Het staartlooze vliegtuig
De berechting der
POLITIEKE GEVANGENEN
Loonplafond" en „Loonvloer"
6
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Nieuwe regelingen in voorbereiding
Een geselecteerd ge
deelte der politieke op
sporingsdiensten, die als organen
van het militair gezag de alge-
meene lastgeving van den chef
van den staf Militair Gezag ten
uitvoer legden, zal bij
OORLOGSSCHADE
Algeheele vergoeding is
onmogelijk
De juiste man
op de juiste plaats
Geen voor-oorlogsch loonpeilmaar
erkenning van bestaansminimum
Luchtbeschermings
diensten verdwijnen
Haar ouders verraden
Geschenk van K.A. voor
Mgr. Baeten
Biedt vele mogelijkheden
Donderdag 13 December 1345
Dondei
REGEERING heeft gezocht naar een methode om op
snelle en doeltreffende wijze een selectie te maken tus-
schen de gevallen, die voor een eenvoudige en snelle afdoening
vatbaar waren en die, welke een ernstiger onderzoek eischten,
en de eerste categorie zoo spoedig mogelijk af te doen, zoo
wordt in de Nota t.a.v. de politieke delinquenten medegedeeld.
Zij heeft deze methode gevonden door aan het openbaar mi
nisterie bij de bijzondere gerechtshoven met een zekere uit
breiding eenige ook in het commune strafprocesrecht niet
onbekende bevoegdheden -te verleenen. Zij heeft daarom het
besluit politieke delinquenten 1945 uitgelokt. De regeering is
zich er van bewust, dat in beginsel berechting door een rech
telijk college de voorkeur verdient boven het uitoefenen van
eenzij het ook door de mogelijkheid van verzet bij den
rechter getemperde discretionaire bevoegdheid door het
openbaar ministerie. Zij is dan ook van zins om indien de schif
ting tusschen de genoemde categorieën is gemaakt en de voor
snelle afdoening vatbare gevallen in vrijheid of al dan niet
voorwaardelijk buiten vervolging zijn gesteld, zoo spoedig
mogelijk de afdoening der politieke delicten weer uitsluitend
op een met de commune strafprocedure overeenkomende wijze
te doen plaats vinden.
de gewone politie
worden ingelijfd en opsporings
bevoegdheid krijgen ten aanzien
van de strafbare feiten en ge
dragingen, waarop onderschei
denlijk het besluit Buitengewoon
Strafrecht en het Tribunaalbe-
sluit van toepassing zijn. De be
voegdheid van het Militair Ge
zag om personen in bewaring te
doen stellen, berust op het be
sluit op den bijzonderen staat
van beleg. Zoodra de reorgani
satie der politieke opsporings
diensten haar beslag zal hebben
gekregen, en dan de wijziging
van het besluit Politieke Delin
quenten 1945 in werking kan tre
den, zal niemand meer op grond
van een destijds door de bijzon
dere omstandigheden gerecht
vaardigde bevoegdheid van het
Militair Gezag om politieke re
denen in bewaring worden ge
steld. Detineering wegens poli
tieke delicten zal dan nog slechts
mogelijk zijn op grond van een
door justitieele organen gehan
teerde wettelijke regeling.
Het ligt in het voornemen
der regeering om, zoodra het
Kon. Besluit tot wijziging
van het besluit Politieke
Delinquenten 1945 in wer
king getreden is en daar
mede de bewaring niet meer
op last van het Militair Ge
zag geschiedt, een regeling
voor de tenuitvoerlegging
van de bewaring in de be-
waringskampen der nog nif.i
veroordeelde politieke delin
quenten te geven, waarvoor
de grondslagen reeds in ge
noemd wïjzigingsbesluit zijn
vermeld.
Eveneens ligt het in het voor
nemen der regeering binnenkort
een Kon. Besluit uit te lokken
ter uitvoering van het bepaalde
in art. 3 van het Tribunaalbes
sluit, dat
de interneering
regelt. Deze maatregel is, gelijk
gemeld artikel van het Tribu-
naalbesluit zegt, bedoeld tot op
voeding der geïnterneerden tot
nuttige leden van het Ned. volk.
Sociale en geestelijke verzorging
der geïnterneerden zal met nut
tigen arbeid 'den grondslag dezer
opvoeding vormen. Daarbij zal
een criterium worden ontwor
pen, waarnaar beoordeeld kan
worden of geïnterneerden waar.
achtige blijken van verbetering
hunner gezindheid geven en
daarom vóór het verstrijken van
den maximum interneeringstijd
kunnen worden ontslagen.
