KERSTBOODSCHAP
Hoopvolle
PERSPECTIEVEN VOOR 1946
GIRALE GELD KOMT VRIJ
van HM. de Koningin
IN HET TEEKEN VAN DE BEZINNING
BUREAUX
Audiëntie
DE POLITIEKE
GEVANGENEN
Verklaringen van den
Minister
Engelsche biscuits
zonder bon
Betrachten der sociale
rechtvaardigheid
Generaal Patton
overleden
Gevonden goud wordt
verdeeld
Slot-acte van de geldsaneering
TRIESTE BALANS
Negen duizend menschen
geblokkeerd!
41a JAARGANG
NUMMER 10814
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God ts 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs f 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2333
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 450
Gisteravond heeft h.m. de koningin over de beide
radiozenders van Hilversum de volgende Kerstboodschap uit
gesproken:
Landgenooten,
Aan den vooravond van dit, mag ik wel zeggen historisch Kerst
feest, het eerste na de jaren van benauwenis, van onrust, van opge
jaagd zijn, van verbeten strijd en bitter lijden, die achter ons liggen,
wil ik, hereenigd met u, een enkel woord door de microfoon t'ot u
spreken.
Met nog versch geslagen wonden en schrijnend leed, gelijk onze
geschiedenis nog nimmer heeft gekend, verzamelen wij ons om Gods
heerlijke gave ons in Christus geschonken, als vrij volk. Bij het uit
spreken van deze woorden maakt zich een diepe ontroering van mij
meester, een ontroering die natuurlijk door u wordt gedeeld.
Meer dan ooit danken wij God op
een oogentilik als dit, cTat Hij ons
uitredding' schonk; danken wij Hem
dat wij dit feest als vrije menschen
mogen vieren; danken wij God voor
Zijn heerlijke Kerstboodschap.
Moge dit Kerstfeest bovenal voor
U er een zijn van innerlijke waar
achtige blijdschap en moge die vrede
die alle verstand te boven gaat en
verlicht, die vrede die alleen de Vre
devorst schenken kan; Uw deel zijn.
Dit wensch ik U allen van heeler
harte toe.
Ik weet niet hoe gij dit aanvoelt,
maar mij schijnt het toe, dat het
komende feest in het teeken staat
van de bezinning. In dit woelige
leven moeten wij tijd hebben om tot
ons zelf te komen en tot geestelijke
klaarheid om ons te bezinnen op
onze verantwoordelijkheid tegenover
elkaar en om ons te bezinnen op ons
doel. Voor ons ligt onze taak om den
vrede te winnen en dit zal geen een
voudige zijn.
Het verheugt Mij op dit gebied
verblijdende verschijnselen waar te
nemen. De onder den druk en dwin
gelandij gegroeide hulpvaardigheid,
voortgekomen uit naastenliefde en
het besef van saamhoorigheld, de
wijd verspreide en in kracht winnen
de overtuiging, dat datgene wat
Christus uitdroeg uitkomst brengt in
de geestelijke verwarring en den
nood van dezen tijd en de overtuiging
van velen, dat hierin de normen lig
gen voor onze samenleving, onver
schillig tot welke sfeer of kring men
zich voor het overige aangetrokken
voelt, vormt een wezenlijken band en
een hechten grondslag om de toe
komst van het leven op te bouwen.
Doch het bestaan alleen van deze
hoopvolle verschijnselen en moge
lijkheden waarborgt nog niet het
winnen van den vrede. Dit zal groote
krachtsinspanning van ons vragen op
ieder gebied van het leven. Willen
wij ons doel bereiken dan moeten wij
daadwerkelijk en eendrachtig den
schouder eronder zetten, zoowel in
de maatschappij als in den huiselij-
ken kring.
