NIEUW
NEDERLANDSCH GEZAG
OP WEST-BORNEO
Truman bepleit dienstplicht
WOENSDAG 24 OCTOBER 1945
BUREAUX
EIGEN
ORGANISATIES
Nederland-Suriname
Staking bij de D.U.W.
STAKINGEN IN CHILI
De grootste bok van
Nederland terug
QUISLING
GEFUSILEERD?
OOK DE DAMES
AAN BOD
NEDERLAND
VERTEGENWOORDIGD
Qaalsle nieuws
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God U 't ntrgeru veilig Vondel
Aixmnementiprtji I 1.10 p«r maand; I 3.30 par kwartaal
41a JAARGANG NUMMER 18764
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 439
II (slot)
WIJ MOETEN DUS, op grond van
de gehoorzaamheid aari het
Kerkelijk Gezag en op grond
bovendien van het eigen inzicht, dat
dit nuttig en noodig is, op het ge
bied van de stands- en vakorganisa
ties onze eig«en vereenigingen en
bonden hebben en houden. Ook, nu
de bedrijfsorganisatie weer meer en
meer veld wint.
Dat is voor velen een moeilijk
punt. Zij zien niet in. dat er voor de
eigen principieele organisaties nog
een taak zou zijn, als de bedrijfsor
ganisaties weer gaan werken, zooals
bijv. de organisaties van de z.g'. com.
missie-Woltersom voor den midden
stand, afe stichtingen voor den Land
bouw, de Stichting voor den Arbeid
e.d.
Wat dit laatste betreft, kan al da
delijk worden opgemerkt, dat de zaak
Mer heel wat anders ligt dan met
den middenstand. De arbeiders heb
ben met hun bonden met de werk
gevers de Stichting van den Arbeid
opgericht. Die Stichting is uit de
(weer) bestaande organisaties voort
gekomen. Dat is de juiste weg, die
ook door de boeren- en tumdersbon-
den Is bewandeld'. En zoowel in ar
beiders als in boeren- en tuinders
kringen is het begrip voor de nood
zakelijkheid' van eigen organisatie vrij
eterk levend. Niet overal, maar vol
doende, om in de ontwikkeling er
van voor d'e verdere toekomst ver
trouwen te hebben. De Land- en
Tuinbouwbond in ons Bisdom opk
heeft op dit gebied een prachtig
voorbeeld gegeven: hij heeft op het
oogenblik al meer dan 2000 leden
meer dan voor den oorlog en nog is
de ledenwerving in de eerste ronde-
niet ten einde. En de land- en tuin-
bouwbond'en, wij hebben het pas' uit
voerig uiteengezet naar aanleiding
van de districtsvergaderingen van
den L.T.B, in Alkmaar en EJoorn,
hebben tezamen de Stichting voor
d'en Landbouw opgericht, die door
de Regeering' voorloopig als het eenig
punt van overleg voor landbouwza
ken is erkend.
ZOO GAAT HET de goede ricjTting
uit. En nu de middenstand. Hij
heeft in d'en oorlog kennis ge
maakt met de bedrijfsorganisaties
vau Woltersom die, eigenlijk toch op
Duitsch initiatief, gesticht zijn voor
de regeling van de economische aan
gelegenheden van den middenstand
o.a. maar die overigens in goed-
Nedërlandsche handen waren. De
structuur van< die organen deugde
echter niet. Zij voldeed niet aan de
eischen, die de vrije organisaties
daaraan konden stellen op grond van
d'e leer der gezonde ordening door
bedrijfsgenooten. Deze organen wa
ren opgelegd en werden met gevormd
door en uit de bonden. Bovendien
was de inrichting min of meer
Dultsch-georiënteerd, o.a. door het
leidersbeginsel in het bestuur, dat
zeker niet democratisch wa3 ingesteld
De Regeering heeft thans beslist,
dat een en ander gereorganiseerd zal
worden. Maar de grondfout wordt
niet weggenomen, de opbouw van de
organisaties schijnt niet te zullen ge
schieden volgens het organische be
ginsel, dat reeds aardig burgerrecht
gekregen had in het sociale leven.
Nu moeten wij de zaken niet op hur;
kop zetten. Wij moeten niet gaan zeg
gen, de Regiering schijnt bij den
(her) opbouw van die bedrijfsorga
nen voor den kleinhandel e.ü'. geen
gebruik te willen maken van de vrije
bonden, dusdie bonden zijn met
meer noodig. Integendeel, waar de
gezonde gang van zaken is, dat die
bonden bestaan en een functie uit
oefenen bij den opbouw van die or
ganen, moét er zoo hard mogelijk ge
werkt worden, om die standsorgani
saties zoo sterk mogelijk te maken,
opdat invloed' kan worden uitge
oefend', d'e zaken weer in het goede
spoor te brengen.
