NIEUW
DE DRIE MOGELIJKHEDEN
Spanje op den voorgrond
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1945
BUREAUX
DE HEFFINGEN INEENS
NOC GEEN ARBEIDS
DIENSTPLICHT
Maar wel werken buiten
de woonplaats
STAKING
Geen audiëntie
Mgr. dr. de Jong
kardinaal?
van de geldkaart
Toelichting
van den Minister
DE GULDEN IN HET
BUITENLAND
Militaire
Commissarissen
HIROHITO BIJ
MAC ARTHUR
DE ANNEXATIE
DE TOEKOMSTIGE
GELDCIRCULATIE
Koningin ontvangt
buitenlandsche
ambassadeurs
41a JAARGANG NUMMER 18742
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buitan God ia 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs -t 1.10 per maand; f 3.30 per Icwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 459
Er komen heffingen in eens.
Tenminste, dat is het plan van
de Regeering. Maar deze be
langrijke zaak zal niet zonder
de Volksvertegenwoordiging
behandeld worden. Die zal
daarover moeten beslissen. De
minister heeft, blijkens den
teks* van het ons toegezonden
A.N.™.-verslag van de perscon
ferentie, niet gezegd, dat dit
geschieden zal door de „geko
zen" volksvertegenwoordiging,
wat bijv. met de kwestie der
nationalisatie van de mijnen
wel het geval is. De plannen
voor heffingen in eens bevin
den zich in een vergevorderd
stadium van voorbereiding. Zij
zullen dus, voordat ze tot uit
voering komen, eerst in de
volksvertegenwoordiging, dat
zal dus wel zijn het a.s. nood-
parlement, besproken worden.
De maatregelen op het gebied
van de belastingpolitiek in het
algemeen zullen via de Volks
vertegenwoordiging tot uiting
komen „voor zoover dat eenigs-
zins mogelijk is."
Minister Drees heeft aan een
verslaggever van het A.N.P. een
en ander gezegd over de voorne
mens van de Regeering inzake de
tewerkstelling van arbeiders bui
ten hun woonplaats. Arbeids
dienstplicht zal slechts in uiterste
noodzaak worden ingevoerd. Het
zal eerst geprobeerd worden met
tewerkstelling van hen, die bij de
Arbeidsbeurs zijn ingeschreven.
De Regeering zal daartoe op
groote schaal arbeiders oproepen
voor de verwoeste gebieden en
voor oogstwerkzaamheden. In be
paalde bedrijven en in bepaalde
plaatsen bestaat een ernstig te
kort aan werkkrachten, terwijl er
nog veel werkloozen zijn, die een
uitkeering genieten. Waar geen
rekening gehouden werd met ge
zinsinkomsten, heeft dit tot ver-»
schillende misbruiken aanleiding
gegeven. Wie arbeid, waartoe hij
opgeroepen wordt, via de Arbeids-
bureaux, weigert, komt niet meer
voor uitkeering in aanmerking.
Deze zal ook alleen gegeven wor
den, indien alle gezinsleden, die
daarvoor in aanmerking komen,
bij de Arbeidsbureaux zijn inge
schreven.
In Amsterdam is een staking
uitgebroken bij eep bedrijf, dat
vrouwelijke krachten noodig had
en deze alleen meende te kunnen
krijgen, door N.S.B.-kameraads-
kes uit een kamp te werk te stel
len. Daar hadden de arbeiders be
zwaar tegen. Natuurlijk speelt
ook de Eenheidsvakbeweging hier
weer een rol. Er worden bespre
kingen gevoerd om de kwestie op
te lossen.
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal Dinsdag 2 October
geen audiëntie verleenen.
Naar het „Utrechtsch Katholiek Dag
blad" verneemt, wordt in welinge
lichte kringen verzekerd, dat Mgr.
Dr. J. de Jong, Aartsbisschop van
Utrecht, bij het a.s. Consistorie door
Z. H. den Paus tot Kardinaal zal
worden verheven,
IN een persconferentie heeft de Minister van Fihavciën, prof. mr.
