De zuigende werking rv i iw
- EEN TOONEEL VAN
FELLE CONTRASTEN
Volkspartij op broeden grondslag
Nieuw NoordhoHandsch Dagblad
van de L^.U.YY.
Arbeidsbemiddeling en herscholing
Rechtskracht van de
wetsbesluiten
T.B.C.-BESTRIjDING
Versterking dringend
noodig
Opnieuw besprekingen met Indonesiërs
Engeland en Frankrijk
begrijpen elkaar
Belgische zone in
Duitschland
Samenwerking van verschillende groepen
HAAR TWINTIGSTE
kroniek
Donderdag 13 December 1945
|N DE SOCIALE PARAGRAAF van de Regeeringsnota wordt ook
Uitvoerig gesproken over de D.U.W., den rijksdienst voor uitvoe
ring van werken, waartegen verschillende bezwaren bestonden. Thans
is als gedragslijn vastgesteld, dat, alvorens een D.U.W.-werk wordt
begonnen, overleg wordt gepleegd met het betrokken Arbeidsbureau
dat de benoodigde werkkrachten uitsluitend via het Arbeidsbureau
worden betrokken, dat alleen werklooze arbeiders worden geplaatst
en deze arbeiders bij het Arbeidsbureau ingeschreven blijven, dat,
indien tijdens de uitvoering van het werk blijkt, dat tewerk gestelde
arbeiders in het vrije bedrijf plaatsing kunnen vinden, de D.U.W.
hun tewerkstelling zal beëindigen en eventueel het werk zal stop
zetten.
Ook in de loonpolitiek is eeni_
ge wijziging moeten worden ge
bracht. Doordat de D.U.W. de
loonen van het bouwbedrijf
volgde, ook voor de zg. cultuur,
technische werken en deze loo
nen veelal' hooger waren dan in
den l.andbouw en andere be
drijfstakken, terwijl bovendien
de tarieven voor accoordwerk
hier en daar zoo waren gesteld,
dat onevenredig veel boven de
contractloonen werd verdiend,
oefenden de D.U.W.-werken in
sommige streken op tal van ar
beiders een zuigende werking
uii, waardoor de functioneering
van het normale bedrijfsleven
werd geschaad. Dit bezwaar
wordt thans reeds goeddeels on
dervangen door de bovenver
melde inschakeling der arbeids-
bureaux, doch afgezien daarvan
is besloten, de D.U.W.-werken
te onderscheiden in civieltechni
sche werken, waarop de loon.
regeling voor het bouwbedrijf
toepassing vindt en cultuurtech
nische werken, waarvoor de
loonregelingen in den landbouw
zullen gelden. In dit verband is
mede van belang, dat thans, na
dat het bouwbedrijf was voor
gegaan, ook voor den landbouw
en andere bedrijfstakken nieuwe
loonregelingen, welke aan de
huidige omstandigheden zijn
aangepast, in snel tempo tot
stand komen. Bovendien is even.
als in de nieuwe algemeene re
geling voor de bouwvakken, het
percentage dat in accooord kan
worden verdiend boven het uur
loon, tot 10 pet. beperkt.
Arbeidsbemiddeling
Ook het vraagstuk der perso
neelsvoorziening in het algemeen
baart, hoewel Ket bedrijfsleven
nog slechts ten deele op gang is,
reeds veel zorg. Meerdere be
drijven toch hebben ten aanzien
van hun werkkrachten met
moeilijkheden te kampen. Een
bijzondere moeilijkheid bieden
de vrouwelijke arbeidskrachten.
Practisch alle bedrijfstakken,
waarin tot de bezetting in be
langrijke mate vrouwen werk
zaam waren, ontmoeten een ont
stellend gebrek aan arbeids
krachten. Uitermate belangrijke
industrieën, als de textielindu
strieën, de confectiefabrieken, de
wasscherijen e.a. kunnen daar
door niet op volle capaciteit wer
ken. Doch niet alleen in de in
dustrie, ook in huiselijke dien
sten bestaat een ernstig tekort
aan vrouwelijke arbeidskrachten.
Een enquete wordt ingesteld om
een inzicht te krijgen in de
vraag, waar de meisjes, die
voorheen in de genoemde indu
strieën werkten, zijn gebleven en
wat als juiste oorzaken van hun
wegblijven moet worden be
schouwd, terwijl mede het vraag
stuk van het dienstbodentekort
in studie is genomen.
