OUDE GLORIE
DE BRITSCHE HULP IN INDIE
op het witte doek
Sjahrir wil geweld met
geweld beantwoorden
Nieuw Noordhollondsch Dagblad
Lof voor onze Indische politiek
HET DOODELIJKSTE
GIFGAS TER WERELD
Was in Duitschland
aanwezig
„Ik vocht bij Arnhem"
RADIOPROGRAMMA
DE WEER DROGE
WIERINGERMEER
Een telegram aan de
Koningin
Paradepas
en
uniformen
Ontoelaatbare radio-
uitzending
De vloot als vredesduif
Uu
eigen
land
l*£rotiiek
Woensdag 12 December 1945
|1V HET ENGELSCHE LAGERHUIS hebben eenige leden
vragen gesteld in verband met de acties der Britsche troepen
in Indonesië. Ministe^ Noel Baker heeft in zijn antwoord aller
eerst gewezen op Nederland's houding gedurende den oorlog.
Volgens hem heeft Nederland in den strijd tegen de gemeen
schappelijke vijanden alles gedaan, wat mogelijk was. De Brit
sche strijdkrachten wilden slechts Japanneezen ontwapenen en
personen, die daarvoor in aanmerking komen, beschermen of
bevrijden. Er bestaan met de Nederlandsche en Fransche
regeering geen andere overeenkomsten dan die, welke het
overnemen van het bewind betreffen, wanneer de Engelschen
hun taak hebben vervuld. De Indonesiërs hadden zeer zeker
wreedheden begaan, al was dat tegengesproken. Er moesten
nog 200.000 vrouwen en kinderen bevrijd worden. De Engel
schen konden niet opeens terugtrekken.
De minister voelde vooralsnog
niet voor een conferentie buiten
Java. Hij wil afwachten, wat de
Nederlanders hier zelf nog ver
mogen. Hij ontkende, dat de Ne
deriandsche regeering geweigerd
zou hebben Indonesische leiders
te woord te staan. Veeleer hebben
deze laatsten formeele bijeen
komsten van de hand gewezen.
De minister loofde voorts
het Nederiandsche koloniale
beheer vóór 1939 en kwam te
rug op de loyaliteit van Ne
derland in den oorlog tegen
Japan. Hij vond de voorstel
len, die de Nederiandsche re
geering sinds 1943 aan de
Indonesiërs heeft gedaan, vrij
zinnig en van ver strekkenden
aard. De Indonesiërs, meen
de de minister, moesten eerst
bewijzen, dat zjj onafhanke
lijk konden zijn.
Kolonel Bernstein, lid van het
Amerikaansche militaire bestuur
in Duitschland, heeft verklaard,
dat de I.G Farben-industrie ge
durende den oorlog en zonder dat
de geallieerden het wisten, het
„doodelijkste gifgas ter wereld"
heeft geprodunceerd.
Kolonel Bernsein heeft deze
verklaring afgelegd voor de sub
commissie van den senaat, wel
ke het oorlogspotentieel van
Duitschland onderzoektt. Hij zei-
de: „Ondanks de pogingen van
de nazi's om v o o ró de bezetting
fabrieken en voorraden te ver
nietigen, zijn de geallieerde on
derzoekers te weten gekomen, dat
een officieele persoonlijkheid van
dde I G Farben in Wupperthal-
Blberfeldt een gas uitgevonden
had, dat in staat was om door
ieder bestaand gasmasker heen
te dringen. De I.G Farben expe
rimenteerde eerst op apen en la
ter op menschen. Deze gassen
werden niet alleen gebruikt te
genover hulpelooze menschen ge
durende de experimenteele sta-
dai, maar zij werden later met
het volle medeweten en toestem
ming van de I.G Farben gebruikt
om heele groepen in concentra
tie-kampen, zooals Auschwitz, te
vernietigen.
Onder dezen titel, afkomstig van
een oorlogscorrespondent in een
telegram aan zijn krant, is een
film vervaardigd van den he-
roïeken strijd bij Arnhem Deze
film werd gespeeld utisluitend
door leden van den eeuwig-be
roemden Airborne Division, die
daar alles hebben meegemaakt,
terwi.il ook verschillende burgers
figureeren, die in dien tijd even
eens in werkelijkheid den strijd
hielpen strijden. In, het begin
van 1946 zal de film, die een nor
male rollengte heeft, dus geen
korte documentatie, in Engeland
worden vertoond.
TTTT Donderdag 13 December.
