NIEUW De snoode plannen Yan MUSSERT ONZE HELDEN EVACUATIE OP JAVA moet worden bespoedigd Herdenking van Toestand in Bandoeng zeer gespannen (2aalsle nieuws NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Buifan God is 'l nergens veilig Vondel Abonnementsprijs t 1.10 per maand: f 3.30 per Itwartaal WOENSDAG 28 NOVEMBER 1945 41e JAARGANG NUMMER 18793 BUREAUX ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 HOORN Draafsingel 59 Telefoon 4712 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Molenstraat 52 Telefoon 459 ONDER „LEIDING'* VAN IN HET ONTWERP Urgentie- I program van de R.K. Staats partij lezen wij order hoofdstuk VI betreffende „versterking en vernieuwing der eeonomiseh-so- ciale grondslagen van ons volks leven" onder punt 8 het volgen de: „De Overheid geve met voort varendheid uitwerking aan haar plannen in zake de verwezenlij king van de met publiekrechte lijke bevoegdheid toegeruste or ganisaties voor het bedrijfsleven, zonder dat deze bedrijfsorganisa ties mogen ontaarden in staats lichamen. In deze organisaties moeten onder leiding en toezicht van de overheid de verschillende groepen van medewerkers in het. productie-proces zijn vertegen woordigd". Hier staat dus, dat de overheid behalve het toezicht, ook de lei ding moet hebben van de pu bliekrechtelijke bedrijfsorganen. Is dat inderdaad de bedoeling? Dan is het heel iets anders dan tot nog toe in katholieken kring werd geleerd. Het is natuurlijk mogelijk, dat de opvattingen op dit punt gewijzigd zijn, maar wij hebben daarvan tot nog toe wei nig bemerkt. De meening was altijd, dat be- drijfsgenooten patroons en ar beiders zelf in deze organen hun zaken zouden regelen, zij het, natuurlijk, onder toezicht van de Overheid, terwille van het algemeen belang Indien hu de leiding van deze organen in han den van de Overheid komt, zul len deze misschien niet direct „ontaarden in staatslichamen", maartij zullen als zoodanig toch worden aangezien. Aan het oude, volkomen gezonde ideaal van het „zelfdoen door bedrijfsgenooten", beantwoordt dat niet. Wij hebben nu een Stichting van den Arbeid en een Stichting voor den Landbouw, en er wordt serieus naar gestreefd, deze zoo spoedig mogelijk om te bouwen tot bedrijfsorganen met publiek rechtelijke bevoegdheid. Moeten nu de departementen van Sociale Zaken resp. van Landbouw ver tegenwoordigers aanwijzen, om naast het toezicht, ook de lei ding op zich te nemen van deze organen? Dat lijkt ons onjuist. Letterlijk staat er trouwens, dat de leiding en het toezicht zich bepalen tot de „vertegen woordiging". Dus niet tot de werking van die organen? Dat zal de bedoeling wel niet zijn. Maar het zou er duidelijker kunneni staan, zooals er meer duidelijk heid in verschillende formulee ringen zijn kan, die hier en daar blijkbaar de sporen dragen van de haast, waarmee ze tot stand gekomen zijn. Met toestemming van maar schalk Montgomery zullen de Britsche soldaten in Duitschland kerstvieringen organiseeren voor de Duitsche kinderen Zijn naasfe medewerker verwijt hem gebrek aan kennis MEN HEEFT moeite om het zich te realiseeren, dat de in figuur lijken en eigenlijken zin kleine man, die zich groot waande, Anton Mussert, eens bekend als een knap hoofdingenieur van den Utrechtschen Provincialen Waterstaat, later beducht als leider van een politieke groep, die het vaderland niet diende, thans als een ver worpeling, maar ook als 'n mensch, wien recht gedaan wordt, hoe verkeerd hij ook gehandeld heeft, voor zijn rechter staat. Eindelijk, kan men ook verzuchten, want hoe vaak hebben wij, als de banden van tyrannie te veel knelden, naar dit moment