DE EERSTE BEURS-DAG
sinds 4 September 1944
EUWE EN PRINS REMISE
Nieuw Noordh'oHancfech Dogbla3
3
HASTINGSl Uit alle hoeken
Tartakower won na een curieus
eindspel van Denker
der aarde
Berouw komt' na de zonde
Ven Eigen Erf
RADIOPROGRAMMA
HET FRAAIE DUITSCHE
LEGER
HET KON NOG ERGER
Amerika was paraat
HAAR GROOTE
VRIENDIN
Sympathie van Mrs.
Roosevelt voor Neder,
landsch meisje
Jeugdige voliste
De opvoeding van Japan
Goering heeft nog lef
bCroniek
DINSDAG 8 JANUARI 1946
Dr M. Euwe seinde Maandag
avond 7 Januari uit Hastings:
Het einde nadert. Tartakower
blijft favoriet en het zal raar
moeten loopen wil hij niet een
van de eerste plaatsen bezetten.
Vandaag won hij tegen Denker,
zij het niet zonder geluk v,De
Amerikaansche kampioen im
mers had door sterke behande
ling van de opening een pion
gewonnen en hoewel de stelling
vol gevaren bleef, was Denker's
positie toch voortdurend supe
rieur. Pas tegen het afbreken
keerden de kansen. In de mee
ning een snelle beslissing te
kunnen forceeren bracht Den
ker onder opoffering van bijna
alle pionnen zijn pion naar vo
ren. Tartakower kon het gevaar
nog juist op tijd keeren en na
algemeene afwikkeling ont
stond een curieus eindspel van
twee torens en pion tegen twee
torens en, pion. Met een aantal
handige manoeuvres wist Tar
takower den vijandelijken ko
ning in een matzet te vangen
en om dit te voorkomen moest
Denker zijn laatste pion opge
ven, waarna de partij- evenmin
houdbaar bleek.
Ekstroem won door degelijk
aanvalspel tegen Sergeant, die
zich aanvankelijk zeer goed ver
dedigde.
MiesesSteiner was een
tweepaardenspel in de nahand,
dat laatstgenoemde in .Gambiet
stijl behandelde. Nu was en is
Mieses zelf een voortreffelijk
Gambietspeler en dus offert hij
liever pionnen dan dat hij ge
offerde pionnen aanneemt. Dien
overeenkomstig werd het een
over en weer aanbieden en wei
geren van pionnen. Mieses trok
tenslotte aan het kortste eind,
toen hij, al te royaal met zijn
pionnen was geweest. (Hij ver
loor dus, in tegenstelling met het
aanvankelijk gegeven bericht.
Red.)
Euwe stond tegen Prins de ge
heele partij beter, wikkelde ech
ter te vroeg af. waardoor een
dame-eindspel ontstond, dat niet
te winnen was. Geforceerde po
gingen om toch nog kansen te
behouden hadden bijna tot ver
lies geleid. Prins verzuimde ten
slotte de sterkste voortzetting,
waarna remise een voldongen
feit was.
Altken—Thomas werd een felle
strijd "the Battle of England", welke
door Aitken gewonnen werd.
Devos verloor tegen Christoffel,
doordat hij diens aanvalskansen on
derschatte.
In de overige groepen houden de
Nederlanders zich kranig' en'het ziet
er naar uit dat zij verschillende prij
zen ln den wacht zullen sleepen.
Premier Reserve a: Oostenrijk
Bruin 5Vs uit 8; Knoppers 4 uit 8.
De leiding in deze groep heeft
Opocensky met 7 uit 8 gevolgd door
A. R. B. Thomas en Schenk met 6
uit 8. Nederland heeft hier nog een
kleine kans op de tweede of derde
plaats.
Premier Reserve hSandifort 6'/i uit
7; Doesburgh 5 uit 7; Roose 1 uit 5.
Sandifort doet een mooie gooi naar
de eerste plaats. Zijn voornaamste
concurrent is Bolland met 6 uit 7.
