NIEUW
WAPENSMOKKEL IN GEVANGENKAMP
TE SCHOORL
IJS
DE EXTREMISTEN
hebben tijd voor de orde noodig
BUREAUX
Verhuizing naar Hoorn
Opstand voorkomen
Qaalste nieuws
DONDERDAG 6 DECEMBER 1945
41a JAARGANG NUMMER 18800
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buitan God ia 'i nergens aalllg (Vondel)
ALonnementiprijt I 1.10 por maand: f 3.30 par kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 459
o. I. v.
Sinclair.
t.
Zij
M/EKENLANG REEDS hing er een dik waas van geheimzinnig-
heid over het geïnterneerdenkamp te Schoorl. Een onmiskenbare
spanning, gevoed door een golf van geruchten, vervulde het kamp
terrein en drong door tot in de barakken, totdat én kampbewoners,
én buitenstaanders tot de overtuiging kwamen, dat er iets broeide,
doch het hoe en waarom bleef voor velen een raadsel, en zou dit
voorloopig blijven, temeer daar het onbegrijpelijke en ongemotiveerde
besluit van de autoriteiten, dat de pers geen toegang heeft tot de
kampen, nog steeds van kracht is.
Met Kerstmis thuis, of
Vooral de laatste dagen kwam
het meermalen voor, dat kamp
bewoners, grootendeels „lichte
gevallen", zich tot den bewa
kingscommandant" wendden met
de mededeeling, dat er onder
verschillende groepen der ge-
interneerden een plan zou rijpen,
dat een georganiseerd karakter
zou hebben. Er werd zelfs over
gesproken, dat er een massaal
verzet met poging tot uitbreken
kon worden verwacht, wanneer
niet vele honderden „lichte" en
„vergeten" gevallen voor Kerst
mis ontslagen zouden worden.
Het kampcommando haalde
oorspronkelijk de schouders op
voor deze bedreiging en zocht
meer de oorzaak in een angst
psychose van „lichte gevallen",
die hun zaak door een dergelijke
actie benadeeld meenden te zien
en zij bleef in dien waan, totdat
er dingen aan het licht kwamen,
die het vermoeden wettigden,
dat een massale opstand een mo
gelijkheid, zelfs een waarschijn
lijkheid werd..
Slag. en steekwapens
ontdekt.
Er werden hl. bij regelmatige
controles in de woonbarak
ken, allerlei zaken gevonden
die zeker niet bestemd wa
ren voor huishoudelijk ge
bruik, zooals geïnterneerden,
die betrapt werden, het de
den voorkomen. Zoo werden
o.m. vier groote scharnier-
ijzers, die tot vlijmscherpe
messen waren omgetooverd,
gevonden. Ook trof men in
een der onderkomens zware
blokken ijzer, ijzeren bouten,
staven en buizen aan, ken
nelijk bedoeld als ploerten-
dooders.
Regelmatig ook vond men
briefjes, die van buiten het kamp
binnengesmokkeld waren en die,
gezien den inhoud zeker te
denken gaven.
Contact met de buitenwereld?
Volgens uitlatingen van den
bewakingscommandant, de heer
J. van Dieren, werd er een zeer
strenge controle uitgeoefend, die
de gedane ontdekkingen tot een
waar mysterie maakten.
Het bezoek, op gezette tijden,
bood, volgens hem, ook geen
enkele mogelijkheid. Immers be
zoekers en geïnterneerden kwa
men met tien personen tegelijk
in één zaal. Gescheiden door
groote tafels, waardoor bezoekers
en bezochten minstens twee me
ter van elkaar verwijderd zaten,
werd de mogelijkheid tot con
versatie gegeven. De tafels wer
den aan beide uiteinden geflan
keerd door twee bewakers, die
elke mogelijkheid tot uitwisse
ling van briefjes of voorwerpen
over of onder de tafel, ten eenen
mate uitsloten.
Ook de controleposten hadden
zeer strenge consignes, zoodanig
dat zelfs de auto van den com
mandant, wanneer deze den in
gang wilde passeeren, aan een
onderzoek werd onderworpen.
