor den ingespannen in den oorlog te gen Japan. Donderdagochtend te acht uur be gon de telling oer stemmen, uitge bracht in de verkiezingen voor het Engelsche Lagerhuis en onmiddellijk nam Labour de leiding. 'Kon men in den aanvang nog denken aan toeval lige omstandigheden Labourdistric- ten, die wellicht het eerst uit de bus waren gekomen na eenige uren was het duidelijk, dat hier van een algemeene tendentie sprake was. Om streeks den midcJag was een krachti ge verschuiving naar Labour onmis kenbaar. Toen twee derden van het aantal resultaten bekend' waren, kon een Labour over winning vrijwel zeker geacht worden en korten tijd later was de overwinning 'n feit. Labours voorsprong is groot. De resultaten van de stemmingen voor d'e 12 uni versiteitszetels en voor één mandaat uit Huil zullen later nog gepubli ceerd worden. Maar ook al zou de arbeiderspartij geen dier 13 zetels verwerven, ^dan zou zij toch in het nieuwe Lagerhuis een absolute meerderheid van 140 ze tels hebben. Zij heeft dus geen steun, van welke andere partij ook, noodig om een regeering te vormen, en hier op doelde Attlee, toen hij in een on derhoud met Reuter zeide: „Deze overwinning stelt ons in staat, de politiek van een socialistische partij te volgen"* Capitulatie of vernietiging ..De Vereenigde Staten, Engeland en China hebben in een gemeenschappe lijke verklaring aan Japan geëischt, dat dit land zijn tegenstand opgeeft, aangezien anders het geheele moe derland volkomen vernietigd zal wor den. Drie luchtvloten, tezamen meer d'an 350 vliegende forten, hebben 2200 ton brandbommen geworpen op drie hoofddoelen op de eilanden van het Japar.sche moederland: Omoeta op het eiland' Kyoesjoe, Matsoeyama op het eiland Sjikokoe en Tokoejama op het eiland Hor.sjoe. De aanvallen wer den heden uitgevoerd voor het aar.1- breken van d'en dag vanaf middelbare hoogte. Doelen waren chemische en oliefabrieker.1. MINISTER BEEL OP REIS De minister van binnenlandsche zaken, d'r. L. J. M. Beel. heeft dezer dagen een bezoek gebracht aar.' N. Brabant. Minister Beel zal heden, Vrijdag', zich naar Zutfen begeven, waar hij een bespreking zal hebben met de burgemeesters uit den Ach terhoek. Vervolgens gaat hij naar Zwolle, waar hij burgemeesters uit Overijsel or.tvangt. om zich daarna op Zaterdag 28 dezer naar Leeuwar den te begeven, en daar een samen komst te hebben met burgemeesters uit Friesland. De nieuwe Britsche premier 'Attlee zou heden, Vrijdagmorgen, een be sluit nemen over de vraag of hij nog heden per vliegtuig naar Berlijn zal gaan, meldde Reuter hedenmorgen vroeg uit Londen. De politieke cor respondent van Reuter schrijft: „Ik verneem, dat Attlee Winston Chur chill heeft uigenoodigd, hem naar Potsdam te vergezellen. Het resul taat van deze uitnoodiging is volkomen afhankelijk van Churchill, maar ofschoon gisteravond scheen te worden aangenomen, dat Churchill zich bereid zou verklaren, schrijft de politieke correspondent van de liberale „News Chronicle" heden, dat Churchill reeds geweigerd heeft, teneinde „Attlee .^onbelemmerd te laten in de uitwerking van de Labour-politiek". Volgens sommige waarnemers zou de nieuwe regeering er als volgt kun nen uitzien: Attlee, eerste minister; Ernest Bevin, minister van buiten landsche zaken; Herbert Morrison, minister van financiën; Sir Stafford Cripps, minister van binnenlandsche zaken; Hugh Dalton, minister van handel; Sir William Jowitt, minister voor nationale verzekeringen; Arthur Greewood, minister van gezondheid; Arthur Henderson, minister van oor log. A. V. Alexander, eerste lord der admiraliteit; Lord' Listowel, mir.ister voor Indië. Er kan echter geen zekerheid be staan omtrent de verdeeling der por tefeuilles, voor Attlee hieromtrent mededeelingen doet. Volgens de Japansche radio zijn ongeveer 500 man geallieerde troepen geland op het eiland' Puket, voor de kust van Malakka. De troepen kwa men in een negental vliegtuigen, on der dekking van een bomba^^m^nt van twee kruisers, aan land. Het Ja