NIEUW HET OOG GERICHT OP AMERIKA! GEBIEDSUITBREIDING Snel herstel van vredige orde in het Verre Oosten VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945 BUREAUX' KONINGIN NAAR SCHEVENINGBN H.M. de Koningin zal met ingang van heden Vrijdag 7 September haar intrek nemen in een villa te Schevenin- gen. De Koningin zal aldaar voorloopig ver toeven in afwachting van het gereedkomen van de herstellings werkzaamheden aan de „Ruygenhoek". Aartsbisschop 60 jaar NIEUWE LUCHTREUS G.G. eerst heden land in ons UH eigen land de beste en meest reëele vorm van schadevergoeding ARRESTATIES IN HET RUHRGEBIED Stort overbodige geld middelen op bank of giro! Een Nationaal belang UDereldnieuws NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 41e JAARGANG NUMMER 18724 Builen God is 't nergens veilig (Vondel) Abonnementsprijs 1.10 per maand: I 3.30 per kwartaal ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Molenstraat 52 Telefoon 459 De wereld houdt het oog gericht op Amerika, heeft Z. H. df Paus dezer dagen verklaard. Inderdaad, veel zal er, ook in verband met economisch en financieel herstel vooral, van Amerika, het land der onbegrensde mogelijkheden, moeten komen. Ook voor Nederland, dat zich echter zal moeten hoeden voor een zekere capi tulatie tegenover het Amerikanisme en ook in den strijd om den vrede te winnen, zich zelf zal moeten blijven. Amerika is een rijk land, dat niet geaarzeld heeft, zijn enorme schatten, door middel van de befaamde leen- en pachtwet (lend-lease-bill), ter beschikking te stellen van Europa, als een grootsche krachtsinspanning, om den oorlog te winnen. Dat is natuurlijk niet allemaal alleen uit zuivere menschenliefde gebeurd, want de Amerikanen zijn ook „bussiness- men", maar dit alles neemt toch niet weg, dat de medewerking van Amerika den doorslag heeft gegeven by het verslaan van het nazi gevaar. En het lijdt geen twijfel, of Amerika zal ook den doorslag geven bij het herstel van den wereldtoestand, bij het omschakelen ook van de wereldeconomie van oorlog op vrede. Het is daarom, dat er bijzondere belangstelling gewettigd is voor de boodschap, die president Truman gisteren tot het Amerikaansche congres richtte. tische en staatskapitaiist:sche oorlogseconomie, voorzichtigheid gewenscht. Maar ook moet ge waakt worden voor andere uiter sten. Te groote vrijheid zal ae oplossing van de eigentijdsche wereldkwalen ook niet brengen Redelijke gebondenheid in de economie zal noodig zijn. Indien Amerika niet meedoet op dit punt, zouden allerlei spanningen niet uitblijven De President van Amerika heeft in deze boodschap, waarvan vermeld' wordt dat ze uit vijftienduizend woorden bestond, d'en Amerikanen den weg gewezen naar het bereiken van den hoogsten levensstandaard, welke in de geschiedenis nog onge kend' is. Of dat voorshands het ide aal van Europa kan zijn, mag in het midden worden gelaten. Voor Ameri ka zelf was het ook van belang, dat Truman een program ontwikkelde, dat ten doel heeft het scheppen van werkgelegenheid en het verzekeren van uiterste veiligheid'. Deze punten hebben ook universeele beteekenis. Het groote sociale probleem zal zijn de kwestie der werkloosheid in verband met de omschakeling van oorlogs op vredeseconomie. De mo gelijkheid van werkloosheid in d'en overgangstijd kon Truman niet ont kennen, maar „indien de Regeering en het Congres flink en moedig de economische problemen tegemoet tre den, dan zou spoedig een periode van grootst mogelijke industrieele acti viteit in vredestijd ingaan". Een op lossing voor de moeilijkheden zit hier zeker niet in! Er vallen nog 15 millioen arbeiders bulten de werk loosheidsverzekering. waarvoor Tru man aan het Congres onmid'delijk maatregelen vroeg. Wat