HIEUW
De troebelen in China
Requisitoir en pleidooi in
MUSSERT-PROCES
DE WITTE VLAG WAPPERT
in Bandoeng
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1945
MEDE-
ZEGGENSCHAP
j N ZIJN REQUISITOIR, waarvan wij gisteren slechts in een
deel van onze oplage een volledig overzicht konden geven,
betoogde Mr. Zaayer, de procureur-fiscaal vervolgens, dat bij
Mussert op het geestelijk landverraad het daadwerkelijk ver
raad gevolgd is. Hij wees er ook op, dat Mussert de deelname
van Nederland aan de Duitsche oorlogvoering bevorderd had.
Dit kwaad moet men niet gering achten. Spr. kwam tenslotte
tot de conclusie, dat iemand, die tijdens een strijd op leven en
dood een leiderspositie bekleedt en dan niet voorgaat in den
strijd tegen den vijand, een misdaad begaat jegens zijn volk,
of hij nu Mussert of de Geer heet en requireerde tegen Mus
sert de doodstraf.
Schuschnigg verdwenen
Joego-Slavië republiek?
fWij vragen niemands hulp
De Amerikaansche
politiek in China
D
„Komt en oyertuigt U"
41e JAARGANG
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buitan God is 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementiprijs I 1.10 per maand3.30 per Icwarteel
NUMMER 18794
BUREAUX
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Muienstraat 52
Telefoon 459
EEN VAN DE URGENTE pun
ten in on-s volksleven is zeker
het vraagstuk van de medezeg,
genschap der arbeiders ook op
economisch gebied. De Stichting
van den Arbeid is in deze rich
ting werkzaam. Dit bleek duide
lijk uit de besprekingen, welke
op het groote Congres van den
Arbeid Woensdag te Utrecht zijn
gehouden.
Op sociaal gebied is reeds veel
tot stand gebracht, ook door het
werk van de Stichting, welke
door de Regeering als adviseerend
college is erkend, maar alleen op
sociaal gebied.
Niemand minder dan de heer
Stikk-er. vooraanstaande figuur in
werkgeverskringen en eerste
voorzitter van de Stichting, noem
de echter het probleem van de
medezeggenschap ook op eco
n o m i s c h gebied een urgent
vraagstuk, dat „onverwijld tot
een oplossing moet' worden ge
bracht".
Het was dan ook voor velen
een ontnuchtering, toen in de
jongste Troonrede over deze eco
nomische medezeggenschap niet
werd gerept.
Toch leefden en leven op dit
punt in breede kringen reeds vrij
positieve denkbeelden. Uit de
Stichting van den Arbeid, haar
werkwijze en haar voorloopige
resultaten, blijkt, dat de samen
werking tusschen Overheid, ar
beid en kapitaal met sprongen is
vooruitgegaan Men heeft, ook
door de gebeurtenissen in de oor
logsjaren. in veel breeder krin
gen, ook van de voorzichtige
werkgevers, ingezien, dat in het
gemeenschappelijk ze.lf-doen met
eigen verantwoordelijkheid de op
lossing ligt voor de verhouding
in ons land tusschen kapitaal en
arbeid. Het gaat daarbij om zelf-
doen, met paritaire medezeggen
schap en als consequentie daar
van het bewust meedragen van
verantwoordelijkheid.
Deze ontwikkeling kan niet
stilstaan op het sociale terrein.
Als de heer Stikker de hoop uit
spreekt, dat, „indien ook op het
economische terrein een oplossing
voor de verhoudingen tusschen
overheid, -arbeid en kapitaal ware
te vinden, hierdoor misschien de
synthese tusschen oude tegenstel
lingen zou tot stand komen", dan
wijst dit op een belangwekkende
kentering.