pansche garnizoen, dat onmiddellijk tot een tegenaanval is overgegaan, heeft d'e invasietroepen, naar Domei meldt, teruggedreven naar de kust lijn. (Poeket is een Siameesch eiland, 640 mijl ten Zuiden van Rangoor.' ge legen en ten Noorden van den toe gang tot de Straat van Malakka.) Begin Augustus zal de spoorbrug over de Waal bij Nijmegen zoover zijr.' hersteld, dat het spoorwegver voer weer kan plaats hebben via Kqsteren, Geldermalsen, Culemborg. Daardoor kan het Westen ook weë? per trein vanuit Limburg worden be reikt, zij het z.og slechts over één lijn en over België. De rechtstreek- sche verbinding over Nederlandsch gebied zal pas hersteld worden, wan neer de spoorbrug bij BUgg'enum provisorisch zal zijn hersteld, wat echter pas ir.1 October het geval zal zijr.-. Het is-aan banken toegestaan, tot het betalen van rijksbelastingen, alsook tot het stellen van zekerheid voor belastingen overeenkomstig een van de regelingen voortvloeiende uit het „besluit zekerheidstelling belastin gen" ten behoeve van de rekening houders, overschrijvingen te verrich ter.' van de geblokkeerde rekeningen, geopend terzake van ingeleverde bank- en muntbiljetten van f 100. aan ontvangers en hypotheekbewaar ders. Nadere inlichtingen verstrekken de banken. In het bosch bij Odoorr.' werd'en twee zoons van den landbouwer P. Pepping en een zoon van den land bouwer D. Groenewoud, doordat zij met een aldaar gevonden projectiel speelden, gedood. Mr. Dr. A. A. VAN RHIJN Tot secretaris-generaal van het de partement van sociale zaken is met ingang van 15 Juli benoemd mr. dr. A. A. van Rhijn. oud-mir.ister van landbouw en visscherij. Het ministerie van financiën maakt bekend: Sinds de inlevering van de honderd gulden biljetten bestaat er bij het pu bliek eenige neiging, d'e biljetten van f25.- en f~10.- te schuwen en zich het bezit te verzekeren- van biljetten van f 2.50 en van f l.-r-, benevens van zinken munten. Voor deze houding bestaat geen enkele grond. Het ligt namelijk in het voornemen, om, wan neer tot verdere verplichte inleve ring van bank- en muntbiljetten wordt overgegaan-, de groote en de kleine coupures gelijkelijk te treffen, terwijl ook met betrekking tot het zinken geld maatregelen zullen wor den genomen. De regeering doet daarom een dringend beroep op alle burgers, om niet door het oppotten van bepaalde soorten van geld en het weigeren van de groote bank biljetten het betalingsverkeer te be moeilijken. Zal de buitenlandsche politiek van het Britsche Rijk veranderingen on dergaan als gevolg van den verkiezingsuitslag? Dit is de groote vraag, waar de wereld zich op het oogenblik mee bezig houdt. Verandering zal er zeker komen. Sommige berichten willen ons zelfs al doen gelooven. dat die veranderingen sensationeel zullen zijn! Aanvankelijk werd Herhert Morrison, die in het coalitie-kabinet van Churchill minister van binnen landsche zaken was, als toekomstig minister van buitenlandsche zaken genoemd. Latere berichten doen vermoeden, dat het Labour-kabinet. dat waarschijnlijk morgen gereed zal zijn, Bevin als opvolger van Eden zal krijgen. Bevin heeft tot de juichende menigte verklaard, dat „de buiten landsche politiek, zooals deze door de coalitierogeering opgesteld is, uit gevoerd zal worden, nu Labour aan het bewind is". Dit zou niet op sen sationeele verandering duiden! Attlee echter, de Labourleider zelf, die er op wees, dat de Arbeiderspartij voor het eerst in de geschiedenis van het land een absolute meerderheid heeft behaald, zei, dat Labour in buitenlandsche aangelegenheden een oude traditie heeft. Hij wil een nieu we wereldorde scheppen en in de toekomst oorlogen voorkomen, en de levensstandaard van de arbeidende klasse over de geheele wereld omhoog brengen. En volgens een medewerker van Reuter verwacht men in La- bourkringen sensationeele veranderingen in de buitenlandsche politiek van Engeland. Vooral zou de wijziging in de buitenlandsche politiek merkbaar zijn ten aanzien van de reactionaire machten in