8 October-viering, - feest van vreugde
in vrijheid
Feest om nooit te vergeten
De Kaasmarkt in den
Kinderoptocht
Nieuw Noordhollgndsch Dagblad
Ons grootsche verzet was resultaat
van volksopvoeding"
OOSTENRIJK
KONING LEOPOLD
PELS' Oude Jenever
Pels Zoon - Alkmaar
Ter dood veroordeeld
Gefusilleerd!
Doodstraf geëischt
.TARAKAN" De eerste Indië-vaarder
Dinsdag 9 October 1945
Alkmaar ontzet!
Nooit wellicht na dien 8 October
1573 is er meer aanleiding geweest,
het feest van Alkmaar ontzet te vie
ren. dan juist dit jaar. De doffe stap
der moffenlaars en a'e hatelijke hak-
kenklapperij s? der „Edelgermanen"
klinken nog' flets in onze ooren als
een onwezenlijke droom, in plaats van
rauwe realiteit, waarvan wij de na-
weëen steed's meer aan den lijve on
dervinden.
Nu, juist nu. op dezen 8sten Octo
ber. beseffen wij het best. wat een
vreugde er op d*ien Octoberaag var;
bijna vier eeuwen geleden moet zijn
losgebarsten en ui+<*edragen tot in de
uithoeken van o V- dierbare stad,
achter de gordijnen van de vensters,
op de straten en pleinen, in de slop
pen en steegen, dezelfde die thans nog
de onzen zijn en waardoor wij ons in
den tred van alledag' van huis naar
kantoor en van kantoor naar huis
spoedden.
Alkmaar ontzet!
Hoe weinig begrepen wij vroeger,
wat een tragiek, een nameloos leed
van gepijnde en geknechte menschen
er moet liggen achter die paar sim
pele woorden; maar ook wat een golf
van blijheid' en oprechte vreugde. na
zooveel opgekropte ellende.
En Alkmaar heeft feest gevierd, op
de haar eigen, waardige wijze.
De reveille.
Nauwelijks was d'e zon ontwaakt,
en boorde zij haar nog zwakke stra
len door de blauw gekamde lucht, of
men kon reeds de menschen op zien
■trekken naar d'e Steenenbrug. het uit
gangspunt var; de reveille. Voor half
neg'en waren hier al de deelnemers
van het kinderkoor deputaties uit
alle Alkmaarsche lagere scholen
bijeen, popelend van verlangen om
hun frlssche stemgeluid den prillen
morgen toe te vertrouwen. Klokslag
half negen zwaaide de stok van diri
gent „Jor.ker en zongen de hooge kin
derstemmen „Van Alkmaar de Vic
torie".
Dan trok de stoet, voorafgegaan
door het muziekkorps „Soli Deo
Gloria" door de met roodwitte wim
pels en oranjevanen versierde stra
ten naar de Nieuwlandersingel, waar
den burgemeester voor zijn ambtswo
ning een aubade wachtte de eerste
op 8 October r.a zes jaren van ge
dwongen onderbreking Feest- en
propagandacommissies hadden zich
hier reeds opgesteld. En toen de di
rigent het sein tot den „aanval" g'af,
klonk uit ruim 100 kinderkelen nog
maals het Alkmaars Victorie, aange
hoord door vele feestgangers. Zelfs
aan de overzijde van het water ston
den de toehoorders rijen dik. De bur
gemeester dankte in korte woorden
hartelijk voor de spontane kinderhui-
de en onder luid gejuich van 't jonge
volkje werden zij ir; den tuin van de
burgemeesterswoning genoodigd om
hun traditioneele versnapering in
ontvangst te nemen. Getroffen dankte
burgemeester var; Kinschot voor de
hem gebrache spontane hulde.
Alkmaar In feesttooi.