Bovendien kon de Stichtings
voorzitter const'ateeren, dat de
kansen voor die oplossing der
verhoudingen ook op economisch
terrein aanwezig zijn. Het gaat
daarbij niet alleen om kapitaal
en arbeid, om werkgevers en
werknemers, maar ook om de
Overheid. Reeds in de bezettings
jaren was men in de kringen van
de Stichting eensgezind van mee-
hing, dat ruime vertegenwoordi
ging van de arbeidersvakbewe-
ging in het hoogste economische
col-lege, dat de Regeering ter
zijde za-1 staan, wenschelijk was;
en ook over de noodzakelijkheid,
dat op dit terrein ook een aantal
lagere publiekrechtelijke organen
moet worden gesticht
„Onverwijld" zou de vraag,
hoe dit alles nader kon worden
uitgewerkt, in studie worden ge
nomen. Aan de Regeering is
daarbij medewerking verzocht,
doch er blijkt nogal een lange
termijn noodig, om deze tot stand
te brengien: de Regeering wil de
ze kwestie eerst in interdeparte
mentaal overleg bezien!
De Stichting van den Arbeid
wil daarop niet wachten. Zij heeft
een veelzijdige commissie ge
vormd uit het 'Bedrijfsleven, om
de vraag te beoordeelen, „op
welke wijze de medeverantwoor
delijkheid van arbeiderszijde meer
dan tot dusver kan worden inge
schakeld in het productie
proces".
Inderdaad, het vraagstuk van
de medezeggenschap is er om
opgelost te worden. Die oplossing
moge, in gemeenschappelijk over
leg tusschen overheid, arbeid en
kapitaal, „snel, doeltreffend en
afdoende" worden verkregen, ge-
Tijdens het requisitoir van Mr.
Zaayer, dat twee uur duur
de, maakte Mussert nu en dan
druk aanteekeningen. Toen Mr.
Zaayer zeide, dat de N.S.B.
reclamecampagnes voerde, wel
ke zeker niet uit Nederland-
sche bronnen betaald konden
worden, interrumpeerde hij met
de opmerking: „toch is het zoo".
De eisch, de doodstraf, maak
te geen zichtbaren indruk op hem.
Na een korte pauze kreeg de
verdediger. Mr. Wijckerheld
Bisdom, -het woord tot het nou-
den van zijn pleidooi.
Pleidooi van Mussert's
verdediger.
„Het oogenblik, waarnaar het
Nederlandsche volk gedurende
vijf lange jaren heeft verlangd,
ja zelfs gesnakt aldus Mr.
Wickerheld Bisdom is aange
broken. Mussert staat voor zijn
rechters".
De haat, welke men tegen
Mussert heeft, is ongeëvenaard.
PI. merkte vervolgens op, dat
onze strafrechtspraak niet voor
politieke processen is ingericht.
Daardoor wordt het politieke
proces in een keurslijf gedron
gen, dat het niet past. Het gaat
hier niet om politiek, doch' uit
sluitend om strafrechtelijke ver
antwoordelijkheid. Dit proces
heeft niet als onderwerp het na-
tionaal-socialisme. Het is alleen
het proces tegen Ir. A. A. Mus
sert.
PI. brengt hulde aan den steller van
da dagvaarding, die er in geslaagd is
de belangrijkste activiteit van Mus
sert in logisch verband samen te stel
len. De beschuldigingen zijn inder
daad zeer zwaar. Spr. geeft dan een
overzicht van Mussert's strijd tegen
de annexionistische partijen in
Duitschland, speciaal tegen de S.S.
Zijn poging-en om van Hitier een de
finitieve uitspraak te krijgen, misluk
ten. Het is de overtuiging van plei
ter, dat het optreden van Mussert
een regeeringscombinatie Rost van
TonningenFeldmeij erRambonnet,
die absolute annexatie zou hebben
voorgestaan, heeft voorkomen. PI.
acht niet bewezen, dat Mussert Ne
derland onder vreemde heerschappij
wilde brengen. Het standpunt, door
zijn naasten medewerker Carp opge
steld, mag men Mussert niet verwij
ten. Artikel 93 van het Wetboek van
Strafrecht stelt vreemde heerschappij
strafbaar, doch er is daarin geen
sprake van vijandelijke heerschappij.
Het land bevond zich reeds onder de
feitelijke heerschappij van een
vreemde macht. Van uitvoering van
het misdrijf is' g'een sprake geweest.