de leen- en pachtschuld be treft, deze bedraagt de kleinigheid van 42.000 millioen dollar. Deze kun nen de verschillende landen onmo gelijk contant terugbetalen. Dat ziet Truman ook in. Doch en hiermede werd een verschil opgelost, dat in berichten van den laatsten tijd aan d'en dag trad dit beteekent ook weer met, dat de leen_ en pachtver- plichtingen „voor het overgroote deel" geannuleerd zullen worden. Er zullen, zei Truman op een andere plaats in zijn rede, „andere wegen gevonden kunnen worden om bij te dragen tot een gezonde wereldeco nomie." Welke die andere wegen zijn hebben wij nog niet vernomen. Waarlijk, niet het minst op dit punt „houdt de wereld! het oog gericht op Amerika". Maar niet alleen op dat punt! Truman heeft ook duidelijk laten uitkomen, dat Amerika zal terug komen van de staatskapitalisti- sche ordening, en dat er vrijheid zal komen voor industrie, land bouw en arbeid. De controle van de Overheid zal zooveel mogelijk verdwijnen. Het particulier ini tiatief moet de Regeering met vertrouwen ondersteunen, niet met woorden, maar met daden. Richtlijnen zijn weliswaar vast gesteld, om de productie en werk gelegenheid in vredestijd zooveel mogelijk op te voeren, en con trole zal worden gehandhaafd om impasses te voorkomen, vooral met het oog op tekorten aan ma terialen e.d en het gevaar van inflatie, terwijl uitvoering van Roosevelts program voor nationa le groote werken zal worden aan gevat, maar van het nieuwe orde- plan van Roosevelt (de New Deal) moet Truman blijkbaar niets hebben. Tegenover "de socia listische experimenten van vele landen, die hier en daar in uiter sten dreigen te vervallen, stelt Amerika blijkbaar een groote ma te van vrijheid. Voorzeker is te genover den drang naar sociali satie, als gevolg van de socialis- Maandag 10 September a.s. zal Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. de Jong, Aartsbisschop v. Utrecht Zijn OOsten verjaardag her denken. Woensdag 12 Septem ber is het tien jaar geleden dat Hij tot Bisschop werd gewijd, na op 3 Augustus 1935 door Z. H. den Paus te zijn benoemd tot Coadjutor, met recht van opvolging van Mgr. J. H. G. Jansen z.g. Uit het veroverde Japan en het bevryde Singapore konijn be richten die wijzen op ontwikkeling in de richting van een snel herstel van een vredige orde in het Verre, Oosten. Het nieuwe gevoel voor de realiteit der dingen by de Japansche regeering, werd opnieuw geaccentueerd door een verklaring van Higasji- Koeni, den eersten minister, die by gelegenheid van een tea-party de „verduisterings-politiek" van de Japansche leiders in oorlogstijd gispte. Hij deed' uitkomen, dat het Japan sche volk, als resultaat van deze po litiek, in het geheel niet voorbereid was op den nederlaag en sprak de hoop uit, dat het Japansche volk in een geheel nieuwe geestesgesteld heid' zijn energie zou richten op wer ken des vredes en medewerken aai; den vooruitgang van de wereld. Ver volgens kwam het bericht af, dat er binnenkort In Japan tenminste dTie nieuwe politieke partijen zullen ver schijnen. De bezetting van Singapore verloopt sneller dan door de Britten was verwacht. Er zijn reeds een aan tal maatregelen genomen om een ef ficient bestuur van de stad te her stellen. Er is een onofficieel wissel koers tusschen den Japanschen dol lar en het pond' sterling vastgesteld van 40 tegen 1. Ondertusschen kwamen in Singa pore nog gevallen van roof voor. ter wijl Japansche guerilla-strijders een aanval d'eden op een Russischen pantsertreln, die op weg was naar Harbln. Kleine Japansche troe pen blijven in het heuvelland van Mandsjoerije het den Russen r.-og lastig' maken. De capitulatie van de Japansche strijdkrachten in den Zd.