BELANGRIJKE CENTRALE
IN ONS BISDOM
Nieuw Noordhóllandsch Dagblad
Pracfische methode v. werken bij de Bisschop
pelijke Hulpactie voor Oorlogsslachtoffers
OVER DE
ATOOMENERGIE
GEEN GEHEIMEN
DE BISSCHOP ONTVANGT
hun kinderen hen gemaakt.
<Sportn
teuws
Vrijdag 10 November 1945
Een STATIG heerenhuis
aan de Laan Copes van
Cattenburch in de residentie.
Het is het Diocesaan Bureau
der Bisschoppelijke Hulpactie
voor oorlogsslachtoffers, kort
weg aangeduid B.H.O., in het
Bisdom Haarlem. Het klinkt
zoo simpel, maar het is een
centrale van geweldigen so
cialen arbeid, die naar alle
kanten van ons bisdom haar
vertakkingen heeft. Een wir
war van draden, waar men
oogenschijnlijk niet uitkomt,
maar men heeft door een per
fecte organisatie toch de touw
tjes in handen en wat meer
zegt, de beroering van eiken
draad wekt onmiddellijk de
vereischte reactie.1
Schrik niet, geen dood ambte
naren-apparaat met een onnoem
lijk aantal knoppen, waarop men
te drukken heeft om diverse over
schakelingen tot stand te bren
gen om na verloop van langen
tijd in een bepaalde zaak het licht
te ontsteken. Neen, hier is snelle
werking Verzekerd en de instal
latie is er vooral op gericht om
het juiste licht te ontsteken, zoo
dat men weet, welke hulp er ver
leend moet worden.
De Bisschoppelijke Hulpactie,
waartoe Mgr. Huibers in April
1945, juist nog op tijd vóór de be
vrijding besloot, is gedecentrali-
seeerd om een practische werk
wijze te verkrijgen, waarbij doel
treffend en snel hulp verleend
kan worden, zooals b.v. bij de
goederenverdeeling, wat in sa
menwerking met andere bekende
instellingen als de H.A.R.K., het
Centraal Bureau voor Oorlogs
slachtoffers e.a. gebeurt, omdat
ieder in eigen omgeving zijn men-
schen het beste kent. Vandaar de
verschillende parochieele comi-
té's, ondergeschikt weer aan een
dekenale aalmoeznir en zijn me
dewerkers.
In een persconferentie heeft de
Hoofdaalmoezenier, Rector H. J.
J. van Hussen ons in den breedte
doel en werkwijze van de B.H.O.
uiteengezet.
Nadrukkelijk betoogde hij,
dat de doelstelling niet is ge
legen in een streven om door
organisatie voor Katholieke
getroffenen een grooter aan
deel in de buit te bewerken
dan hun naar getalsterkte
toekomt, dus ten koste van de
andersdenkende landgenooten
Wij wenschen van hetgeen tot
leniging van den nood be
schikbaar komt, geen half
procent meer dan ons toe
komt. De Hulpactie wil ech
ter door een samenbinden der
katholieke krachten in iedere
parochie de hulpvaardigheid
der niet-getroffenen zoo hoog
mogelijk opvoeren, alsmede
door een juiste leiding en sti
muleering een zoo snel mo
gelijke en doelmatige hulp
verleening bewerken.
Deze hulpverleening bepaalt
zich niet tot de katholieken. Zoo
werkt op Het niet katholiek eiland
Schouwen een van de B.H.O.
hulpcolonnes. Er heerscht een
ontzaglijk materieele nood, voor
al bij de bombardementsslacht
offers maar feitelijk haast in alle
kringen der bevolking. Denken
wij maar aan de zoogenaamde
sli i tageslachtoffers.
De B.H.O. spoort nu de katho
lieken, die iets te missen hebben,
aan, hiervan afstand te doen ten
gunste van hen, die niet meer
over het allernoodzakelijkste be
schikken. De beschikbare goede
ren worden naar getalsterkte over
de verschillende instanties ver
deeld.
Intuschen hebben wij nog maar
een klein onderdeel van het werk
van de B.H.O. besproken, die
zich zelf ongetwijfeld overbodig
zou achten, in dien zij haar taak
hiertoe beperkte, hoe groot en
practisch haar aandeel bij deze
hulpverleening ook is.
Vooral de geestelijke nood
is groot.
Zij helnt den materieelen nood
lenigen, maar dient daarbij te
vens een groot geestelijk belang.