Premier Reserve c: Muhring 8'ft
uit 9! Spanjaard 6 uit 8; Cacheffer 6
uit 9; Leembruggen 4Vt uit 9; Wijker
3Vi uit 9. In deze groep staan Neder
land's papieren hijzonder goed. De
mogelijkheid bestaat zelfs dat de eer
ste drie prijzen alle door Nederlan
ders gewonnen worden.
Major a: Slot) 5 uit 8; Groosjohan
2 uit 8; Van der Kuyl 9/t uit 6.
Major b: Keuzenkamp 3'/i uit 5 met
enkele hangpartljen. Onze landgenoot
kan nog tweede of derde worden.
Major c: Mevr. Heemskerk en
Mevr. Roodzant 4 uit T. De belang
rijkste concurrenten zijn hier Miss
Saunders 5 uit 7 en Miss Tranmer
6 uit 7.
Eerste Klasse a: In den Bosch 4 uit
7; Jonker 3>/i uit 9.
Eerste klasse b: Rooker heeft met
S'/i uit 9 nog een kansje op den der
den prijs.
De partij tusschen Steiner en Ait
ken uit de achtste ronde had het
volgende verloop:
Wit: Steiner Zwart: Aitken
Lorthodox Dame-gambiet
1. d2d4, Pg8—f6; 2. Pgl—f3, e7—e6;
3. Lel—g5, Lf8e7; 4. c2—c4; d7—d5;
met verandering van volgorde zijn wij
ten slotte in een orthodox Dame
gambiet terechtgekomen. 5. Pblc3,
Pb8—d7; 6. e2—e3, 0—0; 7 Tal—cl;
c7—c6; 8. a2a3, a7—.6; 9. Ddl—c2.
De zoogenaamde tempo-strijd-variant
Zwart mocht niet slaan op c4 tot wit
Zijn looper fi ontwikkeld heeft. 9.
b7—*5. Een nieuw idee dat
van de Russen afkomstig' is. 10. c4c5
Wanneer wit op b5 of d5 slaat komt
zwart heel bevredigend te staan.
10e6e5; 11. d4xe5, Pf6—e8;
12. Lg5—f4, Pd7xc5; 13. b2—b4 Pc5—
e6; 14. Lfl—d3, Pe6xf4; 15. e3xf4, g7—
g6; 16. 00, c6=-c5? Een begrijpelijke
maar niettemin ernstige fout. Zwart
wil zijn zwakken-pion van c6 oplossen
on ziet daarbij het nu volgende ant
woord over liet hoofd:
17. Pc3xd5! Wint een Pion bij
uitstekende stelling. 17 c5c4;
18. Ld3e4, Ta8a7; 19. Tfl—dl;
Ta7d7; 20. Pd5—e3. Pe 8—21.
Le4d5; Dd8—b6; 22. Tdl—d2, Tf8—d8
23. Tel—dl, Pg7—e6. Het schijnt, dat
zwart zich weer een beetje hersteld
heeft van de collapses1 op den zes
tienden zet, maar nu steekt een
nieuwe storm op. 24. f4f5! Zeer
sterk. 24Pe6—f4; 25. Ld5xf7
schaak! Fraai gespeeld. 25.
Kg8xf7; 26. e6—e6 schaak, Kf7—g7;
27. e6xd7, Lc8—b7; 28. Pf3—d4, Le7—
f6; 29. Pd4e6 schaak. Pf4xe8; 30.
f5xe6; Db6xe6: 31. Td2—d6, De6—e5;
32. a3a4, Lb7—e4; 33. Dc2—cl, De5—
g6; 34. Td6xa6, c4—c3; zwart's laatste
troef, 35. Ta6—e6, Le4—f3; 36. h2—h4;
scherp berekend: 36Dg5xh4;
37. g2xf3. Dh4g5 schaak; 38. Pe3g<4
c3—c2. Zwart geeft zijn besten Pion
om het zooeven geofferde stuk terug
te krijgen, maar zelfs -dit gelukt niet.
39. Delxc2, h7h5; 40. Tdl—d6; h5xg4
41. f3—f4! Zwart g"eeft het op want
na 41.... df4; 42. Tf6: blijft Mi bi]
ongunstige stelling een vollen Toren
achter.