verlangd. HIJ STAAT allesbehalve als een gebroken man voor zijn rech ters. Lachend stapt hij uit de auto, die hem naar het gerechts gebouw bracht en bij het zien van de drukte om hem heen, waagde hij op te merken, dat de belangstelling hem meeviel. In de tenlastelegging, die wordt voorgelezen door den procureur fiscaal, mr. J Zaayer, wordt vooral de nadruk gelegd op het pogen van Mussert om Nederland onder Duitsche heerschappij te brengen, het hulp verleene i aani den vijand en het trachten om den grondwettelijken regeerings- vorm van het Koninkrijk der Ne- cier anden omver te welpen. Mussert erkent de juisthe.d van de citaten, maar zegt, dat hij nooit de bedoeling heeft gehad, Nederland onder vreemde heer schappij te brengen. De bond van Germaansche volkeren. Een belangrijk stuk is dé be faamde nota van Mussert aan Hitier, waarin hij de idee van een bond van Germaansche staten, waarvan ook Nederland deel zou moeten uitmaken, onderschrijft. Mussert noemde deze nota zijn politieke geloofsbelijdenis. Als Hitier den oorlog gewonnen zou hebben, zou hij aftreden als lei der van het Duitsche volk en uit sluitend optreden als bondspresi dent.' Er ontstond tusschen- den president van het Bijzonder Ge rechtshof en Mussert even een discussie over de bevoegdheid van dezen functionaris en Mussert moest tenslotte toegeven, dat er geen enkele waarborg was, dat deze voorzitter niet ,als een vol komen autocraat kon optreden. De steun aan den strijd tegen Rusland was, zoo verklaarde Mussert, een gevolg van zijn wensch om den oorlog zoo ver mogelijk van onze landsgrenzen te houden. Als eerste getuige werd gehoord het hoofd van den bijzonderen dienst van den P.O.D., van Dien, die Mussert de eerste verhooren had afgenomen. Getuige meent, dat diens antwoorden waarheids getrouw waren. Mr. Carp, een der naaste me dewerkers van Mussert in de N.S.B., die ook het statuut van den Bond der Germaansche vol keren heeft samengesteld, was de volgende getuige. De president ondervroeg hem ook over de plannen van Mussert in 1942 om den Raad van State te wijzigen, teneinde zichzelf als resent uit te laten roepen en de bevoegdheden van H. M. de Koningin tot zich te trekken. Als belooning voor zijn werk had Mussert het ge bruik van de koninklijke bezittin gen verlangd. Op een vraag van Mussert's verdediger, Mr. Wijckerheld Bisdom, antwoordde getuige, dat Mussert in deze een to taal gebrek aan kennis van zaken had. Op juridisch ge bied is hij een volkomen leek. Mussert gaf toe, dat hij den eed van trouw aan Hitier had afgelegd, maar zei, dat hij als toevoeging had verlangd, dat hij nooit een daad behoefde te verrichten, welke in strijd zou zijn met de eer, de waar digheid en de belangen van het Nederlandsche volk. Van deze toevoeging is te Berlijn echter weinig nota genomen. Kapitein P. van Houten, die in Londen werkzaam was als hoofd van het bureau documentatie van centrale zuiverheid, en thans eveneens als getuige werd ge hoord, lichtte den president over de samenstelling van het dossier- Mussert uitvoerig in. De president, die stapels dos siers om zich heen had verza meld, bracht telkens den door Mussert begeerden bond van Ger maansche volkeren ter sprake en las talrijke citaten, die daarop betrekking hebben, voor. Uit al les bliikt de nauwe verbonden heid die Mussei-t met Duitsch land heeft gezocht. Met' een duidelijk „ia" beant woordde Mussert de vraag of hij wist. dat Nederland met Duitsch land in onrlog was. De zitting werd geschorst tot vardaag. om mr Zaaver gelegenheid te geven zijn renuisitoir te houden. DE POLITIEK VAN AMERIKA Scherpe critiek van den ambassadeur in China