Zij wist op welk terrein die twee
voudige steun het meest noodig
was en zoo ontstonden instellin
gen als de Mannelijke Hulpcolon
nes voor den wederopbouw, die er
voor waken, dat onder de arbei
ders in de geteisterde streken
niet de wantoestanden van de
Duitsche Lager heerschen, het
prachtige werk van de Herstel
lingsoorden, waar de moeders, die
den afgeloopen winter zoo veel
van haar krachten verspeelden,
op verhaal kunnen komen, de
Maatschappelijke Gezinszorg in
samenwerking met de Katholieke
Actie voor de Vrouwelijke Jeugd
en tenslotte het niet genoeg te
prijzen werk voor de oorlogs
pleegkinderen, kinderen, wier
ouders in kampen vertoeven,
Rector J. van Dal, die de prac-
Rector J. van Del, die de prac
tische leiding van de Mannelijke
Hulpcolonnes voor den wederop
bouw heeft, lichtte ons over dit
werk in. Het doel hiervan is op
de eerste plaats mee te werken
aan het herstel van de vernielin
gen in de geteisterde gebieden,
maar daarnaast en dit is wel het
specifieke doel, te voorkomen, dat
onder de arbeiders daar dezelfde
toestanden ontstaan als in de
Duitsche kampen met hun ver
ruwden invloed, zonder geeste
lijke verzorging. Voordien was er
geen enkele instantie, die zich
met de geestelijke belangen der
arbeiders bemoeidde. Als we maar
menschen hebben, zoo dachten de
meeste aannemers, die hun geron
selde arbeiders als vee op hun
vrachtauto's naar de gebieden
waar hun werk lag, transporteer
den. Vandaar de vele ongezonde
toestanden, die men in verschil
lende kampen aan trof, waar de
arbeiders in drie lagen, boven el
kaar sliepen. Gelegenheid tot ont-,
spanning na afloop van vele uren
ingespannen arbeid was er niet.
Keurtroepen van jonge
arbeiders.
Er worden nu hulpcolonnes ge
vormd van bouwvakarbeiders, bij
voorkeur ongehuwden, die ter
plaatse in dienst van een aanne
mer treden en in een „Kwartier"
gehuisvest worden, waar leiders
en een aalmoezenier aanwezig
zijn. Alles wordt gedaan om voor
de menschen, die hun ouderlijk
tehuis missen, een zoo gezellig
mogelijk milieu te scheppen.
Deze hulpcolonnes worden zoo
gewaardeerd, dat vele aannemers
er zelf om vragen. Helaas kunnen
niet alle aanvragen ingewilligd
worden, omdat men niet altijd
over bekwame menschen be
schikt. Met den goeden wil alleen
van iemand, die graag zijn krach
ten aan het werk van den weder
opbouw geeft, zooals b.v. een
postbode of koekenbakker, die
zich- m eldt, is men niet gebaat.
De jongens gaan zooveel mogelijk
eerst naar Den Helder om vak
bekwaamheid te Ieeren bij den
bouw van nood-boerderijen. Daar
na worden zij gedirigeerd naar
andere plaatsen, waar hun hulp
noodig is. Zoo werken reeds hulp
colonnes in Venray, Schouwen en
Duiveland, West-Branbant en
Zierikzee. Aanvragen zijn er ver
der voor Gennep, Renkum, ter
wijl juist een verzoek was inge
komen van Ir. Froger, het Hoofd
van den wederopbouw in Lim
burg.
Behalve op de reeds genoemde
acties, waarop wij in een volgend
artikel hopen terug te komen,
dient nog de aandacht gevestigd
te worden op de zorgen van
B.H.O. voor de repatrieerenden
uit Indië. Zij overweegt om een
der hotels, mogelijk twee, in
Noordwijk te bestemmen als een
passantenhuis voor deze oorlogs
slachtoffers, waar zij hoogstens
een maand zullen verblijven. Ge
tracht zal worden de katholieken
bii katholieke families onder te
brengen. Verder verstrekt B.H.O.
advies en bemiddeling aan ge
troffenen om hun den weg te
wijzen in den doolhof der hulp-
verleenende instanties.
Ten nauwste met de Hulpactie
is verbonden het Bisschoppelijk
Bureau voor Herstel, dat de ver
goedingen regelt voor getroffen
kerken, instellingen, scholen enz.
Veel Is gedaan door de parochi
eele comité's om de uit Duitsch-
land en van elders weergekeerden
te helpen het zoo vaak gestoorde
geestelijk evenwicht te herstellen.
„Volksherstel" heeft slechts
een aanvullende taak.
Zooals wij reeds deden uitko
men werkt de B.H.O. ten nauw
ste met soortgelijke instellingen
samen. Ook van de zijde van de
overheid ondervindt men prettige
medewerking.