Los van het programma zijn wij er
op uitgetogen, om te zien. waar de
versieringen het mooist waren, om te
weten waar wii het meest voor dozen
dag' te verwachten hadden. Er was
veel en goed versierd. De roodwitte
wimpels overkoepelden d'e straten en
de oranjeballons slingerden in den
wind' over het erauwgroene water der
grachten. Er; al was er misschien op
andere jaren nog méér en nog héter
versierd, men proefde reeds in de
ochtenduren de feestvreugde, ook al
speelde de zon kriieertie met dreigend
donkere wolken die intusschen waren
opgedoemd'.
Feestklanken van den toren.
Koraalmuziek voor het
Stadhuis.
Nauwelijks zijn wij teruggekeerd
van onzen „i pectietocht" door cje
stad, of ies anders vergt reeds weer
onze aandacht.
Op het bordes van het Stadhuis ze
telt „Soli Deo Gloria" en vanaf dit
platform golven de gewijde klanken
der koraalmuziek over d'e feestgan
gers in de Langestraat en dringt de
altijd weer machtige Valerius Ge-
deqck-Clanck door tot ons bureau.
De dirigent, de heer J. Schoenma
ker. weet wat hij van zijn menschen
verwachten kan en leidt met strakke
hand'.
Wanneer wij ons even later weer op
pad begeven, dalen van den toren de
klanken van het Carillon over Alc-
marïa. Beïaarbespeling in Alkmaar
blijft steeds een evenement, maar qp
dezen dag* klinkt het nóg feestelijker
als anders, het is alsof de beiaardier,
ce heer W. J. Crefeld' vanuit zijn hoog
domein allen en alles wil toeroepen:
Staak den arbeid; vandaag is het
feest! Het mist zijn uitwerking niet,
want in d'e stad' wordt het steeds
drukker. Het carillon blijkt onweer
staanbaar.
Wij hebben ons r;og niet door d'e of-
ficieele rijstebrij van het feest heen-
gegeten maar toch is er al veel en
gezellige dTukte in het centrum en
uw redacteur heeft werkelijk moeite,
om zich door de Langestraat heen te
worstelen op weg' naar het Victoria-
park. om de herdenkingsrede van Mi
nister Ringers te beluisteren.
Minister Ringers spreekt voor
zijn stadgenooten.
Het is later geworden dan het pro
gramma wil. wanneer Z. Exc. Minis
ter dr. ir. J. A. Ringers in de stad'
waar hij geboren en getogen is, voor
het met vlaggen getooide Victoria-
beeld in het Vlctoriapark het gestoel
te bestijgt, om het woord te richten
tot zijn „stadgenooten" zooals zijn
aanhef luidt. Z. Exc. had zich on
danks overstelpende werkzaamheden
niet kunnen weerhouden op aezen
dag naar Alkmaar te komen en te
spreken op den tijd en plaats wa'ar
zijn vader zoovele jaren achtereen
óók ztin stadgenooten toesprak.
Hij memoreerde de afgeloopen be
zettingsjaren, toen ons volk door die
pe dalen van ellende moest gaan, ge
knecht door ee/i volk. dat door.schro
melijke zelfoverschatting vergeten
haa, mensch te zijn. Zij schoten de
open staa Rotterdam in brana, zij
vernielden onze landbouwgebieden en
plunderden de steden en de volge
propte magazijnen; zij probeerden ons
wijs te maken, als vriend te komen
en misbruikten onze arbeiaers als sla
ven in Duitschlanü voor de „Rüs-
tung*" werken.
Ons volk heeft in die verschrikke
lijke jaren weerstand geboden in den
geest of In feite en veleif* van ons
gingen in ellende onder in ce con
centratiekampen. Daarom bezien wij
deze herdenking met andere oogen
dan vroeger. Wij leefden toén nog in
vrede en waren in slaap gesust. Wij
kreg'en een vredespaleis in Den Haag
en daarmede de hoop. dat oorlogen in
de toekomst zouden worden voorko
men. Dat was or.s ongeluk, want 1914
bewees reeds ons onjuiste inzicht
daarin.