HONDERD JAAR R.K.
ONDERWIJS TE HAARLEM
De zusters van de Congregatie
van onze Lieve Vrouwe van
Barmhartigheid hebben op 6 Jan.
herdacht, dat leden dezer congre
gatie 100 jaar geleden begonnen
zijn met het geven van r.k. onder
wijs te Bharlem. Mgr. J. P. Hui-
bers, Bisschop van Haarlem,
heeft ter gelegenheid van dit feit
in de Spaarnekerk een pontifi
cale H. Mis opgedragen en een
predikatie gehouden naar aan
leiding van de woorden: „Sta op.
word verlicht Jeruzalem, want
uw licht komt en de heerlijkheid
ties Heeren gaat over u op".
Deken J. C. van dhr Wiel
woonde de plechtigheid bij. Na
de Mis bezocht de Bisschop de
zusters in het Vero/iicagesticht.
Des middags werd een druk be
zochte receptie gehouden.
yOLGENS den
hoofdofficier
van gezondheid te Boeda
pest dreigen de inwoners dezen
winter van honger om te ko
men, indien er geen hulp uit het
buitenland komt. De Bulgaar-
sche premier, Gueogujef, is gis
teren te Moskou aangekomen.
De Nederlandsche wielrenners
Braspenninx en de Ruyter, die
op weg naar Brussel waren zijn
bij een auto-ongeval gewond en
naar een ziekenhuis vervoerd.
De Grieksche arbeiders dreigen
met een algemeene staking, in
dien hun loonen niet in levens
middelen worden uitbetaald.
Groot-Brittannië en de Vereenig-
de Staten zijn het met Frankrijk
eens geworden over de terug
gave door Siam aan Indo-China
van de gebieden, waarvan Thai
land zich" had meester gemaakt.
Tijdens het Kerstfeest, dat op
7 Januari in de Russische Ortho
doxe Kerk werd gevierd, waren
de kerkgebouwen in de geheele
Sovjet-Unie overvol.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag werd aan dd villa van
de weduwe V. aan de Burgem.
van Loonstraat te Roosendaal ge
beld.. De eenige zoon des huizes
deed open en zag twee gemas
kerde mannen voor zich, die hem
onder bedreiging met een pistool
sommeerden een partij cigaretten
af te stgan. V weigerde dit en
raakte met de bandieten slaags;
het pistool werd niet gebruikt.
Het gemaskerde tweetal behaalde
natuurlijk de overwinning en
drong de woning binnen, waar de
gewenschte cigaretten, alsmede
een partij sigaren werd buitge
maakt. V. had echter een der da
ders herkend als den; 22-jarigen
van M. uit Steenbergen. Deze ont
dekking was echter niet eens
noodig geweest, want toew hij bij
de politie aangifte van zijn be
vindingen kwam doen, vertelde
men hem daar, dat vami M. en
zekere J. V., ook 22 iaar oud en
ook Steenbergenaar, zich reeds
hadden gemeld als de schuldigen
van den overval en dat zij uit
berouw over hun daad de rook
waar bij de politie hadden gede
poneerd.
JV EDE is een opslagplaats,
waar groote hoeveelheden
benzine, petroleum, teer enz.
waren opgeslagen totaal uitge
brand. Bij de Tweede Kamer
is ingediend een wetsontwerp
tot wijziging der Ouderdoms
wet 191S. In Roosendaal is
een 12-jarige jongen, die met
een zwaren mitrailleurkogel
speelde, toen deze ontplofte ge
dood.
WOENSDAG 9 JANUARI
HILVERSUM I:
8.00 Nieuws; 12i00 Gramofoonmuz.;
12.30 Hoe Nederland den vrede wint;
13.20 Ted Powder en zijn Sweet ork.:
14,00 Wereldprogramma; 15.00 Voor
de vrouw; 15.30 Kalender der toon
kunst; 16.30 Klein trio; 16-45 Na
schoolttfd; 17.00 Meisjeszangklas; 18.15,
Kwartiertie Cabaret; 18.30 Het Rijk"
overzee; 19.15 Reportage; 19.30 Ka
mermuziek; 20.00 Nederland herrijst;
20.15. Brief van onzen Londenschen
correspondent; 21.00 Hoorspel "Als de
oorlog voorbij is"; 22.15 Mensch en
Maatschappij,
HILVERSUM U:
18.30 Gedeelten uit "La Bohème'
(gr.); 21.00 Patriot spreekt: 21.15 Dolf
van der Linden en zijn Métropole
orkest; 21.45 Avondwijding; 22.00
Nieuws; 22.15 Om het haardvuur (gr.)