HILVERSUM I. 8.01 Nieuws; 12.oi
Orgelconcert door Joop Walvis; 12.30
Nedènand gaat weer aan den slag;
12.35 Gramofoon; 13.01 Nieuws; 13.20
Jack Louis en zijn orkest; 14.01
Relais wereldprogramma; 15.00
Kwartier voor de vrouw; 15.15 Gra
mofoon; 16.00 Godsdienstig half
uurtje; 16.30 Alt mezzo en piano;
16.45 Voor de kleuters; 17.00 Radio
Jeugdkrant; 17.30 Harry de Groot
met zijn vibrafoon sextet; 18.01
Accordeon en orkest; 18.30 Kwar
tier voor den arbeid; 18.45 Tony
Schilfferstein; 19.01 Nieuws; 19.30
Ensemble Nina Dolce; 20.01 Neder
land herrijst; 20.15 Concertgebouw
orkest; 22.15 Mensch en maatschappij
22.30 Gramofoon; 23.01 Nieuws; 23.20
A vond wij ding.
HILVERSUM II. 18.01 Nieuws;
18.30 Liederen van Gabriel Faure;
18.55 anti -zwartehandelcampagne
19.01 Cantabile Sextet; 19.30 Voor de
Nederl Strijdkrachten; 20.01 Ensem
ble George Frank; 20.30 Cabaret;
21.15 Metropole Orkest; 21.45 Avond
wijding; 22.01 Nieuws; 22.20 Tommy
Dorsey en zijn orkest.
DE COMMISSIE „Wederopbouw
Wieringermeer" heeft Dinsdag
ochtend om 10 uur, in verband met
het droogvallen van den Wierin
germeer, het volgende telegram
aan H. M. de Koningin gezonden:
„De Commissie Wederop
bouw Wieringermeer heeft de
eer Uwe Majesteit te berich
ten, dat heden te 9 uur bij de
droogmaling van den Wierin
germeer een peil van 5 meter
min N.A.P. is bereikt, waar
door alle gronden in den pol
der droog zijn gevallen.
De Commissie voornoemd:
Ir. C. KRIJN, voorzitter
G. G. LOGGERS, Ir. A.
OVINGE, leden
A. N. NAP en Mr. Th. A. J.
VOSTERS, secretarissen."
Soortgelijke telegrammen zijn
verzonden aan den minister van
financiën en aan den minister van
binnenlandsche zaken.
Kinderen van Nederiandsche en Indonesische geïnterneerden,
die meer dan 3% jaar onder de Japansche bezetting geleden
hebben in het Jahore Bharu ziekenhuis Maleische staten, waar
zij herstellende zijn van de doorstane ontberingen. (Anefo P.)
NOG EENMAAL hebben de nazibonzen in hun gedroomde heer
lijkheden kunnen zwelgen en hun fantasiën over het duizend
jarige rijk kunnen botviere.i. Dat was, toen in de rechtzaal te Neu
renberg een film werd vertoond, die drie en een half uur duurde en
die de nuchtere titel droeg: „Het plan van de Nazi's" Er werden
beelden vertoond van nazi-optochten, parades, feesten en speeches,
maar ook van de Jodenprogroms en jeugddemonstraties, waar Hitier
het middelpunt was van een hysterische menigte.
Verder werden er scènes gedraaid uit de journaals van de bezet- j
ting van Oostenrijk, Polen, Nederland, België en overige landen.
Het zal wel een wrang beeld zijn geweest voor deze heeren, die zich
zélf beter kenden in alle soorten salonuniformen en schijngrootheid.
De officieele rechtszitting be-
handelde de Duitsche dwang op
Japan om deel te nemen aan den
wereldoorlog, welk land er gezien
de resultaten van het Duitsche
leger na Stalingrad niet veel voor
voelde. Wat voor voordeelen
Duitschland had aan de deelname
van Japan blijkt wel uit de dolle
vreugde van v. Ribbentrop, toen
hij van de agressie in het Verre
Oosten hoorde
In den nacht van zeven Decem
ber belde Ribbentrop z/,n Ita-
liaanschen collega Ciano op om
zijn uitbundige vreugde te uiten
over het feit, dat Japan op den
knop van Pearl Harbour gedrukt
had teneinde den oorlog in het
Verre Oosten te ontketenen Ver
rassend was. dat Raeder de eerste
was, die in dit verband genoemd
werd. Alderman citeerde name
lijk een vertoog, dat de grootad-
miraa] op 18 Maart 1941 tot Hit-
Ier, Keitel en Jodl gehouden
heeft. „Japan moet stappen doen
om Singapore 'zoo spoedig moge
lijk te bezetten, daar de gelegen
heid daarvoor nooit meer zoo
gunstig meer kan worden" Japan
moest volgens Raeder met alle
middelen geanimeerd worden tot
onmiddellijk optreden om. ten
einde al zijn doelstellingen in
Guam, de Philippijnen en Ned.-
Indië ineens te kunnen bereiken,
Singapore te nemen. Ned.-Indië
zou niet rechtstreeks moeten wor
den aangevallen uit vrees voor
beschadiging van olievelden, het
zou na Singapore zonder meer
onder Japans i»nvloed kpmen.
