NIEUW
DE SAMENSTELLING
DE H. STOEL EN POLEN
van het noodparlement
r
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1945
BUREAUX
DE STATEN GENERAAL
Fanatieke geleerde
ter dood veroordeeld
R.K. Leergangen
te Tilburg
SCHOENEN
UIT AMERIKA
BRITSCHE KRUISER
NAAR BATAVIA
Doodelijk ongeluk na
vliegtuiglanding
SPOORWEGSTAKING
17 SEPT. 1944
De Leidsche Universiteit
Commissie voor
valuta-verhoudingen
Aardappelen-distributie
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
41e JAARGANG NUMMER 18733
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Buiten God is 't nergens ve ilig (Vondel)
Abonnementsprijs f 1.10 per maand; 1 3.30 per kwartaal
Telefoon 4712
DEN HELDER
'Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
De Regeering heeft bij de gezuiverde Staten-Generaal een wets
ontwerp ingediend tot regeling van het noodparlement.
Volgens de in het ontwerp neergelegde structuur zullen de nieuw
te vormen Staten-Generaal in de eerste plaats bestaan uit de leden
der tijdelijke Staten-Generaal. In de overblijvende plaatsen wordt
voorzien door benoeming van leden door een commissie, waarin
zoowel de tijdelijke Staten-Generaal als de nationale adviescom-
missie zijn vertegenwoordigd. (Art. 4).
De nationale adviescommissie wordt in de gelegenheid gesteld
een aanbeveling voor elke te vervullen plaats in te dienen. Voorge
steld wordt, vast te leggen, dat bij de benoemingen en de aanbeve
lingen er naar dient te worden gestreefd, dat in de voorloopige
Staten-Generaal de verschillende belangrijke staatkundige stroo
mingen zooveel mogelijk tot haar recht komen en dat de voorloopige
Staten-Generaal ook uit een oogpunt van regionale geleding des
lands op zoo breed mogelijke basis zijn samengesteld.
De regeering streeft er met
volle kracht naar de verkiezing
zoo spoedig mogelijk te doen
houden. Zij vertrouwt dat in het
voorjaar van 1946 de technische
en politieke voorwaarden daar
toe vervuld zullen zijn.
Tot het tijdstip, waarop nor
male verkiezingen gehouden
kunnen worden en de volksver
tegenwoordiging wederom de ge
trouwe weergave kan bieden
van de onder de bevolking heer-
schende staatkundige inzichten,
zullen deze voorloopige Staten-
Generaal haar plaats innemen.
Het voorgedragen wetsontwerp
gaat er vanuit, .dat de grondwet
in het algemeen zonder meer van
toepassing is op de vorige Sta
ten-Generaal, behoudens wijzi
gingen in de Grondwet.
Artikel 3 schrijft voor dat niet
wordt voorzien in later, openval
lende plaatsen.
Art. 4 bestaat uit: De benoe
mingscommissie genoemd in:
a. den vice-president van den
Raad van State of, bij verhinde
ring of ontstentenis, een door den
Raad uit zijn midden aan te wij
zen lid, tevens voorzitter van de
commissie;
b. twee door de Eerste Kamer
der tijdelijke Staten-Generaal
aangewezen personen, die deel
uitmaakten van die Kamer;
•c. drie door de Tweede Kamer
der tijdelijke Staten-Generaal
aangewezen personen, die deel
uitmaakten van die Kamer;
d. vijf door de nationale ad
viescommissie aangewezen per
sonen;
c. een secretaris, beneomd door
den voorzitter der commissie.
Uit het rapport van de commissie
voor de zuivering van d"e Staten-
Generaal blijk, dat, buiten de NSB-
ers om. slechts drie leden „als ge
volg van de werkzaamheden der
Commissie niet meer in het parle
ment terugkeeren. t. w. de heeren
prof. Steger, R.K.; <ie Zeeuw. SDAP
en Kersten. St. Gereformeerd.
De Staten-Generaal zijn thans als
volgt samengesteld:
De leden van de Eerste Kamer zijn
Mr. A. Anema; Jhr. mr. H. A. M
van Asch van Wijck; dr. J. A. J.
Barge; H. M. J, Blomjous; Mr. P.
E. Briet; A, C. de Bruyn; Dr. P. A.
Diepenhorst; Dr. D. van Embcfen;
A. N. Fleskens; J. Gelderman; Dr. E.
Heldring; P. Hiemstra; Mr. F. I. J.