Scholing, her- en om
scholing van arbeiders
Overleg is geopend met het
Ministerie van Onderwijs, met
de Stichting van den Arbeid, met
het instituut voor onderzoek en
voorlichting voor overheid en
bedrijfsleven, ten einde te komen
tot een samenwerking van alle
betrokken instanties in een
commissie, welke adviseerend zal
kunnen optreden bij den op-
her- en omscholing in den lan
de. Met behulp van de door deze
commissie te verstrekken ad
viezen zal het werk tot ontwik
keling worden gebracht, waarbij
regionaal breed samengestelde
sub-commissies kunnen worden
ingeschakeld, waarin de belang
rijkste gemeenten, alsmede de
plaatselijke stroomingen van im
portantie zullen worden, opgeno
men.
DE REGEERING neemt het
standpunt in, dat de ko
ninklijke besluiten, welke on
derwerpen regelen, die in nor
male omstandigheden bij de
wet geregeld zouden zijn,
rechtsgeldig zijn tot stand
gekomen, gezien den nood
toestand, waarin het konink
rijk verkeerde en nadere be
krachtiging niet behoeven.
(Uit de Nota)
DE gezondheidstoestand van
de bevolking, die tot voor
1940 buitengewoon gunstig
te noemen was, heeft tenge
volge van den oorlog en de
bezetting ernstig geleden.
Terwijl op sommige gebieden
venvacht mag worden, dat
een snelle verbetering zal
intreden, zijn er andere ter
reinen, waar de gevolgen
van den oorlog zich nog ja
renlang zullen doen gevoe-
NAAR REUTERS speciale correspondent uit Batavia meldt, wordt
de mogelijkheid, dat de Nederlanders nog een laatste poging
zullen doen om een groot bloedbad op Java te voorkomen door voor
stellen aan de Indonesiërs met betrekking tot den toekomstigen sta
tus van Indonesië binnen het koninkrijk, te Batavia druk besproken.
Het uitstel van het vertrek van den heer van Mook wordt door wel
ingelichte kringen in verband gebracht met een nieuwe politieke
stap bij de Indonesiërs.
Java was het tooneel van felle
contrasten. Bij Ambarawa waren
toestellen van de RAF in actie,
terwijl 400 km westelijker man
nen van het) volkseger een geal
lieerde goederentrein naar Ban
doeng escorteerden
Ten Zuiden van Soerabaja wer
den) 1500 Chineezen, bevrijd De
proclamatie, inhoudende een be
vel tot overgave der wapenen,
had weinig resultaat, uitgezon
derd in het gebied van Darrno.
Een groote opslagplaats voor am
munitie in de omgeving van Soe
rabaja werd vernietigd
Teneinde de Britsche aanvoer-
wegen in stand te houden, heb
ben Britsche troepen alle spoor
wegstations tusschen Tandjong-
priok en het gebied van Batavia
overgenomen, nadat de extremis
ten er een paar dagen geleden in
geslaagd waren', een aantal leege
spoorwagons van het station
Tandjongpriok te stelen
Naar de officieuze London Press
Service bericht, zijn waarnemers
te Londen van meening, dat de
toestand op Java als hoopvoller
mag worden beschouwd. Men
koestert hoop op een eventueele
overeenkojnst tusschen de Ne
derlanders en Jjahrir Op het
oogenblik vinden, aldus de Lon
don Press Service, informeele
besprekingen pla,ts tusschen bei
de partijen, die op Nederlawdsch
initiatief begonnen zijn
len en waar zeer ingrijpende
maatregelen noodig zijn om
het vroegere gunstige peil in
afzienbaren tijd weer te be
reiken, aldus de Regeerings
nota aan de Tweede Kamer.
Nederland verkeerde voor den
oorlog, wat de tuberculose be
treft, in een bijzonder gunstige
positie. Deze is, evenals in den
vorigen oorlog het geval is ge
weest, totaal gewijzigd. Terwijl
in 1939 per 10.000 inwoners de
totale sterfte aan tuberculose
4.10 bedroeg, is deze in 1943, het
laatste jaar, waarover volledige
gegevens beschikbaar zijn, ge
stegen tot 6.99.
Een stijging van 70.5 pet. De
sterftecijfers over 1944 en 1945
zijn nog niet bekend, maar ge
zien de sterke stijging van het
aantal nieuwe ziektegevallen bij
de consultatiebureaux, mag wor
den aangenomen, dat ook in deze
jaren de stijging reeds is voort
geschreden.
