NIEUW Londensche Conferentie Mij nontploffing doodt ht ac personen HET LAATSTE WOORD in het Openbaar Max Blokzijl voor het Gerecht WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1945 BUREAUX'- Televisie in kleuren Hirohito naar Amerika? begint met de vredesverdragen Grootsche plannen van Amerikaansche marine Eerste troepeneenheid naar Indië OMMEKEER IN SPANJE? Rijdende werkplaatsen DE GELDSANEERING OOSTENRIJK ONGELUK AAN DE KUST BIJ ANJUM NOGMAALS DOOD STRAF GE-EISCHT Arrestaties in Tokio NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD lie JAARGANG i— NUMMER 18728 ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 DEN HELDER Loudsgracht 69 Telefoon 2383 Buiten God is 't nergens eeilig (Vondel) Jj SC KAGEN u .rf-5lr Muienstraat 52 Abonnementsprijs f 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal 1^^^ Telefoon 459 II. Vanzelfsprekend is de S.D.A.P. de draagster van de gedachten! en beginselen van ,het" socialisme, ook al heet d'at tegenwoordig demo- cratisch-socialisme, in plaats' van zooals vroeger, sociaal-democratie. Dat doet er weinig toe, als we hoo~ ren, hoe de kopstukken van de Par tij verklaren, dat de beginselen van het socialisme gehandhaafd worden. Daar komt het op aan. In de toepas sing van deze principes zit natuurlijk de noodige speling, maar ook als we dat erkennen, zien we toch bij de of- ficleele draagster van het socialisme, uitspraken vastgeleg'd die ons meer dan ooit recht geven, te waarschu wen tegen het ruimhartig gebruik van d'it woord, om strevingen van anderen aan te duiden. Zij bedoelen wel dingen aan te duiden, die min of meer onder sociale en socialisti sche opvattingen vallen, maar als de S.D.A.P. strijdt voor het socialisme en dat socialisme houdt principieel vast aan opvattingen en meeningen, die anderen niet kunnen deelen, dan is het verkeerd, andere strevingen ook als socialisme aan te duiden. Dat werkt verwarrend 'en op den duur misleidend'. Er is een geestelijk groeiproces m de rijen der aanhangers van het de mocratisch socialisme, zei K'oos Vor- rink op de Partij conferentie, doch dit groeiproces .duidt niet zoozeer op een andere opvatting van het socia lisme als sociaal-economisch stelsel. „Het Vrije Volk" stelt vast, dat de beginselen van het democratisch so cialisme na vijf jaar de ongeschon den grondslag zijn gebleven van de' Partij, die zich nu, zoo goed als in het verleden, beschouwen mag als de wegbereidster naar een nieuwe, een socialistische samenleving. Herhaal delijk is in verschillende redevoerin gen, vastgesteld', dat de S.D.A.P. vasthoudt aan het beginselprogram van 1937, dat een socialistisch pro gram is. Om nog' eens aan te dikken dat „het" socialisme r.iet geheel van Marx en den klassenstrijd kan wor den los gemaakt, verklaarde ds. Bus- kes op een propagand'avergadering van de S.D.A.P. in Den Haag. d'at hij veel geleerd heeft van Marx, en al verwerpt hij het marxisme, als le vensbeschouwing" (dus niet als economisch stelsel?), hij verklaart toch, dichter bij Marx te staan dan bij de liberalistische economen. Marx, zoo gaat hij dan verder, heeft ons geleerd', dat de klassenstrijd' een feit is. en hij gaat daar nog een tijd je op' door. Maar wij dachten, dat men van dezen waan nu onder de hand toch wel genezen was! Is het werkelijk opportuun, op d'it moment op een officieele socialisti sche propagandavergadering door een spreker die als geregeld medewer ker van het Vrije Volk zeker gezag heeft, deze buigingen naar het marx- isme te laten maken? En om de maat vol te maken zegt ds. Buskes er nog bij, dat socialisme tegenwoordig in de mode is maar „dat socialisme al leen is dat staatsbestel, waarbij het beschikkingsrecht over de productie middelen in handen van en ten bate van de gemeenschap is!" Het kon erg'er en wij zien niet over het hoofd, dat „het" socialisme oor spronkelijk de „eigendom" van alle productiemiddelen in handen van d'en staat wenschte. terwijl