Op bittere wijze heeft de er
varing echter reeds geleerd, dat
een eigen instantie van hulpver
leening principieel beslist noodza
kelijk is en met name geldt dit
ten opzichte van Nederlandsch
Volksherstel, die met haar werk
een methode volgt, die on-Neder-
landsch Is en reminicensies wekt
De VER. STATEN, Gr. Brit-
tannië en Canada hebben
besloten het geheim der fabri
catie van de atoomenergie
over te dragen aan de „Ver-
eenigde naties", zoodra deze
internationale organisatie in
staat zal zjjn den wereldvre
de te verzekeren.
De Ver. Staten, -Gr Brittannië
en Canada zijn thans bereid fun-
damenteele wetenschappelijke in
lichtingen over de atoomenergie
op basis van wederkeerigheid met
alle naties uit te wisselen. Voor-
loopig echter zullen de geheimen
van de industrieele toepassing
der atoomenergie niet worden
prijsgegeven. Ook zal het procé
dé voor de vervaardiging van, de
atoombom geheim gehouden wor
den.
Truman, Attlee en King heb
ben de vorming, eener commissie
van de Vereenigde Naties voor-
gesteld, welke commissie op de
volgende vier punten voorstellen
heeft te doen:
1. fundamenteele wetenschap- S
pelijke inlichtingen tusschen alle
naties uitwisselen over alle on
derwerpen voor vreedzame doel
einden
2. een zoodanige controle op de
atoomenergie uitoefenen, dat het
gebruik alleen voor vreedzame
doeleinden wordt verzekerd.
3. uit de bewapening der lan
den verwijderen de atoomwapens
en alle andere groote wapens, die
In massa geproduceerd kunnen
worden.
4. een doeltreffende beveiliging
bewerkstelligen langs den weg
van inspectie en andere middelen
teneinde de staten, die zich hier-I
aan onderwerpen, te beschermen
tegen de kansen op schending
van grondgebied en op een inva
sie.
LJONDERDEN en honderden heb
ben gisteren hun opwachting
gemaakt bij den Bisschop, Z. H.
Exc. Mgr. J. P. Huibers, die in
verband met zijn zeventigste ver
jaardag receptie hield in het bis
schoppelijk paleis. Van 12 tot 1 uur
zou er receptie zijn, om half 2 was
de laatste gast nog niet vertrokken,
zoo groot was de belangstelling uit
alle kringen van de maatschappij
Eerst kwamen de eerw. broeders
en zusters en de leeken, en deze
waren er uit alle lagen der bevol
king, van de herleefde Katholieke
vereenigingen in het bisdom en de
stad, overheidspersonen, leidende
figuren uit het openbare leven en
particulieren. Voor allen had Mgr.
een hartelijk en belangstellend
woord. Om ruim 12 uur begon de
receptie voor de geestelijken. Uit
alle deelen van het Bisdom ver
schenen zij, van de hoogste kerke
lijke waardigheidsbekleeders tot
den eenvoudigsten dorpskapelaan
toe. Een aantal prachtige bloem
stukken sierde de ontvangzaal,
waar de rijzige figuur van den ja
rigen Bisschop het middelpunt was.
Mgr. heeft dezen dag overigens op
de eenvoudigste wijze doorgebracht,
nadat hij hem even eenvoudig met
een stille H. Mis in de Huiskapel begonnen was. Op dat
ochtenduur hebben echter de gebeden van duizenden in
het Bisdom zich met zijn Dankoffer vereenigd. En het
hartelijk medeleven van zooveel honderden, die hem
persoonlijk kwamen gelukwenschen. heeft den Bisschop
goed gedaan.
Voor Zweden geen geheim.
Pnlifieke fsva stieren er: voorwaarde tot een zaak van po-
roiineK® gevangenen en ntieke tegenstellingen mag wor
I Tragischer en pijnlijker is het
Een comité heeft, aansluitende probleem van de kinrierpn van
he% SETS?«T welke de bij het Lze poYitilke gevlngenen Ons
Zwitserseh Telegraafarentschap ver- mterkegkelijk overleg aangeslo- i volk zal deze kinderen, zoo niet
klaard. dat het proced'é tot vervaar- ten kerken hebben doen uitgaan, allen, dan toch die beneden de
diging van de atoombom niet langer zijn gedachten uiteengezet over tien jaar, in gezinsverband moe-
geheim is: de Zweedsche physici zijn de politieke gevangenen en hun ten opnemen, om duizenden van
struche en ïwe^e°n Jr? evlngoêd kinderen Het stelt zich op het deze kinderen voor geestelijken
CTOrudruinT dot rin 1700 Ir riav 11 „n Jnl,,l.._ 11
htiuuuc en iweueu ivtii» cveiigucu a-iat it t
atoombommen maken als de Vereen. standpunt, dat de zaak der poli-
staten. 1 tieke gevangenen onder geen
N.V.B.-PROGRAMMA.