Ingrijpende maatregelen
zullen moeten worden genomen
om aan de tuberculose paal en
perk te stellen. Daarvoor zal het
noodig zijn, dat de organen der
tuberculose-bestrijding versterkt
worden.
Uit de cijfers blijkt, dat onge
veer een verdubbeling van de
opname van het aantal tubercu
losepatiënten noodzakelijk is.
Getracht wordt in deze be
hoefte te voorzien, gedeeltelijk
door tijdelijke uitbreiding van
de sanatoriumruimte hetzij
door het stichten van noodsana-
toria, hetzij door het tijdelijk
uitbreiden van bestaande sana
toria en voor een klein deel
door het uitzenden van tuber-
culose-patienten naar het bui
tenland.
Uitbreiding inspecties
De zoozeer getroffen gezond,
heidstoestand en de ingrijpende
maatregelen, die met het oog
hierop moeten worden genomen,
hebben de vraag doen rijzen of
de bestaande organisatie van de
volksgezondheid daartegen ge
heel zou zijn opgewassen. Quan.
titatief is dit zeker niet het ge
val. Daarom is het noodig, dat de
inspecties van de volksgezond
heid belangrijk worden uitge
breid. Het in den bezettingstijd
tot stand gekoomen ziekenfonö-
senbesluit kan niet buiten wer
king worden gesteld, maar eischt
herziening, waarbij allereerst
Duitsche insluipsels moeten wor
den verwijderd.
Binnenkort zal een gemeen
schappelijke verklaring van de
regeeringen van Engeland en
Frankrijk verschijnen, waarvan
een der voornaamste clausules
betrekking heeft' op het bereiken
van overeenstemming over een
gelijktijdige terugtrekking van
Britsche en Fransche strijdkrach
ten uit den Levant.
De overeenkomst zal naar ver
der verwacht wordt, een omvang
rijke verklaring bevatten om
trent de belangen van Engeland
■en Frankrijk in het Midden-Oos
ten, waarbij er op wordt gewe
zen, dat er geeij conflict of riva
liteit in de politiek van beide
landen bestaat.
De overeenkomst zal in Londen
worden verwelkomd als het on
miskenbaar uit den weg ruimen
van een vraagstuk, dat in de af-
geloopen drie jaar twee keer een
ernstige oorzaak van misverstand
tusschen Engeland en Frankrijk
dreigde te vormen
Volgens de Belgische radio
heeft de minister van buitenland-
sche zaken. Paul Spaak, heden
verklaard, dat overeenstemming
is bereikt over de afbakening van
eenn Belgische bezettingszone in
Duitschhland. Spaak refereerde
aan zijn besprekingen met Ernest
Bevin over de Engelsch-Belgi-
sche betrekkingen De Belgische
zone zal, volgens Spaak, binnen
de Britsche bezettingszone liggen.
Er zullen waarschijnlijk in het
vroege voorjaar twee Belgische
bouw van de organisatie der divisies heengezonden worden.
ER IS OVERLEGD tusschen de besturen van verschillende politieke
partijen (de SDAP, de RKSP, de CHU, de VDB, de CDU) en het
bestuur van de N.V.B.. hetgeen gevolgd werd door gezamenlijke be
sprekingen met delegaties van een deel dezer partijen, benevens
enkele groepen. In de illegale periode kwam een sterke radicali
seering en een ontwikkeling in socialistische richting op vele plaat
sen aan 't licht' en daarmee noodzaak tot concentratie dezer krachten.
Daarnevens groeide verzet,
zoowel tegen de kapitalistische
productieverhoudingen en hun ge
volgen voor den mensch als te
gen de verouderde scheidslijnen
in ons politieke leven Een door
breking daarvan werd toen, en
wordt nog hedeni, door velen
noodzakelijk geacht.
Het werd in deze besprekingen
gewaardeerd, dat de N.V.B de
methode van overleg heeft geko
zen en niet is ingegaan op het
verlangen van een minerheid van
haar leden, die aanvankelijk de
stichting van een nieuwe partij
wenschte. Het gesprek met de
partijen afzonderlijk wekte de
verwachting, dat gezamenlijke
onderhandelingen van de SDAP,
de VDB. de CDU, een deel van de
Christofoorgroep en de N.V.B.
uitzicht konden openen op de
vorming eener nieuwe partij (dus
vooralsnog zonder de R K. Staat-
partij - Red.)