De oude vesting Landsberg,
waar Hitier tijdens zijn ge
vangenschap na den putsch
van 1923 „Mein Kampf"
schreef, zal waarschijnlijk de
plaats zijn, waar de slotscène
van het proces van Neuren
berg zal spelen. Het schijnt
namelijk, dat men de te ver
wachten doodvonnissen voor
de leiders op de binnenplaats
der gevangenis te Landsberg
zal voltrekken en wel onder,
het venster van de cel, waar
Hitier eens zijn onzalige ge
dachten op schrift stelde.
Naar aanleiding van de caba
ret-uitzending op Zaterdag
avond j.l., waarin een der
medewerkenden zich uitlatin
gen heeft veroorloofd, die tot
gerechtvaardigde protesten
van luisteraars aanleiding
hebben gegeven, deelt de pro-
gramma^Ieiding van „Herrij
zend Nederand" mede, dat de
persoon in kwestie misbruik
van vertrouwen heeft ge
maakt en tijdens de uitzen
ding herhaaldelijk van den
aanvankelijk voórgelegden en
goedgekeurden tekst is afge
weken Zij heeft gisteravond
voor rje microfoon van een
en ander mededeeling gedaan
en den luisteraars haar ver
ontschuldiging aangeboden
Admiraal Chester W. Nimitz
hield voor de Board of Trade te
Washington een redevoering over
de eerste Kerstmis in vredestijd.
Bij deze gelegenheid, aldus Ni
mitz. wensch ik u eraan te her
inneren, dat de vloot van de Ver.
Staten een instrument des vredes
is In tijd van, oorlog vecht de
vloot voor de overwinning, d.w.z.
voor den vrede In tijd van vrede
streeft de vloot ernaar, zulk een
peil te behouden, dat oorlog er
door voorkomen wordt. In, dezen
genoeg om een oorlog te voorko
men
WIJZENDE OP HET FEIT,
dat hjj nog geen officieel
bericht heeft ontvangen over
de conferentie te Singapore?,
heeft Sjahrir vanmorgen bij
een persconferentie een ver
klaring voorgelezen, waarin
hij o.m. verklaart: „Wanneer
de berichten, die we hebben,
ontvangen juist zijn, betee-
kenen deze, dat tegen de In
donesiërs geweld zal worden
gebruikt. Ons is medegedeeld
dat er een militair plan van
actie opgemaakt zou zijn te
gen de extremisten. Daarop
zeggen wij: er kan moeilijk
In Zweden bevinden
zich ruim 30.000 vluch
telingen uit de Balti-
sche landen, die toe
stemming hebben daar
te blijven. Tusschen
China en Sovjet-Rusland
is overeenstemming' be
reikt in zake het over
brengen van Chineesche
regeeringstroepen naar
Mandsjoerije. Barba
ra Hutton, een van
's werelds rijkste vrou
wen, heeft haar kost
baar huis ter beschik
king gesteld van Ame
rika ten behoeve van de
Ambassade. Admiraal
Hor thy, voormalig be
stuurder van Hongarije,
is naar de gevangenis
van Neurenberg over
gebracht, om vermoe
delijk als getuige ver
hoord te worden. In
Amerika zijn voor de
blinden talrijke tooneel-
stukken op gramofoon-
platen vastgelegd, waar
bij in het gesproken
woord een natuurge
trouwe tooneelensce-
neering wordt weerge
geven. Francq, de se
cretaris van Degrelle,
is door den Brussel-
schen Krijgsraad ter
dood veroordeeld. De
Fransch-Britsche onder
handelingen over de
problemen van het na
bije Oosten vorderen
goed.
Het internationale kath.
radio- en televisiebureau
zal in Amsterdam ver
moedelijk zijn werk
zaamheden voortzetten.
In Den Haag is op
73-jarigen leeftijd over
leden de heer H. van
Heeswijk, een der meest
bekende autoriteiten
van ons land, vooral in
verband met het her
stel van oude gebou
wen. In afwachting
van een binnenkort te
nemen raadsbesluit in
zake openstelling der
vesting Scheveningen, is
bij wijze van proef de
contróle aan de toe
gangswegen opgeheven.
Kapelaan Schellekens
een bekend priester te
Nijmegen, door zijn
werk voor de in
Duitschland verblijven
de arbeiders als direc
teur van de Nederland-
schje Vaticaan-commis-
sie^ vierde zijn 12Vs jarig
priesterfeest.
