BALANS.
DE ALKh
2
VAN
IN
Jaar van contrastenhongertochten en leed - Lawaai
NIEUW NC^1
yjIJ RITSEN EEN BLAADJE AF van den getrouwen scheur
kalender, in den tred van alledag. Het is het allerlaatste
van dit jaarWij zien nu tegen het kale front en willen dit
laatste blad in snippers scheuren. Wii kunnen er niet toe ko
men ditmaal; er is zooveel gebeurd. Nooit was er een jaar
zoo'vol van contrasten, een grabbelton^ met voorzoover de
eerste vijf maanden betreft ontelbare verrassingen, die
even zoovele verschrikkingen bleken te zijn, een litanie van
lijden, onpeilbaar leed, van honger, fusillad* en razzia zonder
eind. Ook over onze stad hing de verschrikking.
VIJF MEI, DE BEVRIJDING! Wij hebben nog geen
voedsel. Wij zijn slap van d?n honger, maar de Canadeezen
stroomen het land binnen. De honger is gestild, omdat wij hem
vergeten. De vrijheid is er, waarvoor wij vijf jaren geleden en
gestreden hebben. Onze bevrijders zullen ons redden, voorzoo
ver wij nog niet gevallen zijn door gebrek aan voedsel. Wij
leven nog en leven opDe magere jaren zijn voorbij, er
zullen vette komen. Er is nog geen schoeisel, maar de vreugde
brandt, er is geen brood, maar de vrijheidshonger is gestild.
Vandaag nog is er verduistering, doch het lichi straalt door.
Wij'hebben nog kou, maar het laaiend vuur van dat oogenhlik
doet ons geen kou voelen. Nederland is vrij Je maintiendrai
is bewaarheid geworden. Nog spoelt het water over het eens
vruchtbare land, nog stort zich de zilte zee over de eens goud-
golvende Zeeuwsche akkers, nog zijn de huizen zonder ven
sters. Maar Luctor et Èmergo, ik worstel en ontzwem, is de
spreuk, die hernieuwde historie maakt. De ketens der ver
drukking zijn gesprongen. Wij gaan vooruit, langzaam maar
zeker, langzaamen toch zoo' hard.
De Nieuwjaarsdag van '45 gaf
een droef beeld van den chaos.
Waar anders dezen dag in hui-
selijken kring werd doorge
bracht* was men nu slechts in
gedachten vereend. Onze sterk
ste landgenooten kreunden on
der de knoet .in de concentratie
kampen of dachten in een ver
geten hoek van Duitschland aan
familie en vrienden, die zij wel
licht nimmer zouden weerzien.
Familie in Holland, die in plaats
van de traditioneele oliebollen,
zich moeizaam sleepten naar die
plaatsen, waar misschien nog
igts eetbaars te verwachten viel.
Een handvol bloembollen of ge
telde aardappelen konden dezen
dag nog tot een feest maken.
Hongertochten!
H«t is glad langs de wegen,
glad als een spiegel. De kou is
snerpend, teller dan wanneer
ook. Misschien ook voelen» wij
het erger dan anders, want er is
geen weerstand meer, ddn slechts
in den geesst. Kleeding en
schoeisel is onvoldoende.
Jonge kinderen wordJh er op
uitgestuurd door hun ouders;
oude, vaak heel oude menschen
gaan er op uit, missen de kracht
om den handkar voort te duwe».
Alles maakt een pelgrimstocht
voor den hap eten, om den ze
keren hongerdood te ontloopen,
gedreven door het laatste
vleugje levenskracht. Het is de
doodenmarseh van een tot den
dood gedreven volk.
Hongertochten doodenmarseh!
Eindelooze processie van uitge
mergelde en uitgeteerde, krach-
tenlooze getuigen a charge tegen
vijf jaren naziterreur.
Hoeveel duizenden zijn er niet
op hun tocht naar het Noorden
in onze stad gelaafd zooveel het
mogelijk was en hebben in een
of ander schoolgebouw enkele
uren van warme rust gekend.
Alkmaar werd een doorgangs
huis van een eindelooze lijdens
karavaan. En meerderen bleven
en trucks worden bestormd, ja
belegerd en er is in de Lange-
straat voor de bevrijders geen
doorkomen aan. Hoe kan het an
ders. De vreugde is losgebarsten.
Stuiten is onmogelijk. Een la
wine van uitgelaten blijheid
neemt bezit van stad en volk.