De besprekingen hebben op
8 December geleid tot princi-
pieele overeenstemming ten
aanzien van de politieke
grondslagen en de waarbor
gen, welke voor een dergelij
ke samenwerking moeten
worden gesteld. Enkele ande
re principieele problemen zijn
nog in discussie.
Aan de samenwerkende par
tijen en groepen zal een kort
program van beginselen van
een te stichtten nieuwe, socia
listische Volkspartij op bree-
de grondslag, worden voorge
legd, alsmede een ontwerp-
urgentieprogram, wanneer
daaromtrent in de studiecom
missie overeenstemming zal
zijn bereikt.
Deze partijen en groepen staan
in hun beoordeeling van de plan
nen vrij. Zij zullen daarover hun
leden en partij-instanties dus
hebben te raadplegen Zoowel de
leiding als de leden hebben be
hoefte aan zorgvuldig beraad, ter
voorbereiding der beslissing), die
voor iedere deelnemende partij
uiteraard door haar coragrej; zal
worden genomen
Het echtpaar P. de Nijs en W.
Jansen tie Hoogerheide werd gis
teren verblijd met de geboorte
van hun twintigste kind De moe
der en ook haar jongste telg ma
ken het naar omstandigheden vrij
goed, hoewel het kind amper 2
pond en 50 gram woog. Het echt
paar is nog geen 23 jaar 'ge
trouwd.
Een reusachtig marionetten
theater lijkt de hal, waa>in de
mijnwerkers na afloop van hun
taak hun werkkleedij en
schoeisel opbergen. De klee-
dingstukken worden aan ket
tingen gehangen en dan om
hoog geheschen. (Anefo P.)
LIET BESLUIT, waar de zetel
der organisatie van de
Vereenigde Naties zal worden
gevestigd, is Vrijdag of Zater
dag te verwachten. China,
Australië, de Sovjet-Unie,
Tsjecho-Slowakije, de Oekraïne
en de Zuid-Amer. republieken
hebben zich voor de Ver. Sta
ten uitgesproken. Gromyko, de
vertegenwoordiger der Sovjet-
Unie in de voorbereidende
commissie, heeft zich zeer stel
lig hierover uitgelaten. Tal van
voorspellingen over de uitver
koren Amerikaansche plaats
worden te Londen gedaan. Er
wordt een meerderheid van
tweederde stemmen vereischt.
Na de stemming zal de voorbe
reidende commissie een comité
aanwijzen, dat ter plaatse een
onderzoek moet instellen. Zoo
als men weet, zijn de Europee-
sche landen van meening, dat
de zetel in Europa gevestigd
moet zijn, maar niet in een der
landen van de Groote Vijf.
Het is geen „big question",
maar de verdeeldheid over de
ze zaak typeert toch.
yAN GROOTER BELANG is
de kwestie van 't Duitsche
bestuur. Uit de meening van
Byrnes kent men het Ameri
kaansche standpunt. De V.S.
gaan hardnekkig door, tegen
de Fransche houding in, hoe
wel Bidault pas verklaarde
dat er op dit punt eigenlijk
geen verschil van meening tus
schen de geallieerden aan den
dag is getreden! Ongetwijfeld
wil Frankrijk deze zaak spoe
dig geregeld zien; het Ruhrge-
bied moet geïnternationaliseerd
het Rijnland geannexeerd wor
den, aldus Bidault, die meent
dat alvorens het centrale be
wind aan Duitschers in handen
wordt gegeven men dient te
weten, wat voor Duitschers
dat zijn!
Bidaultverklaarde voorts,
dat de Fransche regeering de
verzekering had ontvangen,
dat te Moskou geen besluiten
zouden worden genomen,
waarbij Frankrijk betrokken
zou zijn, doch voegde hieraan
tre, dat „desondanks deze te
rugkeer naar de „big-three"-
conferenties hem niet een stap
voorwaarts leek op den weg
naar breedere internationale
samenwerking. Ook al was de
conferentie uitsluitend bedoeld
ter bespreking van de atoom
energie, dan zou Frankrijk
rechtens nog uitgenoodigd
moeten worden, omdat Fran
sche geleerden tot de pioniers
bij deze ontdekkingen 'oehoe-