De binnenbewaking was opge
dragen aan 20 manschappen, die
volkomen betrouwbaar" geacht
moesten worden. Corruptie duld.
de het commando niet. 't Minste
vergrijp werd onmiddellijk door
ontslag gevolgd, van welken
maatregel tien dagen geleden
o.m. 2 bewakers de „dupe" wer
den.
De buitenbewaking was in
handen van veertig man van de
Gezagstroepen.
Buitendien moesten er regel
matig eiken dag veertig werklui,
die verschillende werkzaamhe.
den in het kamp uit te voeren
hadden, de controle passeeren.
Wel is het voorgekomen, dat men
eenigen van hen er op heeft be
trapt, dat zij briefjes voor ge-
interneerden binnensmokkelden,
doch dingen van meer ernstigen
aard heeft men, van deze zijde„
niet kunnen ontdekken.
Wapensmokkel door valsche
papieren.
De kruik ging echter zoolang
te water, tot hij zonk. Tenslotte
lekte uit, dat er zich toch onder
het bewakingspersoneel men
seden bevonden, die heulden met
kampbewoners, die onder hun
leiding stonden. Er kwam vast te
staan, dat vreemden op valsche
papieren toegang kregen tot het
kamp, dat er zelfs op grooteren
schaal wapens werden binnen
gesmokkeld. Een meisje, dat ook
door middel van een valsche pas
het kamp was binnengekomen,
werd dezer dagen gegrepen en
zij bekende, na aan een scherp
verhoor te zijn onderworpen, dat
er inderdaad van wapensmokkel
sprake was.
De regionale inspecteur van
Noord-Holland, belast met de
bewaking van kampen, kapitein
H. J. Waage, werd van een en
ander op de hoogte gesteld en hij
oordeelde het raadzaam, onmid
dellijk in te grijpen.
Razzia op groote schaal.
Bewaking gefouilleerd.
Zoo verschenen er Dinsdag
avond veertig man gezags
troepen, die de wacht om het
kamp betrokken. En gister
morgen, in alle vroegte, arri
veerden in Schoorl, geheel
onverwacht, ca. 200 man ge
zagstroepen, benevens een
gelijk aantal manschappen
van de Kon, Marechaussee,
die onmiddellijk en bij ver
rassing een zeer grondig on
derzoek instelden, niet in het
minst bij de kampleiding, de
commandant P. A. Spandaw
en de bewakingscommandant
de heer Jac. v. Dieren.
Onmiddellijk werd het geheele
personeel vervangen door een
tegelijkertijd gearriveerden vol-
talligen bewakings. en bedie-
ningsstaf. Zoo kon men op een
gegeven moment, niet slechts ge-
interneerden, doch tevens het
voltallig bewakingspersoneel met
de handen omhoog zien staan,
om grondig gefouilleerd te wor
den.
Het onderzoek bij de kampbe
woners leverde, naast meerdere
voor hen verboden dingen, nog
eenige wapens op, als een revol.
ver, een karabijn en een scherp
geslepen bajonet.
Onmiddellijk na het voorloopig
onderzoek zijn alle geïnterneer
den, onder bewaking van hon
derden marechaussees en man
schappen van de gezagstroepen,
in rijen van vier overgebracht
naar het station te Schoorl, waar
hen een extra goederentrein
wachtte, die hen vervoerde naar
Hoorn.
Schoorl op de been.
Begrijpelijk was het de inwo
ners van Schoorl niet ontgaan,
dat er „iets aan de hand" was en
opeengehoopt langs den weg
werd de uittocht der 1200 kamp
bewoners druk besproken.
De razzia bleek zeer goed ge
organiseerd te zijn, want ook het
transport, geleid door kapitein
Pielage, verliep zonder inriden-
ten.
Inmiddels vernemen wij, dat er
in Amsterdam reeds vier perso
nen zijn gearresteerd, die debet
zijn aan deze wapensmokkel,
affaire.
REGIEM VAN FRANCO
Door Engeland
verafschuwd
Naar aanleiding van vragen in
het Lagerhuis over het proces te
gen de 22 Spaansche anti-fascisten
verklaarde Bevin onder luide toe
juichingen van de regeeringsban-
ken, dat de Engelsche regeering 't
regiem van Franco verafschuwt.