Het is hoogstens voorbereid. Het is
ook de vraag of de Germaansche Sta-
Een bijzondere correspondent
van de Daily Mail te Neurenberg
meldt, dat Schuschnigg, de voor
malige Oostenrijksche Bondskan
selier en een der voornaamste ge
tuigen a charge te Neurenberg,
spoorloos verdwenen is. Er wordt
beweerd, dat hij zich naar zijn
gezin in Rome heeft begeven,
waar hij van plan is te blijven.
tenboncï, zooals Mussert zich die
voorstelde, een verdergaande beper
king van de Nederlandsche souvereL
niteit inhield, dan thans in verschil
lende plannen van Statenbonden
wordt voorgesteld. Wat de omverwer.
ping van den grondwettelijken reg'ae.
ringsvorm betreft, betoogde spr. dat
de ongrondwettigheid van het plan
in zake den Raad van Staten niet
vast staat. Het is daarenboven on
zeker of Musseft zelf zich gereali
seerd heeft, dat dit plan ongrond
wettig was.
Herhaaldelijk, zoo ging de verdedi
ger voort, heeft Mussert bij de Duit-
schers voor de belangen van het Ne
derlandsche volk gepleit.
Hij is uitgegaan van een volstrekt
vertrouwen in de bedoelingen van
Hitier. Het is niet aannemelijk, dat
hij van bepaalde misdaden heeft ge
weten. Men mag Mussert zien als een
tegenstander, doch niet als een ge
wonen misdadiger.
Wanneer hij tot iederen prijs aan
de macht had willen komen, had hij
dit gemakkelijk kunnen bereiken
door nog verder met de Duitschers
mede te gaan.
PI. besloot zijn betoog met den
wensch, dat op waarlijk Nederland
sche wijze recht gedaan zal worden
met inachtneming van alles wat voor
en tegen den verdachte pleit.
Het pleidooi van mr. Wijckerheld
Bisdom nam ongeveer anderhalf uur
in beslag, waarna de zitting voor een
uur geschorst werd.
Te middernacht is de nieuwe
constitxieerende vergadering van
Joego-Slavië voor het eerst bij
een gekomen. Het zou geen vol
komen verrassing zijn, indien
Joego-Slavië hedennacht formeel
tot republiek zou worden gepro
clameerd.
De plechtige herdenking van de 422 slachtoffers, die bij het
binnenlandsch verzet tegen den vijand zijn gevallen en thans
zullen rusten in den eeregrafhof in de duinen bij Overveen.
H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard bewijzen
de laatste eer aan den gevallenen. (Foto; MeerendonkP.)
1
De Chineesche ambassadeur geering, zouden ontwapenen,
stimuleerd door het prachtige
overleg in de Stichting van den
Arbeid, die gisteren ta Utrecht
zoo succesvol voor het front der
openbaarheid kwam!
INDONESIËRS te Bandoeng hebben verzocht, de militaire
acties te doen staken. De „gouverneur" van West-Java is met
een witte vlag naar de Britsche linies gegaan en werd van de voor
waarden op de hoogte gesteld; hij kon echter geen toezegging of
voorstellen doen. De Britsche voorwaarden waren de volgende;
1. Evacuatie van alle Indonesiërs uit een gebied, dat begrensd wordt
door de spoorlijn Oost-West; Z. Burgers mogen niet binnen twee
honderd meter van een Britsche of Japansche post komen. Manne
lijke Indonesiërs, die zich bij wegversperringen ophouden, zullen
worden neergeschoten.
I ATERE BERICHTEN evenwel
spreken nog over schietpar
tij-en in de stad. Ook in overige
deelen van Java wordt gevocn-
ten en Indonesische troepen trek
ken overal, waar ze kunnen, heen
om gevechten te leveren. Zoo
worden o.m. bij Ambarawa de
Indonesische troepen versterkt.
Het radiokamp aldaar werd met
granaatvuur bestookt Radio Soe-
rabaja. dat nu ergens anders op
gesteld staat, vroeg om voedsel
voor de strijdende extremisten.
Sjarir heeft het vertrouwen.
Sjarir's motie van vertrouwen
is gisteren door de republikein-
sche conventie aangenomen met
84 tegen 8 stemmen en 15 ont
houdingen.
Er wordt nog steeds gezocht
naar de bemanning van de neer
gestorte Dakota, twee kampongs
ten Oosten van Batavia werden
met behulp van de artillerie ge
zuiverd. Men heeft het' plan om
binnenkort nog meer kampongs
in het Oosten van Batavia te zui
veren.