DAN HEBBEN die standsorganisa
ties weer een taak, om die be
drijfsorganen, straks met veror
denende bevoegdheid' tot stand te
helpen brengen. Zij hebben een taak,
om de bestuursleden te kiezen, die in
die organen de leiding zullen nemen.
Er.' als dan die bedrijfsorganen, neem
aan ook weer met verordenende be
voegdheid', ontvangen uit onbesmeur.
d'e handen, tot stand gekomen zijn,
hebben de vrije standsorganisaties
dan nog een taak?
Zeer zeker. Ten eerste zljrj die be
drijfsorganen er nog niet en ook
staat het helaas nog niet vast, dat zij
op de juiste wijze tot stand' zullen
komen. Indien die totstandkoming
niet op d'e Juiste wijze geschiedt,
zullen de vrije organisaties een ba-
langrijke corrigeerende taak heb
ben. Maar zelfs al komen die be
drijfsorganen wel tot stand! op da
goede manier, met alle erkenning'
van de vrije vereenigingen, dan nog
houden die een taak, d'ie haar be
staan onmisbaar maakt.
Ten eerste zullen die vrije bonden
dan moeten werken als verkiezings
organen voor de nieuwe lichamen,
ten tweede houden zij een taak voor
het aangeven van de algemeene rich
ting op sociaal en economisch gebied,
waarin de stem en d'e invloed van
VAN OFFICIEELE ZIJDE
wordt bekendgemaakt, dat
een 'Australische strijdmacht
onder luit.-kolonel T. W." R.
Cotton, op 16 October West-
Borneo heeft bezet en daar
in een dagorder de Ned.-In-
dische wetgeveing heeft her
ingevoerd. De Australiërs
opereerden samen met verte
genwoordigers van de NIOA
en een contingent gekleurde
Nederlandsche troepen onder
Nederlandsche officieren.
Tijdens de bezetting heerschte
er een erge Japansche terreur.
Tweeduizend burgers werden
vermoord. Chineezen en Indiërs,
meestal Dajaks, organiseerden
guerillatroepen in de bergen en
belaagden de Japs met zelfge
maakte vuurwapens en vergiftig
de pijlen. Leden van de plaatse
lijke zelfstandigheidsbeweging
hadden een vreedzame demon
stratie gehouden tegen terugkeer
van het Nederlandsche bewind.
SOEKARNO WEER IN
BATAVIA
Reuter meldt, dat Soekarno
te Batavia is teruggekeerd en
dat er meer geallieerde troe
pen aan land zjjn gegaan te
Semarang. Soekarno is tien
dagen van het tooneel ver
dwenen geweest. Hij ver
klaarde: „Ik ben er geduren
de mijn tocht door West-Java
in geslaagd het extremisme te
beteugelen".
De minister van buitenlandsche
zaken, mr. E. N. van Kleffens,
heeft tegenover een correspon
dent van de „Times" verklaard,
dat er eenige misvattingen opge
helderd moeten worden. „Wij zijn
het aan onze reputatie als ver
standige natie verplicht, het dui
delijk te maken, dat geen aan
dringen van buitenaf noodig was
Op 22 October is, voor het eerst
in de geschiedenis van den P.T.T.
dienst, de radiotelefoondienst met
Paramaribo (Suriname) officieel
geopend. Gesprekken werden ge
voerd tusschen minister Logeman
en gouverneur Brons en tusschen
den heer Neher, directeur-gene
raal der P.T.T. en den heer Uffe-
lie, hoofd van den P.T.T.dienst te
Suriname.
Bij de staking onder de arbeid'er3,
die te werk gesteld' zijn bij de ver
schillende cultuur-technische werken
van den „Dienst uitvoering werken"
omgeving' van Amsterdam, uitgebro
ken als gevolg van de invoering van
tarief loon, zijn nu reedsr 1600 tot 1800
personen betrokken.
Vertrouwensmannen van d'e arbei
ders hebben thans een bespreking
met minister Drees over deze kwes
tie.
