NIEUW
Ongewenschte toestand
Rusland wenscht geen
pottekijkers
KEIZER HIROHITO
Gezag noodig
in interneeringskampen
kan ontslagen worden
ERICHT
Zonen
BUREAUX
tember 1945
gedeeld door
[de Bilt van
Dinsdagavond
k nog krach-
Zuidelijke
bewolking,
ile buien.
besloot de ver-
(-'oodzakelijkheid
mee te bou-
Ing van ons va
rdingen. Hierna
verkiezing van
volgens den
tij bestuur. Het
lengesteld: F.
J. Koortens,
>per, penning-
Kaandorp, J.
P.
IOGELIJK
JGEN
;n in een ver-
Volksbewe-
kehouden rede
president prof.
o:m: mede-
legeering het
pingen zooveel
idigen. Voor
de mogelijk-
ïg van de ver-
ptraties heeft
leciale func-
leze heeft de
wat zal moe-
meering van
laavten, of de
verkiezings-
ïgeering heeft
It de verkie-
Iprioriteit zal
SROM N.V.
|ed loon.
nerweg 84
[rele zorgen,
verlichten
PRATEN 5
I ALKMAAR
INNERING:
September
en met 2
urlijke per-
Dctober tot
kan van een
lerkrijgbaar.
FACTUREN
|aangesloten
aen wij U
kunnen U
Jen, lcopers
bekleede
enz. enz.
IKMAAR
:R A.S.
ere scholen,
peleefd uit-
bovenge-
retaris, den
18. Alkmaar
rde wagen-
jimelden op
|ur in Hotel
/OOR DEN
A N"
zicht,
jon.
ng, dat ook
ruwe koffie
3990
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1945
41e JAARGANG NUMMER 18739
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs I 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loudsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
OOK uit de gebeurtenissen in
Indonesië blijkt duidelijk,
dat herstel van normaal gezag
dringend noodig is. En dan bij
voorkeur Nederlandsch gezag,
ons eigen Nederlandsch gezag.
Gelukkig bljjkt nu uit de jongste
berichten van gezaghebbende zij
de, dat dit spoedig kan worden
verwacht. Men verwacht ten
minste, zooals wij uit Den Haag
vernemen, aldaar met stelligheid,
dat de eerste geallieerde troepen
inderdaad op 4 October te Bata
via zullen landen. Daarna zullen
in de eerste helft van October
troepen landen te Soerabaja, Pa-
dang en Medan, respectievelijk
dus aan de West- en de Oostkust
van Sumatra.
Men verwacht in gezaghebben
de kringen ook, dat de luitenant
gouverneur generaal van Ned.
Indië, dr. H. J. van Mook begin
October uit Brisbane zal vertrek
ken en gelijktijdig met de geal
lieerde troepen in Batavia aan
land zal gaan. Ook de beer P. A.
Kerstens, Indisch Regeerings-
commissaris ter beschikking van
de Nederlandsche Regeering,
gaat,- per vliegtuig via Londen
naar Batavia.
Voorts kan worden gemeld, dat
In de buitengewesten Makassar
en Timor reeds zijn bezet en ver
moedelijk ook Ambon en Menado.
Deze berichten zijn van het
uiterste .belang, wanneer men ze
beschouwt in het licht van de
recente mededeelingen over den
politieleen toestand op Java. Hoe
wel, voor zoover tot dusver be
kend, in de andere deelen van
den archipel de' houding der be
volking rustig en zelfs sympa
thiek jegens de Nederlanders en
geallieerden is te noemen, is
het te West-Java anders gesteld.
Weliswaar is van werkelijk be
langrijke incidenten tot dusverre
nog geen sprake geweest, doch
het was duidelijk, dat de onze
kere gezagsverhoudingen en het
wegblijven van de geallieerden
en van den aanvoer van voedsel,
medicamenten en andere herstel
materialen op den duur onplei-
zierige consequenties zouden
kunnen hebben. Reeds werd erop
gewezen, dat de loutere aanwe
zigheid van een zwakke bezet
tingsmacht voldoende zou zijn
om klaarheid en rust te schep
pen.
Meegedeeld kan worden, dat
overwegingen van dezen aard er
toe hebben geleid de oorspronke
lijke plannen met betrekking tot
de bezetting van Indië, die in een
tragere bezetting voorzagen, te
herzien. Deze zal nu in sneller
tempo dan oorspronkelijk was
beraamd, worden uitgevoerd.
Dezer dagen zullen een aantal
figuren uit het Nederlandsch-
Indische bedrijfsleven naar het
Oosten vertrekken.
De penibele vervoerssituatie
voor de uitzending naar Indië
van de zoo dringend benoodigde
krachten heeft een wijziging ten.
goede ondergaan. Het R.A.F.
