NIEUW
Balans van Moskou-conferentie
De besprekingen over Indonesië
VRIJDAG 28 DECEMBER 1945
BUREAUX
Controle op de atoom-energie. - De werkmethode
voor het .opstellen van de vredestractaten. - Korea
voorloopig onder Russisch en Amerikaansch beheer.
Regeeringen in Roemenië en «Bulgarije zullen door
Amerika en Engeland erkend worden, als de demo
cratie verzekerd is. - De troepen in China.
Gevaarlijke fantas!1
Hef recht van advies
Nieuwjaarsreceptie
Mgr. J. P. Huibers
De kaas ging mee
Opening effectenbeurs
VREDESDAG
41e JAARGANG NUMMER 10817.
NOORDHOLLANDSCH
DAGBLAD
Buiten God Is 't nergens veilig (Vondel)
Abonnementsprijs t 1.10 per maand; f 3.30 per kwartaal
ALKMAAR
Langestraat 42 A
Telefoon 4330
HOORN
Draafsingel 59
Telefoon 4712
DEN HELDER
Loodsgracht 69
Telefoon 2383
SCHAGEN
Molenstraat 52
Telefoon 439
ér
HET UITVOERIG COMMUNIQUE van de Conferentie te Moskou
is dan in den afgetoopen nacht gepubliceerd. Wij noteeren er op
de eerste plaats uit, dat de Vereenigde Volkeren Organisatie (de
U.N.O.) uitgenoodigd wordt over te gaan tot het instellen van een
commissie welke de problemen van de atoom-energie moet bestu-
deeren. Deze commissie zal een voorstel indienen tot uitschakeling
van atomische wapens uit de nationale bewapeningen, benevens de
uitschakeling van alle andere zware «wapens, welke voor vernietiging
op groote schaal kunnen worden gebruikt. Aan Frankrijk en China
wordt goedkeuring verzocht voor de te volgen methode bij het op
stellen van de vredestractaten. Met instemming van China is over
eenstemming bereikt inzake de instelling van een adviescommissie
voor het Verre Oosten en ten aanzien van 'n Geallieerden Raad voor
Japan. Het Amerikaansche en Russische opperbevel zullen gezamen
lijk de politieke toekomst van Korea regelen. China moet een eens
gezinde en democratische regeering krijgen. Aan Koning Michael
zal desgevraagd advies worden gegeven,__tot uitbreiding van de re
geering in Roemenië, hetzelfde in Bulgarije.
Het verhaaltje, als zou een in-
terneeringskamp te Rotterdam
zij® overvallen, waarbij aan bei
de zijden dooden vielen en welk
sensatiestukje In een klein deel
der pers nogal opschudding te
weeg bracht, blijkt een zuiver
fantasiestuk van een bewaker te
zijn geweest. Om eens interes
sant te kunnen zijn, had hij een
en 'ander rondgestrooid.
Het woord „interneeringskamp"
bergt een massa geestelijk bus
kruit en met zulke fantasten js
het al heel gevaarlijk hierbij te
komen. Voor dit onderwerp Is
geen fantasie noodig, alleen maar
gezonde werkelijkheid.
De groote advies-commissie der
illegaliteit heeft een adres gezon
den aan H.M. de Koningin, waar
in in overweging wordt gegeven
niet tot benoeming over te gaan
van Mr. Smits als lid van deni
Hoogen Raad.
Genoemde persoon had tijdens
de bezetting een functie aanvaard
bij den Hooien Raad uit handen
van den Rókscommissaris.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem
zal op Nieuwjaarsdag receptie verlee.
nen van 12 tot 1 uur voor leeken,
Bfroeders en Zusters; van 1 tot 2 uur
voor Priesters.
Stalin, de man op den achter
grond bij de Big Thtee-confe-
rentie te Moskou
HET VREDESVERDRAG met
Italië zal, volgens het com
muniqué, opgesteld worden door
Engeland, Amerika, .Rusland en
Frankrijk. De paatsvervangers
van de ministers van buitenland-,
sche zaken zullen hun besprekin
gen te Londen terstond hervatten.