het buitéTTTand, in het hijzonder ten aanzien van de constitutioneele crisis in België en in de Poolsche kwestie. Labourkringen leggen er echter den nadruk op, dat de Engelsche politiek ook voortaan gebaseerd zal zijn op een harmonieuze sa menwerking met Amerika en Rusland Alle krachten zullen worden inge spannen in den oorlog tegen Japan. Op de conferentie te Potsdam zal men trachten voor de U.N.R.R.A. grootere macht te verkrijgen, naast de hulpmiddelen voor het bieden van onmiddellijken steun. Men legt ver der den nadruk op de mogelijkheden tot samenwerking tusschen de socia listische regeeringen van Europa. Er komt een ingrijpende wij ziging in het Tribunalenbesluit Het bakken van luxebrood en_ kleinbrood is weer toege staan. Tot directeur-gene raal van de P.T.T. is benoemd de heer L. Neher. De Regee ring zal op korten termijn zelf de regeling der perszuivering en andere perszaken ter hand nemen. Een groote vergade ring te Eindhoven heeft tele grafisch bij de Regeering aan gedrongen op annexatie van Duitsch gebied langs onze oost grens. In Delfzijl en in Odoorn zijn graven ontdekt beide met zes slachtoffers van de Duitsche terreur. Prins Bernhard heeft gisteren tg Zaandam de Troelstrabrug herdoopt in Prins Bernhard- brug, den naam, die voor deze brug oorspronkelijk bestemd was. De Belgische Kamer heeft een motie van vertrou wen in het kabinet-van Acker aangenomen. Bij de Engel sche verkiezingen zijn tot nog toe ruim 22 millioen stemmen geteld. Noch het persoonlijke held'en- aureool van Winstor.- Churchill, noch zijn onbekookte aanvallen op het socialisme van Labour hebben de meerderheid voor de Conservatieven kunnen redden. Labour heeft een overtuigende meerderheid', een over weldigende overwinning behaald, nu het Engelsche volk na tien jaar weer voor het eerst ter stembus ging. Met d'e mogelijkheid van groote verschui vingen kon rekening gehouden wor den, nu zulk een groote pauze op het partijpolitieke terrein in Engeland heeft bestaan. Een pauze bovendien, waarin zulke geweldige gebeurtenis sen in de wereldpolitiek zich hebben afgespeeld, met al den weerslag, die in de verschillende landen te ver wachten was. De reactie op de ver plettering van de nazidictatuur ver wekt een vrijheidsdrang, die haar uitweg zoekt in socialistische banen. Het socialisme van Labour was tot nog toe van een goedaardig karakter. Het was eigenlijk geen socialisme in d'en ouden zin, hoewel Labour ook internationaal als de Engelsche ver tegenwoordigster van het socialisme beschouwd werd'. In óit opzicht zal Engeland voor consequenties komeii te staan, die haar op den duur wel licht ontgoochelingen kunnen bezor gen. Op den duur. Vooreerst zal het komende Labourbewind' den oorlog tegen Japan voortzetten en- op dit punt zal het een eendrachtig land achter zich behoeven, waar het zon der twijfel op rekenen kan. Vooral als de verkiezingsroes eenmaal voor bij is. heeft ook de Engelsche partij politiek dat elastische, dat de schrik ervoor en voor de democratie in het algemeen wel doet verminderen.... Op den duur echter zal moeten blij ken, hoezeer de meer-radicalè in vloed', die niet in de winst der eigen lijke communistische partij blijkt, zich zal openbaren in de Labourpar- tij, d'ie ook zit te houden met eeri linkervleugel. In dit opzicht moet de ontwikkeling worden afgewacht. Men: kan in het algemeen echter zeggen, dat Attlee en zijn partij een goede neus hebben gehad, toen zij geen dag en geen nacht wilden wachten met d'e voortzetting van de oorlogscoali tie. en daarmee de noodzaak van een verkiezingsstrijd openden. De gun stige wind voor Labour was er nu, en wie kan voorspellen, dat zij er na eenige maanden ook nog geweest zou zijn? De algemeene politieke weer slag van de Labouroverwinr/ing zal zijn de bevestiging van het feit, dat over de wereld een sociaal-vooruit strevende wind waait. Zal ze in de buitenlandsche politiek vooralsnog weinig verandering brengen?

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1