Als gevolg' van het conflict ligt het
werk stil in het boschplan te Half
weg, Castricum, Uitgeesterbroek; lil
de Sloterdijkermeerpolder en te
Weesperkarspel.
georganiseerde levensbeschouwing
zal moeten worden gehoord'. Ten
derde blijft er het groote en breede
terrein van het godsdienstig-zedëlijk
en cultureele leven, waarop die bon
den en vereenigingen werk te over
hebben speciaal In een tijd als c'eze,
zij hebben zich, als regel, in te laten
met de belangen van het onderwijs
en zij hebben nu meer dan ooit, een
taak als hulptroepen van het op
nieuw gestarte werk van de Katho
lieke Actie. Toen dit instituut on
langs de stormklok luidde', is bijzon
der den nadruk erop gelegd, dat voor
de volvoering van het jaarprogram
van de geestelijke heropstanaing van
Nederland', een gToote en belangrijke
taak zou zijn weggelegd voor de so
ciale oranisaties, zonder wier mede
werking deze groote campagTi© hal
verwege zou blijven steken.
Ook dus, als d'e bedrijfsorganen,
met verordenende bevoegdheid, voor
den middenstand tot stand.' komen,
dan blijven voor dezen stand eigen
sociale organisaties op algemeen be
roeps en op speciaal vakgebied on
voorwaardelijk eisch, in oe feitelijke
omstandigheden, en verhoudingen,
zooals die in ons land zijn!
om ens de'wijsheid te doen in
zien onze plannen kenbaar te
maken aan alle goedwillende In
donesiërs. die toch meer dan drie
jaar van de rest van de wereld
afgesloten zijn geweest De Ne
derlandsche autoriteiten ter plaat
se hebben hun instructies ontvan
gen om van den beginne in de
zen geest te handelen. Tusschen
hen en de Nederlandsche regee-
ring bestaat niet, noch heeft ooit
bestaan eenig verschil in ge
zichtspunt, welke conclusies er
ook in het tegendeel getrokken
mogen zijn."
De situatie te Tjeribon is, naar
officieel verklaard wordt, slecht,
terwijl het in Bandoeng en Sema
rang rustig is. Duizend ontwa
pende Japanners van de marine
zullen van Ambarawa naar Bata
via worden gebracht om in de
haven te werken. De landingen
van geallieerde troepen te Soe
rabaja zijn uitgesteld tot den
25en October.
Men verwacht, dat na een be
spreking, die gehouden zal wor
den tusschen de leiders van de
Chileensche vakvereenigings-fe-
deratie en de ministers van bin-
nenlandsche zaken en arbeid, een
algemeene staking zal uitbreken.
In de Schwager kolenmijnen heb
ben 4000 mijnwerkers het werk
neergelegd. Dit ls een sympathie
staking met die in de kopermij
nen te Chuquicamata (provincie
Antofagasta), waar 7500 man het
werk hebben neergelegd.
Te Hamburg is het eerste proces begonnen tegen Duitsche duikboot
bemanningen die hulpelooze schipbreukelingen mitrailleerden bl
voile zee. Zij zullen voor deze oorlogsmisdaden hun verdiende straf
niet ontloopen. V.I.n.r. U-boot Kapt. H, Eek, W. Weis-Penning en
U-boot Kapt. H. R. Lenz.
De grootste bok van Nederland,
de „Heracles", welke een capaci
teit heeft van 250 ton, is in
Duischland vrijwel onbeschadigd
teruggevonden en al naar Delf
zijl getransporteerd. Binnenkort
wordt deze bok, die eigendom is
van ICraayeveld's Transport Mij.
N.V., naar Rotterdam terug ge
sleept.
In een zitting van het Ameri-
kaansche Congres heeft president
Truman gisteren in een persoon
lijke boodschap er op aangedron
gen. dat in de Vereenigde Staten
voor iederen Amerikaan een jaar
militaire training verplichtend
zal worden gesteld, voordat de
twintigjarige leeftijd wordt ba-
reikt. Deze oefening moet bij
jongemannen beginnen, wanneer
ze achttien jaar zijn en van de
middelbare school komen.
„Ons streven om sterk te
blijven weerspiegelt geen ge
brek aan vertrouwen in de
Vereenigde Volkeren", voeg
de hij er aan toe. „Slechts
door kracht ten toon te sprei
den kunnen wil een mogeltj-
ken aanvaller in de toekomst
er van doordringen, dat wij
geen bedreiging van vrede of
vrijheid zullen toestaan Bij
eiken toekomstigen oorlog zou
het hart van de Vereenigde
Staten het eerste doelwit
voor den vijand zijn."
De president wees op het be
lang van het voortschrijden der
wetenschap, maar ,zei hij: „de
atoombom is van weinig waarde
zonder bijpassende lucht- en zee
macht".
