NIEUW
HET EERSTE WATER
BUITEN DEN POLDER
RUSLAND ZAL HET KWANTOENG-
LEGER LIQUIDEEREN
VEREENIGDE VOLKEREN WILLEN NOOIT
MEER OORLOG
Maar Amerika houdt militaire
basis in stand
Massaal bombardement op
Hondo en Kioesjoe
VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1945
Maandag
sensationeele
verklaring van
japan
De Amer. radio-omroep
maatschappij (American
Broadcasting Company)
heeft een bericht van
RadioTokio opgevangen
waarin in het Engelsch
werd medegedeeld, dat
alle luisteraars Maandag
a.s. om dertien uur der
tig dat is voor Neder
land half elf 's avonds
op Tokio moeten afstem
men ten einde te luiste
ren naar „een sensatio
neele verklaring" waar
op de door den oorlog
verscheurde wereld
wacht en waarnaar zij
verlangt.
Het gewone radio-pro
gramma werd onder
broken, de mededeeling
werd gedaan in de En-
gelsche taal. Allen werd
op het hart gedrukt ken
nis te nemen van dit
„buitengewoon belang
rijke feit". De omroeper
meldde niets omtrent
den aard van de af te
leggen verklaring.
Het gasrantsoen
Voldoende atoom
bommen gereed
President Truman spreekt;
Japan zal nog
andere geheimen
vernemen'
„De oorlog is
bijna uit"
DE UPPER-TEN
De spellings
kwestie
Zomertijd eindigt
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG NUMMER 18702
Buitan God ia 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal
BUREAUX
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 433U
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 459
In verband met de geleidelijke her
vatting van de gaslevering in Noord
holland', Zuidholland en Utrecht,
maakt de directeur van het Rijks-
kolenbureau bekend, dat voorloopig
aan particulieren slechts gas voor
kookdoeleinden beschikbaar wordt
gesteld t.w. 34 M3 per period'e voor
gezinnen van twee personen en 6 M3
per periode extra voor elk gezinslid'
meer en 17 M3 per periode voor al
leenwonende personen, die zelf ko
ken. Een periode omvat ongeveer 60
dagen.
Door d'e distributiediensten zullen
binnenkort enquetteformulieren ter
invulling aan het publiek worden
uitgereikt, waarin de gasverbruikers
(hoofdbewoners) in de gelegenheid
worden gesteld een opgave te ver
strekken van de gezinsgrootte en te
vens melding te maken van inge
kwartierde gezinnen en/of alleen
staande personen.
Indien Japan niets geleerd heeft
Bit de verschrikkelijke lessen der
eerste aanvallen met atoombommen
op Japansche centra, aldus wordt
ontleend aan berichten in Engelsche
bladen, en het niet het voornemen
te kennen geeft om te capituleeren,
moge het weten, dat de geallieerden
op hun eilandbases in den. Stillen
Oceaan voldoende atoombommen ge
reed hebben liggen om in één aan
val een tiental Japansche steden in
de asch te leggen.
Radio Tokio heeft de. bevolking
gewaarschuwd, dat nog meer aan
vallen met atoombommen verwacht
kunnen worden, en dat het derhalve
raadzaam is, indien de burgers de
door deze aanvallen bedreigde steden
verlaten.
Naar A.F.P. meldt hebben militaire
waarnemers te Washington ver
klaard. dat het mogelijk is. dat vele
atoombommen op Nagasaki zijn af
geworpen.
In een tot de geheele natie gerichte radiotoespraak heeft president
Truman Donderdagavond bekend gemaakt, dat de Ver. Staten van
plan zijn om na dezen oorlog de militaire bases in stand te houden,
die noodzakelijk zijn voor de volledige bescherming van hun belangen
en van den wereldvrede. Door regelingen in overeenstemming met het
charter van de vereenigde naties zouden de Ver. Staten de bases ver
werven, welke de militaire deskundigen van essentieel belang achten
voor de bescherming der Ver. Staten. „Niemand kan voorzien wat een
nieuwenf» oorlog zou beteekenen voor onze eigen steden en ons eigen
volk", zoo zeide de president. Wat wfl thans Japan aandoen, zelfs met
den nieuwen atoombom, is slechts een klein deel van wat de wereld
zou overkomen in een derden wereldoorlog. Dit is de reden waarom
de vereenigde volkeren besloten hebben dat er geen volgende oorlog
zijn zal. Dit is de reden waarom de vereenigde volkeren besloten
hebben vereenigd en sterk te blijven.