Transport Command heeft n.l, 'n
beperkt aantal plaatsen ter be
schikking gesteld voor het ver
voer door de lucht naar Indië.
Begin October zullen recht
streeks van Nederland uit trans
porten naar Indië gaan. Voor-
loopig echter zal dit beperkt blij
ven tot kleinere schepen met een
vervoerscapaciteit van ten hoog
ste honderd man. Het eerste
schip dat rechtstreeks van Hol
land naar Indië zal varen, is de
„Tarakan", die van IJmuiden zal
vertrekken.
klAUWELIJKS zijn in verschillende kranten berichten gepubli-
ceerd over excessen in de verschillende interneeringskampen van
N.S.B.'ers, of ons bereikten van andere zijden nieuwe berichten
daarover. Wij hadden eerst het feest-schandaal in Harderwijk. Daar
na kwam Voorburg. Nu hoorden wij weer, dat in Rotterdam frau
des werden gepleegd met de voedseltoewijzingen. Er was hier
sprake van, dat aan den plaatselijken distributiedienst een grooter
aantal gedetineerden en bewakers was opgegeven dan in werkelijk
heid het geval is! Dit teveel aan levensmiddelen verdween vermoe
delijk in den zwarten handel.
GENERAAL KRULS
OVER DE
MOEILIJKHEDEN
UIT Delft bereikte ons het be
richt,
dat gedetineerden in
het bezit zouden zijn van scherpe
patronen, welke worden geruild
voor brood en warme maaltijden.
De prijs bedroeg 30 patronen voor
een warmen maalti/f! Uit Steen-
wijk werd gemeld, dat ook daar
zeer geslaagde festiviteiten in een
interneeringskamp werden gehou
den. Men kan wel haast spreken
van een epidemisch verschijnsel.
De chef-stal' van het M.G., de g'e-
neraal-majoor Mr. H. J. Kruis, heeft
hierover een en ander gezegd':
Sedert korten tijd' is gevormd' een
controle-apparaat, dat onder leiding
staat van den kolonel J. M. Snijders,
een Zhg. vliegende colonne, welke se
dert eenigeri' 'tijd een" scherpe* con
trole uitoefent op de toestanden in
Ce honderden kleinere en grootere
kampen en kampjes, welke over ons
geheele land zijn verspreid.
Generaal Kruis heeft ook persoon
lijk verschillende inspecties verricht
en zal dat ook in de toekomst doen.
Tot r;og' toe heeft deze inspectie een
onderzoek in kunnen stellen in ruim
30 kampen. Het resultaat is inder
daad' geweest, d'at in enkele kampen
misstanden zijn aangetroffen', in een
kamp zelfs dusdanig, dat tot sluiting
is overgegaan. De geïnterneerden
genieten op het oogenblik de volle
dige burgerrantsoenen, helaas ech
ter zijn er plaatselijke distributie-
diensten die deze regeling negeeren!
Het is noodzakelijk, dat de gevan
genen eenige ontspanning hebben. In
verschillende kampen is het door
allerlei omstandigheden, o.a. door
gebrek aan materiaal b.v. nog niet
mogelijk de gevangenen te laten
werken. Het volslagen nietsdoen kan
tot de grootste misstanden leiden,
daarom is toegestaan, dat er b.v. ge
kaart, gedamd of geschaakt wordt,
of dat door middel van het verza
melen van boeken, welke natuurlijk
streng worden gecensureerd, een bi
bliotheekje word't gevormd. Men
moet niet uit het oog verliezen, dat
tot nog toe slechts zeer weinig ge
vangenen zijn berecht en er hier dus
sprake is van voor-arrest.
De moeilijkheden zijn legio. Op
het oogenblik 'zijn er tusschen de 80
a 90.000 politieke gevangenen in ons
land. Men beschikt .niet over vol
doende bewaking. Het is dus volko
men uitgesloten een scherpe selectie
toe te passen. De vraag overtreft nu
Nederland kan weer
lachen!
En dat met Buziau. Eindelijk is
er iets uit die groote stilte, die
onzen grooten komiek omgaf, te
voorschijn gekomen. Wanneer de
plannen klaar kunnen komen,
zal Buus 1 Januari 1946 weer be
ginnen met zijn onovertrefbare
humor en met zijn kunst, waar
heel Nederland jaren op heeft
gewacht. Men heeft hein gezegd,
dat hij toch stof genoeg had van
den tijd, die achter ons ligt.
Maar dit wil de kunstenaar niet.
Hij kent zijn menschen veel te
goed. Oorlog en ellende zijn nu
voorbij, er zijn voor velen moei
lijke herinneringen en daarom
geen humor uit het verleden.