De vredesverdragen met Roeme
nië, Bulgarije en Hongarije zul
len worden opgesteld door Enge
land, Rusland en Amerika; het
vredesverdrag niet Finland zal
worden opgesteld door Rusland,
en Engeland. Als de opstelling
van deze verdragen is voorbereid,
zal een conferentie worden ge
houden van Amerika, Engeland,
Rusland, 'Frankrijk en'China, met'
al die leden van de Unie der Ver
eenigde Volkeren, die daadwerke
lijk met een'behoorlijke militaire
kracht tegen de vijandelijke sta-
■ten in Europa oorlog gevoerd
hebben. Hiertoe wordt ook Neder
land gerekend.
De conferentie zal uiterlijk 1
Mei 1946 worden gehouden. Daar
na zullen de Groote Vier, dat-zijn
dus Amerika, .-Engeland, Rusland
en Frankrijk, den uiteindelijken
tekst van de verdragen opstellen.
De onderteekening zal tenslotte
alleen geschieden door die lan
den, die met de betrokken vijan
delijke mogendheden in oorlog
zijn en vertegenwoordigers ter
conferentie hebben. Daarna zul
len de andere landen, die niet
vertegenwoordigd .zijn, maar wel
in oorlog waren, den tekst voor
gelegd krijigen. De verdragen zul
len van kracht worden terstond
na hun ratificeering door de ge
allieerde landen, die de respectie
velijke wapenstilstandsverdragen
hebben onderteekend, hiertoe
wordt Frankrijk gerekend ten
opzichte van Italië. De vredesver
dragen dienen geratificeerd te
worden door de betrokken vijan
delijke mogendheden.
In de commissie voor het Verre
Oosten heeft ode Nederland zit-<
ting. De taak van deze commis
sie is, het formuleeren .van de
politieke beginselen en maatsta
ven, jn overeenstemming waar
mede Japan zijn verplichtingen
volgens de wapenstilstandsvoor-
Eenige controleurs te Uitgeest
ontdekten bij Jn veehouder
'n aantal kaasjes, die ze in be
slag wilden nemen. Maar de
boer en zijn volgelingen lieten
dit niet toe, zoodat er een heen
en weer gegooi en geschop van
kazen ontstond. Aanvankelijk
liep de wedstrijd in 't nadeel
van den C.C.D. af, doch na
rust kwamen deze meer opzet
ten en wonnen met overtuigen
de cijfers.
De kazen gingen als over-
winningstrophee mee.
waarden dient na te komen. De.
commissie zal rekening houden
met het bestaan van den Geal
lieerden Raad voor Japan,. De
Regeering va® de Vereenigde Sta
ten zal richtlijnen voorbereiden
voor het werk der commissie,
wier bureau te Washington geves
tigd zal zijn.
Oe Geallieerde Raad voor Japan
bestaat uit vertegenwoordigers
van Ver. State», Rusland. China
en Engeland Da zetel is te To
kio. Zij zal den opperbevelhebber
(Mac Arthur) raadpleger? en van'
advies dienen met betrekking tot
het nakomen van de capitulatie
voorwaarden. Wanneer in belang
rijke zaken meeningsverschil be
staat, zal de opperbevelhebber de
uitvoering van beslissingen op
schorten, tot overeenstemming is
bereikt.
Korea zal ate onafhankelijke
staat worden hersteld, op dem-o-
cratlschen grondslag, waartoe een
commissie wordt ingesteld uit
vertegenwoordigers van het Arae-
rikaansche^n Russische opperbe
vel. Er zal een voorioopige re
geering worden gevormd. De vier
mogendheden, dus China daarbij
begrepen, zullen maximaal vijf
jaar het beheer over Korea uit
oefenen. 1
Inzake China waren de drie
ministers het er over eens, dat
een eensgezind, democratisch Chi
na, onider een nationale regeering
noodzakelijk is, eveneens bestond1
er overeenstemming over de nood
zakelijkheid, dat democratische
elementen deelnemen aan alle
takken van de nationale regee
ring en dat de burgerstrijd ein-,
digt. .Zij hernieuwen hun verze
kering, dat zij een politiek van
•niet-inmemging wenschen in de
interne aangelegenheden van Chi
na. In verband, ^laarmede is het
interessant, kennis te nemen van
de volledige tirade uit het com
muniqué over de Russische en
Amerikaansehe troepen in China.