En op een vraag of een dergelijke
opmerking wel gepast was van
een minister van buitenlandsche
zaken van een regeering. die met
die van Franco op redelijken voet
staat, antwoordde Bevin,: „Men
kan vriendelijk met iemand om
gaan of openhartig. In dit geval
is het het regiem, het is niet
slechts een man, doch een heel
regiem, een regiem waarvoor de
Engelsche regeering geen sympa
thie koestert".
N.V.V. en E.V.C.
HET N.V.V. was doende bespre
kingen te voeren met de
Eenheidsvakcentrale, om tot fusie
te komen. Het overleg is thans
geschorst, omdat het N.V.V. niet
accoord gaat met mededeel ingen
door den E.V.C.-er Blokzijl
what is in a name? in 't open
baar over de fusie gedaan. De
E.V.C. is het daar natuurlijk niet
mee eens en verwacht dat het
N.V.V. den draad weer zal op
nemen.
A.R. en C.H.
DE VOORUITSTREVENDE
vleugel in de Christelijk
Historische Partij, o.w. minister
Lieftinck, maakt bezwaar tegen
samenwerking in een nieuwe
christelijke partij met de Anti-
Rev., wier politiek inzake de anti
these, de radio, de ordening, zij
niet kunnen onderschrijven.
Belangrijk onderwerp
voor de radio
In de uitzending „Op de
'brug" van radio Herrijzend
Nederland op Vrijdag 7 Dec.,
zal de Minister van Onder
wijs, Kunsten en Weten
schappen, prof. dr. G. van der
Leeuw, spreken over: „De
toekomst van de Nederland-
sche beschaving".
De maarschalkstaf van Her
mann Goering (bezet met 640
diamanten!) zal geëxposeerd
worden op een tentoonstelling,
die in het kader der overwin-
nings-leening, die thans in
Amerika is uitgeschreven,
wordt gehouden.
(Anefoïlnp. P.)
Zullen de Nederlanders
toch aan de operaties
deelnemen
OP EEN PERSCONFEREN
TIE heeft Sjariffoedin
medegedeeld, dat hij, zoodra
hij het bericht ontving van
het neerschieten van een
Dakota-vliegtuig, onmiddel
lijk maatregelen had genomen
om de overlevenden naar Ba
tavia te sturen. De boodschap
per was nog niet terugge
keerd, maar wel wist Sjarif
foedin, dat zijn brief te laat
ontvangen was. Het Britsche
hoofdkwartier was pas den
volgenden dag van een en an
der in kennis gesteld. Hii had
een offioier naar Bandoeng en
Soerabaja gezonden om de
extremisten in verband met
hun anti-Britsche radio-uit
zendingen tot rust te manen.
Sjarir, die vervolgens het
woord voerde, verklaarde,
dat de openbare meening van
de buitenwereld ongunstig
door de recente gebeurtenis
sen was beïnvloed, in het bij
zonder door de wreedheden te
Bekasi en Amberawa. „Als
wij slechts en tijd krijgen,
die wij noodig hebben", zoo
zeide hij, „kunnen deze on
gelukkige gebeurtenissen ver
meden worden"
Van Mook uit
vertrokken.
Batavia
Dr. van Mook en zijn gezelschap
zijn te 10.45 uur Batavia-tijd uit
Batavia naar Singapore vertrok
ken.
Nederlandsche troepen
op Java en Sumatra
In politieke kringen op Java ge
looft men, dat een van de punten die
bij de besprekingen van a.s. Donder
dag te Singapore ter tafel zullen
komen, zal zijn de behandeling van
de kwestie dat Nederlandsche troe
pen buiten Java en Sumatra worden
gehouden. In militaire kringen ech
ter zegt men dat als het noodig is
de orde en rust op Java met geweld
te herstellen, er veel sterkere land
strijdkrachten noodig zullen zijn, in
welk geval waarschijnlijk aandrang
zou worden geoefend om de Neder
landers' aan de operaties te laten
deelnemen. Volgens Nederlandsche
kringen is de toestand op Java hoofd
zakelijk te wijten aan het terrorisme
van de door de Japanners geoefende
jongeren en hoewel Sjarir dit ont
kent zijn zij van meening, dat de ge
matigde Indonesiërs een overeen
komst zonden willen sluiten als dit
gevaar bezworen was.