De ministr grijpt nog verder terug
in de geschiedenis en spreekt over
de zestiende eeuw. Wij Alkmaarders
wisten wat weerstand was en hielcen
onze stad als sleutel van het Noor
derkwartier tegen het sterkste leger
maar's beleg bulderden 20 vuurmon
den en van alle kanten kreeg de stad
een kannonad'e. De Spaansche bevel
hebber verlangde overgave op lijfs
genade, zonder verzet. Maar Alkmaar
sj^rak haar: „Nee;;, nooit"; meer vast
beraden dan ooit tevoren. Toen brak
een hel los, maar Alkmaar hield' stand
Minister Ringers maakte een ver
gelijking met de achter ons liggende
jaren var; oorlogswee.
Wij leefden in denzelfden tijd als
onze voorvaderen vierhonderd' jaar
geleden. Op 26 Sepember staken de
troepen van Prins Willem van Oranje
de dijken door en het zeewater spoel
de tot vlak voor Alkmaar. Toen
moest het Spaansche juk wrjken en
op 8 October 1573 was het Hollandsch
Noorderkwartier bevrijd.
Eeuwen later kwam de Fransche
bezetting. De Fransche „Gestapo"
van dien tijd. had niet de beschikking
over radio, telefoon, telex. enz. en
men kende geen concentratiekampen,
al bestond' er dan een zware druk.
De verzetsbeweging had' daardoor ge
makkelijker werk, dan die van de
jaren '40'45. toen Rauter's stem d'oor
onze radio brulde.
Ons verzet Is grootsch geweest in
die afgeloopen jaren, zóó, dat een
Duitsche officier eens aan minister
Ringers toevertrouwde, jaloersch te
van dien tijd. 800 Mar; aan troepen
hielden het wekenlang uit tegen bijna
25.000 Spanjaarden, geholpen door een zijn op zoo'n volksopvoeding,
burger^ die vastbeloten was zich tot.l
den dood te verzetten. Op 18 Septem- I (Het belangrijke slot van de rede
ber 1573, de bangste dag van Alk- staat op de eerste pagina).
Na de door de talrijke aanwezigen
met groote aandacht toegehoorde
herdenkingsrede van minister Rin
gers, werd het Victoriabeeld met een
bloemrijken krans getooid.
Onder de genoodigden bemerkten
wij o.m. den Commissaris var; de
Koningin in Noorcholland, Baron de
Vos van Steen wijk. burgemeester
van Kinschot. Lt. Kolonel Bokhorst,
Provinciaal Militair Commissars;
Kolonel Baron van Tuyl van Seroos-
kerken; Kolonel Riem; Overste
Klaassen met hun resp. dames en een
deputatie van het Leidsche Studen
tencorps.
Kinderoptocht trekt veel
belangstelling.
Nog maar nauwelijks waren de
klanken van het middagcarillon ver
storven. toen een groote menschen-
inassa 'zich verzamelde langs de
route var. een jeugdoptocht. Men wil-
ce zich niets laten ontgaan, van al
les, wat er te zien en te genieten
viel. En het moet direct gezegd,
het was de moeite waard, want wat
er aan groepen te zien was, viel te
waardeeren. De muziekkorpsen Ex
celsior, De Postharmonie en Sint
Cecilia' waren allen gerequireerd om
den gang erin te houcer;.
Hoe Alkmaar aan zijn kaasmarkt
„hangt" kon men concludeeren uit
de openingsgroep van eer; optocht.
Boven de rolronde, ei-gele kaasjes
prijkte de zin: Alkmaar wü zijn
kaasmarkt behouden! En de ernstige
gezichten van het jonge volkje on
derstreepten alt verlangen, als be
grepen zij de portée ervan! De lucht
vaartclub van Alkmaar kwam ook
niet slecht voor den cag en de ver
kleinde uitgave van de Jeep deed
^Achter een kabouterwager; liep 'n
peiler van misschien vier lentes en
had moeite om de groep bij te hou
den; de rooae puntmulltjes zaten hem
danig in den weg. Vermelden wij
voorts nog de IJsclub en Luilekker
land waar de worsten en flesschen
cogr'ac om te watertanden aan het
plafond bengelden.
