NIEUW Ook Soerabaja onder geallieerde controle Eerste Kamer keurt noodparlement goed HET PROBLEEM tMMA E N •s pers VRIJDAG 26 OCTOBER 1945 BUREAUX NA VIJF JAAR Toch troepenbewegingen nabij Iraansche grens? Tweede Kamer Dinsdag bijeen |hr. Tjarda van Starken- borgh Steehouwer Missiezusters in welstand De eerste olie van overzee Walcheren loopt droog Geen aanbod op de Groninger Graanbeurs „OP DE BRUG" R. K. Universiteit (2aalsle meuws RUSLAND VEELEISCHEND tober 1945 October 194S .20 Popu- OchtendwlJ- Gev. progr.; Muziek bij ziekenbezoek ir.' Indië; aul Robeson Beroemce vrouw; 15.30 luzikaal al- Nieuws en inister v. c.'. 20.15 Po- Op de ofoonmuziek kest; 23.00 ing. m.: 18.01 18.50 Voor v. d. B S. brug; 21.15 vijding door W.P.; 2201 nk kwam ehuize een 'aartoe het van „Ons bers en be nen waren iets gedaan in de' af- ongerwin- noemden, ijk als zoo- n zijn be- ;ht te hou- in samen- Ook de H.A. na- eegt eenige als bosch- d beroep om het jden. e. rlust ge- erso. Doelens ge dagen BERRY, 18 jaar. /oensdag en 9,30. assa. YOUNG, M>r Ame- isdag 2.30 Voorver- 3 14 jaar. NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 41® JAARGANG NUMMER 18768 ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 HOORN Draafsinael 59 Telefoon 4711 DEN HELDER Buiten God U 't ntrgtnt eetlig (Vondel) Abonnementsprijs t 1.10 per maandf J.JO par kwartaal Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Muienstraat 52 Telefoon 459 A LS ONMIDDELLIJK RESULTAAT van de twee dagen geleden tusschen Soekarno en den politieken adviseur van het Engelsche ministerie van buitenlandsche zaken, Maberley Denning, gevoerde bespreking, geeft een verklaring namens de „Indonesische regee ring" van ir. Soekarno uitdrukking aan de bereidheid van de Indo nesische leiders om alle belanghebbenden te ontmoeten (to meet any party) om de toekomst van Indonesië te bespreken. Deze beslis sing beteekent een aanzienlijke verandering in de houding van de Indonesische nationalisten ten aanzien van een bespreking met Neder - landsche autoriteiten, die z(j tot dusverre hebben geweigerd te ont moeten, behalve onder auspiciën van geallieerde autoriteiten. DE EERSTE DAAD van de Indonesische republikeinen, die een eind maakt aan de tegenwoordige impasse, was de vergadering, die Donder dagmiddag 16 uur Bataviatyd plaats vond tusschen de voor naamste republikeinen en waar de vorm en de metho de werden besproken van de toenadering tot de Nederlan ders. De voornaamste leden hoewel niet noodzakelij kerwijze de meerderheid van het oppermachtig „werk comité" zijn van meening, dat deze besprekingen met de Nederlanders zoo spoedig mo gelijk moeten plaats vinden, hoewel dit als voorbereiden de informeele bespreking tus schen Nederlanders, Britten en Indonesiërs zou kunnen geschieden. Daze leden van het werkcomité be seffen ook, dat het noodlg is, dat de republlkelnsche delegatie, d'ie belast is met het voeren van c"eze bespre kingen, voorgezeten moet worden óoor een republikeinsche persoonlijk, heid, die voor da Nederlanders aan vaardbaar la. Een van- de doelstellin gen van de bijeenkomst te Batavia is het bespreken van d'ewijze, waarop dit dient te geschieden. Deze leden realiseeren, dat Soekarno zelf voor de Nederlanders onaanvaardbaar is, terwijl zij er niet zeker van zijn*, of Hatta acceptabel is, zoolang als het Nerïerlandsche standpunt in deze aan hen nog niet bekend is. Deze le den var.' het werkcomité stellen voor, dat-niet alleen een conferentie van drie partijen