„De ruggegraat van onze mili
taire macht moet de geoefende
burger zijn, die in de eerste en
voornaamste plaats burger is en
slechts in tijden van gevaar sol
daat en zeeman wordt en dan
nog alleen, indien het congres dit
noodig acht."
l/OLGENS het Noorsche
blad „Aftenposten" zou
Vidkun Quisling, die wegens
hoogverraad ter dood veroor
deeld werd, in het fort Akers-
hus aan de haven to Oslo
geëxecuteerd zijn. Over dit
bericht is nog geen offlcieele
bevestiging ontvangen.
DINNENKORT zullen tabaks-
D kaarten, versnaperingskaarten
en gecombineerde tabaks- en ver
snaperingskaarten worden uit
gereikt. Het ligt in de bedoeling
met ingang van 25 November a.s.
op deze kaarten de volgende
rantsoenen ter beschikking te
stellen. Op de tabakskaarten twee
rantsoenen tabaksartikelen per
week; op de versnaperingskaart
100 gram chocolade of suikerwerk
per week; op de gecombineerde
tabaks- en versnaperingenkaart
één rantsoen tabaksartikelen èn
50 gram chocolade of suikerwerk
per week.
Men moet er evenwel rekening
mee houden, dat deze hoeveel
heden alleen dan, verstrekt kun
nen worden, wanneer de voor-
raadpositie van de verschillende
artikelen dit toelaat, terwijl ook
tijdelijke afwijkingen daardoor
noodzakelijk gemaakt kunnen
worden. De nieuwe kaarten zul
len op onderstaande wijze wor
den uitgereikt: Mannelijke per
sonen, geboren in 1927 of vroeger
kunnen naar keuze een tabaks-
kaart, een versnaperingenkaart of
een gecombineerde kaart ontvan
gen; vrouwelijke personen, ge
boren in 1927 of vroeger komen
in aanmerking voor naar keuze
een versnaperingenkaart of een
'gecombineerde kaart; kinderen,
geboren in 1928 of later kunnen
alleen een versnaperingenkaart
ontvangen.
Naar wij uit goede bron verne
men zal Baron van Tuyll van Se-
rooskerken op Zaterdag 3 Nov.
a.s. in gezelschap van een secreta
resse naar Neurenberg vertrek
ken, ln verband met het proces
tegen de oorlogsmisdadigers
waarbij, zooals wJJ wéten ook
Seyss-Inquart is betrokken.
De Engelsche Minister van Staat,
Philip Noel Baker, beeft onver
wacht besloten van Quebec naar
Washington te gaan, om daar,
naar men verwacht, een onder
houd te hebben met den Amerl-
kaanschen minister van Buiten
landsche Zaken Byrnes, een en
ander als gevolg van bezorgdheid
voor de toekomst der organisatie
van de Vereenigde Voikeren, me
de in verband met de houding
der Sovjet-Unie tegenover de in
ternationale samenwerking. In
Frankrijk wordt de vorming van
een kabinet, gebaseerd op de drie
grootste partijen, met zeven mi
nisters, elk voor communisten,
socialisten en katholieken, het
meest waarschijnlijk geacht
De vier voornaamste Hongaarsche
partijen (kleine bezitters sociaal
democraten, communisten en na
tionale boerenpartij) hebben de
oprichting van een „nationaal on
afhankelijk front" aangekondigd
met de bedoeling, dat ook na de
verkiezingen de dan te vormen
regeering een coalitieregeering
van deze vier partijen zal blijven.
De roode troepen hebben thans
alle spoorwegen in Hongarije aan
den Staat teruggegeven. Het
persbureau Tass noemt het be
richt over grootscheepsche ma
noeuvres langs de Bulgaarsch-
Turksche grens een bedenksel
zonder eenlgen grond. Tenein
de meer profijt te trekken van
de exploitatie door buitenland
sche petroleummaatschappijen is
de nieuwe Junta in Venezuela
met vertegenwoordigers der maat
schappijen in verbinding getre
den. Dr. ir. A. F. Philips, leider
van de Philipsfabrieken zal zich
eind dezer week inschepen voor
de terugreis van Amerika naar
het vaderland.
In Duitschland heeft Dinsdag
nabij Kassei een botsing plaats
gehad tusschen twen treinen,
waarbij veie menschen om het
leven zijn gekomen.
Z. K. H. PRINS BERNRARD
Naar wl) vernemen, ia de ge
zondheidstoestand van Z. IC. H.
Prina Bernhard, die lijdende was
aan longontsteking, thans zeer
bevredigend.
Z. R, H. zal nog «enige dagen
z(jn kamérs moeten houden.