Qaalsle nieuws
De dag der bevrijding, 5 Mei,
zal elk jaar als Nationale
feestdag worden gevierd.
De nieuwe petroleumbonnen
zijr.549 en B 590 van de
vijfde noodkaart.
7Jl
Wij kunnen nooit toestaan dat
welke aanvaller dan ook in de toe
komst sluw genoeg is om ons te
verdeelen of sterk genoeg is om ons
te verslaan. Dit was de geest waarin
de conferentie te San Francisco ge
houden is. Dat was de geest waarin
de conferentie te Berlijn gehouden
is. Dat zal de geest zijn waarin de
regeling van den vrede tot stand zal
komen. Truman besprak de confe
rentie te Potsdam en zeide: „Er zijn
geen geheime overeenkomsten ge
sloten of verplichtingen aangegaan
afgezien van de loopende militaire
overeenkomsten.
De Japanneezen zullen spoedig een
paar andere militaire geheimen ver
nemen, die te Berlijn overeengeko
men zijn. Ze zullen ze uit de eerste
hand vernemen en ze zullen ze
niet op prijs stellen."
Truman gaf vereer een toelichting
op de besluiten van Potsdam. De uit
eindelijke inwerkingtreding van de
vredesvoorwaarden zal moeten wach
ten tot Duitschland een regiering
heeft voortgebracht waarmee een
vredesverdrag gesloten kan worden.
De Duitschers moeten geen hoogere
levensstandaard hebben dan hun
voormalige slachtoffers. Herstelpres
taties zullen dezen keer voldaan
worcen uit feitelijke activa uit die
hulpbronnen van Dutschland, die
niet noodzakelijk zijn voor zijn be
staan in vredestijd. De formule,
waarbij de herstelprestaties door de
onderscheiden zones geleverd worden,
zal tot minder wrijving tusschen de
geallieerden leiden dan het voorloo-
pige ontwerp, dat te Yalta ter bestu
deering was "vastgelegd.
Over Polen
zei Truman o.a.Bijna iecere inter
nationale overeenkomst heeft een
element van compromis in zich ge
had. De overeenkomst ten aanzien
van Polen is daar geen uitzondering
op. Geen enkel volk kan verwachten
dat het alles krijgt, wat het noodig
heeft. Het is een kwestie van geven
en nemen, van bereidheid om der,
buurman halverwege tegemoet te
komen. In het onderhavige geval zijn
er veel recenen die een gevolgden
weg billijken. De besluiten die te
Berlijn genomen zijn zullen er toe
bijdragen de funaamenteele politiek
van de vereenigde volken ten aan
zien van Polen uit te voeren, name
lijk om een sterk onafhankelijk en
welvarend volk te vormen onder een
regeering die door het volk zelf ge
kozen is.
Verder zei Truman: ,,Wij zijn over
eengekomen dat het aanbeveling ver
dient dat in het vredesverdrag een
gedeelte van Oost-Pruisen afgestaan
wordt aan Rusland. Ook dat was te
Yalta besloten. Deze regeling zal de
Sovjet-Unie, die zooveel verricht
heeft om de overwinning in Europa
tot stand te brengen, een ijsvrije ha
ven verschaffen 'ten koste van
Duischland".
Te Yalta is overeengekomen dat de
,drie regeeringen gelijkelijk de ver
antwoording op zich nemen om aan
de bevrijde landen en de voormalige
vazalstaten in Europa hulp te ver-
leenen bij het vormen van regeerin
gen, die in hooge mate de vertegen
woordigsters zijn van de democrati
sche elementen der bevolking. Roe
menië, Bulgarije en Hongarije zullen
niet in de invloedssfeer van welke
mogendheid ook liggen.