Zelfs de Schermerboeren ontbra
ken niet op het appèl en beschouw
den zoo veronderstellen wij
den 8 Octoberdag als een verleng
stuk van hun j.l. Vrijdag gehoucen
oogstfeest.
Intusschen vroeg het concert in de
tent op het Hofplein ook onze aan
dacht. Excelsior hield er hier den
moed In en was onvermoeibaar.
De jongeren vooral apprecieerden
dat niet weinig en dansten naar har
telust als een „nummer" er maar
even aanleiding toe gaf.
Lucht- en lichtkanonnade tot
besluit. - Grootsch vuurwerk
aan de Noorderkade
Verstoord is de rust var; den
droomenden herfstavond' aar; de
Noorderkade, als om negen uur het
„vuur" wordt geopend' met flitsen
de pijlen van rood en groen en don
derende explosies.
Het groote brilliant carré kleurt
den hemel ir; allerlei schakeeringen.
Het publiek staat rijen dik en
haakt met langgerekte halzen naar
de overzijde van het water, waar d'e
„vuurpeletons" staan opgesteld. De
contra-batterij en van Romeinsche
kaarsen werpen haar lichtkogels in
de zwarte lucht en de diamant-wa
terval, fonkelend' als een edelsteen,
welft haar spattenden vuurstroom
over het grauwe water. Dan flitsen
er fijngekleurde sterren op uit het
zwart van den avond. De toeschou
wers zijr; enthousiast en geraken in
den ban van het machtig mozaïk
van vuur. licht en kleuren.
De slotdecoratie brengt een trans-
narant met ..Wint d'en Vrede", ver
licht door Bengaalsche vuren. De
omgeving baadt Ir; een zee van licht
en duidelijk zie ik de wijzers variN de
klok op half tien staan.
Een oorverd'oovend lawaai als gold
het een bombardement van 100 bom
menwerpers, barst los over de hoof
den van de vele duizenden aan den
waterkant, dar; keert de rust weer
en vallen de laatste vonken tusschen
bei d'e oevers.
De officieele feestviering is ten
einde. De toeschouwers drommen de
lokkende stad weer tegemoet.
ALKMAAR
HET PROCES TEGEN DE
B. S. -ers
Naar wij vernemen zal de
Rechtbank morgen (Woensdag)
om elf uur de zaak tegen de B.S.-
ers voortzetten.
DE 8-OCTOBER FEESTEN
De Alkmaarsche 8-Octoberfeesten
vingen reeds Zaterdag aan met een
kermesse d'été op het Canadaplein.
Het geheele plein was bezet met
verschillende attracties, die men op
kermissen pleegt te vinden. De
zweefmolen en een draaimolen had
den danig de belangstelling van de
jeugd en er werd een druk gebruik
van gemaakt ook. Verd'er waren er
een werptent. schletent enz.
Zoowel des middags als des avonds
was de belangstelling zeer groot.
Bonte middag.
Zondagmiddag gaf de Stichting
„Noodschouwburg te Alkmaar" een
bonte middag ii; het gebouw van de
Groentenveilmg aan den Helder-
schenweg.
Aan dezen bonen middag werkten
mee: Gijmn. ver. De Halter en Turn-
lust. Orpheus, Zar.g en Vriendschap,
Alkm. Operette- en Orkest Ver., Ope
rette Ver. Danza, Menno Grondma's
Kleinkunst ensemble „De Toover-
bal", Balletschool Gré Pranger. Alkm.
Orkest Ver.
De belangstelling was groot en met
aandacht hebben d'e aanwezigen het
inderdaad bonte programma gevolgd.
Plaatsruimte laat niet toe, het pro
gramma in zijn geheel te bespreken.
Onze totaal-indruk is, dat hetgeen ge
boden werd wel zeer gevarieerd was
en ook te waatdeeren viel. Alleen
c.eed het gebouw wat vreemd aan als
Schouwburg en we gelooven niet, dat
het als zoodanig bij spelers en toe
schouwers voldaan zal hebben.