met de Nederlanders en de Britten maar ook directe bespre kingen met de Nederlanders zouden moeten plaats vinden buiten Java. De keuze van de republikeinen schijnt Singapore te zijn. Deze bij eenkomst is ongetwijfeld bespoedigd door de besprekingen die Soekarno en zijn prominenten hadden met den vertegenwoordiger van het Britsche ministerie van buitenlandsche zaken Dening. TE SOERABAJA zijn gisteren de eerste troepen zonder verzet aan land gegaan. Et waren geen NederlaPdsche troepen bij. De bemanningen van de Thunder bolt vliegtuigen die de landingen vanuit de lucht beschermden, meldden dat er veel rood-witte vlaggen zichtbaar waren maar dat er geen teekenen van verzet waargenomen konden worden. De landingen werden uitgevoerd door de 49ste Britsch-Indische lnfan- terie-brlgade, ondercommando van brigadier-generaal A. W. S. Mallaby O.B.E. De brigade die Ambarawa en Magelang bezette viel volgens de berichten een vriendelijke ontvangst ten deel. In. Semarang zijn alle banken door de geallieerden overgenomen, c$e ook het radiostation controleeren. Inmiddels zijn berichten binnenge komen, dat radio Bandoêng weer in handen der natioi-alisten is. Uit Australië komen andere gelui den. Daar verklaarde Moechtar Loef- thi, een der leiders van het Indone sische nationalisme, dat de moeilijk heden op Java het werk van de Ja panners waren. Reed's in Augustus deelden zij wapenen uit aan jonge Indonesiërs en beloofden 't volk on afhankelijkheid. Soekarno was vol gens deze zegsman een opportunist. De Amerikanen hebben mtusschen gemeend dat de uitrustingen, die volgens de ..lend and' lease" wet zijr: geleverd niet moeten worden ge bruikt voor politieke doeleinden. Mi nister Byrnes liet zich tenminste in deze geest uit. Deze meening schijnt echter in maatregelen te zijrj over gegaan, want aan de Nederlandsche troepen op de Phillppijnen die ge vormd worden uit ex-krijgsgevange nen mogen geen Amerikaanscha wa pens worden verstrekt, krachtens een verbod van da regeering der V. S. De „fadrapoera" aangekomen TE ROTTERDAM is Woensdagmid dag de ..Indrapoera" van de c Rotterdamsche Xloyd voor het eerst na vijf jaar weer den Nieuwen Waterweg binnengevaren. Het bracht 480 repatrleerenden mee, die in Sout hampton aan boord waren gekomen, nadat kapitein Stobbe daar 1200 Erj- gelsche krijgsgevangenen, die door de Japanners gevangen werden gehou den en m Rangoon scheep waren ge gaan, aan wal had gezet. Behalve deze repatrieerenden waren er ook een 70-tal Indonesiërs aan boord, deel uitAiakende van de bemanning van de Sibajak. Volgens uit Tebris ontvan gen berichten welke door welingelichte personen te Te heran worden bevestigd, heb ben er bewegingen van Sov jet-troepen plaats in de buurt van de Iraansche grens, al dus Agence France Presse, Dinsdag 30 October a.s. komt de Tweede Kamer bijeen, in wel ke vergadering a.m. aan de orde komen de benoeming van drie leden van de benoemingscom missie voor het noodparlement en de behandeling van het hand vest der Vereenigde Staten. By K.B. is aan jhr. lilt. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Sta- chouwer op zijn verzoek eervol ontslag verleend als Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-Indiü en zulks met dankbetuiging voor do vele en gewichtige diensten, door hem onder weergaloos moei lijke omstandigheden aan den lande bewezen. Efat Provinciaal van d« Zuster» r»rj het Arme Kindje Jezu» te Maas- ncht heeft uit Ned. Indlë bericht uitvan&fen, dat d» Zuster» van deze 'Ongrogati*. die hwar mi«siepo»ten itöftsn voornamelijk op Java, allen '«houden door den oorlog zijn g«ko~ \m, Z]j waven Ui vrouwenkampen Pgeslotei* en hebben daar veixchilk- alljfc,* ontberingen moeten Voorma- De Eerste Kamer heeft Donder dagmiddag het wetsontwerp, hou dende regelen omtrent de voor- loopige Staten-Generaal aange nomen met 16 tegen 8 stemmen. Tegen stemden de A.R. en de C.H., Pollema, De Savornin Loh- man en De Vos van Steenwük. De heer Savornin-Lohmaa (c.h.) gevoelde weinig' sympathie voor het systeem van benoemingen. Een deel van sprekers fractie, waaronder hij zelf; kan het wetsontwerp niet aan vaarden. Een ander deel zal ervoor stemmen, al verwacht dat van de re geering, dat zij een meer beperkte opvatting van het staatsnoocrecht zal gaan toepassen. Aan politieke onrijpheid' van het volk gelooft spr. niet. De xegeering heeft bovendien daarmede mets te maken. De heer Anema (a.r.) vond, het be ginsel van benoeming van Kamerle- d'en in o verzoen lij ken strijd met ons staatsrecht. Ook voor een voorlooplge Staten- Generaal d'ient het benoemingsstelsel niet aanvaard te worden. Het stelsel van benoeming hoort thuis in het na tionaal-sociaiistisehe staatsbestel. De heer Kraneburg (v.d.) vroeg waarom de regeering rdet het sy steem gekozen had, volgen* hetwelk de Staten-Generaai zichzelf konden zuiveren? De gevolgde methode was ver van gelukkig. Niemand weet bo vendien wat d'en uitgestootenen ten laste wordt gelegd. Een dergelijke aantasting van persoonlijkheiö', eer en goeden naam als hier is geschied, be hoort te worden gemotiveerd- Dit is een eisch van recht. De heer Janssen (r.k.) wenschte. dat de regeerir.g een beroepsinstantie instelc/e ten einde meer licht in de zuivering te doen schijnen en ieder weet op welken grond' over hem recht wordt gedaan. De voorloopige Staten- Generaai dienen echter niet langer m functie te blijven dan strikt noodza kelijk is. De heer Reinalda (s.d.) waarschuwde c:e regeering er voor. politieke pro paganda te maken. Spr. dacht hierbij aan den dienst Oog' en Oor. Minister Schermerhorn antwoordde, dat dit ontwerp niets ar-tfera is dan een incident in cte parlementair© ge schiedenis. De moeilijkheden worden: wel zeer sterk onderschat al* men beweert, dat er nu reeds een. volks vertegenwoordiging krachten* dm Grondwet zou kunnen hebben be staan. Bij het benoemingaatelsel heb ben voorgezeten de bedoelingen om Te IJmuiden is aangekomen het Engelsche as. „San Ubaldo" ven Londen, met de eerste olie, die per ceeachip voor de Bataaf- sche Petroleum Maatschappij is aangevoerd. in beginsel ruimte te laten voor nieu we verschijningsvormen en om de Kroon en het kabinet buiten de aan vullingen te laten. Oog en Oor is een instrument, dat m dezen overgangs tijd een nuttig doel kan hebben. De Minister van Blnr.enlanósche Zaken verklaarde waarom de toege paste zuivering paste in het stelsel, d'at de regeering gekozen had. Wat de zuivering zelf betreft meent d'e re- geering niet te moeten overgaan tot het instellen vau een beroepsinstan tie. De klachten, welke bij de regee ring zijn ingekomen over deze zuive ring heeft spr. ter hand gesteld! van den voorzitter der. commissie. HET WESTELIJK GEDEELTE van Walcheren loopt thans droog. Et bevinden zich echter mijnenvel den die groot gevaar opleveren. Se dert Zondagmiddag Is d'e dijk van het karvaal door Walcheren aan den Wes telijken oever tusschen Veere en Middelburg doorbroken. Hierdoor is een overlaat ontstaan