Nadat op 4 September 1944 op
de Amsterdamsche Beurs voor het
laatst zaken was gedaan, was
Maandag de Effectenbeurs weer
voor den handel opengesteld.
Waar deze handel aan beperken
de bepalingen is gebonden, in zoo
verre voor het verkoopen van
•ondsen verkoopvergunningen be-
noodigd zijn en de gekochte stuk
ken alleen kunnen worden be
taald uit geblokkeerde rekening,
lag het voor de hand, dat de han
del niét veel te beteekenen zou
hebben. Van affaire in den vroe
ger gebruikelijken zin, kon heden
dan ook niet gesproken worden,
maar dit ham niet weg dat door
de beursbezoekers voor de effec
ten, waarin t hans handel rnag
worden gedreven, groote belang
stelling aan den dag werd gelegd.
De opkomst ter beurze was groo-
ter dan sedert het einde van den
beurshandel in 1944 ooit het geval
13 geweest. Het was niet gemakke
lijk om noteeringen te verkrijgen,
omdat- de transacties zich hadden
geconcentreerd Mj de hoeklieden,
die moesten nagaan hoe de verhou
ding tusschen aanbod en vraag was.
Naar het schijnt waren heden in to
taal ongeveer 160 verkoopvergun-
ningen afgegeven, betrekking heb
bende op een totae1 bedrag van on
geveer f 800.000 nominaal, waarvan
circa f 700.000 staatsleeningen. De
advieskoersen welks aanvankelijk
in
het
half
werden afgegeven berustten
hoofdzaak op schatting en bij
einde van den beurstijd, om
drie, waren de hoeklieden nog druk
doende om hun noteeringen vast te
stellen, welke noteeringen in ver
band met de thans geldende voor
schriften het fiat behoeven van den
commissaris van de noteering. Over
het algemeen kan worden gezegd
dat de noteeringen niet tegenvielen.
De 4 pr. staatsleeningen werden ge
adviseerd tegen 103 a 104. De 3'/!
procent Nederlandsche leeningen
1941. 1942 en 1943 waren ong'eveer
104. De oude 3 procent schuld werd
getaxeerd op 99 a 100. De spoorweg-
drieën golden circa 102, terwijl ook
de 3 procent obligatiën 1933, de z.g.
gestaffelde leening ca. 102 bedong'en
De 2'/s procent oude schuld werd
tegen 84 genoemd. Wat de hypo
theekbankpandbrieven aangaat zoo
werden enkele soorten gedaan tegen
103. In verscheidene dezer stukken
kon geen noteering tot stand komen,
maar daarbij bleek dat voor 103 ge
boden werd. In de gemeentelijke en
provinciale obligatiën was1 weinig te
doen. Enkele specialiteiten, zooals
3V» proeent obligatiën Utrecht, wer
den verhandeld tegen 102 104, terwijl
de 3Vi procent obligatiën gem. ere-
diet eveneens tegen dien prijs wer
den verhandeld. Van de industrie-
obligatiën was onder beurstijd over-
het algemeen nog'geen betrouwbare
noteering te verkrijgen. Alles bijeen
fenomen kon worden vastgesteld
at de vraag grooter was dan het
aanbod. Verscheidene houders van
geblokkeerde rekeningen wenschen
blijkbaar een gedeelte dezeT reke
ningen om te zetten in fondsen,
waardoor de betreffende gelden
xentegevgnd worden.
Erich von' den Bach Zelewski
hoofd van de oorlogvoering tegen
de partisanen in Oost Europa ge
tuigde gisteren te Neurenberg.