Generaal-majoor Patrick Jay Hurlay, de Amerikaansche am bassadeur in China heeft zijn De Canadeezen brengen St. Nicolaas Overal, waar Canadeezen zijn treffen zij voorbereidingen om voor de Nederlandsche kinderen een grootsch St. Nicolaasfeest te vieren. In Amsterdam zullen op 1 De cember 10.000 kinderen in ver schillende legerlokaliteiten op al- ontslag aangevraagd en de for- lerlei heerlijkheden worden ont- meele verklaring, die hij van dit haald. Bij de St. Nicolaaskerk te- besluit gaf, heeft nog al sensatie genover het Centraal Station zal verwekt. Zij bevat een scherp de goede heilige man zelf arri- protest tegen de Amerikaansche veeren. Een speciale Canadeesche politiek in 't Verre Cfosten. De lei- afvaardiging gaat van Amsterdam ders van de Amerikaansche bui tenlandsche politiek, aldus Hur lay, zijn steeds onderling ver deeld. Dientengevolge zijn wij altijd het slachtoffer geweest van die landen, welke er het best in slaagden ons naar den mond te praten, teneinde onzen materiee- len steun te verkrijgen. Er is een derde wereldoorlog op komst. In naar de kinderen van het zwaar getroffen dorp Putten op de Ve- luwe. Ook op vele andere plaatsen in ons land wordt een St. Nico laasfeest gegeven. Naar schatting zullen tenminste 30.000 Nederlandsche kinderen worden bedacht. Engelsche genietroepen zijn be de diplomatie, zooals die thans gonnen met het demonteeren van bedreven wordt, laten wij het „pluto", de oliebuisleiding van toe, ook wij worden opgenomen Engeland via het Kanaal naar in een blok van mogendheden, Frankrijk, via welke de gealheer- aan de zijde van het koloniale de strijdkrachten na de invasie imperialisme, tegen het commu-| °P de snelste wijze van benzine nistische imperialisme. I werden voorzien. DUIZENDEN hebben in eerbiedigen gang gedefileerd langs de baar van een gefusilleerd meisje, opgesteld in de oude St. Bavo te Haarlem. Het was de stille hulde van het Nederlandsche volk aan zjjn helden, ook aan de vele onbekenden in het geheele land en op het heldenkerkhof-te-Bloemendaal, waar ruim vierhonderd strijders zullen rusten. Menschen uit alle deelen van ons land, ook uit ons eigen gewest, die, ondanks alles, wisten wat zij wilden en die het hoogste offer hebben gebracht Bij d£ .plechtige herdenking in de lterk waren ook H.M. de Ko ningin en Prins Bernhard aan wezig, alsmede de minister-pre sident en deken J. C. W. v. d. Wiel als vertegenwoordiger van den Bisschop. Prof. Schermerhorn sprak een rede uit, waarin hij herinnerde aan het groote offer, dat deze vrouw en de anderen hadden ge bracht voor hun vaderland. Wat zij ook zijn geweest voor dien tijd, hun leven en dood zal steeds als symbool dienen voor den vrij heidsstrijd, dien ons volk gestre den heeft in vijf bange jaren. IN EEN KLEMMEND BEROEP op de geheele wereld, hebben ver tegenwoordigers van het Roode Kruis te Batavia en van de vrou wen uit de interneeringskampen hulp gevraagd om de evacuatie' te bespoedigen In het bijzonder op Amerika werd een beroep gedaan, om schepen beschikbaar te stellen. De meesten van hen willen niet weg, omdat Indië hun tweede vaderland is geworden, maar de alge meen? toestand is dusdanig, dat het Onverantwoordelijk is. Om deze bedreigden op Java te laten. Wij zien hier Mussert tusschen zaal. Zijn blikken spreken niet de veldwachters in de rechts- direct van deemoed. (Foto; Thuring—P.) Met hetzelfde doel hebben de oud-krijgsgevangenen uit Indië een telegram aan den Minister-President Schermerhorn gezonden en zijn hulp ingeroepen om zee- en luchttransport middelen van de Geallieerden te ver krijgen. Opnieuw luchtaanvallen Op Djokjakarta en Ambarawa zijn