NIEUW KARDINAALSHOED VOOR ONZEN AARTSBISSCHOP EEN NIEUWE NEDERLANDSCHE KARDINAAL Mgr. Dr. J. de Jong in het wereldbestuur der Kerk opgenomen MAANDAG 24 DECEMBER 1945 BUREAUX NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 41a JAARGANG NUMMER 10815 Buiten God ia 't nergens veilig (Vondel) Abonnementsprijs f 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal ALKMAAR Langestraat 42 A Telefoon 4330 HOORN Draafsingel 59 Telefoon 4713 DEN HELDER Loodsgracht 69 Telefoon 2383 SCHAGEN Molenstraat 52 Telefoon 459 MET GROOTE VREUGDE nam Katholiek Nederland, en met alle Katholieken, heel ons vaderland, kennis van hei groote bericht, dat Nederland weer een Kardinaal bezit van de Heilige Roomsche Kerk in de waardige persoon van Z. H. Exc. m-gr dr. Joannes de Jong. Aartsbisschop van Utrecht. Vele jaren is een Nederlandsche zetel in het Heilig College van Kardinalen vervuld door de onvergetelijke figuur van Zijne Emi nentie Kardinaal Willem Marinus van Ros- sum, ook geboortig uit het Utrechtsche aarts- diocees, maar door zijn karakter en werk zaamheid te Rome wereldfiguur geworden, wiens beteekenis in de congregatie van de Propaganda Fide vooral van wijde vermaard heid was. Met twee en dertig nieuwe Kardinalen heeft de Paus het College van het Kerkbestuur nu aangevuld en weer is een Nederlander er in opgenomen Een hulde aan 'de persoon van den Aartsbisschop op de eeiste plaats, een erkenning vervolgens van de plaats, die Ne derland in de Kerk inneemt, een hulde ook aan het werk van de Bisschoppen, die onder aanvoering van mgr. de Jong in de jaren van het verzet tegen de Duitsche overweldiging en toenemende terreur voor het recht en de waarheid hebben pal gestaan en daarbij niet alleen aan de Nederlandsche Katholieken lei ding en voorbeeld geven. Heel de Nederland sche volksgemeenschap is door het stoutmoe dig verzet en het krachtig volharden tegen onrechtmatige aantijgingen, van de zijde van het Doorluchtig Episcopaat, gesterkt en ge stuwd. Het spreekt van zelf, dat dit aan Rome niet onbekend is gebleven en dit kwam reeds tot uiting in den even belangrijken als hartelij-' iken brief, dien Z H. de Paus onmiddellijk na de bevrijding in Mei j.l. aan het Doorluchtig Episcopaat deed toekomen. Thans is ook op andere wijze de erkenning en waardeering van deze waarlijk sterke CEN MERKWAARDIGE CARRIERE mag zeker de levensloop van Zijne Eminentie mgr. dr. J. de Jong, den tot kardinaal benoemden Aartsbisschop van Utrecht genoemd worden. Zoon van eenvoudige ouders op Ameland, priester gewijd, te Rome gedoctoreerd, professor in de Kerkgeschiedenis, president van het Groot Seminarie, coadjutor, aartsbisschop, en thans Kar dinaal, kort na het bereiken van den zestigjarigen leeftijd in September j.l. AMELAND, het kleine Friesche eiland, waar kardinaal de Jong het levenslicht aanschouw de, heeft zijn Aartsbisschop nooit vergeten zooals mgr. de Jong zijn geboortegrond nooit vergat en meermalen bezocht. Hij werd er op 10 September 1885 te Nes ge boren als zoon van Jan de Jong en Catharina Mosterman. Hij voelde reeds vroeg de roeping tot het priesterschap en was een kranige leerling van de seminaries te Culemborg en -Rijssenburg, zoo dat hij nauwelijks 23 jaar was, toed hij reeds de priesterwijding ontving! Dit geschiedde op 15 Augustus 1908, eenige weken voor hij den 23-jarigen leeftijd be reikte! houding van Rome gekomen Wij mogen herhalen, wat prof. Nolet gisteravond in een kort feestelijk woord voor de radio zeide: Wij danken den Heiligen Vader voor deze benoeming van onzen Aarts bisschop tot Kardinaal. Het doet ons goed, het verheugt ons, het is in het licht van de voorbije ge beurtenissen eeni uitverkiezing van groote. diepe, veelomvattende beteekenis. Een erkenning en ver antwoordingsvolle eerbewijzing aan den kloeken, stoeren, onver- zettelijken Fries op den zetel van Sint Willibrord, van welke eer volle verheffing de glans op Ne derland in het algemeen, op Ka tholiek Nederland in het bijzon der afstraalt De beteekenis van deze benoe ming is niet alleen een erkenning en eervolle uitverkiezing, zij is ook van groote waarde door het feit, dat thans weer, na zoovele jaren, een Nederlander deelneemt aan het wereldbestuur der Kerk en dat de stem van Nederland zich zal doen hooren bij de Paus keuze in het conclaaf, al is deze niet aan de orde, zoolgng Onze Lieve Heer het gezegende leven van Pius XII voor Kerk en we reld spaart, wat wij bidden dat nog lang het geval zal zijn. Wij maken ons tot tolk van Katholiek Nooordholland, wan neer wij Zijne Eminentie mgr. dr. de Jong eerbiedig gelukwenschen met deze hooge uitverkiezing. Wij laten heel het Doorluchtig Epis copaat in dezen eerbiedigen ge- lukwensch deelen en voegen er de oprechte gelukwenschen voor heel Katholiek Nederland, ja voor heel ons