Vijf jaren van opgekropte ellen
de moeten hun compensatie
vinden in weinige feestdagen. De
bevrijders worden omhelsd in
een spontane uiting van opreeh-
te dankbaarheid. Canada is fa
voriet in deze dagen. Langzaam
aan moet de orde worden her
steld. Hatelijke bepalingen van
den bezetter vervallen. Het M.G.
begint zijn taak. Zuiveringscom
missies confereeren. Het leven,
bijna uitgeblazen, komt weer op
gang.
Drie stapels kaas na
drie jaren rust.
De 18e Mei brengt feest op 't
Waagplein. De kaasmarkt heeft
weer haar eerste drie stapels
aangevoerd. Voor het eerst na
jaren, heeft het Waagplein weer
kleur gekregen. Een luid hoera
blijft niet uit als de heer G.
Grondsma met een toepasselijke
speech den Burgemeester kaas
jes aanbied voor H.M. de Konin
gin, den Koning van Engeland en
den Engelschen Commandant.
En elke dag brengt nieuwe,
kleine of groote verrassingen.
Vijf dagen latër, 23 Mei, is er
weer stroom voor vitale bedrij
ven. Ook ons dagblad behoort
tot de gelukkigen. Met ingang
van dienzelfden dag verschijnt
het Nieuw Noordhollandsch Dag
blad als de eenige representant
van de katholieke pers in den
kop van' Noordholland. Wij kun
nen weer in vrijheid de pen han-
teeren, want de zwakke elemen
ten in ons volk en onze stad, die
het verzet door hun houding on
dermijnden, zijn voorloopig vei
lig opgeborgen in de kampen, o.
op Zondag 15 Juti weer haar
„Stille Omgang" doen, als een
uiting tevens van oprechte dank
baarheid voor het ongeschonden
behoud van volk, stad en land.
De plechtige H. Mis, opgedragen
door den Hoogeerw. heer Deken
in den Muziektuin, was .het
plechtige en ontroerende hoogte
punt van den dag.
Oorlogsvrijwilligers treden
aan. Herstel allerwegen.
Onder groote belangstelling
vertrok in de tweede week van
Juli het eerste contingent oor
logsvrijwilligers uit onze stad
naar de legerplaats Mill, vanwaar
zij een maand later ter verdere
opleiding naar Engeland werden
doorgezonden.
Als overkoepelend orgaan van
meerdere organisaties trad het
Volksherstel meer en meer met
haar acties naar buiten op. Ook
het moreele volksherstel heeft
alle aandacht van deze organisa
tie, om zoo spoedig mogelijk
weer te komen tot normale ver
houdingen.
Voor onze stad was er ook in
dit opzicht buitenlandsche hulp
komen opdagen in den vorm van
het Engelsche stadje Bath, dat
zich verbond Alkmaar te adop-
teeren. En burgemeester van
Kinschot, die eenige dagen gast
was van het Adoption appeal
Committee in Bath kon met zeer
Opwekkend nieuws wat betreft
de plannen der hulpverleening de
terugreis naar Alkmaar aanvaar
den. Er was toen naast de vele
goederen in natura dpor de in
woners van Bath reeds 6000 pond
sterling (ca. 60.000 gld.) bijeen
gebracht.
Anderzijds had enze stad weer
verplichtingen aangegaan, Heus-
den te adopteeren en dit geteis
terde plaatsje zooveel mogelijk
uit zijn ellende®op te beuren.
lür zit schot In.
Maandag 13 Augustus was de
dag voor de huisvrouwen. Er was
weer gas zij het in beperkte mate.
Er kon weer gekookt worden.
Het gemartel met opgekalefater
de kacheltjes gehoorde weer tot
het verleden. Spoorhekken en
moffenpalen hoefden niet meer
te worden gesloopt. Een eeresa-
luut aan dejiuisvrouw, die zich
dag in, dag uit moest kwellen,;
om den huisgenooten toch nog1
iets warms te kunnen voorzet
ten. Zij hebben zich kranig door
de moeilijkheden heengeslagen.
Als tastbaar bewijs van vooruit
gang diene ook, dat op denzelf
den dag de Centrale Keuken
söjJipt JnfessfiiyJsfc
CENIGE REGELS SCHRIJVE
sche politie over het afge
een beschrijving geven van ee
het laatste niet het minst, van
uiteraard slechts een bepaaldt