opnieuw door de RAF luchtaanvallen in geringen omvang' uitgevoerd, ter wijl in laatstgenoemde stad tevens levensmiddelen voor de geïnterneer den werden neergeworpen. Zooals wellicht reeds bekend, worden de voed'seltransporten langs den weg' door extremisten overvallen. De toestand te Bandoeng is zeer gespannen; het werk van Rapwie en Roode Kruis moest volkomen worden stilgelegd, omdat het zelfs voor de leden van deze organisatie in de stra ten gevaarlijk was. Om de maat van ellende vol te ma ken heeft een bandjir twee kampongs vernield, waardoor 4000 indoneslërs dakloos werden gemaakt. Dankbrief van v. Mook Dr. v. Mook heeft aan Generaal Christison een dankbrief gezonden, waarin hij hulde brengt aan de Brit sche soldaten te Soerabaja, die door hun optreden duizenden burgers heb ben beschermd. Van de Indonesische politie is een dossier gevonden met foto's over den moord op generaal Mallaby. De "re- publikeinscne" reg'eering verklaarde, dat de Britten dezen moord als een voorwendsel gebruikten om een ulti matum aan Soerabaja te stellen. In het Engelsche Lagerhuis zijn de represaillemaatregelen ter sprake ge komen voor den moord op de over levenden van het neergestorte Dako- tavlieg'tuig. Men voerde daar o.m. aan, dat "sedert het platbranden van Lidice (het door de Duitschers vernietigde Tsjechische dorpje) deze soort van strafmaatregelen uit de gratie is." Een Zuid-Slavische federatie Men acht het niet uitgesloten, dat er, vooral in Joego-Slavië en Bulgarije, pogingen zullen worden gedaan om tot een Zuid-Slavi sche federatie te geraken, die zich zou uitstrekken van de Adriati- sche tot de Zwarte Zee. Een aan wijzing ziet men in de omstandig heid, dat zoowel Joego-Slavië als' Bulgarije de monarchie grondwet telijk zouden gaan afschaffen Veel goeds is er gedroomd door deze helden en nu zij er niet meer zijn, zullen wij die droo- ™eu werkelijkheid moeten ma ken. Deken v. d. Wiel sprak over den grondtoon bij een begrafenis de liefde van familie en vrien den. Nu gevoelen wij ons kinde ren van één volk. Deze dooden zijn de glorievolle lidteekens, waarmede het vaderland werd overdekt, in den strijd op leven en dood. Daarna had er een kilometer lange tocht plaats naar 't helden kerkhof te Bloemendaal. Een groote menigte was getuige van dezen tocht, terwijl overal de vlaggen halfstok hingen. Op het kerkhof arriveerden H.M. en het Prinselijk Paar. En hier had dan de symboli sche begrafenis plaats van het meisje Hanna Schacht. Een sym boliek, die de weerslage moge vinden in het volk in het besef, dat om deze helden te eeren meer noodig is, dan alleen uiterlijke teekenen. Iran toch met Rusland in bespreking In een geheime zitting van de Iraansche Kamer heeft minister president Hakimi verklaard, dat „de besprekingen met de Sovjet- Unie werden voortgezet". Hij verzocht de Kamer geen vragen hieromtrent te stellen, voordat definitief resultaat bereikt zou zijn. Voorts deelde hij mede, dat de regeering zou aftreden, indien zij er niet in zou kunnen slagen de kwestie te regelen. Te Sydney is een zware aardbe ving waargenomen, de zwaarste sinds 1909. Ook in Birming ham en in Bombay is een aard beving geregistreerd. In een schuilkelder zijn de lijken gevon den van den vroegeren rijkscom missaris in Noorwegen, Joseph Terboven en zijn trawant Rediess. Charlotte Kohier heeft hl En schedé een auto-ongeval gehad, waarbij zij een hersenschudding opliep. Het bezoek van H.M. de Koningin vandaag en morgen aan Groningen heeft zakelijke besprekingen ten doel over het sociaal-economische en cultureels herstel der provincie.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1