Vaderland bij. Een groot Nederlander is tot een hoogen post geroepen Dat is een gebeurtenis van groot natio naal formaat. De Aartsbisschop immers was in de jaren van het verzet de verpersoonlijking van de Vaderlandsliefde. Zijn arbeid was een steun voor de Kerk en een steun voor het geliefde land. Moge dat in het nieuwe hooge ambt vara Kardinaal de Jong eveneens het geval zijn en rijke zegen rusten op den arbeid, dien Zijne Eminentie in zijn nieuwe functie zal verrichten, tot eer van God en tot heil der Kerk. Het was dan ook geen wonder, dat hij door mgr. van de Wete ring tot het voortzetten van zijn studies te Rome werd uitgekozen. Hij maakte daar zijn theologi sche en philosophische studies en promoveerde reeds drie jaar later tot doctor. De Eeuwige Stad, waar andere groote Utrechtenaren hem waren voorgegaan, toen zij door het behalen van het doctoraat al daar een schitterende carriere begonnen! Aanvankelijk werd hij, na zijn terugkomst uit Rome in ons land, belast met de functie van assistent aan de parochie van St. Francis- cus Xaverius te Amersfoort. Kort daarop werd hij conrector aan het Moederhuis van Onze Lieve Vr. aldaar. Hij had volop gelegenheid zijn stuaietalenten te ontplooien waar «Katholiek Nederland later zoo ruim van profiteeren zou. Nauwelijks twee jaar later werd hij professor in de Kerkgeschie denis aan Ket Groot-Seminarie Rijssenburg, waar hij prof. Knuif opvolgde. Hier legde hij den( grondslag voor het groote stan daardwerk over de Kerkgeschie denis, het vierdeelig handboek, dat de stof van zijn belangrijke lessen aan de opgroeiende pries terschap van het Aartsdiocees be vatte, en waarvan later heel Ka tholiek Nederland de vruchten smaken zou. Niemand was er verwonderd over, dat mgr. de Jong in 1931, toen mgr. dr. Schaepman. neef van den grooten anderen Schaep man, stierf, tot president van het Groot Seminarie gekozen werd. Twee jaren daarna volgde zijn benoeming, door Z. H. den Paus, tot kanunnik-penitentiarius van het Metropolitaan Kapittel van het Aartsbisdom. Intusschen was mgr. Jansen, de Aartsbisschop, om gezondheids redenen genoodzaakt, den steun van een coadjutor te verkrijgen. Bij breve van 3 Augustus 1935 werd mgr. de Jong daarvoor uit gekozen, met recht van opvolging. Hij werd titulair-aartsbisschop van Rusio en op 12 September in de Kathedraal van Utrecht ge wijd tot bisschop door Z. D. H. mgr. P Hopmans, den toenmaligen Bisschop van Breda. Op 14 Fe bruari 1936 werd hij plechtig als aartsbisschop geïntroniseerd. In September j.l. herdacht mgr. de Jong vrijwel gelijk met zijn zes tigste verjaardag zijn tienjarige bisschopswijding. Hij is o.a. officier in de Orde van Oranje Nassau en Ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw. Zijn aandeel in het verzet der Kerk tegen den vijand is overbekend en pas in 'n uitvoerig werk van magister dr. Stokman uitvoerig beschreven. Het is ook door de Regeering te Londen en door H. M. de Koningin persoon lijk en door de nieuwe Regeermg van ons land herhaaldelijk erkend en geëerd. Geen duimbreed week mgr. de Jong af van de lijn van- recht en plicht, hoe ook de Duit- schers dreigden. In den beginne meenden zij nog dat de Aartsbis schop voor geldboeten uit den weg zou gaan en toen een der eerste krachtige protestbrieven van de kansels in de Katholieke kerken klonk, kreeg de Aartsbisschop een geldboete van vijfhonderd gulden. Toen Seyss Inquart den Aartsbisschop bij zich wilde ont bieden, klonk het fiere antwoord: Zeg aan mijnheer Seyss Inquart, dat mijn adres is: Maliebaan, Utrecht. Zoo heeft de Aartsbis schop aan het hoofd van ons Door luchtig Episcopaat pal gestaan voor de rechten van de Kerk en van de burgers, harmonieerend de harmonie tusschen Godsliefde en Vaderlandsliefde, tusschen natio nale en godsdienstige, tusschen kerkelijke en wereldlijke plichten! Maar niet alleen toen de Kerk in het defensief was en vervolgd werd, was Mgr. de Jong in ons land haar stut en steun, ook in den bloeitijd en vreedzame ont wikkeling gaf hij onverdroten en gedegen leiding. Met vaste hand heeft hij in 1936 het bestuur van het Aarts bisdom in handen genomen, het godsdienstig leven omhoog stu wend en vooral in zijn innerlijke kracht versterkend. Hij stond op de bres voor 't katholieke open bare leven en liet geen gelegen heid onbenut in woord en ge schrift leering en leiding te ge ven. Zijni bezonken woord b.v. op de algemeene Nederlandsche ka tholiekendagen was een gebeur tenis op zichzelf, waarnaar heel Nederland luisterde. Een sterk karakter dat stand hield ondanks wankele lichamelijke ge zondheid. dat is kardinaal de Jong, de stoere zoon van Ameland de stoere wachter op den troon van Sint Willibrord, de eer van da Nederlandsche Katholieke Kerk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1945 | | pagina 1