Janssen; Mr. C: H. J.. A. Janssen
6,'e Limpens; J. van de Kieft; Mr.
G. Kolff; B/Ir. R. Kranenburg; Mr.
G. C. J. D. Kropman; Jhr. mr. G.
A. H. Michiels van Kessenich; Mr.
J. C. A. M. van de Mortel; H. C.
Nijkamp; Mr. R. Pollema; Mr. A. G.
A. Ridder var.' Rappard; M. A. Rei-
nalda; Mej. mr. A. E. Ribbius Pele-
tier; Jhr. mr. B. C. de Savornin
Lohman; A. J. Schoemaker; P. Sik-
kes; Mr. J. in 't Veld; J. J. Vorrink;
Mr. W. L. Baron de Vos van Steen-
wijk; N. Vijlbrief; Dr. R. H. Woltjer;
Dr. J. de Zwaan.
Leden van de Tweede Kamer ztjn:
Mr. J. Algera; H. Amellrdc; W. J.
Andriessen; G. Baas Kzn.; Mr. F. J.
H. Bachg; M. L. F. Bajetto; Dr. L.
J. C. Beaufort; Dr. S. E. B. Biere-
ma; J. Bommer; Ir. M. C. E. Bon-
ê'aerts; Hf. J, van den Born; H. S.
Braambeek; Dr. H. Brugmans; H.
E. van den Brule; Mr. K. Bijlsma;
Mr. L. N. Deckers; Mr. G. A. Die
penhorst; Mr. L. A. Donker; Dr. ir.
W. J. Droesen; L. F'. Duymaer van
Twist; Mr. T. A. van Dijken; F. E.
H. Ebels; R. Effend'i; Jhr. mr. M.
van der Goes var.' Naters; J. Groen
Azn.; C. van den Heuvel; Mr. A. M.
Joekes; C. J. van Kempen; A. Kie
vit; Mr. L. G. Kortenhorst; Tj. Krol;
J. M. Krijger Jr.; E. Kupers; C. J.
van Llenden; A. J. Loerakker; Mr.
J. H .van Maarseveen; Mr. A. J. J.
M. Mes; H. J. W. A. Meijerink; H.
Ploeg Jr.; M. J. M. van Poll; H.
Posthuma; Mr. E. G. M. Rooi vink;
Mr. A. B. Roosjen; Jhr. mr. J. W. H.
Rutgers van Rozenburg; Jhr. mr. G.
A. M. J. Ruys de Beerenbrouck; H.
Ruijter; Th. F. M. Schaepman; Mr.
J. R. H. van Schalk; J. Schilthuis; J.
Schouten; P. J. S. Serrarens; H. van
Sleen; W. van der Sluis; C. Smeenk;
W. Steinmetz; J. E. Stokvis; E. J. M
Stumpel; J. G. Suurhoff; Mr. J. C.'
M. Sweens; Mr. J. Terpstra; Mr. F.
G. C. J. M. Teulings; H. W. Tilanus;
J. Tjalma; Mr. P. W. H. Truijen; A.
E. J. de Vries-Bruins; J. Weitkamp;
Mr. W. C. Wendelaar; M. P. van der
Wei1d"en; Mr. J. A. de Wilde; B. J.
J. Wijkamp; J. J. W. IJsselmuiden;
A. W. IJzerman; E. van der Zaal;
Hf- G Zandt.
De beroemde scheikundi
ge dr. Lange te Weenen
had een waardevollen elec-
tronen-microscoop willen
vernietigen, om te voorko
men, dat ze den Russen in
handen viel. Twee andere
geleerden wilden de ver
nietiging beletten; de pro
fessor schoot ze beiden
dood en voltrok zijn voor
genomen vernietigingswerk
met hamer en beitel. Thans
is de geleerde fanaticus
door het Volksgerechtshof
te Weenen veroordeeld tot
den dood door ophanging;
hjj hoorde zijn vonnis on
bewogen aan.
V-
Het 34e studiejaar van de Til-
burgsohe R.K. Leergangen werd
Zaterdag j.l. geopend met een
overzicht van de lotgevallen in
den bezettingstijd, gegeven door
den Rector Prof. Dr. Th. .Goos-
sens. Het nieuwe cursusjaar is
nu begonnen met 678 inschrijvin
gen, het getal is niet groot, maar
dit komt doordat nog niet alle
cursussen kunnen worden hervat.