nu alleen maar gesproken wórdt over het „be schikkingsrecht". Maar dat wil toch niet zeggen, dat iedereen, die, terecht overigens, naast het persoonlijke, ook het sociale karakter van den eigendom erkent, nu maar het be schikkingsrecht van „alle" produc tiemiddelen in handen van den staat wil doen komen. Dat zal dan wel socialisme zijn. maar dit is dan temeer reden, om degenen, die op dit terrein zekere redelijke stappen willen doen, er van te weerhouden, zich socialist te noemen. Het spreekt bovendien van zelf, dat de toepassing' van het be schikkingsrecht den eigendom niet tot een karikatuur moet maken. Waar bij andere gelegenheden gebleken is, d'at de S.D.A.P. weinig neiging ver toont, de opvatting over de neutra liteit van den Staat prijs te g'even en de socialisatie ziet als een principe meer dan als een vraag van prac- tisch beleid, blijken nog voldoende principieels verschillen aanwezig te die rechtvaardigen om van ,,neV» socialisme in ons land te spre ken naast de zoogenaamde andere vormen van socialisme. En het hoofdbezwaar in de vroege re veroordeeling van gezaghebbende katholieke zijde, dat het socialisme geen christelijke opvatting heeft van de gemeenschap, gezien naast het' ontbreken van elke positieve aandui ding, dat in het socialisme christe lijke opvattingen aanwezig zijn, kun nen ons' ook nu nog tot geen andere conclusie doen komen, dan dat ka tholiek en socialist onvereenigbaar zijn. Maar dan blijft ook voorzichtigheid geboden in het gebruiken van ter men, die met goede bedoelingen worden aangewend, maar verwar rend werken, waar zij dikwijls slechts vaag en heel gedeeltelijk het b e- g r p van het aangegeven woord' dekken. Het is bovendien volkomen duidelijk, dat katholieken voor hun politieke belijdenis niet in de S.D. A.P. thuisbehooren. Wel wordt het' met den dag duidelijker, dat een krachtige en eensgezinde actie op staatkundig terrein van katholieke zijde steeds meer actueel wordt. En dat van katholieke zijde onverwijld' op dit terrein de Jiantf weer aan den ploeg moet worden geslagen. Een zender in den top van het Chrysler Building in New York zal voor het einde van het jaar televisie-programma's in kleuren uitzenden, zoo deelt de „Man chester Quardian" mee. Amerikaansche diplomaten en leiders van leger en vloot heb ben reeds besproken wat gedaan kan worden om het Japansche volk de beteekenis van de ne derlaag bij te brengen. Op Tru man wordt druk uitgeoefend, den vrede voor de Japanners harder te maken dan aanvanke lijk in het voornemen lag. Zelfs spreekt men over de mogelijk heid, dat keizer Hirohito zal worden afgezet en .naar de Ver. Staten overgebracht om daar be recht te worden. In Washington krijgt men steeds meer bewijsmateriaal in handen, aldus de correspondent van de Daily Mail, dat de Japansche militairisten besloten zijn de po litieke controle in handen te houden, en de Britsche en Ame rikaansche plannen te verijde len die er op gericht zijn, de overwonnen natie democratische beginselen bij te brengen. De militairisten zouden het voorne men koesteren, hun verslagen le gers mettertijd te maken tot 'n instrument van wraak tegen de geallieerden De vergadering der vijf ministers van buitenlandsche zaken ti Londen is op haar eerste zitting overeengekomen, dat eerst de pro. blemen, die £oor de conferentie van Potsdam naar de vergadering zijn verwezen, door haar zullen worden behandeld, n.l. het opstel len van de vredesverdragen met Italië, Roemenië, Bulgarije, Honga. rije en Finland en het voorstellen van regelingen van de belang rijkste territoriale geschillen, die zich voordoen aan het einde van den oorlog in Europa. Dit heeft de conferentie van Potsdam voor geschreven als „de onmiddellijke belangrijke taak" der vergadering. Voorzitter was d'e Engelsche mi nister van buitenlandsche zaken Ee- vin en men is overeengekomen! dat de ministers om beurten de zittin gen zullen presideeren: Molotof zal heden