ALKM. BOYS—STORMVOGELS
1—3
Ook in dezen wedstrijd is het
de Boys niet mogen gelukken,
ook maar één punt te veroveren
Toch waren de Boys niet veei
minder dan de Stormvogels. De
middenlinie beging d'e fout, te
veel achter te blijven, waardoor
de voorhoede geheel op zichzelf
was aangewezen. De rust ging in
met gelijken stand 11. Na de
hervatting wisten de Stormvogels
nog twee doelpunten te maken,
waartegenover de Boys geen en
kel konden stellen Zoo bracht
deze derde bekerwedstrijd voor
de Boys de derde nederlaag.
SCHOORL
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Johannes Petrus Gerar-
óus, z. v. Adrianus Petrus Mors en
Maria Roskam; Martha Aleida, d. v.
Gerrit Kooy en Wilhelmina Regina
Stoop; Ferdmanda Cecilia Maria, d.
v. Stephanus Dapper en Elisabeth
Barbara Krimp.
Gehuwd: ^Cornells Phaff en Alió'a
Marie Josette Blom; Cornells Pieter
Vink en Huberdina Cornelia Sanders
Johannes Petrus Bakker en Hille-
gonda Roosje.
Oostenrijk heeft zijn tol aan
den oorlog wel betaald. Het
wordt nu door vier geallieerden
geregeerd, die het thans minder
eens zijn dan ooit. Er zijn ten
minste, naar Reuter uit Londen
meldt, nieuwe moeilijkheden ge
rezen over enkele maatregelen.
Een dezer betreft de olie van
Oostenrijk, dat een oliecentrum
bezit in Zistersdorf. De Russen
staan op het standpunt, dat dit
een zaak is, die hen alleen aan
gaat en derhalve hebben zij met
een maar besloten, het gansche
olieveld te bezetten en daarmee
de olieproductie onder hun con
trole gesteld. Volgens een Reu-
terbericht uit Weenen beschouwt
men in gezaghebbende kringen,
aldaar deze gebeurtenissen als
een eerste concreet gevolg van
de mislukte conferentie te Lon
den. Intusschen wordt uit Lon
den ook bericht, dat Engeland
en Amerika de regeering van dr.
Renner zullen erkennen. Maar de
Russen oefenen aandrang uit op
de socialisten, om met de com
munisten samen te gaan, hetgeen
de soci's niet erg smaakt.
De mannelijke verklaring van
koning Leopold, die zich beklaag
de over de behandeling, hem door
Belgische politici aangedaan en
over den laster, over hem uitge
stort in verband met zijn houding
ten opzichte van Duitschland,
heef de gemoederen in België
weer in beroering gebracht. Een
Belgisch blad heeft beweerd, dat
minister-president van Acker
documenten, die den koning vrij
pleiten, achter gehouden heeft,
waarop de regeering dit blad
prompt geschorst heeft. Hisrover
staat de Belgische pers nu op
haar kop, die dit besluit be
schouwt als een aanslag op de
persvrijheid. Van Acker heeft
overigens ontkent, dat hij stuk
ken achtergehouden heeft.
Dankconcert
korpsen aan
van
de
muziek-
burgerij
De vooravond bracht nog een ver
rassing buiten het programma om.
De muziekkorpsen hadden er be
hoefte- aan hun dank te uiten aan
de burgerij voor de ingezamelde gel
den ten behoeve van hun uniform-
kleeding en materiaal. Mede aaar-
door was tegen acht uur de Lange-
straat een deinende menschenmassa
en moest de politie alle zeilen bij-
zeten om een breuk in de afzetting
te voorkomen. Wij wilden nog even
de treden van het stadhuisbordes
bestijgen en kwamen daardoor mid
den in den onhoudbaren stroom. En
bijna stappen wij op de eerste trede,
ais weer een nieuwe golf van de an
dere zijde ons plan dwarsboomt en
wij schieten meters ver voorbij ons
doel. Toen hebben wij het maar op
gegeven en ons mee laten voeren,
totdat een zijstraat uitkomst bracht
en ons kr.oopenioos uit het ge
drang perste.