De stichting „Toezicht Politieke
Delinquenten" zal den ontslage
nen leiding verleenen.
De omstandigheid, dat de tri
bunalen lang niet zoo snel blij
ken te kunnen werken als was
verwacht, maar vooral
het schrijnende feit
dat een aanzienlijke voorraad
onder beheer gesteld en daartoe
opgeslagen meubilair aan verval
en bederf was prijsgegeven, ter
wijl tal van door oorlogsgeweld
getroffen of door den vijand be
roofde personen het allernood
zakelijkste huisraad ontbeerden,
noopten tot een ruimere opvat
ting van de beheerstaak van het
Nederlandsche Beheersinstituut
dan in het besluit Vij Eindelijk
Vermogen aanvankelijk was
voorzien. De kinderen van gede
tineerden, die onverzorgd achter
bleven, zijn door het Militair
Gezag ten deele in daartoe inge
richte tehuizen, ten deele in ge
zinnen ondergebracht. Met in
gang van den eersten November
1945 is de zorg voor deze kinde
ren opgedragen aan het Bureau
Bijzondere Jeugdzorg, onder het
Ministerie van Justitie. Het ligt
in de bedoeling aan deze zorg
een wettelijken grondslag te ge
ven. t
De regeering meent dat hoe
zeer de rechtvaardigheid ook
het opleggen van strenge
straffen en maatregelen aan
hen, die zich door daad of
gezindheid gedurende de be
zetting tegenover de Neder
landsche gemeenschap heb
ben geplaatst, eischt, ander-
zijds bij het bepalen harer
houding ten opzichte dezer
politieke delinquenten nim
mer uit het oog mag worden
verloren, dat zij na het einde
van hun straftijd weer op
een of andere wijze in deze
gemeenschap zullen moeten
worden opgenomen.
IN HAAR NOTA aan de Twee-
de Kamer zet de Regeering
ook haar standpunt uiteen in
zake de financieele voorzienin
gen met betrekking tot oorlogs
schade.
Het aigemeene uitgangspunt,
van waaruit in het besluit op
de materieele oorlogsschaden
1945 het vraagstuk van de tege
moetkoming wegens materieele
oorlogsschade wordt bezien, is
de overtuiging, die in breede
kringen leeft, dat de "schade,
welke aan de economische goe
deren van een deel van het Ne
derlandsche volk door den oor
log is toegebracht, door de ge
troffenen ten behoeve van het
geheele volk is geleden. Het Ne
derlandsche volk heeft, door
verzet te bieden, collectief have
en goed in de waagschaal ge
steld. Het besef, d'at men de
schade, die daaruit voortvloeit,
ook collectief moet dragen, ver
dient in een daad Van het ge
heele volk te worden omgezet.
Uit laatstbedoelde overweging
vloeit tevens voort, dat alge
meen een bijdrage in de schade
wordt verleend en dat de tege
moetkomingsregeling in oor
logsschade niet is beperkt tot
de gevallen, waarin de nood
zaak daartoe, in verband met
financieel onvermogen, blijkt.
De reden, dat in het algemeen
en in het bijzonder voor de
schade aan onroerend goed, de
bijdragenbepaling plaats vindt
naar de waarde per 9 Mei 1940,
is vooral, dat verstandig finan
cieel beleid slechts de verlee
ning eener tegemoetkoming in
de geleden schade gedoogde.
Een algeheele schadeloosstel
ling. die op de vervangingskos-
ten zou moeten zijn ingesteld,
moest onaanvaardbaar worden
geacht, zoowel wegens de on
overzienbare financieele conse
quenties daarvan voor 's lands
financiën, als wegens de ge
vreesde inflatorische werking,
indien loon- en prijsbeheer-
sching zou worden bloot gesteld
aan de onuitputtelijke koop
kracht, die zou ontstaan, indien
van overheidswege eenmaal een
volledige vergoeding van de
herstelkosten in uitzicht zou
zijn gesteld.
Bij het doen van benoemin
gen voor het ambt van burge
meester gaat de regeering er
van uit, dat zooveel mogelijk
gestreefd moet worden naar
een hernieuwden opbouw van
het bestuursapparaat, met in
achtneming van het beginsel
„de juiste man op de juiste
plaats".