als voorzitter fungeeren. Er is besloten een communiqué uit te geven telkens wanneer de vergade ring een bepaalde beslissing neemt. HET BALKANPROBLEEM een der moeilijkste, dat als een zwaard van Damocles boven den prillen wereldvrede hangt, zal in vollen omvang aan de orde komen, wanneer de conferentie de kwesties gaat behandelen, die met de opstel ling der genoemde vredesverdragen verband houdt. Naar men te Lond'en verneemt, heeft Joego Slavië vier eischen: her stelbetalingen, uitlevering van oor logsmisdadigers, teruggave van ge bied door Italië aan het Joegoslavi sche volk ontnomen, zooals Triest en Venezia Giulia en teruggave van het Joegoslavische eigendom, als buit naar Italië genomen. In het Amerikaansche Congres zullen resolutiès worden inge diend, die gesteund worden door de marine, waarin de vorming van een enorme vredesvloot wordt voorgesteld, bestaande uit 1079 oorlogsbodems, met inbe grip van 18 dreadnoughts en 116 vliegdekschepen. Deze vloot zou grooter zijn dan eenige andere ter wereld en waarschijnlijk even sterk als de gecombineerde vloot- strijdkrachten van de andere mo gendheden! EXTRA ZOUT VOOR DEN INMAAK De thans beschikbaar gestel de 250 gram zout zijn als extra voor den inmaak bestemd. Naast deze bonaanwijzing zal in Sep tember 100 gram zout per week en per persoon worden beschik baar gesteld. 'n Bataljon van het Reg. Stoot troepen tot een sterkte van 800 man is dezer dagen vertrokken naar Indië. Het bataljon zal 14 dagen in Engeland verblijven, om voor den tvopendienst te worden uitgerust. De zitting' van het Spaansche ka binet, welke naar men verwachtte, gisteravond zou zijn geëindigd', zou volgens latere berichten heden voort duren. Deze verlenging van de zit ting heeft, volgens Reuter uit Ma drid, de verwachtingen op een be langrijke gebeurtenis hooger gespan nen. Dezer dagen worden vier mo biele werkplaatsen van Sout hampton naar het continent ver voerd. Deze rijdende werkplaat sen, die speciaal zijn ingericht voor het herstel van verkeers middelen, zullen te 's-Gravenha- ge, Brussel en Parijs gedemon streerd worden. MAARSCHALK TITO staat aan het hoofd van de candidaten- lijst van het Volksfront in Joego Slavië; dit is het roode front. Heden, Woensdagavond om 9 uur zal de minister van fi nanciën, prof. mr. P. Lieftinck, voor de radio spreken over de komende maatregelen tot sa neering van het geldwezen. In Weenen is tot stand geko men de oprichting van een geal lieerden raad voor Oostenrijk en van een uitvoerend comité van vier geallieerde afgevaardigden. Een intergeallieerde commando post is officieel in Wëenen opge richt. Binnenkort zullen de voed selrantsoenen verhoogd worden. Drie politieke partijen, namelijk de communistische, de socialis tische en de volkspartij zullen verlof krijgen over het geheele land actie te voeren. Aan de kust van de Lauwers- zee btf Anjum is Maandagmiddag een ernstig ongeluk geschied, dat aan acht personen het leven heeft gekost. Door nog onopgehelderde oorzaak is een mijn, welke aan het strand was aangespoeld, tot ontploffing gekomen en daarbjj zqn zes militairen en twee bur gers om het leven gekomen. Dezer dagen hadden omwonen den aan de kust van de Lau- werszee een zeemijn aangetrof fen, die half ondergeslipt aan de zeekust lag. Zij waarschuwden het zgn. „Mine Disposal" der Koninklijke Marine, de instantie, welke zorgdraagt, dat onze wa terwegen en kusten van explosie ven gezuiverd worden. Een groep personeel van dit marineonderdeel begaf zich naar Anjum om de mijn onschadelijk te maken. De groep stond onder leiding van een sergeant en be stond verder uit vier korporaals en vier minderen. Begeleid door twee burgers begaf men zich naar Als eerste in de reeks landverraders van het gemeenste soort heeft Max Blokzijl, de man, die, aldus de procureur-fiscaal, als een duivel het volk tot verleiding wilde brengen, terecht gestaan voor het Bijzonder Gerechtshof. Niemand zal het