Indien U straks een of andere
Oude Jenever koopt bestaat
zeker de kans, dat U een goede
treft. Met
heeft U echter de zekerheid.
Daarvoor staat een reputatie
van driekwart eeuw borg.
(Verkoop nog op distributiebasis)
Het Haagsch bijzonder gerechts
hof heeft te Rotterdam zijn eer
ste vonnis gewezen. De onderwij
zer C. Kooman, die als lid van
de illegaliteit honderden bon
kaarten verduisterde en door zijn
kornuiten ter verantwoording ge
roepen, den Duitschen Sicher-
heitsdienst ging waarschuwen,
werd ter dood veroordeeld.
Twee leden van de Waffen SS,
A G. Scholten en Arie van der
Riet, werden resp. tot 20 en 15
jaar gevangenisstraf veroordeeld
met ontzetting uit het kiesrecht
voor het leven.
Uit in Nederland ontvangen
berichten is nu de zekerheid
verkregen, dat de generaalmajoor
van het K.N.I.L., D. R. Th, Over-
akker, medio 1944 door de Japan
ners op Sumatra is gefusilleerd.
Generaal-majoor Overakker heeft
na de capitulatie van Nederl. In-
dië een zeer belangrijke rol ge
speeld in het ondergrondsche ver
zet tegen den Japanschen over
weldiger op Sumatra.
Voor het bijzonder Haagsch ge
rechtshof, dat te Rotterdam zit
ting hield, heeft de advocaat-fis
caal tegen de 25-jarige J M. Ver
meulen en haar 30-jarigen man
J. de Jong de doodstraf geëischt.
Beiden waren in Juni 1942 naar
den Duitschen Sicherheitsdienst
gegaan, om er te gaan verraden,
dat C. Schouwenburg met sano-
tageplannen rondliep. Sch. is
door de Duitschers gefusilleeid
Het feest gaat door
Al behoort het feest van Alkmaars
ontzet volgens het programma al
weer tot het verleden, het papier is
niet in staat het laaiende feest te
stuiten. Misschien begint het pas
Nog steecs vanaf tien uur in den
morgen spelen de tientallen muzi
kanten in de propvolle binnenstad',
„werken" de boeienkoningen en
somnabules op de hoeken van straat
en steeg, leuren de venters met hun
wandelstokjes en papieren mutsen
en overstemt het -draaiorgel het
keelgeluid van de zingende jeugd' in
de verlichte winkelstraten, tot na
middernacht. Eerst als de café's om
twee uur hun deuren sluiten en de
late feestgangers huiswaarts slente
ren, keert de rust weer en ligt de
stad' in den slapender; nacht.
Zóó hebben wij het feest gezien,
belééfd' van vroeg tot laat. vanuit
onze kamer op de eerste verdieping,
vanaf het bordes van het raadhuis
en vanuit den koets in den optocht.
Wij hebben geen wanklank bespeurd,
slechts blije, uitgelaten feestvreug
de. En het weer wat is er grilliger
in ons polderlandje was onze
trouwe bondgenoot.
Alkmaar's ontzet feest om met,
om nóóit te vergeten.
VOOR het eerst na meer dan 5
jaren is weer 'ni schip van Am
sterdam uit met een aantal Indië-
gangers via Londen naar Neder-
landsch Oost-Indië vertrokken.
Deze eer viel het welbekende
stoomschip de „Tarakan" van de
Stoomvaart Mij. „Nederland" te
beurt. Aan boord bevonden zich
32 leden van het corps vrouwe
lijke vrijwilligers en 68 manne
lijke leden van de Nica van alle
rangen van soldaat tot luitenant
kolonel toe. Vlak voor het ver
trek richtte luitenant-kolonel J.
C. J. Bongers van de Nica eenige
afscheidswoorden tot het ver
trekkende personeel.
Kai