ter breedte van 40 meter, waardoor het water zal kunnen terugvloeien in het kanaal. De schutsluizen te Veere zullen thans gaan werken als spuisluizen ten be hoeve van d'e drooglegging. Op de Groninger graanbeurs van Dinsdag' 23 Oct. was het aanbod' met groot. Wegens ingrijpen van de prijsbeheerschir-g vond* op de beurs practisch geen handel plaats. Het geen verhandeld' werd g'ing tegen richtprijzen van de hand? en wel te gen de volgende prijzen: tarwe in de tamelijk goede monsters voor f 17.35, terwijl voor de zaal in de beide monsters f 18.40 werd besteed'. Rogge, weinig getoond, bracht f 17.10 op, terwijl winter- en zomer gerst f 17.10 en d'e zaai f 18.10 opbracht. Witte haver was zoo goed als niet ter beurze. Bij het begin van de beurs werd officieel meegedeeld dat granen, zaden en peulvruchten slechts verhandeld mochten wor den op basis van de vastgestelde richtprijzen. -Voor prima extra geschoonde partijen mocht een redelijke inkooplng worden be taald, terwijl voor afwijkende kwaliteit in verhouding iets min der mocht worden aangelegd. De commlssionnairs hebben slechts een klein gedeelte der aangeboden partijen op deze basis willen ver- koopen, aangezien er verschillende opvattingen gehuldigd werden be treffende d'e uitlegging dezer voor schriften, mede in verband met de zaaiprijzen. In het radiopraatje „Op de brttg" zal de minister-presi dent prof. ir. W. Schermer horn hedenavond spreken over „de liquidatie van het Militair Gezag". Het bestuur van d'e Sint Radboud* stichting heeft benoemd' tot gewoon hoogleeraar irj de faculteit der rechts geleerdheid' aan de R.K. Universiteit mr. C. H. J. J. M. Petit te Maastricht voor het geven van onderwijs in het burgerlijk recht. KI U DE WINTER steeds dichter b\j komt, gaat hoe langer hoe meer ieders aandacht uit naar de koleuproductle in de Nederlandsche mijnen. Want menigeen heeft nog maar slechts een klein gedeelte ontvangen van de in het vooruitzicht gestelde hoeveelheid kolen. Maar ook fabrieken en bedrijven volgen met belangstelling de ont wikkeling van de kolendelving in Limburg. Gedurende de laatste weken is een flinke verbetering opgetreden in de hoeveelheid kolen, die thans per dag wordt gedolven. Bedroeg gedurende de maand Augustus de gemiddelde opbrengst 18000 ton per dag, in September steeg dit cijfer tot meer dan 20.000 ton, terwijl reeds begin October een productie van 32.000 ton per dag werd bereikt. Binnenkort hoopt men een hoe veelheid van 25.000 ton per dag te kunnen delven, waarmede men niet ver meer verwijderd zal zijn van het benoodigde minimum van 26.000 ton per *5g. Voor de Nederlandsche kolen- voorziening beteekenen de sta kingen in de Vereenigde Staten een ernstige handicap. Gedurende de periode van 1 September tot 1 Januari 1946 was aan ons land een kwantum van 600.000 ton toe gezegd. Van deze hoeveelheid is tot dusverre nog slechts 150.000 ton ontvangen. Gelukkig schijnen da stakingen In Amerika weer af te nemen, zoodat binnenkort we derom op aanvoer van die zijde kan worden gerekend. Compen satie kan niet worden verkregen door aanvoer uit het Ruhrgebied, daar geen wijziging kan worden gebracht in de aan Nederland door de geallieerden toegewezen hoeveelheid. Op het oogenbiik komt men In de Nederlandsche mijnen eenige duizenden mijnwerkers te kort. Sedert eenlgen tijd zijn In de WlIUm-Sophitmija de zooge naamde „kleine NR.B.-ers" «ere- cruteerd uit vroegere mijnwerkers te werkgesteld, maar dit aantal is niet groot genoeg. Tewerkstelling van andere gedetineerde N.S.B.