Het volk heeft wat anders noo
dig. Hier spreekt weer volkomen
de man. zooals wij hem kennen
uit zijn vele wijze en toch dood
eenvoudige schetsen. Nooit zoekt
hij het in het gemakkelijke of
het goedkoope. Hij zegt het zelf:
„Ik speel zoo graag den mensch
achter het masker". Met groote
verwachting zien wij uit naar
zijn hernieuwde komst.
eenmaal verre het aanbod. Er zijn
daarom zonder twijfel onder het be
wakingspersoneel, het bewaringsper-
soneel en de kampleiding elementen,
die niet op hun plaats zijn. Waar
dit blijkt, zullen zij onmiddellijk
veiwijderd worden. Het is echter
veelal heel moeilijk bij het tekort
aan personeel tevoren in te grijpen.
Evenals G'e heer Koos1 Vorrink dat
eerder deed', verzekerde generaal
Kruis, dat zoowel door de regeernvg»
als door het M.G. alles in het werk
wordt gesteld' om de ongewenschte
toestanden, welke hier en daar
heerschten, zoo snel mogelijk G'e
wereld uit te helpen.
Proces Bergen-Belsen
gaal verder
In het proces tegen de vroegere
bewakers van Belsen zijn weer
eenige getuigen gehoord, die allen
de vreeselijke behandelingen toe
schreven aan de door hen her
kende mannelijke en vrouwelijke
verdachten.
Een der verdedigers merkte op.
dat de getuige Zofia Litwinska
overdreef. Deze diende hem ter
stond van repliek door te ant
woorden, dat alleen hij, die alles
in de kampen heeft medege
maakt, het recht had, hierover te«
spreken en niet iemand, die er
niets van afweet.
Alle getuigen vertelden van de
ergerlijke en barbaarsche toe
standen, die zich in de kampen
voordeden, hoewel er geen nieu
we gezichtspunten naar voren
kwamen.
Quisling, de Noorsche verrader
heeft hooger beroep aangetee-
kend.
J\E conferentie van de ministers
van buitenlandsche zaken is
Maandagmorgen voortgezet. De
algemeene opinie te Londen is,
dat de moeilijkheid waarschijnlijk
niet uit den weg geruimd zal
kunnen worden. Wel laat men er
zijn opluchting over blijken, dat
tijdens het afgeloopen week-end
geen algeheel fiasco tot uiting Is
gekomen, maar men veronder
stelt, dat er nog steeds geen over
eenkomst bereikt is omtrent de
procedure-kwestie, welke Zater
dag j.l. de kink in de kabel ver
oorzaakte, namelijk het voorstel
van de Sovjets om de besprekin
gen over de vredesverdragen met
Finland en de andere vroegere
satellieten van Duitschland, met
name Hongarije, te beperken tot
de mogendheden, welke met deze
landen in oorlog zijn geweest, dus
met tijdelijke uitsluiting van
Frankrijk en China. Volgens wel
ingelichte kr'ygen zou thans de
bespreking van de politieke en
economische toekomst van Oos
tenrijk aan de orde zijn.
Het communiqué van Maan
dag zegt inderdaad dat de Raad
twee bijeenkomsten gehouden
heeft over de bevoorrading van
Oostenrijk, een voorstel voor
een noodregeling voor de Euro-
peesche binnenwateren en de
versnelling van de repatriatie
van Sovjetburgers.
BRITSCH-INDIE
De voorstellen van de Britsche
Labourregeering inzake Britseh
Indië bevatten niets nieuws. Het
zijn de oude voorstellen van
Cripps van 1942. Zij brengen
Britseh Indië een groote mate
van zelfbestuur. Dat de Labour
regeering deze oude voorstellen
weer heeft opgenomen, ontmoet
veel critiek. De Britsch-Indische
congrespartij gaat er niet mee
accoord, maar verlangt volko
men onafhankelijkheid voor
Britseh Indië.
Jaarbeurs
Tot chef van den Technischen
Dienst der Koninklijke Neder
landsche Jaarbeurs is door den
Raad van Beheer benoemd Ir. C.
Voogd c.i., Ingenieur der Ge
meentewerken te Groningen.
Molotof door Engelsch
dagblad beschuldigd
De diplomatieke medewerker
van het Labour-dagblad de Daily
Herald schrijft in een artikel
over de Londensche conferentie;
„Molotof beschouwt klaarblijke
lijk de heele conferentie niet als
een bespreking tusschen de ge
allieerden, maar als een conflict
tusschen het Oosten en het Wes
ten, waarbij het zijn taak is zoo
veel mogelijk doelpunten te sco
ren xpor de leden van het Rus
sische bloc. De politieke machine
loopt traag en niet alleen traag,
maar alsof er zand in zit." De cor
respondent zegt voorts: „De Rus
sische delegatie is er niet op uit
samenwerking te zoeken met de
Westelijke geallieerden, doch om
voordeelen te bereiken voor de
landen, welke zij als een „Ooste
lijk bloc" onder Russische leiding
tracht te stellen, 't Besluit v. d.