De Japansche erfenis,
In feite hebben de nationalis
ten de geheele Japansche propa-
Ónze regeering tracht nog steeds
het communistische vraagstuk op
vreedzame wijze en in liberalen
geest op te lossen. Nu de oorlog
voorbij is kunnen wij niet toe
staan, dat de spoorlijnen en de
verbindingen vernield worden.
Derhalve moeten wij aan de on
lusten een einde maken.
Belangrijke stap van
Tsjang Kai Sjek.
Naar de Times meldt, heeft
Tsjang Kai Sjek een eersten stap
gedaan naar de oplossing van
China's binnenlandsche moeilijk
heden, door de vorming van een
oppersten economischen raad tot
herstel van de economische posi
tie des lands en verhooging van
den levensstandaard. De .raad
komt onder leiding van den mi
nister-president dr. Soeng. Het
streven is gericht op een verbe
tering van het transport, dat tij
dens den oorlog zwaar is ont
wricht, op hulp aan de indus
trieën en verbetering van de
openbare gezondheid.
E AMERIKAANSCHE Minis
ter van Buitenlandsche Za
ken Byrnes heeft verklaard, dat
de wisseling van den ambassa-
gandamachine overgenomen, die deur in China geen verandering
aangevuld is met de gestolen Ne- zal brengen in de politieke koers
derlandsche eigendommen. der Vereenigde Staten ten aan
heeft met president Truman den
toestand in China besproken.
Na afloop verklaarde hij aan
de journalisten; „Wij hebben
eenige moeilijkheden in China.
Communistische troepen probee-
ren den Chineeschen regeerings-
troepen den toegang tot Mand-
sjoerije te ontzeggen. Thans is er
meer geschreeuw dan geschiet."
Op de vraag of hij president
Truman om hulp had verzocht,
antwoordde de ambassadeur: Wij
vragen niemands hulp in China's
binnenlandsche troebelen. De
Sowjet-Unie heeft met China een
verdrag gesloten en ons haar
hulp toegezegd. De Sowjet-auto-
riteiten in Mandsjoerije hebben
ons ook de verzekering gegeven,
dat zij alle troepen, behalve die
van de Chineesche nationale re-
Zonder overdrijving kan men
zeggen, dat de misdaden der ex
tremisten voor een groot dael de
logische consequentie zijn van
het ongebreidelde en onverant
woordelijke gebruik dat de na
tionalisten van hun propaganda-
apparaat maken-, In Nederland
sche kringen is men dan ook van
oordeel, dat er slechts één op
lossing mogelijk is: de Britten
moeten deze propaganda muil-
korven>.
Generaal Mac Arthur heeft,
volgens de Daily Herald, ver
klaard, dat hij prijs stelt op een
bezoek van leden van de con
trolecommissie der Groote Vier,
om zich op de hoogte te stellen,
van den toestand in het Verre
Oosten.
Mac Arthur is bezorgd over de
„verkeerde berichten" welke som
tijds den schijn wekken van op
zettelijke valsche voorlichting, en
over de geheele wereld, over den
toestand In Japan in omloop zijn.
zien van dat land. De eenige
taak zal blijven da rol van be
middelaar te spelen tusschen de
Chineesche regeering en de com
munisten. Hurley nam zijn ont
slag op grond van de critiek,
die in parlementskringen op hem
gevoerd werd en waarvan hij
meende, dat deze door het Mi
nisterie van Buitenlandsche Za
ken werd onderschreven. Hij
heeft de medeaeeling gedaan,
dat onder meer de Nederland
sche imperiauyten zijn politiek
ten aanzien Var. China nebben
afgekeurd. Hij moet hebben be
toogd, dat de Sovjet-Unie, da
V. S. en Engeland zijn politiek
onderschrijven.
Byrnes heeft nog verder ver
klaard, dat de Amerikaansche
troepen zich alleen in China be
vinden om de voorwaarden van
de Japansche capitulatie uit ta
voeren. De Vereenigde Staten,
willlen gaarne zooveel mogelijk
medewerken om de Chineezen
in staat te stellen hun moei
lijkheden op te lossen.