- ers is niet mogelijk, daar het werk m de mijnen niet zonder een ja renlange geoefendheid behoorlijk ten uitvoer kan worden gelegd. De Duitsehers hebben zich tij dens de bezetting door hun hou ding en door hun optreden zoo gefiaaat gemaakt in de mijnstreek, dat Nederlandsche mijnwerkers onder geen bedtng met de Duit sehers willen werken. Dit wordt in strijd geacht met de beroeps eer van de Nederlandsche mijn werkers. Van de zijde der overheid wordt al» laatste oplossing thans de mogelijkheid overwogen. Po len te laten werken, wanneer niet voldoende inheemsche werk krachten gevonden zouden wor den. In Juli j.l. stegen de individu- eele prestaties van de steenkolen- houwer» tot 48 procent van het peil van 19». In Augustus bedroegen deae 51 procent, terwijl dit percentage op het oogenbiik tot 68 procent ia Robert Ley, de voormalige leider van Hitler's Arbeidsfront, heeft heden te Neurenberg door verhanging een einde aan zijn leven gemaakt. Aan de uit vinder van 't Penicillin, Alexan der Fleming van de Londenscho universiteit en twee van zijn collega's van de universiteit te Oxford, is de nobelprjjs voor 1945 gezamenlijk toegekend. Het is onwaarschijnlijk, dat het Britsche militaire bestuur in Duitschland in de nabije toe komst door een burgerlijk be stuur vervangen zal worden. Cor v. d. Lugt Melsert is door den eereraad voor toonecl voor twee jaar uitgesloten. Naar Reuter verneemt ia een ge heime lijst met veertig Duitache fa brieken in de zOne van d'e Westelij ke geallieerden, door de Russen in gediend1. Deze fabrieken zouden moeten dienen als onderdeel van d'e herstelbetalingen aan Sovjet-Rus land. De lijst zou een hoog percen tage van de Duitsche meest vitale industrieels bedrijven omvatten, on der anderen d'e Rrupp- en Hermann Goeringwerke in het Britsche bezet- tingsgebied, twee fabrieken van d'e I.G. Farben en drie scheepswerven. Var; de werven wordt die van Blohra en Voss genoemd. Meer dan de helft van de lijst heeft betrekking op be drijven in de Britsche zftne, voorna melijk op die In het Ruhrgebied. Slechts een van de belangrijkst® fabrieken van de I.G. Farbet; ligt in de Fransche bezettingszöne, namelijk te Ludwichshafen. Hoewel de overeenkomst van Potsdam aan de Sovjet-Unie het recht op 25 pCt. van d'e Duitsche oorlogsindustrie ir; het Westelijk ge bied toekent lijkt, een bespreking tusschen de groote vier over deze lijst onvermijdelijk. De andere ge allieerden achten de thans gevraagde industrieën van essentieel belang voor het voortbestaan van Duitsch land. Te Ridderkerk is de eerste staalfa briek weer begonnen met het gieten van staatstukken voor da Rijkswa terstaat, de Staatsmijnen, Spoorwe gen eng. Dit beteekent een groota stap op den weg naar Nederlands herstel. Het afsteken van een a.g. staal-charge van vijf ton. Foto; Anefo/Eof-P. opgeloopen. Men hoopt het peil van 80 procent in sommige mijnen is dit reeds bereikt to kunnen benaderen. Een probleem is ook de materi aalvoorziening. Van groot belang is o.a. da aanvoer van mijnhout. Da Nederlandsche bosschèa zijn door de Duitsehers gedurende do oorlogsjaren dusdanig gedund, dat een verder kappen van hout niet verantwoord is. De geallieer den hebben ons evenwel ir» Duitschland 17.900 Mï geveld hout toegewezen, alsmede een ftO®vselh#ïd van 140.000 MS <9 «tam toegangd. Daarmede kan voorloopt* in da Nederlandsche behoeften worden voorzien.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1