Wat dit laatste betreft. Christus
gaf ons het voorbeeld Hij groei
de op in het gezin waartoe hij be
hoorde en heeft daarmee de hooge
waarde aangegeven, welke aan
het gezinsleven moet worden
toegekend. Hij geve u allen,
ouders en ikinderen, de liefde en
de bezieling die vereischt zijn om
binnen uw kleine gemeenschap
alle mogelijkheden en al het
schoone die zij kan bevatten, tot
ontplooiing te brengen en daar
vandaan uit te dragen in het le
ven, in onze groote gemeenschap
die wij de wereld noemen en die
in wezen slechts de voortzetting
is van het gezin.
Toont bij uw werk, in uw
werkplaats, in uw uren van ont
spanning, dat het juist in de prac-
tijk van het leven mogelijk is in
toepassing te brengien de liefde
die Christus ons leert en waarin
Hij ons is voorgegaan.
Wij moeten den vrede winnen,
overwinnen op duistere machten, op
bergen van moeilijkheden, zoowel in
ons persoonlijke leven als in dat van
ons ais volk en dit zien als vervolg
op den arbeid van de onzen die Irun
leven gaven voor vrijheid en recht
en een betere toekomst. Wij hebben
den fakkel van hun overgenomen.
Niets past meer in de Kerstsfeer dan
ons te bezinnen hoe die fakkel verder
te dragen. Niets past beter bij ons
heerlijk Kerstfeest, geen beter bewijs
dat wij de diepe beteekenis die het
heeft begrijpen, geen getrouwere na
volging van Christus denkbaar, geen
zuiverder weerklank op Zijn vredes-
verkondiging, dan mede te werken
aan het winnen van dien vrede.
Landgenooten.
Waar wij in gedachten veree-
nigd zijn met het Kerstfeest, gaan
onze wenschen en gebeden uit
naar onze zwaar beproefde land
en rijksgenooten in Nederlandsch-
Indië. zoowel mannen als vrou
wen en kinderen, naar onze be-
vrijde krijgsgevangenen en ge-
interneerden en naar de velen
die hier nog in onzekerheid over
de hunnen verkeeren of treuren
over één of meerdere van hen die
hun lief zijn. Ik spreek de hoop
uit, dat velen t'usschen de keer
kringen deze woorden zullen kun
nen beluisteren.
Totnutoe is het vrijwel onmo
gelijk gebleken hen te bereiken
en toch is er in onze gedachten
niet één vergeten geweest. Moge
spoedig hun lijden beëindigd
worden en ook daar de vrede
worden gewonnen.
Een hartelijke Kerst- en Nieuw
jaarsgroet zenden wij ook aan
onze Rijksgenooten in Suriname
en Curacao, die, ik heb het zelf
ervaren, zoo innig medeleven
met het lijden hunner Rijksge
nooten in het moederland en in
Azië Onze gedachten en goede
wenschen omringen hen bij de
wisseling des jaars.
Z H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal op 25 en 26 Dec. a.s.
geen audiëntie verleenen.
Minister Kolfschoten heeft nog
een aantal opmerkingen in het
debat over de politieke delinquen
ten gemaakt in de Tweede Ka
mer. Met de commissie voor pri
vaat- en strafrecht uit de Kamer
zal de minister gaarne overleg
plegen, ten einde haar de kam
pen te doen bezoeken. De regee-
rir,g acht het voortbestaan der
politieke opsporingsdiensten in
dezen vorm niet wenschelijk.
Haar werkzaamheden dienen zoo
veel mogelijk naar de gewone
politie te worden overgebracht.
Hoe lang men noodig denkt te
hebben voor alle dossiers onder
zocht en de delinquenten berecht
zullen zijn, kan de minister niet
zeggen Er zijn 150.000 dossiers te
onderzoeken. Spr. hoopt, dat uit
breiding van het verkeer tus-
schen delinquent en verdediger
zal kunnen worden ingevoerd
De minister kondigt eenige wij
zigingen aan met betrekknig tot
de verbeurdverklaring en wel zoo
danig, dat de verbeurdverkla
ring van bestanddeelen van het
vermogen mogelijk wordt. De be
voegdheid daartoe zal wdani ook
aan de bijzondere gerechtshoven
woren gegeven.