- Westelijken Pacific is geteekend aan boord van een Britsch vllegdekschip ter hoogte van Rabaul. Verscheidene duizenden Japannee- zen staarj geboekt als oorlogsmisda digers en een duizendtal gevallen is reeds gereed gemaakt voor berech ting'. Amerikaansche verkenningspatroui- les zijn Tokio binnengerukt om maat regelen te treffen voor de formeele binnenkomst van de eerste cavale riedivisie en generaal Mac Arthur op Zaterdag. De nieuwe Amerikaanscht luchtreus D-C 74, een 77-tons viermotorig vliegtuig dat lOf passagiers kan vervoeren, plus vracht en een bemanning van 13 leden, met een snel heid van ruim 450 K M. pei uur, heeft in Californië eer geslaagde proefvlucht ge maakt. Naar van officieele zijde wordt ver klaard, zijn bij de overgave van Sin gapore 85.000 Japansche militairen onder wie 85 generaals betrokken. Marseille was geland en niet verder zou vliegen. Prinses Juliana is daarna terug gevlogen naar Schiphol, vanwaar Zij per auto doorging naar Soest, dijk. Latere berichten meldden, dat de G.G. hedenmorgen ong. 11 uur te Eindhoven zou aankomen. QUISLING heeft in een verde digingsrede zijn verbazing uitge sproken, dat een man, die 42 jaar een goed patriot was geweest, van verraad beschuldigd kon worden! voor de tachtig ge storven repatrieerenden te Maastricht zal op Initiatief van den Re- patrieeringsdienst een monument worden op gericht. De slagers uit het Zuiden hebben te Den Bosch verschil lende grieven bespro ken, die ter .sprake zullen komen in het hoofdbestuur, dat de zer dagen te Amster dam vergadert. Be richten in eenige dag bladen omtrent de uit eindelijke geldzuivering worden door het de partement voorbarig genoemd. Admiraal Sir Gerald Dickens, chef van den verbindings dienst der Britscbe Ma rine in ons land, is bij zyn afscheid gehul digd. waarbij hem een kristallen bowl-stel kon worden aangeboden. De Amsterdamsche tflain rijdt, in tegenstelling tot de trams in andere steden, nog niet den geheelen dag, wegens gebrek aan reserve materiaal. Bij gele genheid van het vijf tigjarig bestaan van het Stedelijk Museum te Amsterdam zal een van Gogh-tentoonstel- ling worden gehouden. Ir. v. d. Kaa is ge huldigd hij het -vijf-en- twlntig jarig bestaan van de hoofdinspectie der Volkshuisvesting, die hij gesticht heeft. Ook een hericht, De haven van Gent, waar gedurende de operaties van het Ame rikaansche leger in België 1.200.000 ton oor logsleveringen zijn bin nengekomen, is aan de Belgen teruggegeven. De Japansche verliezen van leger en vloot heb ben vijf millioen 85.000 man bedragen; hij de geallieerde luchtaanval len zijn 241.309 men- schen gedood en 313.041 gewond. A.s. Maan dag vergaderen de mi nisters van buitenland- sche zaken van de groote mogendheden te Londen om verschillen de internationale pro blemen te bespreken. Piet van Kempen, in dertijd beschuldigd, is door de Belgische en Nederlandsche autori- Nadat gisterenavond de autori teiten, onder wie H. K. H. Prin ses Juliana, de ministerpresident prof. ir. W. Schermerhorn en mi nister mr. B. A. van Kleffens, reeds eenige uren op het vlieg veld by Eindhoven hadden ge wacht op de aankomst van den Gouverneur-Generaal, kwam be richt binnen, dat het vliegtuig te Annexatie is iniyving van grondgebied, mèt de bewoners. Ge biedsuitbreiding zender overname van de bewoners is het streven van het Nederlandsche Comité voor gebiedsuitbreiding, namens hetwelk Ir. P. C. Tirion uit Aardenhout ten stadhhuize te Alkmaar voor een 40-tal genoodigden een inleiding over dit onderwerp hield. Hy sprak dan ook niet over annexatie doch over gebiedsuitbreiding. Dat velen zich van dit vraagstuk door vrees afzydig houden, noemde spr. een kenmerk van geestelijke aftakeling en een begin van den ondergang van eigen cultuur. Bezwaren