NIEUW DE GAULLE BEDANKT VOOR DE EER Toch „radio in overgangstijd ZATERDAG 17 NOVEMBER 1945 BUREAUX DRINGEND VERMAAN Hij wilde een politiek zonder inmenging van Rusland WREEDHEDEN TE DACHAU Overeenstemming tusschen de omroepvereenigingen en de regeering VAN MOOKT ACHT BESPREKING DRINGEND NOODIG De situatie wordt snel slechter SOEKARNO GEEN FAVORIET MEER Er dreig* 'n burgeroorlog NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 8uir«n God is 't nergens veilig (Vondel) Abonnementsprijs 1.10 per maand; t 3-30 per kwartaal 41e JAARGANG NUMMER 18784 ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon «330 HOORN Draafsingel 59 Telefoon 4712 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Muienstraat 52 Telefoon 459 FRANKRIJK trekt de aandacht. Niet alleen om de ontwikke ling van de feitelijk-Katholieke Partij, de Republikeinsche Volks beweging van Bidault, maar ook om de politieke evolutie van de laatste dagen. Zal de Gaulle af treden en daarmede toch de weg vrij komen voor een nieuw Volks front? Zal de nieuwe Regeering, volgens de eischen van de Katho lieke Partij, recht doen en de subsidieering van de Katholieke school? Zullen belangrijke posten in de Regeering bezet worden door de communisten, die de Gaulle den moed had af te wij zen, omdat ze z. i. niet nationaal zijn?! Intusschen moeten wij afwach ten, wat de komende dagen, de komende uren wellicht, zal wor den beslist. De oogen van de wereld zijn op Frankrijk gericht, ook omdat de Fransche Katholie ken, anders dan in het verleden, hun eigen zelfstandige partijfor matie weer gaan vinden. Wij wezen daar verleden week op en dit bezorgde ons een inge zonden stuk. Wij zouden het mis hebben, de actie van de Fransche Katholieke Partij aan ons land ten voorbeeld te stellen. Nu weten wij, dat men dikwijls met bui- tenlandsche voorbeelden voorzich tig moet zijn. Dat zeiden we ook. Maar juist in een land als Frank rijk is, gelet op de historie, de onmiskenbare beweging in de richting van een Katholieke Par tijconcentratie in dezen tijd zoo belangrijk, zoo dringend verma nend voor anderen. Het mag, zoo als de inzender schrijft, „het leu ke van het geval zijn", dat Re publikeinsche Volkspartij geba seerd is op het „personalisme" van Maritain, dien wij als vroe ger tegenstander van een uitge sproken katholieke partij-forma tie kenden, nog leuker lees be langwekkender is het te con- stateeren, dat de uit de katholie ke verzetsbeweging voortgekomen Volkspartij, overal de Katholieke Partij genoemd, op de basis van de Katholieke levensbeschouwing staat. In een land als Frankrijk kan zulk een partij uiteraard ge makkelijker breedere krachten aantrekken; ook daar wezen wij op. Maar die activiteit kan ons ten voorbeeld zijn: Bidault steekt zijn katholieke overtuiging niet onder stoelen of banken, dat heeft hem sterk gemaakt en o.a. enor me stemmenaanwas van de Fran sche vrouwen bezorgd, na een dringend vermaan, tot haar door den Paus gericht! Partij formatie op feitelijk ka tholieken grondslag is hier niet voldoende; de uitgesproken for- meele katholieke basis komt hier bij, omdat in ons land de omstan digheden anders zijn. De inzender houdt nu verder een betoog, over politieke partij-formatie op bree der basis. Dit doet hier echter niet ter zake. En wij zouden dit punt gaarne voorloopig eliminee- ren, omdat de Katholieke Staats- partij-in-ontwikkeling er recht op heeft, dat haar nu adem wordt gegeven om op gang te komen en. haar grondslag te vinden. Over alle andere kwesties zelfs over de mogelijkheid in de toekomst v. de „breede volkspartij" kan dan door de gevestigde Staats partij beraadslaagd worden. Nie mand zal kunnen tegenspreken, dat zich nu wel onder ons een „communis opinio" heeft gevormd ten aanzien van de noodzaak om de Katholieken èn ons land wear de Katholieke Staatspartij te ge ven. En daarbij kan de vernieuw de activiteit en de katholieke ver nieuwing in Frankrijk ons wel degelijk als een „dringend ver maan" ten voorbeeld zijn. Dat, zoo als inzender beweert, „een con- fessioneele partij, op sociaal ter rein, gewild of ongewild, in de con servatieve, kapitalistische hoek belandt", is pertinent onjuist. Hebben daarom de katholieke ar beiders. overal in den lande bij drommen hun vertrouwen (weer) aan de eigen katholieke Partij- formatie gegeven? Het verband met de belemmering van het be- keeringsw^k ontgaat ons werke- NA VELE tegenstrijdige berichten, wordt thans gemeld, dat De Gaulle toch is afgetreden. De voorzitter van de Assemblee Natio nale Constituante, Felix Gouin, heeft gisteravond een brief van hem ontvangen, waarin hij het hem door de Assemblee verleende mandaat wederom ter beschikking stelde. Gouin