Een wetsontwerp, regelende de
rechtspositie van minderjarige
N.S.B.-kinderen, zal de Kamer
bereiken.
Het C.D.K. deelt mede, dat de
nog bij detaillisten en grossiers
aanwezige restanten Engelsche
biscuits zonder bon verkocht mo
gen worden
t
HET ECONOMISCHE HERSTEL voltrekt zich in ons land bijzon
der snel. Wanneer men denkt aan den enormen achterstand met
betrekking tot de meest noodzakelijke goederen, waarmede wij moe
ten beginnen, en let op het late uur der bevrijding van het grootste
deel van ons land, is dit herstel zelfs sneller verloopen dan in eenig
ander land, dat tijdens den oorlog was bezet en actief aan den strijd
heeft deelgenomen. Een hoopvol geluid, dat blonk in de rede, die
gisteravond Minister Lieftinck voor den microfoon uitsprak.
Voor het jaar 1946 openen
zich hoopvolle perspectieven,
maar deze zullen alleen kun
nen worden bereikt, wanneer
wij bereid zijn de ruggen te
krommen en ons veel te blij
ven ontzeggen van wat wij
na de jaren van schaarschte
en kommer zoo gaarne, ter
stond weer zouden genieten.
Wat de Minister op het gebied
van sparen, belasting betalen e.d.
steeds bezighoudt, is het betrach
ten der sociale rechtvaardigheid.
Bestemmingsmogelijkheden
geblokkeerde rekening.
Voor het tegoed op geblokkeer
de rekening staan verschillende
bestemmingsmogelijkheden open.
Men kan er. behalve de bijzon
dere heffingen en successierecht,
vele andere belastingen mee be
talen, bijv. de inkomstenbelasting
over het jaar 1945 en voorafgaan
de jaren, zekerheidstellingen en
navorderingen. Bovendien biedt
de staat een beleggingsmogelijk
heid in de grootboekinschrijvirtg
en kan men er straks gebruik van
maken voor aankoop van oud ef
fectenbezit. Op verdere deblok
keering mag spr. echter geen
hoop geven, behoudens in indi-
vidueele gevallen.
Het gevaar voor inflatie is
afgewend, hetgeen van de al
lergrootste beteekenis is,
vooral voor hen, die van een
vast inkomen moeten leven.
Mocht dit gevaar onverhoopt
opnieuw den kop opsteken,
dan zullen tijdig andere mid
delen worden gebezigd om
het optreden daarvan te
voorkomen
Na een ernstig auto-ongeval,
zooals reeds eerder werd gemeld,
is generaal Patton. de 'beroemde
bevelhebber van het vliegende"
derde Amerikaansche leger te
Frankfort overleden.
De Fransche minister van bui-
tenlandsche zaken, George Bi-
dault, zal een overeenkomst over
de verdeeling van de beschikbare
Duitsche bezittingen aankondigen
tijdens een openbare zitting van
de zeventien landen, waaronder
ook Nederland, de thans 6 weken
lang achter gesloten deuren heb
ben overlegd
Voorts wordt vernomen, dat
het door de Duitschers geroofde
goud, dat door de legers van de
geallieerden ontdekt is, in 'n ge
zamenlijke pot zal worden ge
stort en naarmate van de geleden
verliezen aan de respectievelijke
landen zal worden gerestitueerd.
Met het oog op de in het aanstaande voorjaar te houden Ne-
derlandsche Jaarbeurs, wordt te Utrecht in en buiten dè Jaar
beursgebouwen 'hard gewerkt. De laatste overblijfselen van
een door de Duitschers aan den ingang der beurs opgetrokken
bunker wordt met automatische breekijzers afgebroken.
('t Sticht/Anefo P.)
Gisteravond heeft de Minis
ter van Financiën, prof. ar. p.
Lieftinck, over de „slotacte van
de geldsaneering" gesproken.
Met ingang van <1946 zal het
girale geld worden vrijgegeven,
alsmede het gela, dat nog op de
geldkaart st'aat, en daarmede na
dert de geldvernieuwing haar
einde. Een mededeelinig, die on
getwijfeld door velen met vreug
de is ontvangen.