Hij verklaa#de. dat zoowel Wehr-
macht als SS aan de gevechten
deelnamen en dat orders van
hoogerhand niet voldoende dui
delijk waren om massamoord van
burgers te voorkomen. Er was
slechts bevel tot een streng beleid.
Zelewski beweerde, dat iedereen
er van wist, doch dat er niets aan
gedaan werd. Van hoogerhand
werd bevolen, dat soldaten, die
zich gewelddadig tegenover bur
gers gedroegen, niet gestraft moch
ten worden. Hij zeide verder, dat
een anti-partisanenbrigade hoofd
zakelijk uit stioopers, misdadigers,
ja zelfs moordenaars bestond. Hij
bracht Himmlers toespraak v. 1921
in herinnering, waarin deze zeide.
dat het doel van de Russische
campagne was de Slavische be
volking met dertig millioen te re-
duceeren. Zelewski werd erg boos,
toen hem gevraagd werd door den
verdediger van Rosenberg, of het
moordprogramma van dertig mil
lioen Slaven een personlijk idee
van Himler was ofwel tot de phi
losophic van de Nat.Soc. partij
behoorde. Het was „Nkzi-philoso-
phie" brulde hij den verdediger
toe.
Het Amerikaansche departement
van Marine heeft eenige mededee-
lingen gedaan omtrent den aard
van het werk van een kleine
werkgroep bekend onder den
naam van „Naval Medical Rese
arch Unit Nr. 1" op het gebied
van de Biologische oorlogvoe
ring. Een groot deel van de werk
zaamheden bestond uit onderzoe
kingen in verband met het moge
lijk gebruik door den vijand van
bepaalde besmettelijke ziekien
De ziekte die men speciaal ep
het oog had en waarvan de naam
ook thans nog niet wordt onthuld,
was een van de oudste ziekten en
een van de doodelijkste, naar cap
tain Albert Paul Kruger, de offi
cier van gezondheid die aan het
hoofd van de werkgroep stond,
verklaarde.
Na 33 maanden van onderzoe
kingen aan de Universiteit van
Califomië kan thans worden ge
zegd, dat men een aanzienlijke
hoeveelheid kennis heeft vergaard
ten aanzienvan massa-verdedi
ging tegen het gebruik van deze
ziekte door den vijand. Met het
pog op het waardevolle onderzoek
omtrent de bescherming van de
burgerbevolking tegen ziekte-kie
men door de lucht overgebracht,
zal de werkgroep het werk in 1946
nog voortzetten.
De kleine Caroline Auer, het
3%-jarig dochtertje van een Ne-
derlandschen marineman en Dia
na Huges-Jones uit Wales, heeft
een heel prettige zeereis gehad
van Canada naar Engeland. Vol
gens de Evening Standard heeft
zij „mede in de morgenscheme
ring van de Vereenigde Volken
en de bouwers daarvan gestaan."
Caroline's vader werd met een
speciale opdracht naar Canada
gestuurd. Hij nam zijn vrouw en
dochtertje mee. Zijn vrouw dien
de eertijds bij de „Wrens" (En-
gelsche marva's). Het kleine meis
je praat nog steeds over de aar.
dige dame. die zij aan boord van
de „Queen Elisabeth" ontmoette.
Zij kreeg lekkers van die dame
en deze bewonderde haar pop,
Betty, heel erg. Die vriendelijke
dame was mevrouw Eleanor Roo
sevelt, die dol op kinderen blijkt
te zijn en speciaal een zwak voor
Caroliinie had.
Een groote ovatie mocht de 13-
jarigie Fransche violiste, Blan-
chette Tarjus, in ontvangst ne
men, toen zij te Londen debu
teerde met Mendelssohne viool
concert, begeleid door het Lon-
densch Philharmonisch orkest.
Met groote zelfverzekerdheid
speelde de jeugdige violiste, die
pp een wedstrijd van het Parij-
sche conservatorium den eersten
prijs won, het welbekende werk.
De toehoorders waren enthou
siast en riepen Blanchette zeven
maal terug. Alvorens naar Parijs
terug te keeren, zal het meisje
nog in twee provincieplaatsen
soncerteeren.