heeft onmiddellijk de fractievoorzitters van de Assemblee bijeengeroepen. Besloten werd den brief Zaterdag ter kennis van de leden der Assemblee te brengen en hem daarna met het antwoord van Gouin ook aan de pers mee te deelen. De Assemblee zal Maandag bijeenkomen. De regee ring zal de loopende zaken blijven behandelen tot een nieuwe regee ring zal zjjn opgetreden. De houding der communisten In welingelichte kringen te Pa rijs wordt erop gewezen, dat het conflict tusschen de Gaulle en de Fransche communisten meer om vat dan louter de kwestie van de portefeuille-verdeeling. Uit den brief, welken de Gaulle Donderdagavond aan Maurice Thorez heeft geschreven, blijkt duidelijk, dat de Gaulle van de communisten de verzekering vere langd heeft, dat eventueele com munistische ministers in aangele genheden van buitenlandsche po litiek niet te zeer onder invloed zouden staan van de buitenland sche politiek der Sovjet-Unie. De heerschende meening is, dat geen regeering kan worden ge vormd zonder de communisten, maar" de publieke opinie wordt sterk beheerscht door de popu lariteit van de Gaulle. Donder dagavond is in het Quartier Latin door studenten een groote betoo ging gehouden, er werden leuzen geschreeuwd als; „Lang leve de Gaulle". Op het politieke bureau van de Fransche communistische partij zijn besprekingen gevoerd over de situatie, welke ontstaan zou in geval van een aftreden van de Gaulle. Men legde daar nogmaals den nadruk op de vastbesloten heid der communisten tot het aan vaarden van volledige verant woordelijkheid in een regeering, welke in overeenstemming met de uitslagen der verkiezingen van 21 October zal worden gevormd. In politieke kringen te Parijs meent men hieruit te moeten op maken, dat de communisten voornemens zijn aanspraak te ma ken op de leiding bij de vorming van een nieuwe regeering. Critiek op de Gaulle. Louis Saillant, de voorzitter van den nationalen verzetsraad, heeft de houding van de Gaulle becriti- seerd. Hij zeide: „De Gaulle dacht, dat hij niet gebonden was aan de formeele regels der demo cratie. Hij is daar wel aan gebon den en hij zal tenslotte begrijpen dat het anders onmogelijk is. Zijn houding ten opzichte van de com munisten is onverdedigbaar. Zij brengt niet slechts het risico mede, dat diplomatieke kringen, met inbegrip van de Sovjet-Unie, zich zeer zullen verbazen, maar zij toont weinig begrip voor de belangrijkheid van de communis tische partij, die tenslotte bij de verkiezingen vijf millioen stem men kreeg. Op den tweeden dag van het proces tegen de beulen van het concentratiekamp Dachau is ge tuigenis afgelegd door den Tsje- chischen dokter Blaha, die als po litiek gevangene in het kamp heeft vertoefd. Hij vertelde dat, gevangenen in groote, klokvor- mige toestellen werden geplaatst en daarin blootgesteld aan ver schillende luchtdrukken. De meesten waren na een dergelijke proefneming dood of stervende. De lichamen werden dan haastig naar de snijkamer gebracht en zelfs van hen, die nog leefden, werden de inwendige organen verwijderd en snel naar Muen- chen vervoerd voor pathologisch onderzoek. Blaha zelf had zes a zevenduizend lijkschouwingen moeten verrichten. Verder zeide hij, dat de huid van de slachtof fers chemisch werd bewerkt en gebruikt voor de vervaardiging van handschoenen, tasschen en dergelijke artikelen voor de S.S.- bewakers en hun relaties. Som mige S.S.-lieden bewaarden spe ciaal bwerkte hoofdhuiden als „souvenirs". Het Britsche militaire bewind in Duitschland heeft bezit geno men van alle eigendommen der firma Krupp te Essen. VAN BEVOEGDE ZIJDE vernemen wij, dat de be sprekingen tusschen de re geering en de omroepver eenigingen over den vorm van den Nederlandschen radio-omroep in den over gangstijd uiteindelijk tot een gunstig resultaat hebben ge leid. Overeengekomen is, dat de omroeipvereenigingen ieder met één afgevaardigde zitting zullen nemen in het bestuur der stichting Radio Nederland in den overgangs tijd (Radio Nederland), ter wijl zij daarnaast de gele genheid krijgen de program- mastof, elk voor haar aan deel, zelfstandig voor te be reiden. Van links naar rechts: Presi dent Harry S. TrumanMinis ter President Mr. C. R. Attlee en de Minister President van Canada, William Mackenzie King aan boord van het jacht Sequoia, waar zij besprekingen voerden inzake de atoombom. De staatslieden zijn inmiddels tot overeenstemming betref- de deze zaak gekomen. Deze foto werd per radio overge bracht. (Foto, A.B.C.