"Molotof en Byrnes hebben enkele
malen besprekingen gehouden over
de Sovjet- en Amerikaansehe strijd
krachten in China. Molotof heeft
hierbij verklaard, dat de Sovjet
strijdkrachten Japansche troepen in
Mandsjoerije hadden ontwapend en
weggevoerd, doch dat de terugtrek
king van de Sovjetstrijdkrachten op
verzoek van de Chineesche regeering
was uitgesteld tot 1 Februari. Byrnes
trad er op gewezen, dat de Amert-1
kaansche strijdkrachten zich in
Noord-China bevonden op verzoek
van de Chineesche regeering en wees
eveneens op de primaire verantwoor
delijkheid van de Ver. Stalen wat
betreft de «ten uitvoerbrenglng van
de voorwaarden van overgave In zake
de ontwapening1 en wegvoering van
Japansche troepen. Hij verklaarde,
dat de Amerikaansehe strijdkrachten
zouden worden teruggetrokken zoodra
aan deze verantwoordelijkheid was
voldaan o£ de Chineesche regeering
in staat was zleh van deze verant
woordelijkheid te kwijten zonder de
hulp van de Amerikaansehe strijd
krachten. De twee Ministers van
Buitenlandsche Zaken warén het vol.
komen met elkander eens wat hetreft
de wenschelijkheld der terugtrekking
van de Sovjettroepen en der Ameri
kaansehe troepen «uit China op een
zoo spoedig mogelijk practisch be
reikbaar oogenblik als overeenkomt
met het zich kwijten van hun ver
plichtingen en verantwoordelijkhe
den."
DE REGEERING van Roemenië
zal door Amerika en Enge
land worden erkend, zoodra vol-,
daan is aan het besluit, de regee-'
ring daar te reorganiseeren op
democratischen grondslag, wan-
nieer vrije verkiezingen worden j
gehouden en de nieuwe regeering
zich voor de democratische vrij
heden uitspreekt. Een commissie
van drie gaat onmiddellijk naar
Roemenië, om dit te regelen.
Voor Bulgarije geldt hetzelfde,
met dien verstande, dat iiier de
boodschap alleen door Rusland
zal woren overgebracht.
Wat de atoom-energie betreft,
zuilen Frankrijk, China en Cana
da worden uitgenoodigd. terzake
van de bestudeering en regeling
van dit probleem een resolutie in
te dienen bij de e.v. vergadering
van de Vereenigde Volkeren,
waarin deze wordt uitgenoodigd,
een commissie te benoemen, wei-
Eer samenstelling en bevoegdheid
nader wordt uiteengezet en wel
ke de vraagstukken zal behande
len, verband houdend met de ont
dekking van de atoom-energie
„en andere hierbij betrokken aan
gelegenheden.
De commissie zal haar werkzaam
heden met den grootsten spoed ver
richten en alle phases der vraagstuk
ken onderzoeken en naar gelang van
haar bevindingen van «tijd tot tijd
aanbevelingen doen. Meer in het
bijzonder zal de commissie voorstel
len doen; a. voor een uitbreiding' tus-
schen alle landen van de uitwisseling
van wetenschappelijke inlichtingen
voor vredelievende doeleinden; b.
voor de controle der atoomenergie tot
een omvang, noodig voor de verzeke
ring van haar gebruik uitsluitend
voor vredelievende doeleinden; c.
voor dé verwijdering van de atoom
wapens en alle andere belangrijke
(Major)wapens, welke gebruikt kun
nen worden voor massale vernietiging
uit de nationale bewapeningen; d.
voor een -doeltreffende -beveiliging
door middel van toezicht en andere
middelen, ter bescherming van de
zich aan de bepalingen onderwerpen
de staten tegen de gevaren van over
tredingen en ontduikingen.
Het ligt in de bedoeling de
Effectenbeurs te Amsterdam op
Maandag 7 Januari voor den han
del open te stellen. Voorloopig
zal alleen handel mogelijk zijn in
binneniandsche obligaties en bin-
nenlandsche pandbrieven. De
handel is gebonden aan een ver
gunningsstelsel. Voor het verkoo-
pen van een effect is til. een ver
gunning benoodigd, waarvoor
men zich de tusschenkomst van
een lid van de Vereeniging voor
den Effectenhandel dient te ver
zekeren, welk lid de aanvraag
verzorgt. Voorshands zullen nog
slechts vergunningen worden ver
leend voor verkoop van binnen
iandsche obligatiën en •binnen
iandsche pandbrieven.