Rotterdam: Bor.tfs XIRotterd. XI.
Utrecht: Utrechtsch XI—Mijnstr. XI.
Competitie Oostelijke Ie klasse:
Ensch. BoysWagenïngen; Quick
Be Quick; Go Ahead—PEC; Tubantia-
NEC; HeraclesEnschede.
N.H.V.B.-PROGRAMMA.
1 A: Purmerland 1 -Kvvaniik j; Graft-
o'ijk 1-IW 2; REG 1—Br. in Water
land 1; Volendam 3WBSV 1.
1B: Berkhout 1—St. Victor l; RK
DVO 1—HCSV 1; Twisk 1—Holl. 3.
..IBB: Hem 1Wit-Rood 1; Dindua
1—HEO 1; KGB 1—Valken 1.
IC: Al km. Boys 3—Koedijk 1; HSV
1—Egmondia 1; RKAFC 1—Oudorp 1;
Limmen 1Alcm. V. 4; Meerv. A 1—
Berd'os 1.
1 CC: Schagen 2Geel-Zwart 1;
SVW 1—HRC 4; Waterw. 2—Wir.kel 1;
JVC 1—VZV 1.
2A: De Rijp 2Monn.dam 2.
2D: CSV 2—Limmen 2; WSV 3—
HSV 2.
2E: Alw. Forward' 2—SEW 2; Schel -
linkhout 1St. George 2; Spartanen
1—W.Friezen 2; Zwaagdljk 1—St. Ba-
vo 1; Sporters 2Hollandia 4.
2 F: MFC 2KGB 2: Zouaven 2
Dindua 2; WW 2—DVO 2.
2 G: Berdos 2RKAFC 2; Berg"en
2J. Holl. 1; Oudorp 2Zeevogels 2.
aan den Ned. Volksdienst. Zij
heeft zich hoe langer hoe meer op
een terrein bewogen, waarop
reeds bestaande instanties voor
treffelijk werk doen. „Volksher
tel" heeft slechts een aanvullende
taak en moet zich hiertoe beper
ken. Het sociale en cultureele
werk van de betreffende confes-
sioneele organisaties, moet zoo
wel financieel, als moreel volko
men gewaarborgd worden. Han
gende de besprekingen, die over
deze netelige kwestie gevoerd
worden, zullen wij er thans niet
dieper op ingaan, doch wel willen
wij opmerken, dat het een alge
meen belang is, omdat tenslotte
de hulpbehoevenden door allerlei
ambteliik geharrewar er de dupe
van zouden worden, dat in deze
zaak spoedig klaarheid komt.
In een volgend artikel hopen
wij een en ander te vertellen
over het mooie werk voor de oor
logspleegkinderen in het oude
„Maris Stella" in Scheveningen en
onze indlrukken weer te geven
van het bezoek, dat wij daarna
brachten aan de herstellingsoor
den in Noordwijk. waar tevens
het opleidingsinstituut voor de
gezinsverzorgsters is.
2H: Con Zelo 1DTS 2; H. Bovs 1-
Kolp. Boys 1; Holl. T 1—VIOS 2;
Schoorl 2Dlrkshorn 1.
21: Kaagvogels 1—SRC I; Texel 2-
Helcler 4; HRC 5ZAP 1; Succes 2—
BKC 2.
2J: HOSV 1St. Fancras 1: Nw.-
Nied'orp 2—DTS 3: Vror.e 2—LSW 2
3A: DRC 3OFC 4; IW 4—Pur
merland 2: OSV 6Monn.dam 3
3 B: WBSV 2—EVC 3.
3 F: Alcm V. 5—RKAFC Koedijk
2HSV 3; Alkmaar 2Alkm. Boys 4:
J.Holland 2—RKAFC 3; GSV 1—Alk-
maarsche Boys 5.
3 G: Strandvogels 2—WW 3: Gras-
hoppers 2—RKDVO 3: Sübekarspel
2—Zouaven 3; Andljk 3—MFC 3.
3H: St. Bavo 2Berkbout 2: W.
Friezen 3—Valken 2; HCSV 2—RKEDO
3; Spartanen 2—St. Victor 2; Hem 2-
Schell.hout 2.