-P.) lijk. Stellig Is rechtvaardige socl- marsch" van 8 November onze ale actie hier van groot belang, vreugde over uit te spreken, dat maar het zwaartepunt ligt daar ook „de Fransche Katholieken niet. Deze kwestie willen we nog den weg naar een principieele eens nader bekijken. i politieke organisatie op eigen le- Wij keeren nog even tot Frank- j vensbeschouwing hebben gevon- rijk terug, om er, met de „Op- den." De aldus vergaarde program- mastof zal evenwel niet zonder meer uitgezonden worden, doch zal in onderling verband worden gerangschikt en, voor zoover het niet principieele programmadee. len betreft, ook naar zijn waarde worden beoordeeld door een, door de stichting aangewezen, coordinatie-commissie, zoodat geen doublures ontstaan, de pro_ gramma's op hoog peil blijven en deze de noodige Earmonie en het gewenschte evenwicht vertoonen De kerken zullen binnen gestelde tijdsgrenzen over de uitzending van kerkdiensten geheel zelf_ standig kunnen beslissen. Coördinatie van het programma. Verwacht wordt, dat bij het coördineeren van de programma- stof zal blijken, dat een aantal programmadeelen, die vroeger gescheiden werden voorbereid en uitgezonden, thans door de stich ting als orgaan, waarin de ver schillende stroomingen samen, vloeien, zullen kunnen worden verzorgd. Daarenboven zijn de uitvoering van de programma's het technisch apparaat enz. ge heel in handen van de stichting. Aldus zal een omroep ontstaan, waarin de saamhoorigheidsge- dachte_ tot uiting komt, terwijl de vóór den oorlog bestaande vrije uitingsmogelijkheden be houden zullen blijven. In belang, rijke aangelegenheden van orga- msatorischen en technischen aard, den omroep betreffende, zal 't stichtinsbestuur het beslissende woord spreken. Gelijk bekend mag worden verondersteld, is deze regeling bestemd om te werken in den overgangstijd, d.w.z. tot het tijd stip, waarop de normaal gekozen volksvertegenwoordiging in de gelegenheid zal zijn geweest haar oordeel over het vraagstuk in z'n geheel uit te spreken. Als gevolg van de thans tot stand gekomen overeenstemming mag verwacht worden, dat de benoeming van de leden van het bestuur der stichting binnen zeer afzienbaren tijd zal afkomen en de stichting binnenkort haar werkzaamheden zal kunnen aan vangen. Dr. H. van Mook heeft op een persconferentie ver klaard: „Naar mijn meening is de eenig mogelijke oplos sing voor wat op Java gebeurt gelegen in de samenwerking tusschen Indonesiërs en Ne derlanders. Als de volgende bijeenkomst lang wordt uit gesteld. zou dit niet alleen on aangenaam maar ook schade lijk zün, daar de situatie op Java snel slechter wordt. Van mijn kant heb ik alles ge daan om het contact te leggen, maar er Is voortdurend van ex tremistische Indonesische zijde druk geoefend om dergelijke be sprekingen te voorkomen. De heer van Mook zeide verder, dat hij verschillende leden van het nieuwe kabinet als bekwame menschen kende. Hoever de Nederlanders bereid waren te gaan, daarover wilde hij verder geen mededeelingen doen» Hij verklaarde voorts met betrek king tot den economischen toe stand, dat er voor hongersnood gevreesd moet worden. Zijn re geering zou ech'er zeker geen voedsel en medische voorraden voor de Indonesiërs achterhouden, als middel om haar voorwaarden te bekrachtigen. Indische delegatie bij de Koningin. H. M. de Koningin heeft giste ren in gehoor ontvangen een de legatie uit het hoofdbestuur van het Verbond van Indonesische Burgers. Op Soerabaja hebben de Brit ten luchtaanvallen uitgevoerd. Het verzet van de Indonesiërs neemt volgens een verklaring van het Geallieerde Hoofdkwar. tier af, al zijn er nog steeds vrij_ schutters aan het werk. De nationalisten hebben voor de radio de wenschelijkheid uit gesproken om de 7000 Japansche mariniers, die zij in het Zuiden van Soerabaja geïnterneerd heb ben, te laten meevechten. Over de nieuwe regeering, die radio-Soerabaja te gema tigd vindt, is een groep na tionalisten niet tevreden. Zij hebben al gedreigd de rejiu- bliek van Soekarno aan te vallen, zoodat het ontstaan van een burgeroorlog van de Indonesiërs onderling niet denkbeeldig is. De extremis ten vragen zich af of de Britten de republiek hebben omgekocht. 616 personen in Batavia vermist. Van 1 October tot 15 Novem ber zijn 616 personen in Batavia, onder wie 144 Nederlanders, Europeanen en Indo-Europeanen vermist. Ook 400 Japanners zijn spoorloos verdwenen. Men vreest dat het werkelijk aantal der ver misten nog veel grooter zal zijn, daar in veel gevallen uit angst voor represailles geen opgava van vermissing wordt gedaan. QUEBEC ZETEL VAN DE VEREENIGDE STATEN Er is een uitnoodigine aan de organisatie der Vereenigae Volke ren ter tafel gebracht, de Cana- deescbe stad Quebec tot hoofd kwartier te kiezen, alsmede een voorstel om daar den permanen ten zetel van de organisatie te vestigen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1