\MAT ZIJN 157 menschen-
levens in vergelijking met
de millioenen, die in den oor
log gesneuveld of vermoord
zijn? Toch is ook elk leven
der 157 Balten heilig, die Zwe
den aan Rusland moet uitle
veren. Op dit punt bestaat ten
minste een overeenkomst tus
schen de Zweedsche en de
Russische Regeering. Maar de
publieke opinie in Zweden
en ver daarbuiten is fel te
gen deze uitlevering gekeerd.
Zij zou, gezien het Russische
standpunt, den dood van deze
157 inwoners der „bevrijde"
Baltische staten beteekenen.
Rusland beschouwt ze als Duit
sche militairen. Ze zijn naar
Zweden gevlucht (en daar ge
ïnterneerd) in Duitsche unifor
men, deels om vermomd te
zijn, deels omdat ze gedwon
gen waren dienst te nemen.
Deze menschen zijn echter be
slist geen nazi's, maar boven
dien zijn ze anti-bolsjewiek.
Dit laatste maakt ze natuur
lijk in Russische oogen vol-
geest was de vloot in 1941 een ^oen^e veroordeelenswaard, en
mislukking. Zi, was me* sterk j de gr
hen geen pardon bestaat. Het
verzet der publieke opinie
maakte de Zweedsche Regee
ring tot nog toe huiverig, de
overeenkomst uit te voeren.
Bovendien waren de betrok
kenen in hongerstaking ge
gaan. Maar Rusland klopt aan
de deur en eischt, als Shylock,
het volle pond. Er is nog geen
Portia opgestaan, om de 157
Balten vrij te pleiten. Politieke
spanning met den Rus schijnt
Zweden niet te willen riskee-
ren en er zal wel iets van for
meel recht zijn, dat aan den
Sovjet-staat houvast geeft. Dat
was met Shylock ook zoo. En
toch verloor die het pleit, om
dat menschelijkheid gaat bo
ven juristerij.
oorlog gevoerd worden tegen
de extremisten alleen.
Wanneer de Britten meer troe
pen in het land brengen en een
groots opgezette actie inzetten,
zullen alle Indonesiërs ook zoo
goed als zij kunnen weerstand
bieden. Men heeft ons te verstaan
gegeven, dat de verklaring, die
de Nederlanders en Engelschen
daaraan geven is, dat het elimi-
neeren van de zoogenaamde ex
tremisten den weg zou effenen
voor besprekingen tusschen de
Nederlanders en de zoogenaamde
gematigden.
Hierop zeggen wij: dit zou wel
eens een illusie kunnen blijken.
Er zullen geen vreedzame be
sprekingen mogelijk zijn, wan
neer in Indonesië bloed moet
vloeien."
In zijn verklaring en ook in
antwoorden op vragen liet Sjahrir
er geen twijfel aan bestaan, dat
de kloof tusschen de gematigden
en de extremisten tot op zekere
hoogte is overbrugd.
Op de vraag of zijn regeering
in staat was de orde te handha
ven, antwoordde Sjahrir. dat hij
geloofde, dat wanneer hem de
kans werd gegeven, hij binnen
enkele weken het meerendeel
van het land onder contróle zou
hebben.
Mr. Blom plaatsvervanger
van dr. van Mook.
Gedurende de afwezigheid van Dr.
Van Mook, die a.s. Donderdag naar
Nederland vertrekt, zullen de loo-
pende zaken der Indische Regeering
worden behartigd door Mr. N. N.
Blom, Directeur van het Departement
van Justitie. Mr. Blom werd in deze
functie benoemd in 1941, na een
langen loopbaan bij dit departement
in alle deelen van Indië.
De toestand on Java.
In Buitenzorg en in Br g is
het rustiger, hoewel er wel
scherpschutters vcfrschoL v
Engelsche troepen he; den
spoorweg ten Oosten van E- doeng
afgesneden, om verlies van rollend
materiaal te voorkomen.
Met gelooft dat de Indonesiërs,
die Semarang zijn binnengedrongen
van plan zijn het vliegveld, de ha
vens en het district Nieuw Tjandi
te isoleeren.
Bij Soerabaja wordt de actieve
patrouilleermg voortgezet. De maat
regelen tegen de dorpen betrokken
bij den moord op den Engelschen
hrigademajoor en de Roode Kruis
werkster werden voortgezet.
De correspondent van de "Mel
bourne Herald", Bill Nudson; meldt
in een bericht uit Balik Papan dat
de Australische zevende divisie, die
nu Nederlandsch Borneo bezet wa
pens verkoopt aan de Nederlanders,
hetgeen ook door het hoofdkwartier
van de divisie wordt bevestigd. Een
gedeelte van de normale uitrusting
werd onttrokken aan de Australi
sche eenheid om de Nederlanders te
wapenen.