Lieftinck, gisterenmiddag een nadere toelichting gegeven op de
voorschriften betreffende de deblokkeering, welke in de desbetref
fende beschikking zjjn vervat en elders in dit nummer breedvoerig
worden weergegeven. De vraag kwam o.a. ter sprake, waarom de
kerken niet zijn genoemd in de algemeene vrijstellingen van artikel
8. Algeheele vrijstelling van kerken bleek in de praktijk niet mo
gelijk, sommige menschen hebben nl. aan de kerken gelden geleend,
in de hoop, dat dit geld buiten de aangifte zou vallen en zij op deze
wijze hun zwart geld veilig zouden kunnen stellen. Voor de diaco
nieën is in de beschikking zelf reeds een voorziening getroffen. Ook
armbesturen vallen hieronder. Honderd-gulden biljetten blijven
geblokkeerd. Artikel 11, 12 en 13 regelen de eerste uitbetaling in
contanten. Er zijn drie mogelijkheden die moeten worden onder
scheiden.
In de eerste plaats de geld
kaart of volmacht vermeldt een
bedrag van f 100 of meer. In dat
geval wordt f 100 op de geld
kaart of volmacht uitgekeerd. In
de tweede plaats, de geldkaart
of volmacht vermeldt een bedrag
van minder dan f 100. In dat
geval wordt het geheele ingele
verde bedrag uitbetaald, terwijl
de belanghebbende bovendien het
recht heeft het ontbrekende ge
deelte in contanten op te nemen
uit een geblokkeerde rekening.
Deze laatste faciliteit geldt echter
alleen indien het i'nleverkantoor d.w.
z. de instelling1, waarop de geldkaart
is gestort, dezelfde is als de bank.
giro-instelling enz. waar de belang
hebbende zijn rekening' houdt. De
minister vroeg vooral voor deze laat
ste regeling de aandacht.
Werkgevers die zich belasten met
centrale inlevering van de gelden
van hun personeel zullen dus goed
doen, hetzij aan hun personeel tevo
ren duidelijk mede te deelen bij wel
ke bank het geld' door den werkgever
zal worden g'estort, teneinde hun de
keus te laten al dan niet aan de cen
trale inlevering deel te nemen de
betrokkenen krijgen immers alleen
aanvulling op hun geldkaart, als zij
ook zelf een rekening bij die bank
onderhouden hetzij ten behoeve
van d'e werknemers verschillende
lijsten aan te leggen, die zullen wor
den overgelegd bij de verschillende
daarvoor in aanmerking' komende
banken, waar hun personeel een
rekening heeft staan.
Als de geldkaart onge
bruikt is.
In de derde plaats de geldkaart
is ongeoruikt en vermeldt in het
geheel geen bedrag (voor een
volmacht geldt deze regeling
uiteraard niet) In dit geval kan
de Delanghebbende zich in de
periode van 3 t/m 6 October tot
zijn bank spaarbank enz. wenden
met het verzoek om uit zijn re
kening een bedrag van f 100 uit
betaald te krijgen. Aan dit ver
zoek, dat schriftelijk moet ge
schieden, moet worden gehecht
de afgeknipte bon één van de
geldkaart.
Zoowel in het tweede als in
het derde geval volgen nog na
dere voorschriften, hoe gehandeld
moet worden door belanghebben
den die een rekening bezitten
bij den postchequé- en girodienst.
Wat de deblokkeering voor d'e be
taling van.
Joonen en salarissen
betreft,, moet in de eerste plaats dui
delijk vaststaan, dat de navraag be
trekking' heeft op het netto uit te
keeren bedrag, dus na aftrek van
loonbelasting en dergelijke kortin
gen, die d'e werknemer niet in han
den krijgt. In de tweede plaats moet
de werkgever uitdrukkelijk verkla
ren, of de loonen en salarissen in
overeenstemming zijn met d'e normen
die van regeeringswege zijn vastge
steld.
Wanneer dit laatste niet het geval
blijkt, is d'e bank tot wie de aan
vraag wordt gericht, gehouden de
betrokken mededeeling door te geven
•aan. het college van rijksbemidd'e-
Artikel 19 treft een regeling ten
aanzien van credietverleening. De
banken zullen dienaangaande recht
streeks instructies ontvangen. Indien
men de banken zou vrijlaten in haar
credietverleening, dan zou een lek in
de regeling kunnen ontstaan.
Overdracht is betaling in
wettig betaalmiddel.
Van belang is voorts artikel 20.