De bijzonder vertegenwoordiger
van de F.E.A. voor Nederland
heeft verklaard, dat vanuit Ame
rika voor ons land zijn toegewe
zen over het loopende halfjaar:
1.072.000 paren leeren schoenen
van het z.g. distributietype en
2.009.000 paren, buiten dit type
vallend.
Het S.E-A.C.-communiqué van
Zondag meldt, dat de Britsche
kruiser „Cumberland", vergezeld
door twee fregatten, op de rede
van Batavia fs aangekomen.
„Japansche marine- en leger
officieren gingen aan boord met
kaarten, waarop de mijnenvel
den op Java en met volledige
inlichtingen betreffende de
krijgsgevangenen en civiele ge
ïnterneerden op Java. Daarna
stoomde de kruiser op naar Ba
tavia waar een der .voornaamste
Japansche marine, leger en ci
viele autortieien aan boord ver
wacht werden om rapport uit te
brengen over den voortgang die
gemaakt is bij het uitvoeren van
instructies, vervat in het docu
ment dat te Rangoon geteekend
is. Een klein aantal geallieerd
personeel zal in geringe sterkte
aan land gaan om contact op te
nemen met de krijgsgevangenen
en civiele geïnterneerden. Ook
zullen voorraden voor de krijgs
gevangenen aan land gaan".
Na de landing van het vlieg
tuig, dat het dagelijksch verkeer
onderhoudt tusschen Den Haag
en Middelburg, is een doodelijk
ongeluk gebeurd. Mej. A. M. van
Doorn, lid van de M.A.R.V.A,
was uit het vliegtuig gestegen,
toen de piloot de motor weer
aanzette. Zij is toen voor het
vliegtuig omgeloopen en kreeg
een klap van den propeller,
waardoor zij op slag werd ge
dood.
Dr. Ellenbogen, de man die er
van beschuldigd wordt in het
kamp Buchenwalde op duizenden
menschen proeven te hebben
genomen, velen met doode1 ijken
afloop, is, Vblgens radio Luxem
burg, in Hesse gearresteerd.
Minister van Schaik heeft op
een herdenkingsbijeenkomst van
spoorwegpersoneel te Utrecht een
rede gehouden, waarin hij zijn
warme hulde en dank bracht na
mens het volk voor al het goede
en de plicht, die de Spoorweg
mannen hebben gedaan, met het
voorbijzien van alle gevaren en
moeilijkheden gedurende den oor
log in het algemeen en geduren
de de staking in het bijzonder.
Na een voorafgaande beschou
wing te hebben gegeven over het
werk in den oorlog en de vraag
van het al of niet goed doen van
de Directie der N. S. om door te
blijven rijden, ging de Minister
dieper in op het eigenlijke feit,
zonder weerga in de bezette
landen.
„Als één man hebt gij het be
vel van de regeering opgevolgd",
aldus zijne Excellentie, „die
daad heeft de bewondering ge
wekt van de geheele wereld en
den naam van Nederland hoog
gehouden. Honger, koude en el
lende hebben we allen gekend,
maar gij hebt vrijwillig dit alles
willen opnemen en gij hebt alle
gevolgen van het noodzakelijke
onderduiken aanvaard."
De Minister heeft verder alle
spoorwegmannen opgeroepen
geen gehoor te geven aan de on
rust en de ontevredenheid, die
overal het leven onaangenaam
trachten te maken, maar steeds
hun plicht te blijven doen, want.
dat het Nederlandsche volk op
zijn spoorwegmannen vertrouwt.
Het luchtvaarttournooi op YpenburgH. M. de Koningin inspecteert bi)
Haar aankomst de eere-wacbt.
Leiden viert weer lustrumfeest.
Het 74e, na de stichting in 1575.
Duizenden oud-studenten uit het
geheele land, waaronder vele
vermaarde juristen, zijn naar de
sleutelstad gekomen. Onder de
reünisten bevond zioh ook H.K.H.
Prinses Juliana. In een toespraak
zei de rector-magnificus, dat de
Leidsche Universiteit vooral een
symbool was van de hoogste goe
deren, welke de mensch kent,
vrijheid van onderzoek en vrije
gedachten uiting. Prof. Cleve-
ringa sprak over het ondefinieer
bare van den Leidschen geest. Er
was een drukbezochte receptie.