De waterwegen
Wat betreft de Donau, de zee-eng
ten naar de Zwarte Zee, den Rijn,
het Kanaal van Kiel en alle binnen -
landsche waterwegen van Europa, die
over de grens van twee of meer sta
ten loopen, wordt een voorstel over
wogen van de V.S. dat er vrije en
onbeperkte scheepvaart zal zijn on
der controle van bureaux.
Europa is thans hongerig
„Wanneer de winter komt zal ae
nood stijgen. Tenzij wij noen wat wij
kunnen om te helpen, kunnen wij
den volgenden winter verliezen wat
wij het afgeloopen voorjaar tegen
zulke verschrikkelijke kosten hebben
gewonnen. Wanhopige menschen zijn
in staat om de structuur van hun
maatschappij te vernielen teneinde
in de vernieling het een of andere
vervangmiddel voor hoop te vin
den. Wanneer wij toestaan dat Euro
pa koude en honger lijdt, kunnen
wij eenige van de grondslagen ver
liezen van de orde, waarop de hoop
op een wereldomvattenden vrede
moet rusten. Wij moeten tot aan de
grenzen van onze kracht hulp ver-
leenen. En dat willen wij."
Meer dan 1200 scheepsvliegtuigen van de Amerikaansche derde vloot
hebben aanvallen gedaan op doelen op Noord-Hondsjoe. De piloten
rapporteerden dat veel Japanneeschc vliegtuigen op den grond in brand
waren geschoten. Ongeveer tachtig vliegende reuzenforten hebben
bijna 500 ton bommen geworpen op een olie-raffinaderjj en verzamel-
tanks te Amagasaki bij Osaka.
Slagschepen, kruisers en torpedo-
bootjagers voerden een hevig
bombardement uit op industvieele
en militaire doelen te Kamaisji
aan de Noordkust van Hondo. De
schade in Kamaisy aangericht
was „aanzienlijk". Torpedoboot-
jagers brachten 'n kleine vracht
boot en drie kleine schepen tot
zinken. „Onze strijdkrachten le
den geen verliezen", zeide het
communiqué.
Donderdagmiddag te twee uur werden de beide gemalen van de Wie-
ringermeer „Lely" nabij Medemblik en „Leemans" te Den Oever officieel
door Ir. A. Ovinge, Dijkgraaf van het Heemraadschap de Wieringermeef
in bedrijf gesteld. Dit geschiedde door het omdraaien van een handel der
1000 p.k. sterke electromotoren van de „Lely", terwijl de vlaggen op
het gebouw wapperden, brachten de beide reuzen gemalen de eerste hoe
veelheid water naar huiten van de 6 a 7 millioen M3, welke den Polder
overstroomden!
Bij de plechtigheid' waren aanwe
zig vertegenwoordigers van het ge
meentebestuur van de Wieringermeer,
van het Provinciaal Electriciteits-
bedrijf Noordholland te Bloemendaal
alsmede talrijke leden van het per
soneel van het Heemraadschap en
het rent ambt Wieringermeer.
In een toespraak herinnerde Ir. A.
Ovinge aan eenige bekende data van
de Wieringermeergeschiedenis. n.l. 10
Februari 1930 toen de gemalen voor
de eerste maal in bedrijf werden ge
steld 21 Augustus 1930 toen de Pol
der droog viel, 17 April 1945 toen de
Duitsche Weermacht zijn schendende
hand aan den Polder sloeg' en ten
slotte 5 Augustus 1945 den dag waar
op den dijk opnieuw werd gesloten.
Spreker bracht dar.k aan den
dienst der Zuiderzeewerken voor de
geweldige prestatie die deze dienst
in korten tijd heeft verricht en aan
het personeel der gemalen, waardoor
het mogelijk is heden, een week voor
den vastgestelden tijd met de be
maling te beginnen. Veel zal er in
de komende maanden van het per
soneel dag' en nacht worden geëischt
doch c.e dijkgraaf vertrouwt er op,
dat zij het hoogste zullen brengen
voor een spoedig herboren Wierin
germeer.
De waarnemend burgemeester van
Wieringermeer, de heer H. A. Giesen
en Ir. R. Kruk van het P.E.N. heb
ben den dijkgraaf gelukgewer.scht
met het tot dusver bereikte resul
taat.