Terwijl in de eerste plaats
wordt gelet op bekwaamheid
en geschiktheid van de be
trokkenen voor het ambt
kennis in theorie en praktijk
van het gemeentelijk bestel
vormt, bepaaldelijk voor de
kleine gemeenten, daarbij 'n
voornamen factor wordt
mede bijzondere aandacht ge
schonken aan den eisch, dat
de levensrichting van den
candidaat past in de sfeer der
gemeente, waarin hij zal
worden geplaatst. Dit deelt de
Regeering in haar nota aan
de Tweede Kamer mede.
INZAKE DE LOONPOLITIEK
herinnert de Regeeringsnota
aan da beschikking der Rijksbe
middelaars van 15 October 1945
dat zonder voorafgaande toe
stemming zijnerzijds geen wijzi
gingen in rechtens geldende loo-
nen mogen worden aangebracht,
tenzij het loon door de wijziging
niet verhoogd wordt boven 125
pCt. van het op 10 Mei 1940 of 115
pCt. van het op 31 October 1942
rechtens geldende loon.
Uit de handhaving van deze
percentages mag niet worden
afgeleid dat de Regeering of
het College van Rijksbemidde
laars een loonsverhooging
overeenkomende metdeze
percentages, onder de huidige
omstandigheden in het alge
meen voldoende zou achten.
De oplossing is echter ook niet
te zoeken in één percentage
over de geheele linie. Gezien
de ontzettende verarming, die
de bezetting en de oorlogshan
delingen op ons grondgebied
ten gevolge hebben gehad en
de nog volkomen onvoldoende
productie, is het voorshands
niet mogelijk alles weer te
brengen op het peil van voor
den oorlog of daarboven. Daar
tegenover is het echter ook
onverdedigbaar, indien het in
komen van de laagst betaalde
arbeiders beneden een zeker
bestaansminimum zoü liggen.
Zoo wordt niet alleen gedacht
aan een „loonplanfond" maar ook
aan een „loonvloer". Aangestuurd
wordt op een betere verhouding
tusschen de belooning der ver
schillende categoriëen dan vroe
ger (b.v. landarbeiders in ver
houding tot vele andere groepen).
Daarbij wordt niet geaarzeld
loonsverhoogingen toe te staan,
die veel verder gaan dan 25 pCt.
boven het peil van 1940. Dat ook
de verhouding tusschen onge
schoolden en geschoolden een an
dere wordt, is onvermijdelijk, nu
eenerzijds een minimum moet
worden gewaarborgd, terwijl an
derzijds naar boven beperkingen
zijn in acht te nemen. Hierbij
mag echter niet te ver worden
gegaan, wil niet het verwerven
van vakbekwaamheid juist nu
zoo noodig te gering worden
geschat. Gegeven dit uitgangs
punt, achtte de regeering een
verhooging tot *e genoemde per
centages zonder afzonderlijke toe
stemming van het College van
Rijksbemiddelaars aanvaardbaar.
Aangenomen mag worden, dat vrij
algemeen van deze vergunning
gebruik is gemaakt, voor zoover
de loonen het daarin aangegeven
peil niet reeds hadden overschre
den.
Thans wordt bedrijfstakgewijze
nagegaan welke loonen onder de
huidige omstandigheden, gelet
eenerzijds op de noodzakelijkheid
inflatie te voorkomen, anderzijds
op het bovengestelde doel der
loonpolitiek, voor den desbetref-
fenden bedrijfstak aanvaardbaar
zijn. Dat bedrijfsgewijs uitge
werkte loonregelingen tot stand
komen, is mede noodig, opdat bij
werkgevers en werknemers om
trent hetgeen rechtens geoorloofd
is, geen onzekerheid bestaat. Zon
de zoodanige regelingen zou ook
de looncontrole door de daarmede
belaste diensten op te groote
moeilijkheden stuiten.
Het College van Rijksbemidde
laars brengt thans met spoed een
aantal loonregelingen tot stand.
Bij de te treffen spaar- en
voorschotregeling zal met de
belangen der srroote eezinnen
rekening worden gehouden,
doordat een bedrag per ge
zinslid zal worden toegestaan,
terwijl bij de kwestie der af
betaling naast het inkomen
ook de gezinsgrootte van in
vloed zal zijn.
Voorts zal bii de samenstel
ling van het distributie pak
ket de mogelijkheid worden
geopend van een keuze tus-
goedkoopere en duurdere ar
tikelen van gelijke voedings
waarde. Ook dit zal in de
eerste plaats voor de grootere
gezinnen eenige verlichting
kunnen geven.
De Minister van Binnenland-
sche Zaken heeft een rondschrij
ven gestuurd aan de burgemees
ters, betreffende de gemeente
lijke luchtbeschermingsdiensten.