GEEN WAPENSTILSTAND TE
BANDOENG
In een officieel Britsch communi
que wordt het bericht, dat door de
extremistische radio is omgeroepen
en waarin &<ezegd werd, dat er als
gevolg van de bijeenkomst van den
IBrltechen commandant en den "Gou
verneur0 van West-Java een wapen
stilstand zou zijn gesloten, tegenge
sproken.
Tot president van Brazilië is
gekozen Generaal Gaspar Dutra
(soc.-dem.). De directeur van
het Bureau vö'or economische
stabilisatip in de Vereenigde
Staten heeft toestemming gege
ven voor loonsverhoogingen tot
33 procent boven het peil van
Januari 1941. In zijn antwoord
op de Engelsche nota inzake Iran
heeft de regeering der Sowjet-
Unie verklaard de territoriale
integriteit en de onafhankelijk
heid van Iran volkomen (e eer
biedigen. Ambtenaren van den
C.C.D. hebben bij een kruide
niersbediende in Den Haag ruim
ll.OOO jiakjes sigarettenvloei, be
stemd voor den gif handel, in be
slag genomen. De ex-burge
meester van West-Kaueüe en
Kloetingen-Tuiten is door -het
tribunaal te Goes tot 10 jaar
interneering veroordeeld, met
verbeurdverklaring van vermo
gen. De troonsafstand van Hi-
rohito, den keizer van Japan,
wordt in het a.s voorjaar ver
wacht.
DE VERKIEZINGEN
M#IJ-VERNAMEN, dat de ver-
kiezingen voor de Tweede
Kamer zouden plaats hebben op
Woensdag 24 April 1946. Thans
weet het „Vrije Volk" te melden,
dat het inderdaad in de bedoe
ling ligt, de verkiezingen voor de
Tweede Kamer en voor de Pro
vinciale 'Staten op denzelfden dag
te houden en wel „binnen 45 da
gen na 9 April". Op 9 April zou
n.l de candidaatstelling plaats
hebben Dan zal de verkiezings
datum wel- later vallen dan 24
April, want 14 dagen is te kort
voor de propaganda-actie De
verkiezingen zullen wel in de eer
ste helft van Mei plaats vinden.
De candidaatstelling voor den
gemeenteraad zal plaats vinden
op Dinsdag 11 Juni 1946.
ALGEMEENE STAKING
dreigt in Frankrijk
PARIJS 6 DEC. (Reuter). Tenzij
op het allerlaatste oogenbllk een
compromis wordt bereikt, zullen
heden 1 millioen Fransche arbeiders
uit openbaren dienst in staking gaan.
De vakvereenigïngen, die sedert ver
scheidene maanden reeds met de
regeering in onderhandeling zijn,
hebben voor heden een algemeene
vergadering bijeengeroepen, die zal
beslissen over de vraag of in de open
bare bedrijven (spoorwegen, haven
werken, metro, posterijen, gas, elec-
triciteit; waterleiding) de algemeene
staking zal worden geproclameerd.
De vakvereenigingen hebben de
arbeiders uitgenoodigd tot het orga-
niseeren van een massabetooging.
Deze betooging, welke heden zal
worden gehouden, heeft tot bedoe
ling te protesteeren tegen te lage
salarissen en loonen.
Algemeens vergadering
van den L.T.B.
De L.T.B. in ons bisdom houdt
een algemeene vergadering op
Dinsdag 18 December a.s., ter be
handeling van het rapport van
het Werkcomité over de taak van
den Bond in de toekomst. Verder
hebben nog eenige bestuursver
kiezingen plaats, terwijl ook een
aantal voorstellen aan de orde
kometl.
Amerika leent aan
Engeland
NAAR REUTER te Washing
ton vernomen heeft, Is
thans overeenstemming be_
reikt tusschen Amerika en En
geland over een leening van
4.4 milliard dollar De over
eenkomst zal Donderdag ge-
teekend worden.