Sovjet-unie, om Europa te ver-
deelen in twee zönes, waarvan de
Oostelijke onder Russische lei
ding moet staan, is overduidelijk.
Molotof voert geen besprekingen
over problemen; hij is vast be
sloten tot diplomatieken oorlog in
den Raad, die een rechtslichaam
is."
DE LANDBOUW VOOR
DE RADIO
Heden, Dinsdagavond 9 uur,
spreekt minister Mansholt
voor de radio over de moei
lijkheden in den landbouw,
ter inleiding van een nieuwe
serie radio-voordrachten over
den landbouw.
Hongarije ontkent
Door officieuze kringen wordt ca
tegorisch tegengesproken het in de
Engelsche bladen gepubliceerde be
richt, volgens hetwelk Hongarije,
naar de bepalingen van de met Rus
land gesloten overeenkomst, aan de
Sovjet-Unie een deelneming voor
vijftig procent zou hebben .toege
staan in het geheele economische le
ven van Hongarije, aldus heeft de
Hongaarsche radio medegedeeld.
De bepalingen van den wapenstil
stand voorzagen in het recht tot
overneming van de installaties van
zekere metallurgische en electnci-
teitsbedrijven. De Russische autori
teiten hebben de overbrenging» van
die installaties naar Rusland gean
nuleerd' en in de plaats daarvan
voorstellen gedaan tot stichting van
een deelgenootschap tot vijftig pro
cent in de exploitatie van de bedoel
de bedrijven. Er is in geen geval
sprake van een deelneming tot vijf
tig» procent in h'et geheele economi
sche leven van Hongarije.
FRANKRIJK STEMT
In Frankrijk zijn Zondag ver
kiezingen gehouden voor de de
partementen. Slechts een klein
deel van de resultaten is bekend,
er zijn honderden herstem
mingen. Uit de stemmencijfers
blijkt echter ook, dat de socialis
ten van Blum en de radicalen
van de Gaulle aan de winnende
hand zijn. Ook de communisten
boekten vooruitgang, echter niet
zooveel als bij de verkiezingen
voor den gemeenteraad die eeni
ge maanden geleden gehouden
zijn. De herstemmingen hebben
Zondag plaats.
SURINAME
De heer Brons is beëedigd als
gouverneur van Suriname. In
Suriname is een commissie van
voorbereiding voor de rijkscon
ferentie benoemd.
OLIEVREDE
Engeland en Amerika, die te
gengestelde belangen hadden bij
de oliebronnen in het Midden-
Oosten, hebben thans een over
eenkomst dienaangaande geslo
ten.
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem heeft benoemd tot
Directeur van het Philosophicum
te Warmond den Zeereerw.
Hooggel. Heer Prof. Dr. J. G. M.
Willebrands.
In een officieele Amerikaansche
verklaring over het gezag van gene
raal MacArthur, wordt o.a. gezegd:
„Aangezien uw gezag» het hoogste is
zult ge niet ingaan op vragen van
Japansche zijde ten aanzien van de
begrenzing van die macht. Het be
stuur van Japan zal worden uitge
oefend door mid'del van de Japan
sche regeering' zoolang deze maatre
gel tot uw voldoening function-
neert".
Welingelichte kringen te Washing
ton meenen, dat uit deze verklaring
de onmiddellijke conclusie kan wor
den getrokken, d'at deze het te al
len tijde mogelijk maakt den keizer
af te zetten. De mogelijkheid' bestaat
dat de publieke opinie in. de Ver-
eenigde Staten deze stap noodzake
lijk zal maken als „wil van het
volk". De verklaring geeft Mac
Arthur d'e macht den. keizer „te ont
slaan".
In den Amerikaansche senaat is
intusschen een aanval gedaan op d'e
bezettingspolitiek van generaal Mac
Arthurl
Mac Arthur heeft thans scherp
omlijnde en vèrdragende instruc
ties van President Truman ont
vangen om Japan militair, eco
nomisch en politiek onder den
duim te houden.
Als uiteindelijke doelstellingen
van de bezetting worden in deze
verklaring, aangegeven: 1. te ver
zekeren, dat Japan niet wederom
een bedreiging voor de Ver. Sta
ten of voor den vrede en veilig
heid van de wereld zal kunnen
worden; 2. de eventueele vesti
ging te bevorderen van een vre
delievende en verantwoordelijke
Japansche regeering, welke de
rechten van andere staten lal
respecteeren en de idealen en
princiepen van de Vereenigde
Volkeren zal onderschrijven.