Hierin wordt o.m. gezegd: „Be
houdens in de door mij aan ta
wijzen gemeenten, waar tenge
volge van het oorlogsgeweld1 nog
luchtbeschermingswerkzaamhe
den moeten worden verricht of
waar uit de vaste kern van den
luchtbeschermingsdienst hulp-
verleeningsgroepen zijn gevormd
worden de gemeentelijke lucht
beschermingsdiensten opgehe
ven."
Aan het hoofd!, het personeel
en de overige functionarissen
van den Luchtbeschermings
dienst wordt ontslag gegeven.
Het in vasten dienst aangestelde
hoofd van den Luchtbescher
mingsdienst wordt op wachtgeld
gesteld. Deze, alsmede de andere
ontslagen bezoldigde luchtbe
schermingsfunctionarissen, die
nen bij voorrang in aanmerking
te komen voor de vervulling van
met hun voormalige luchtbe
schermingsfunctie zooveel mo-
geliik overeenkomende over-
heidisbetrekkingen terwijl hun.
pogingen om elders werk te
vinden, zooveel mogelijk moeten
worden gesteund.
Het 18-jarig meisje Anna
Glim in Den Helder had om
gang gehad met Duitschers.
Haar ouders verboden het en
eischten verwijdering van een
foto van een Buitscher op haar
kamer. Anna Glim heeft daarop
aan den Duitschen politie-be.
ambte verraden, dat haar
ouders, haar oom en buren naar
den Engelschen zender luister
den en haar ouders een radio
toestel in hun huis hadden ver
borgen. Het gevolg was, dat
haar 53-jarige vader en 40-ja-
rige oom in en Duitsch concen
tratiekamp zijn overleden en.
nog twee buren niet uit het
concentratiekamp zijn terugge
keerd.
Voor het Bijzonder Gerechts
hof gaf Anna Glim een en an
der toe. Daar haar moeder niet
als getuige was verschenen,
werd de zaak uitgesteld tot 9
Januari.
De Katholieke Actie van het
Bisdom Breda heeft aan Mgr.
Baeten, als blijk van eerbiedige
hulde, den bisschopsstaf aange
boden Mgr. Baeten heeft dit ge
schenk gaarnne aanvaard. Op
den staf is de volgende tekst ge
graveerd: „College vaga sustenta
morbida stimula tenta" (Haal de
verdwaalden naar u toe, wees
den zwakken tot steun, spoor de
lauwen aan)
CNGELAND's eerste naoorlogsche staarlooze vliegtuig, ont-
worpen en gebouwd door Handley Page, vliegt thans. Dit
ongewone type, waarin het principe van de vliegende vleugel
belichaamd is, is geconstrueerd om het belang van dit principe
voor het toekomstige luchtverkeer te bewijzen, zoo meldt de
Voorlichtingsdienst der Ned. Luchtstrijdkrachten.
De Maux (de naam van het
staartlooze vliegtuig) wordt voort
gedreven door twee Havilland
Gipsy Major-motoren van 140 PK
ieder. Het gewicht is 4000 Engel-
sche ponden, de spanwijdte van
een vleugel is 40 voet, de lengte
van de rorrfp 18 voet. In het
vliegtuig is ruimte voor den piloot
en een passagier. De kruissnel
heid is 150 mijl per uur.
Behalve doordat hij geen staart
heeft, verschilt de Maux sterk
van het gewone type vliegtuig,
doordat de vleugels met een
scherpen hoek naar achteren ge
richt zijn, met roeren die aan de
vleugeltoppen aangebracht zijn en
alleen in een buitenrichting bewo
gen kunnen worden. De ailerons
doen eveneens als hoogteroer
dienst en worden „elevens" ge
noemd.
De gröote voordeelen van dit
staartlooze type zijn: het lage ge
wicht, doordat het geen ingewik
keld staartstuk bezit, het onbe
lemmerde schootsveld, als het
noodig is het vliegtuig voor mili
taire doeleinden te gebruiken en
voor het burgertype een gemak
kelijk te bereiken laadruimte voor
passagiers en goederen via het
achtereinde in den romp. Het lage
gewicht maakt het bovendien
mogelijk zwaardere vrachten te
vervoeren dan met het huidige
type, terwijl door den minderen
luchtweerstand de snelheid daar
bij hooger kan zijn.
Een dergelijk type biedt verder
groote mogelijkheden voor het ge
bruik van schroeflooze aandrijving