3 1: Succes 3ZAP 2: Oosterend 1
JVC 2: ZDH 1—HRC 6.
3 J: DTS 4—Kaagvogels 2: VZV 2—
Gedl Zwart 2: Winkel 3—W.Waard 2;
LSW 3Schagen 3.
..4E: Hus'o Boys 2Holl. T 2; Kaag
vogels 4—Dirksborn 2; Wir.kel 4—Con
Zelo 2.
4 F: ZAP 4Watervogels 4; Succes1
4Watervogels 3; Tex. Boys 3-ZAP 3.
Jim. A: ZFC aOSV a; Zaandijk a-
KFCa.
.Tun. C: Alcm. V. aDTS a; Alkm.
Bovs aAlcm. V. b; Schagen aRK
AFC a.
Jun. E: St. Bavo aSEW a: St.
George aGrash. a; HoUandla a
Alw. Forward a.
Jun. F: Wit Rood aRKDVO a: HK
DVO b—Blokkers b; WW b—Blok-
Jcers a.
Jun. H: Holl. T a—VIOS a- N Nie-
dorp aW.Waard a: ZAPaSRC a.
Aflsp. B: ZFC f—ZFC g.
Adsp. I: ÏVV aVolendam a; EVC
aPurmerland' a.
Adsp. J: Morn.dam aDe Rijp a;
Volendam b—EVC b.
Adsp. K: Alcm. V a—RKAFC a;
Alkm. B aJ.Holland a; CSV aBer
gen a.
Adsp. L: DTS aAlcm. V. c; H.-
Boys a—T SW a.
Adsp. M: HSV aAlkmaar a; Kolp.
Boys aVrone a.
Adsp. N: RKAFC b—Alcm. V. d;
Alk. Boys eDTS b.
Adsp. O: BKC a—ZAP a; JVC a—
Helder a: HRC aSchagpn a.
Adsp. P: Helder bWaterv. a; HRC
bSRC a,
Adsp. O: N.Niedorp aWinkel a;
VZV aCon Zelo a.
Adsp. S: RKEDO aSpartanen a;
KGB aSt. George a; Zouaven a
W.Friezen a.
Adsp. T: Berkhout aHollandia a;
Sporters aW.-Frisia a; SEW aAlw.
Forward a
Adsp. U: Zouaven b—Hollandia b:
RKEDO b—W.-Friezen b.
Adsp. V: MFC a—Andljk a; Strand
vogels a—SUbekarspel a.
en zedelijken ondergang te be
waren.
In samenwerking en onder toe_
zicht van de regeering moeten"
evenals de kerken dat reeds ge
daan hebben, ook de verschillen
de cultureele organisaties deze
zaak zoo spoedig mogelijk ter
hand nemen en organiseeren.
AANVULLING BONNENLIJST
voor de tweede helft van de 12de
periode 1945 (11 t/m 24 Novem
ber 1945) voor het Noorden des
lands.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het koopen van:
^Bonkaarten KA, KB, KC 512:
155 250 gr. grutterswaren
156 200 gram zout
157 250 gram jam
158 250 gr. peulvruchten
159 100 gram vermicelli,
puddingpoeder enz.
160 210 gram ontbijtkoek
161 100 gr. gedr. zuidvr.
162 150 gram vleesch
163 164 2 kg. aardappelen
b 15 1 kg. aardappelen
a 16 2 liter melk
b 16 c 16 3% liter melk
Bonkaarten KD, KE 512
250 250 gr. grutterswaren
251 200 gram zout
252 250 gram jam
253 100 gram vermicelli,
puddingpoeder enz.
254 210 gram ontbijtkoek
255 100 gr. gedr. zuidvr.
256 150 gram vleesch
257 1 kg. aardappelen
258 6 liter melk
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 16 November
a.s. van des middags 12 uur af
worden gebruikt, met uitzonde
ring van de bonnen voor melk en
aardappelen, waarop eerst met
ingang van Maandag 18 Novem
ber mag worden afgeleverd.
Deze week wordt wederom één
kilogram aardappelen per persoon
meer verstrekt aan personen van
4 jaar en ouder. Dit kilogram ex
tra is bestemd om een voorraad
te vormen.
Bij deelneming aan de maaltij
den van de centrale keukens
moeten aldaar de bonnen 162 of
256 voor vleesch en 163 voor aard
appelen worden ingeleverd.
Nog geldige bonnen
Tot 24 November zijn voorts
nog geldig de bonnen 110 voor
koffie, 108 en 204 voor biscuits en
747 voor cacaopoeder.