van nog lager peil, dat inlijving van Duitsch gebied een prysdaling van onroerende goe deren tengevolge zou hebben, liet spr. heelemaal voor wat ze warea. Ir. Tirion weerlegde enkele ethische en moreele bezwaren. Hy raamde de totale schade, ons door Duitschland toegebracht, op 20 milliard. Het is onaanvaardbaar deze last, die neerkomt op f 10.000 per Ned. gezin, op ons te nemen. draagt 1/10 millioen rijksmark en is voor 'iv groot deel gastolen. Schade vergoeding hierdoor is dus illusoir. Arbeidskrachten heeft ons land zelf te veel. Levering van roerende goe deren zou storing beteekenen van ons eigen productie-apparaat van die goederen. Levering van gTondstoffen is een van die mogelijkheden, waar andere landen beslag op zullen leggen. Een van die grondstoffen is kolen, waarvan de waarde echter gering is in verhouding tot de te betalen schuld. Niet alleen internationaal bezien is de levering van grond' van be lang, ook van Nederlandsch stand punt. Gebiedsoverdracht kan op kor ten termijn geschieden. De Duitsche Schwerindustrie. die de voornaamste drijfveer is tot den oorlog, kan slechts bestaan door de kolengebieden van Duitschland; deze moeten het land derhalve ontnomen worden. Rusland annexeerde reeds Sllezië, dat met het door Frankrijk en België vermoedelijk te annexeeren kolengebieü van Keulen en Saarge- bied 1/3 van Duitschlands kolenvoor- raad beteekent. (Vervolg pag. 2, le kolom) Door de Field Security zijn veertig leden van het „Rheindsch Westfalisches Kohlen Syndikat" gearresteerd. Dit houdt verband met de besluiten van de Pots dammer conferentie, waarin be paald was, dat de syndicaten en kartels, die in Duitschland zulk een heerschersrol speelden en de Nazi's hadden gemaakt tot wat zij waren, moesten verdwijnen. Onder de gearresteerden bevin den zich: Hugo Stinnes, August ■en Gustav Knepper, Heinrich Petersman en andere vooraan staande industrieelen. Het ministerie van financiën deelt mede: Houders van kas- voorraden wordt vanwege het ministerie van financiën den raad gegeven, hun niet strikt noodige geldmiddelen zoo spoe dig mogelijk te storten op bank- of girorekeningen. Niet alleen zal dit een vlot verloop van de komende geld- saneering bevorderen, doch bo vendien zal zulks in het eigen belang van de storters blijken te zijn. Naast den rechtsgrond' ontvouw de spr. eenige doelmatigheidsgronden. De schadevergoeding' moet accepta bel zijrj, zoowel van internationaal standpunt als wat Nederland zelf betreft. Alleen landen, die grenzen aan Duitschland' kunnen komen met den eisch om gebiedsinlijving. Het is ook gewenscht, dat zij het doen, opdat voor de arjdere landen de andere schadeverg'oedingsmogelijkheden ge reserveerd blijven. Mogelijkheden. Die mogelijkheden zijn: levering van arbeidskrachten, van roerende goederen van grondstoffen, of van goud'. Duitschland's goudvoorraad be door eenige couranten overgenomen uit een Engelsch blad, dat Ne derland een bedrag van anderhalf milliard pond sterling zou eischen als schadevergoeding, is onjuist, de Nederland sche eisch zal pas over een maand worden in gediend, er is nog geen enkel cijfer genoemd. teiten vrijgesteld van alle vervolging. —Vol gens een mededeeling uit den Haag zijn in den oorlog niet minder dan 50 millioen Chlnee- zen gesneuveld. Amerika heeft Enge land financieelen steun toegezegd om den overgang naar den vre destoestand te verge makkelijken. De Amerikaansche Marine wenscht de uitgebreide keten van ases in den Pacific in gebruik te houden. Bij de capi tulatieplechtigheid te Nanking zal ook Ne derland vertegenwoor digd zijn. Ook de Luxemburgsche Arbei derspartij heeft samen werking met de com munisten geweigerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1