Een Japansche woordvoerder
heeft hedenavond verklaard, da+
baron Sjideharra, de Japansche
minister-president, niet zal aftre
den, maar dat hij wel „diep ge-
schokt" is door de bevelen, die
de vereen. „De Zwarte Draak" 26
andere geheime organisaties bui
ten werking gesteld hebben. De
woordvoerder voegde er aan toe,
dat een grondige herziening ech
ter onvermijdelijk scheen. Gene
raal Mac Arthur heeft de Japan-
neezen tevens bevolen, de regee
ring en de partijen te bevrijden
van militairistische en feodale
invloeden.
Hermann Goering heeft tegen
zijn bewakers geprotesteerd over
een nieuw insigne, dat zij op hun
schouder dragen. Dit insigne stelt
een gebroken en op den grond
geworpen Duitsche adelaar voor.
Goering- zei: „Ik houd er niet van
om een adelaar zoo te zien".
Kolonel B. E. Andrus, 't hoofd
van den internen veiligheids
dienst te Neurenberg gaf ten ant
woord: „Luister eens dikzak, je
had daar eerder aan moeten den
ken, voordat je die" adelaar liet
vliegen'".
(\ORLOG TUSSCHEN TUR-
V KI JE EN RUSLAND zei
een Fransch blad, maar het is
niet waar. Het Russische
Nieuwsbureau spreekt het ten
minste tegen en wij hoorden er
verder jniets meer van, buiten
het sensationeele bericht van
het Fransche blad „Paris Ma-
tin". Het is op het oogenblik
wel erg tusschen die twee,
maar zoo ergneen, dat wil
er bij ons toch nog niet in. Het
Russische agentschap Tass ver
klaart dan ook, dat dergelijke
geruchten „leugenachtige en
lakenswaardige verzinsels
zijn!" Gelukkig voor de Rus
sen en voor de Turken en
voor de geheele wereld, die
amechtig worstelt r^et moei
lijke naoorlogsche problemen.
Rusland maalct wel aanspraken
op Turksch gebied, twee Geor
gische provincies, die volgens
heele geleerde Sovjet-historici
reeds sedert tweeduizend jaar
vóór Chr. bij Rusland behooren.
Maar, als we meer op den be-
ganen grond komen, weten we,
dat de bewuste gebieden sinds
het einde van den wereldoor
log '14-18 bij volksstemming
aan Turkije zijn gekomen. Daar
wenschen de Turken zich aan
te houden. Nu zijn er met dit
land nop andere kwesties, o.a.
de moeilijkheid met de open
stelling der Dardanellen en de
eventueele vestiging van mili
taire bases aan dit belangrijke
strategische punt. Terwijl de
Sovjet-radio en pers de aan
vallen op Turkije hervat heb
ben, zijn de Turksche bladen
met een nieuwe campagne te
gen de eischen van Moskou be
gonnen. Men heeft den indruk,
dat nu de algemeene vergade
ring van de U.N.O. te Londen
bijeenkomt de Turksche leiders
de aandacht van de wereld
wil]en vestigen niet alleen op
dit Sovjet-Turksche geschil,
doch ook op de politiek van de
Sovjet-Unie in het algemeen.
Ook de Turksche delegatie te
Londen zal hier speciaal voor
ijveren. In heel Turkije is in
middels een eind gekomen aan
het éénpartijstelsel. Onder
voorzitterschap van den oud
premier Rayar is officieel de
oprichting bekend gemaakt van
een democratische partij", die
een ruime sociale politiek en
de grootst mogelijke vrijheid
aan het particulier initiatief
voorstaat. Ten aanzien van de
buitenlandsche politiek baseert
zij zich op den geest van San
Francisco en tegen elk impe
rialisme, vanwaar dit ook ko-
me. Met name zal zij zich, „zoo
als alle Turken", verzetten te
gen de Moskousche eischen,
„waartoe Turkije zoo noodig
de wapens zal opnemen." Het
einde van deze kroniek is dus
net zoo oorlogszuchtig als het
begin, maar ook de Turksch-
Russische soep zal wel niet zoo
heet gegeten worden als te
wordt opaedien,rï.