De splitsing van het geid in
giraal en vrij, die tijdelijk
noodzakelijk was, wordt op
geheven. De mogelijkheden
van gebruik en beschikking
worden t.a.v. al het geld, dat
in omloop is dus met uit
zondering van het geblok
keerde gedeelte weer ge
lijk.
Toen met de uitgifte van het
nieuwe geld werd begonnen, heb
ben wij van financiën, aldus de
Minister, en de directie van de
Nederlandsche Bank die ons in
alles zoo krachtig heeft terzijde
gestaan een spannendeni tijd
beleefd, Met slechts een paar
honderd millioen aan nieuw geld
zijn wij de uitgifte begonnen,
omdat langer uitstel onverant
woord werd geacht Met de eer
ste 90 millioen, die met de be
kende f 10.per persoon was
gemoeid als basis, moest van
week tot week worden gezorgd,
dat in de loopende behoeften van
het verkeer vo.or de betaling van
loonen, salarissen' en renten kon
worden voorzien. Zoolang het
De treinen loopen nu wel weer,
en met steeds toenemende fre
quentie. maar daarmede zijn de
vele moeilijkheden, waarvoor de
Nederlandsche Spoorwegen zich
geplaatst zien, nog lang niet op
gelost. Dat blijkt wel heel duide
lijk uit enkele nuchtere getallen
over de verwoeste stations: ge
heel vernield 54 (waaronder 20
groote stations), zwaar bescha
digd 44. beschadigd 118, licht be
schadigd 170, totaal 386.
Wanneer men weet, dat Neder
land 625 spoorwegstations heeft,
dam beteekent dit, dat 62 procent
daarvan moet worden opgebouwd
of gerestaureerd.
In Amerikaansche kringen is
gezegd, dat tot op heden de re
sultaten der conferentie te Mos
kou „positief" zijn en dat de be
sprekingen in bijzonder aangena
me sfeer worden voortgezet.
geld niet alle aderen van 't geld-
omloopstelsel had gevuld en spon
taan begon door te stroomen,
vereischte dit zeer groote bedra
gen.
Na enkele weken - begon de
geldbehoefte te verminderen en
liepen wij gestadig met onzen
voorraad uit.
Na deze spannende etappe op
den weg der geldvernieuwing
kwamen wij in een veiliger zone.
Intusschen had het geld op girale
rekening een deel van de behoef
ten opgevangen en daarmede een
uit'erst nuttigen dienst gedaan.
D LOKKEERING is het too-
verwoord in deze dagen.
Maar een of andere kwade
genius heeft een sector in het
sociale geweten van minister
Lieftinck geblokkeerd, met het
gevolg, dat rondom 9.000 men
schen hun brood verliezen. Het
zijn de tusschenpersonen in
het loterijbedrijf, die toch al
gedupeerd waren door den stil
stand vanvde Staatsloterij ge
durende anderhalf jaar. Eer
tijds zijn de particuliere lote
rijen verboden. Tal van men
schen, die dank zij de goklust
van het Nederlandsche volk
een eerzaam stukje brood ver
dienden, verloren daardoor een
stuk van hun bedrijf. Toen
mochten ze Staatsloten venten.
Nu mogen ze dat niet meer.
Het is een volkomen monopolie
geworden voor de officieele
collecteurs en collectrices. De
zen hebben ook hun rechten,
spreekt van zelf. Maar dat de
negenduizend lotenventers e.d.
die hun inkomsten dierven
door het particuliere loterij
verbod, nu gedupeerd worden
door de blokkade van de
Staatsloten, dat is van het de
partement van den saneeren-
den Minister niet sympathiek.
Laat zijne Excellentie ook deze
categorie Nederl. burgers la
ten deelen in de vreugde over
het slagen van de geldvernieu
wing. Want hoe kun je nu een
blij gezicht zetten, als een re-
geeringsmaatregel je plat-zalc
maakt?