Door de schaarschte aan papiergeld,
die voorloopig zal bestaan, is het
niet in alle gevallen mogelijk dat een
debiteur zijn schulden kwijt in het
geen tot dusverre als wettig betaal
middel gold. Daarom is bepaald' dat
overdracht van tegoed op een girale
of vrije rekening van den crediteur
beschouwd wordt als betaling in wet
tig betaalmiddel. De schuldeischer
die bericht ontvangt dat zijn schul
denaar een bepaald bedrag op zijn
bankrekening heeft overgeschreven,
moet hiermede derhalve genoegen ne
men.
Voorts is nog bepaald', dat bij
iedere opdracht die aan een bank
wordt verstrekt, duidelijk moet blij
ken of zij betrekking heeft op een
geblokkeerde, een girale dar.' wel een
vrijè rekening, terwijl ten slotte de
mogelijkheid' is voorzien dat geblok
keerde rekeningen die dezelfde Re
keninghouder bij verschillende ban
ken heeft uitstaan wórden samenge
voegd.
Ten aanzien van de waardee
ring van onze valuta in het bui
tenland, gaf de minister van
financiën by de bespreking met
de pers gisteren te kennen, dat
hy de stellige verwachting koes
tert, dat de geldzuivering, waar
voor in het buitenland zeer groo
te belangstelling bestaat, steun
zal geven aan de waardeering
voor onze valuta in het buiten
land.
EN ALS IK DE
HONDERDDUIZEND WIN?
De Minister, die overal raad
op weet, heeft op de perscon
ferentie ook geantwoord op
de vraag, wat er gebeurt, als
iemand een prijs uit de loterij
wint. Het antwoord is: ook
die prijs zal niet in contanten
worden uitbetaald, maar op
de rekening van den betrok
kene worden overgeschreven.
TWEE DAMES VERDRONKEN
Auto te water te Zifre.
Op den Rijksweg lar.gs het Nooru-
Hollandsch Kanaal bij de Burger
vlotbrug ln de gemeente Zijpe, ls een
militaire personenauto geslipt, over
den kop geslagen en ln het kanaal
terecht gekomen. Twee Inzittenden,
een kapitein en een soldaat van het
militair gezag uit Leeuwarden wisten
zich te redden, doelt twee dames, die
meereden en achter in d'e auto zaten,
verdronken. De slachtoffers zijn me
vrouw A. Bleeksma, geboren Tuin-
stra, oud 65 jaar, wonende te Leeu
warden en mevr. A. E. Egle, geboren
Mekel. oud 31 jaar, eveneens te
Leeuwarden.
Professor Laski, voorzitter der
Engelsche Labour-partij heeft in
een radiorede als zijn persoon
lijke meening te kennen gegeven,
dat de regeeringsvorm in Spanje
moet worden veranderd. De te
genwoordige Spaansche regee
ring diende niet meer erkend te
worden, daar het regime van
Franco tot een nieuwe en bar-
baarscher oorlog zou leiden! Vol
gens hem was het onder Franco
onmogelijk voor den gewonen
Spanjaard, om tot de verwezen
lijking te komen van de „vier
vrijheden".
Hij ging nog een stap verder,
toen hij beweerde, dat het een
plicht was den Caudillo niet
meer te erkennen en dat er een
nieuwe oorlog verhinderd moest
worden, terwijl ook tegengegaan
moest worden, dat Franco een,
accoord aanging met een of an
deren pretendent van den Spaan-
schen troon.
Laski ging evenwel in zijn uit
latingen niet zoover als de Rus
sische ambassadeur te Washing
ton, die zonder meer Franco op
de lijst van oorlogsmisdadigers
geplaatst wilde hebben, op grond
van diens agressieve handelingen
tegen de Sovjet-Unie.
Ongeveer denzelfden tyd, dat
Laski zijn woorden bezigde, dat
eeen verbintenis van Franco met
een of anderen troonpretendent
moest worden verhinderd, werd
een interview bekend, dat Ren
ter's correspondent den verte
genwoordiger van den Spaan-
schen troonpretendent Don Juan
afnam te Madrid. Deze, generaal
Alfredo Kindelan, verklaarde.dat
voor het herstel van de monar
chie in Spanje geen militaire
coup noodig zou zijn. De vesti
ging van een republikeinsche re
geering was volgens hem een ab
soluut onaanvaardbare oplossing.