verwonderen, dat tegen hem de doodstraf is ge- eischt, de verwachting van ieder, die maar even denken kon, is niet anders geweest. Daarvoor heeft hjj te veel op zijn geweten. Niet alleen door de intens-doorgevoerde propaganda jarenlang voor het nationaal-socialisme, dus tegen de veiligheid en de vrijheid van zijn eigen land, maar ook, en dit des te meer, door de moreele kracht van zijn woord voor een zeker deel van het volk, die aan zjjn ge raffineerde propaganda zelfs geloof ging hechten. De quasie-oprechtheid van zijn gedachtengang heeft hij zelfs in dit proces, waar het ging om zijn leven, niet kunnen afleggen, ondanks alles probeerde hij de rechters voor te spiegelen, dat het alleen idealisme en vader landsliefde waren, dat hem er toe gedreven hadden zich voor dit werk te geven. Dit is het oude liedje, dat gelukkig geen opgang meer kan maken. Al de verra ders, stuk voor stuk, zullen dit voor hun verdediging probeeren aan te voeren. Voor de zitting bestond een overweldigende belangstelling, de menschen, die voorheen hun radio afzetten, wanneer deze stem vol ironie en sarcasme aan de microfoon was, wilden nu de laatste woorden hooren, waar mee deze man zijn lot zou den ken te rekken. Het voornaamste punt, dat verdachte ten laste werd gelegd, was, dat hij, ter wijl zijn land in oorlog was, op zettelijk in het openbaar en wel voor de radio propaganda heeft gemaakt voor deni vijand, met het doel het geestelijk verzet van het volle te breken. de plaats, waar de mijn lag. Een soldaat bleef op veiligen afstand, teneinde nieuwsgierigen niet te dicht bij het gevaarlijke voor werp te laten komen. Hij zag, hoe de zes militairen en de beide burgers zich naar de mijn begaven, er omheen gingen staan en de helsche machine be keken. Op een gegeven oogen- blik pakte een der militairen iets vast. Op hetzelfde moment explo. deerde de itijjn. De gevolgen wa ren ontzettend. Alle acht omstan ders werden op slag gedood. De vroegere N.S.B.-burge- meester jhr. D. de Blocq van Scheltinger is op denzelfden dag als zijn plaatsgenoot Max Blok zijl voorgeweest. Ook tegen hem. is de doodstraf geëisc'it, „omdat zji' leven niet meer waard is, dar dat van al de gosde Neder landers, die in concentratiekam pen het leven lieten". De beschuldiging -werd' onder streept door talrijke passages uit de z.g. „Brandende kwesties" en uit verschillende geschriften van Blok zijl. Toen hem hierop werd gevraagd of hij bekende de geestelijke vader van deze geschriften te zijn, kon hij alleen maar het zwakke argument aanvoeren, dat hij de verantwoor ding voor de samenstelling der ge schriften niet op zich nam. Toch moest hij even later bekennen, dat de zakelijke inhoud' wel van hem was. Maar hij ontkende, dat zijn pro paganda bedoeld zou zijn om Neder- lancJ te laten samenwerken met Duitschland, wel had hij het volk de nationaal-socialistische principe!* willen bijbrengen. „Indien er wer kelijk een homogeen geestelijk ver zet was geweest, had ik dit toege juicht", aldus durfde Blokzijl te be weren, „maar het verzet was in kleine groepjes verdeeld', van het breken van geestelijk verzet was dus geen sprake". En dat, terwijl het volk wel eens anders heeft gehoord, wat hij over het geestelijk verzet der Nederlanders dacht. (Vervolg 2de pag.) Naar de Amerikaansche radio meldt, heeft generaal Mac Arthur onmiddellijk na de poging tot zelf moord' van Tojo de Amerikaansche strijdkrachten bevel gegeven tot ar restatie over te gaan van 39 Japan sche autoriteiten onder wie Chine- gori Togo, die lid van het Japansche kabinet was tijdens Pearl Harbour, generaal Masara Homma, die men beschouwt als de persoon, die het bevel heeft gegeven tot den befaam- d'en doodenmarsch van de geallieer de krijgsgevangenen na de overgave van Corregidor. Alle Japanneezen, dig openbar® functies uitoefenen In Kdrea zullen zoo spoedig' mogelijk vervangen worden,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1