Volgens den militairen correspondent van Reuter heeft het deelnemen
van de Sovjet-Unie aan den oorlog een dubbele beteekenis. Het wil niet
enkel zeggen dat de Sovjet-Unie zich nog op het laatste moment bij de
strijdende partijen aansluit, om mede te kunnen profiteeren van de
winst, maar het zal bijdragen tot een wezenlijke verkorting van den
oorlog. De Mikado heeft het zgn. Kwantoengleger n.l. niet onder controle
en naar men wil, zou hij misschien al gecapituleerd hebben, als het
Kwantoengleger dit niet had verhinderd. Deze legermacht dient derhalve
geliquideerd te worden. Daar de bevolking van Mandsjoerije den geal
lieerden vriendelijk gezind is, zal het niet mogelijk zijn op het Mand-
sjoerijsche strijdtooneel bijv. atoombommen te gebruiken of over te
gaan tot het stelselmatig hombardeeren van steden.
pleegd met Russische militaire ver
tegenwoordigers. Gedetailleerde plan
nen voor nauwe samenwerking te
land, ter zee en in de lucht zullen,
naar wordt te kennen gegeven, veel
beter blijken dan op het Europee-
sclie strijdtooneel het geval was.
Verder is bekend gemaakt, dat Chi-
neesche parachutisten, door de Ame
rikanen opgeleid en uitgerust, reeds
achter de Japansche linies gebruikt
worden!
Ook speculeeren de Kwantoengle--
gerautoriteiten er op. dat de gealli
eerden de industriegebieden op Ko
rea, in Noord west-China en in Mand-
sjoekwo zullen sparen, aaar het an
ders uiterst moeilijk zal zijn in de
behoeften van de Aziatische bevol
king te blijven voorzien.
Het persbureau Domei deelt mede,
dat de regeering van Mandsjoekwo
Donderdagmorgen te vier uur den
„staat van verdediging voor het ge
heele land heeft afgekondigd tegen
den verraderlijken aanval van het
roode leger".
Volgens AFP-bericht uit Tsjoeng-
king zijn aan het front van Mana-
sjoekwo een millioen Russen opge
steld. Zij zouden reeds verscheidene
kilometers zijn opgerukt. Hoewel
omtrent deze actie volslagen geheim
houding wordt in acht genomen, is
bekend, dat de aanval van drie cen
trale punten uit is geschied' en dat
ce Amerikanen op de hoogte zijn
gesteld van het krijgsplan.
De opperbevelhebber der Ameri
kaansche troepen, luit.-gen. Albert
Wedemeyer. heeft reeds overleg ge-
der oorlogsmidadigers
Tien Nationaal Socialisti
sche leiders, die verant
woordelijk geacht worden
voor dezen oorlog, zullen
als eersten verschijnen voor
het gerechtshof te Neuren
berg, zoo meldt de „New
York Times". Het zijn: Goe-
ring, von Rïbbentrop, von
Papen, Rosenberg, Keitel,
Robert Ley, Julius Strei-
cher, Seyss Inquart, Her
man Frcmk, de protector v.
Tsjechoslowakije, Jodl.
Reuters correspondent in Washing
ton heeft zich door een „hooge Ame
rikaansche legerautoriteit" laten ver_
tellen, dat men een goede kans zou
maken, wanneer men zou wedden op
de capitulatie van Japan binnen en
kele dagen.
Men spreekt in Washington over
de mogelijkhqjd. dat er een vier-
mogendheden-ultimatum aan Japan
overhandigd zal worden.
De voorzitter van het Senaatcomité
van buitenlandsche zaken, Tom Co-
nally, riep uit: „Goddank, de oorlog
Is bijna uit".
Een wettelijke, regeling van het
spellingsvraagstuk is in voorberei
ding, zoo verklaarde prof. dr. G. van
der Leeuw, minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen. Met de
Belgische regeering is contact ge
zocht om tot een uniforme spelling
in Vlaanderen en Nederland te ko
men, die dan ook een wettelijk ka*
rakter zal dragen.
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling der regeering, dat de tijd
op 16 September a.s. met een uur
vervroegd wordt. Nederland keert
op dien datum dus terug tot e'en
Middeleuropeeschen t$ja.