De taak van de mogelijke mo
narchie zag hij in het teruggeven
van de vrijheden aan het Spaan
sche volk en het herstel van de
menschelijke persoonlijkheid. Ook
de Cortes (de Spaansche volks
vertegenwoordiging) zou dan weer
bijeengeroepen moeten worden,
zoodat het volk in de gelegenheid
kon worden gesteld, zijn wen-
schen kenbaar te maken en con
trole uit te oefenen over de be
slissingen van de regeering
Toen hem gevraagd werd, bin
nen welken tijd naar zijn mee
ning het herstel van de monar
chie een feit zou worden, ant
woordde de generaal,, dat hij
geen voorspellingen wilde doen,
doch dat men veronderstelde van
zes maanden.
Naar wp vernemen zal met
ingang van 1 December a.s.
de werkzaamheid der Mili
taire Commissarissen in Ne
derland beëindigd worden.
Keizer Hirohito heeft Mac Ar
thur bezocht. Volgens den cor
respondent van Reuter heeft het
onderhoud tusschen Mac Arthur
en den Japanschen keizer 38 mi
nuten geduurd. Alleen een tolk
was er bij tegenwoordig. Een
woordvoerder van Mac Arthur
heeft medegedeeld, dat het on
derhoud heeft plaats gehad op
verzoek van den keizer. De ont
vangst had plaats ln de Amerl-
kaansche ambassade.
(2aalsie nieuws
Er bevinden zich nog steeds Indo
nesische krijgsgevangenen in Japan-
sche handen. Kolonel van Delden,
het hoofd van den Repatrieerings-
dienst vertrekt naar Indië, voor de
repatrieering van onze landgenoiiten
uit Batavia. Particuliere bespre
kingen op de Londensche conferentie
wekken de verwachting, dat men het
eens zal worden over de toekomst
van Hongarije. In Saigon, de hoofd,
stad van Fransch Indo-China, duren
de rustverstoringen voort. In
Amerika breiden de stakingen zich
uit. In Montreal Canada, staken de
havenarbeiders, dertig schepen met
voedsel voor Europa worden opge
houden. In Ausralië wordt bit
tere critiek geleverd op de Regeeriug
omdat zU niet krachtig optreedt tegen
de stakingen in de haven en de
schijn op zich laadt, de revolutionaire
strooming in Indië te steunen, terwijl
vriendschappelijke betrekkingen met
Nederland worden onderhouden.
In het algemeen komt in Australië
bovendien scherpe oppositie tot
uiting tegen de communistische sa
menzweringen, die de orde in het
land bedreigen. De Nederlandsche
Regeering heeft een commissie inge
steld, die van advies zal dienen over
de instelling van een nationale vlieg
tuigindustrie.
Wist het „Amsterdamsen Dag
blad" te melden, dat de Regeerjing
uit Londen bericht heeft gekre
gen, dat zij haar standpunt inzake
de gebiedsuitbreiding aan de Lon
densche Conferentie moest be
kend maken, zoodat het annexa
tieprobleem in een nieuw sta
dium gekomen is, de „Tijd" voegt
daaraan op gezag van zijn par
lementairen redacteur toe, dat
de staatscommissie voor het an
nexatieprobleem haar rapport
bereids heeft ingediend met bet
advies, niet te komen tot an
nexatie, maar bezetting van een
stuk van Duitschland tusschen
Rpn en Limburg!
Op een vraag, welke gedachte
de minister heeft omtrent den
totalen toekomstigen geldsom
loop, antwoordde deze op de gis
teren gehouden persconferentie
dat hij thans bezig is met een
theoretisch experiment, om n.L
proefondervindelijk na te gaan,
wat eigenlijk de reeele behoefte
aan geldmiddelen in het verkeer,
bedraagt. Op grond van inlich
tingen en gegevens van banken
zal regehnatig de pols van het
geldverkeer worden gevoeld,
teneinde aan de hand daarvan te
bepalen, of er al dan niet geld
moet worden vrijgegeven.
FISCALE RECHERCHE
Minister. Lieftinck heeft op de
persconferentie medegedeeld, dat
er een fiscaal recherche besluit
komt, dat nog deze week te ver
wachten is. Het is van zeer in
grijpenden aard, en zal veel ver
rassingen brengen voor hen, dia
trachten aan de bepalingen van
de Deblokkeeringsbeschikking ta
ontsnappen.
H.M. de Koningin heeft Woens
dagmiddag in het paleis aan het
Lange Voorhout den ambassa
deur der Ver. Stalen en later dia
van China, Frankrijk en van da
Sovjet-Unie ontvangen.