Zondag waren er kerkdiensten,
des middags sportwedstrijden.
Door den Minister van Finan
ciën en diens ambtsgenoot van
Overzeesche Gebiedsdeelen is
een commissie in het leven ge
roepen, die advies zal uitbrengen
aan de Ministers over het vraag
stuk van de verhoudingen tus
schen den Nederlandschen gul
den en de valuta der Over
zeesche Gebiedsdeelen.
Naar aanleiding van de aan
gekondigde verlaging van het
aardappelen-rantsoen wordt ver
der medegedeeld, dat deze verla
ging niet zoo erg zal worden als
werd verondersteld. De achter
stand in den aanvoer is in zoo
verre ingeloopen, dat de verla
ging slechts betrekking heeft op
1 kg. per persoon. De compen-
staie van 800 gram brood blijft
toegestaan.
De aardappelproductie is vol
doende voor een distributie van
3 kg. per week, terwijl het ver
der in de bedoeling ligt, de ste
delingen een winteropslag te ge
ven voor de komende maanden.
DOOR TRAP VAN EEN PAARD
GEDOOD
Tragisch ongeluk te
Alkmaar
Donderdag JA kreeg de 42-jarig'e
landbouwer v. Heekeren aan den
Westelijk een trap Van zijn paard;
zijn knechtje vorA' hem in de schuur
voorover liggen, aan het hoofd ge
wond; nadat dr. Herringa de eerste
hulp had verleend, is de" man naar
het Centraal Ziekenhuis vervoerd',
waar hij in dien nacht van Zaterdag
op Zondag is overleden.
Een tragische bijzonderheid is. dat
zijn vader op dezelfde wijze om het
leven is gekomen.
Het bericht der opzegging van het Concordaat door de regeering
van Warschau, heeft het Vaticaan nog niet officieel bereikt. Dat
neemt niet weg dat men zich ongerust maakt over deze uiting van
sen geestestoestand, die men niet verwachtte. Kort geleden had zich
een ernstige evolutie voorgedaan in de houding van het Vaticaan
ten opzichte der regeering van Warschau, en men scheen den weg
op te gaan van de officieele erkenning van het nieuwe regime.
Men kon vaststellen dat een sour
dine was geplaatst op de betrekkin
gen tusschen den H. Stoel en de ele
menten die niet bij de regeering van
Warschau aanleunden en cat de
laatste groote Poolsche militaire
audiëntie niet met den zelfden luis
ter was omgeven als de vorige. Aan
den ancJeren kant werd de terugkeer
van Kardinaal Hlond in Polen uitge
legd als een eerste stap naar het
tot stand brengen van normale be
trekkingen.
De Poolsche regeering rechtvaar
digt haar beslissing door het feit,
dat dJe Heilige Stoel door de benoe
ming van Dultsche Apostolische ad
ministrators in de Poolsche bisdom
men, inbreuk op het Concordaat
heeft gemaakt. Men merkt in kerke
lijke krijgen op, dat hetgeen in Po
len is gebeurd trouwens in twee
gevallen slechts, zoo zegt men
zich eveneens heeft voorgedaan in
d'e gebieden van het Noorden van
Italië, gedurende d:e nazi-fasistische
bezetting. In twee gevallen heeft het
Vaticaan, dat niet in betrekking
wilde komen met de autoriteiten, die
in feite het gezag uitoefenden, het
geen men zou hebben kunnen be
schouwen, als £<e erkenning van den
door de bezetting geschapen toe
stand, geen nieuwe bisschoppen be
noemd in de open staande bisdom
men en heeft het er zich toe be
paald' ne leiding van de zaken der
bisdommen toe te vertrouwen aan
Apostolische administrators, die ter
plaatse werden gekozen. In het ge
val van Polen is het gebeurd dat
het ging om bisdommen met een ge
mengde bevolking en gelegen dicht
bij de Duitsche bisdommen en men
een beroep moest doen op de hoofden
var»- laatstgenoemde bisdommen.
Ir. Louwes, Directeur-Gene
raal voor de voedselvoorziening
bevindt zich momenteel in de
V. S-, teneinde besprekingen te
voeren over de voedselproblemen
in Nederland.
J. C. SMUTS, minister-presi
dent van Zuid-Afrika, heeft in
een brief aan het South-Africa
house te Londen, er de nadruk
op gelegd, dat Nederland zoo ef
ficiënt mogelijk moet worden
geholpen.