QE NEDERLANDSCHBRITSCHE besprekingen op het landgoed
Chequers in Engeland hebben, den geheelen diamiddag en avond
van gisteren geduurd. De ministers en dr. van Mook dineerden op
Chequers, waarna de besprekingen werden hervat, welke tot een
vergevorderd uur werden voortgezet. Er kon worden vastgesteld,
dat bevredigende vorderingen met de besprekingen waren gemaakt
en dat, hoewel aanvankelijk twee dagen voor de besprekingen waren
vastgesteld, het onderhoud van heden vrijwel iet einde der confe
rentie tusschen beide partijen beteekent. 4Vaar 'men gelooft, zou de
Nederlands che regeering éfen zekere vorm van autonomie aan de
Indonesiërs voorstellen, die op een bijzondere conferentie nader
zou worden bestudeerd.
wordt een beroep gedaan op de
Indonesische leiders om samen te
werken en eenheden van de
T.K.R. beschikbaar te stellen, ten
einde maatregelen ter verzeke
ring van veiligheid en orde in de
gebieden waarvoor .Christison
verantwoordelijk is, ten uitvoer
te brengen. De verklaring van
den generaal wordt gegeven met
het oog op „de behoefte aam meer
actieve maatregelen om rust en
orde te verzekeren! Deze maat
regelen werden in een verklaring
aan de pers, waarvan, zooals de
Britsche zegsman zeide, de Ne-
derlandsche autoriteiten op de
hoogte zijn) gebracht, opgenomen.
Ce zegsman legde er den nadruk
op. dat dit een zuiver militaire
aangelegenheid was, zonder eeni-
gen polatieken achtergrond,
George Fielding Eliot, de beken
de commentator, schrijft in de
New York Herald Tribune, dat hij
ter gelegenheid van Kerstmis een
brief had ontvangen, waarin het
voorstel werd gedaan een jaar-
liilcschen vredesdag in te stellen.
Eliot ondersteunde deze gedachte
van harte als een middel om de
gedachte en de behoefte aan vrede
onder de naties der wereld leven
dig te houden. Hij zeide verder,
dat de voorstanders van dit denk
beeld een internationalen feestdag
op het oog hadden, waarop de vol
keren der vereenigde maties tel
kens opnieuw de gelofte afleggen
den vrede in stand te houden ter
cere van de nagedachtenis der
dooden.
Geëvacueerden naar Thailand
Tot 26 December zijn in Thai
land ongeveer 4500 vrouwen, en
kinderen uit Batavia en Ban
doeng aangekomen. Ze werden
overgebracht in hotels en kam
pen, waarbij velen van 'hen va
der. man of zoon, die in Thailand
als krijgsgevangene verbleven, i
terugzagen. Ook uit Ambarawa
en Semarang zijn) evacué's aan
gekomen.
Onrust en controle
Bij Bandoeng waren nog hevige'
huis-aan-huis gevechten en een
extremistisch hoofdkwartier werd
bezet. Het geallieerde hoofdkwar
tier veronderstelde, dat door' de
extremisten -Chineesche troepen
werden gebruikt, om zoo de Brit-„
ten te dwingen de operaties stop'
te zetten.
Cordon om Batavia1
getrokken
Een officieel communiqué heef?
aangekondigd, dat een militair
cordon is getrokken om Batavia,
teneinde de identiteit na te gaan
van alle menschen die de stad
binnenkomen) of verlaten. De be
wegingen van burgers, die de wet
eerbiedigen zullen niet gehinderd
worden, het doel van dit cordon
is het binnenkomen van bandie
ten, ontvoerders en terroristen te
voorkomen. Deze maatregel- is
noodig als voorzorgsmaatregel
voor de wederinvoering van een
staat van vrede in de stad.
Christison vraagt hulp aan
het Indonesisch volksleger
In een verklaring uitgegeven
door generaal Christison, geal
lieerd opperbevelhebber op Java,
Door den nieuw benoemden kardinaal, Z. Em. Dr. Johannes de
Jong, werd in de kathedraal te Utrecht een pontificale Hoog
mis opgedragen. Z, Em. VSrlaqt dg kerk, terwijl een eerewacht
van padvinders het eeresaluut brengt. (Anefo/'t Sticht P.)
